To a tamne (28.03.19)

Donnerstag, 28. März 2019 geschrieben von:

Po hromadźe sukanych płachtach ćeknyć spytałoj staj mužej z bydlenja w Berlinskej Strowotnej studni. Policija bě při durjach klinkała, zo by wobydlerja nje­zapłaćeneje pokuty dla zajała. Muž rjekny,­ zo njemóže wočinić, dokelž je nutř zamknjeny. Samsny čas spytaštaj mužej z woknom po zwjazanych płachtach ćeknyć, při čimž so płachta torhny. Pytanemu poradźi so ćeknyć, druhi so ćežko zrani. Čehodla bě tež wón ćeknyć spytał, njewědźa.

Do Berlina drogi nakupować jěła je 48lětna z Choćebuza z 19lětnym synom. Policisća namakachu při kontroli na Choćebuskim hłownym dwórnišću sydom gramow marihuany pola njeje. Žona přizna, zo bě drogi w Berlinje kupiła. Jeje syn wopojny jěd zastojnikam skónčnje přepoda. Wobaj dyrbitaj nětko ze skóržbu njedowoleneho wobsydstwa wopojnych srědkow dla ličić.

Brónje zaso eksportować

Mittwoch, 27. März 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo chce prawdźepodobnje zaso eksport bróni do Sawdi-Arabskeje dowolić. Wo tym rozprawjeja wjacore medije. Po tym nochce so SPD tomu dlěje spjećować a eksportej bróni přihłosować. Tak chcedźa rozmjerzanych britiskich a francoskich brónjenskich partnerow změrować. Zwjaz­kowe knježerstwo bě po morjenju sawdi-arabskeho žurnalista Khashoggija eksport bróni do tutoho kraja zakazała.

Reforma wobzamknjena

Straßbourg (dpa/SN). Najebać razne protesty w interneće a na dróhach je Europski parlament wčera reformu awtorskeho prawa wobzamknył. Zapósłancy přihłosowachu tak tež wjele diskutowanemu artiklej 13, kotryž wulke internetne platformy kaž Youtube zawjazuje, prawa awtorow bóle wobkedźbować. Kritikarjo maja tak swobodu interneta za wohroženu. Minjeny kónc tydźenja běchu tysacy ludźi we wjacorych městach Němskeje přećiwo tomu na dróhu šli.

E-awta dlěje spěchować

Dospołnje wuludnjene bě stare město Rostocka dźensa rano. Namakaneje bomby z Druheje swětoweje wójny dla dyrbješe ně­hdźe 10 000 ludźi domy a běrowy wopušćić. Policija jich z wótřerěčakami k tomu namołwješe. 250 kilogramow ćežku bombu, kotruž běchu při přepytowanju twarskeje ležownosće namakali, w běhu dopołdnja znješkódnichu. Foto: dpa/Joachim Mangler

Pomocna akcija přetorhnjena

Mittwoch, 27. März 2019 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Europska unija chce akciju k wuchowanju migrantow před pobrjohom Libyskeje najprjedy raz skónčić. Dokelž njemóža so čłonske kraje na nowy system k rozdźělowanju w morju wuchowanych ćěkancow dojednać, chcedźa aktiwity pašowarjow ludźi we wobłuku operacije Sophia nětko jenož hišće z powětra wobkedźbować.

Podlěšenje zasadźenja łódźow bě na spjećowanju Italskeje zwrěšćiło. Po nastupje noweho populistiskeho knježerstwa w Romje je so Italska na razny antimigraciski kurs podała. Wospjet běchu łódźe z wuchowanymi migrantami w Srjedźnym morju blokowali. Knježerstwo w Romje žada sej nowe prawidła zasadźenja, zo njebychu wuchowanych ćěkancow kaž dotal awtomatisce do Italskeje přiwjezli. Kraje kaž Madźarska abo Pólska pak so dale spjećuja, klučej rozdźělowanja ćěkancow přihłosować.

Wot zahajenja europskeje akcije lěta 2015 su nimale 50 000 migrantow wuchowali a do Italskeje přiwjezli, wjace hač 22 500 z łódźemi němskeje mariny.

Wuspěchi a brachi wobrěčeli

Mittwoch, 27. März 2019 geschrieben von:

Zjawne słyšenje w krajnym semje wo saksko-pólskich poćahach

Drježdźany (SN/MkWj). Jara wobšěrnje a šěroko su wčera w Sakskim krajnym sejmje wo saksko-pólskich poćahach debatowali. Při tym so wukopa, zo njeje dawno hišće wšitko w porjadku.

Na zjawne słyšenje přeprosył bě europski wuběrk sejma na próstwu frakcijow CDU a SPD. Při tym dźěše wo prašenje, kak mjezy přesahowace dźěło sylnić a dale wuwiwać. Cyłkownje jědnaće rěčnikow so k temje wupraji, mjez nimi wulkopósłanc Pólskeje w Němskej Andrzej­ Przyłębski a zastupnik delnjošleskeho wojewódstwa Krzysztof Bramorski. Mjez prošenymi bě tež bywši direktor Budyskeho Serbskeho instituta, polonist prof. Dietrich Šołta.

