Beno Čóška wě tójšto wo zajimawych stawiznach Ralbic powědać

Kóždy, woprawdźe kóždy čłowjek, ma po jednym a tym samsnym puću kročić. Znajmjeńša štož jeho posledni přebytk nastupa. Přewšo jasnje wuwědomi so tele dopóznaće tym, kotřiž Ralbičanski kěrchow wopytaja. Wjetši dźěl rowow na pohrjebnišću debja drjewjane běłe křiže z pozłoćanym korpusom Jězusa Chrystusa. Wonkowny wobraz to, kotryž domjacych kaž tež cuzych wopytowarjow wobstajnje wobkuzłuje. Jedyn, kiž wo tym powědać wě, je Ralbičan Beno Čóška.

Njedaloko murje kěrchowa, při kotrejž su měšnicy-paterojo pochowani, tam Beno Čóška bydli. Nimale wšědnje je wón tu po puću, zo by rowy swojich bliskich přiwuznych wopytał. Na domskim Čóškec statoka, kotryž je sej burski raz wobchował, je pod swislemi postawa Jězusoweje wutroby zaměstnjena. W lěće 1948, w měrcu – runje, jako běše Beno k swojemu prěnjemu swjatemu woprawjenju šoł – nawróći so nan Pawoł Čóška z wójnskeje jatby. Bórze po tym započachu sej Čóškecy na kromje wsy za kěrchowom nowy třistronski statok twarić. Tam 84lětny ze swójbnymi dźensa hišće bydli.

Prěnja domizniska kniha Wojerowskeho wokrjesa před 100 lětami wušła

W přiłoze k čisłu 87 Serbskich Nowin z 15. haperleje 1925 bě artikl M. Nawki pod titulom „Heimatbuch des Kreises Hoyerswerda“ wozjewjeny. Jeho recensija ze serbskeho wida započa so z wuprajenjom: „Kniha, rjenje wuhotowana, ma na 381 stronach 34 nastawkow a zapis wsow a městow, kotrychž je dohromady 93.“ Kniha wuńdźe w času, w kotrymž postupowaše industrializacija Wojerowskeho wokrjesa, wosebje tež w zwisku z wudobywanjom brunicy. Do toho nimale cyle serbski wokrjes „je w 20. lětstotku chětro poněmčeny“, Nawka wuzběhny. „Tola ratarstwo je hišće serbske, hdźež njeje přemysłu zemju předało.“

Budyšinska wosada wot sławneho Gutenberga ćišćany Stary zakoń před 150 lětami předała

Lěto 1873 bě za mału Budyšinsku wosadu wosebje ćežke. Wobstarny a hižo dlěši čas chorowaty farar Hauboldt poda so na wuměnk a kantor Bernhard přesydli so z małeje wsy do mě­stačka Wósporka. Wosada bě wosyro­ćena. Noweho kantora drje poměrnje bórze dóstachu, z Bóšic pola Njeswači­dła pochadźaceho wučerja Bjara, na ­noweho fararja pak dyrbjachu dlěje hač lěto čakać.

Njewšědna namakanka

W času dołheje wakancy nadeńdźe něchtó – snadź zastupowacy farar, snadź nowy kantor – w sakristiji Božeho domu staru knihu, kotraž bě tak njewšědna, zo powěsć wo njej bórze do zjawnosće dóńdźe. Nowiny Bautzener Nachrichten dnja 11. měrca 1874 wo njej rozprawjachu: „W cyrkwi w Budyšinku, natwarjenej w lěće 1603, chowa so rědki a derje zdźeržany předmjet z dawnych časow, mjenujcy dźěl (Stary testament) ruko­pisneje łaćonskeje biblije. Tasama je 40 cm wysoka a 30 cm šěroka a waži 8 5/8 kilogramow, je w najeksaktnišim ,cyrkwinsko-gotiskim pismje‘ napisana a jeno sćežka wot najlěpšeho ćišćaneho ­pisma rozeznawać.“

Mejemjetanje w Pančicach-Kukowje je we wsy kaž wulki wjesny swjedźeń. Wón nje­zwjazuje jenož młódšich a staršich, ale tež Pančicy a Kukow, wšako ludźo ze wšěch róžkow wobeju dźělow wulkeje wsy rady do Kukowa přichadźeja. Kłobuk na hłowje ma mjeztym hižo tójšto lět młodźinski klub, na kotrehož čole stejitaj tuchwilu Johannes Cyž a Lukaš Hoge.

Lětuše mejemjetanje minjeny kónc tydźenja bě we wjacorym nastupanju wosebite. Wšako tónle swjedźeń mjeztym 35 lět na dźensa znate wašnje swjeća. K tomu słuša, zo je pjatk wječor wosebje młodźina na diskoteku přeprošena. Zo knježi při tym dobra nalada, je tež w trochu zdalenišich kónčinach wsy słyšeć.