Dwě stronje medalje

Mittwoch, 27. März 2019 geschrieben von:
Tójšto dźěła su měli zamołwići Europ­skeho wuběrka Sakskeho krajneho sejma w přihotach na wčerawše zjawne słyšenje wo saksko-pólskich poćahach w Drjež­dźanach. Tak su samo wulkopósłanca Pólskeje w Němskej Andrzeja Przyłębskeho zdobyć móhli, zo by swój posudk podał. A tola je wčerawše zarjadowanje poka­zało, zo ma kóžda medalja dwě stronje. Na jednym boku takrjec oficialnu, politisku a na druhim woprawdźitosć na bazy. Tam wšak zwostanje tójšto dźěła najebać wšitke mjezy přesahowace programy a pro­jekty. Nimo toho so wčera zaso pokaza, kak wažny našim pólskim susodam že­lezniske zwiski mjez Němskej a Pólskej su. Sami hižo pilnje na tym dźěłaja, čaru ze Zgorzeleca do Wrocławja elektrifikować. Sakscy zapósłancy dyrbjachu sej kritiku lubić­ dać, zo njeje elektrifikacija čary mjez Drježdźanami a Zhorjelcom ani hišće do plana wobchadneho ministerstwa zapi­sana. Marko Wjeńka

To a tamne (27.03.19)

Mittwoch, 27. März 2019 geschrieben von:

Do wopačneho směra lećało je pasažěrske lětadło předewzaća British Airways po starće w Londonje. Město toho zo by so do Düsseldorfa podała přizemi mašina w šotiskim Edinburghu na sewjeru kraja. Hakle tam wobsadce zmylk napadny. Prawdźepodobnje běchu w Londonje wopačny plan hrabnyli. Kapitan so zamołwi a lětadło do Düsseldorfa wodźeše. Do toho bě so prašał, štó chcył tola hišće do Němskeje lećeć: Wšitcy so přizjewichu.

Prawy instinkt dopokazała je kóčka na Cypernskej, po tym zo bě z hłowu w blachowej tyzy tčacy wostała. W panice doběža woslepjene zwěrjo do policajskeje stacije w małej wsy Oroklini na juhu kupy. Tam jej zastojnicy pomhachu. Z wutrajnosću a z pomocu klěšćow móžachu zwěrjo z njepřijomneho połoženja wuswobodźić. Lědma swobodna, so kóčka hnydom zaso zminy.

Steinmeier w Lipsku był

Dienstag, 26. März 2019 geschrieben von:

Lipsk (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je dźensa Lipsk wopytał a rěčeše mjez druhim ze zastupjerjemi powołanskich zwjazkow a dźěłarnistwow wo prašenjach připućowanja. Po tym wobhoni so wón w uniwersitnym klinikumje, hdźež dźěłaja ludźo ze 60 narodnosćow, wo wužadanjach přidružnikow z najwšelakorišich krajow. Popołdnju chcyše so zwjazkowy prezident za kofejowej taflu k rozmołwje z wo­bydlerjemi města zetkać, hdźež běštej migracija a zhromadne žiwjenje tema.

Dołh pomjeńšili

Wiesbaden (dpa/SN). Dołh Zwjazka, krajow, komunow a socialnych zawěsćernjow bě kónc lěta 2018 wo 2,7 procentow mjeńši hač lěto do toho. Po dotalnych wobličenjach Zwjazkoweho statistiskeho zarjada we Wiesbadenje wučinješe suma 1 914,3 miliardy eurow. Mjenje dołha registrowachu­ fachowcy we wšěch zjawnych etatach. Hač na zwjazkowe kraje­ Hamburg, Schleswigsko-Holsteinsku a Bremen móžachu wšitke tamne kraje swój dołh pomjeńšić.

Dotal so njedorozumili

Z tabletami a słuchatkami wuhotowani móža wopytowarjo po wobrazu Berlina z powětra kročić. Na wobswětlenej podłoze su mjez druhim bywša murja kaž tež městnosće woznamjenjene, hdźež je stasi skutkowała. Přehladka pod hesłom „Berlin – dohladowanje a represije na wuchodźe a zapadźe“ pokazuje tajnu infrastrukturu stasi a budźe wot 28. měrca we wopomnišću Hohenschönhausen přistupna. Foto: pa/Britta Pedersen

Wabitaj w Pólskej za Braniborsku

Dienstag, 26. März 2019 geschrieben von:
Podstupim (dpa/SN). Braniborska chce styki do Pólskeje dale pohłubšić. Susodny kraj je najwažniši hospodarski partner a zaběra nastupajo import a eksport prěnje městno, rjekny hospdarski minister Jörg Steinbach (SPD) wčera w Podstupimje. Dźensa chcyše so wón zhromadnje z jednaćelom towaršnosće za spěchowanja hospodarstwa Steffenom Kammradtom do Waršawy podać. Tam chcetaj pólske firmy pohnuwać, zo styki k braniborskim předewzaćam nawjazaja. Towaršnosć za spěchowanje hospodarstwa znaje po swójskich informacijach něhdźe 330 firmow w Braniborskej, kotrež z Pólskej wikuja; wjace hač 280 dalšich so za to zajimuje. Nimo toho dźeń a wjace pólskich firmow w Braniborskej inwestuje. W Prenzlauwje produkuje pólski dodawaćel awtowych dźělow Bo­ryszew. Na polu kumštnych maćiznow dźěła pólske předewzaće ATT w Gubinje. Mnóstwo­ pólskich inwesticijow spochi přiběra.

Neuheiten LND