Waršawa (dpa/SN). W Pólskej su štyri dalše pomniki Čerwjeneje armeje spotorhali. Jedna so wo „monumenty łžě a symbole za system, kotrehož duch so w tuchwilnym jednanju Ruskeje wotbłyšćuje“, zdźěli direktor Instituta za narodne wopominanje Karol Nawrocki wčera w hornjošleskich Głubczycach. Tam kaž tež w třoch dalšich sydlišćach su pomniki wotstronili. Wjetši dźěl wobrónjenych mocow Sowjetskeho zwjazka rěkaše hač do lěta 1946 Čerwjena armeja.

Za nju su w Pólskej w času komunizma po podaćach instituta 500 tak mjenowanych „pomnikow dźakownosće“ postajili. Při tym jednaše so wo monumenty na zjawnych městnach, hdźež njeběchu žane smjertne powostanki wojakow. Mnohe z wopisanych „pomnikow dźakownosće“ wšak su w Pólskej mjeztym spotorhali abo do muzejow přenjesli. Wojerske pohrjebnišća za padłych wojakow Čerwjeneje armeje porno tomu stat dale hlada.

„Wjace swobody měnjenja zmóžnić“ potajkim chce nowy nawoda socialneje syće Twitter. Hdyž chcemy wědźeć, što to woznamjenja, měli so prosće na to dopominać, kak je so platforma do přiměrjenja směrnicow inkluziwnje tak mjenowaneje netikety (znje)wužiwała a kak dołho je trało, doniž bu na přikład knjez Trump z njeje wuzamknjeny. Budźe tuž připowědźena „swoboda měnjenja“ znowa z fanalom za antisemitiske, rasistiske a/abo fašistiske žwantorjenje, z płašćikom za šěrjenje zapřisahanskich mytosow, za anonymne hroženja z mordarstwom a/abo wumocowanjom, z distributorom „alternatiwnych faktow“, kotrež su w nanajlěpšim padźe šešerjate tukanja a častodosć ničo druhe hač ryzy łžě? Dołhož wužiwarjo tejele kaž tež podobnych posłužbow wšitko najprjedy raz „dźěla“ – a to takrjec ze swětłowej spěšnosću –, prjedy hač su sej chwile brali, skrótka wo tym rozmyslować, wo čo w přinoškach poprawom dźe, je wotmołwa: nažel. Bosćan Nawka

Do zahajenja Mjezynarodneje klimoweje konferency analyzy předstajili

Paris (dpa/SN). Krótko do zahajenja ­Mjezynarodneje klimoweje konferency w Egyptowskej je jedna z dweju mjezynarodneju organizacijow pozitiwny wuhlad do přichoda podała. Globalna energijowa kriza ma najebać hospodarskich ćežow potencial, energijowu změnu pospěšić, wuzběhny Mjezynarodna energijowa agentura (IEA) wčera w Parisu, hdźež je swoju lětnju rozprawu předstajiła.

Zjednoćene narody (UN) wšak swětowemu zhromadźenstwu wumjetowachu, přemało za škit klimy činić. Prócowanja njedosahaja, zo móhli zaměr maksimalnje 1,5 stopnjow přibližnje dodźeržeć, rěka we wčera w Nairobiju předpołoženej rozprawje wobswětoweho programa UN, UNEP. Hospodarske branše měli so radikalnje změnić.

Wšědne kwasne swjedźenje z wulkej haru a pjanymi hosćimi su přičina zwady mjez wobsedźerjemi lokala a susodami we wsy we wuchodnej Jendźelskej. Wobydlerjo protestuja nětko ze značkami kaž „Njewjesty a nawoženjo njejsu w Oxneadźe witani“ přećiwo swjedźenjam. Dźěsći jedneje wobydlerki w starobje šěsć a sydom lět njemóžetej hižo spać a chodźitej mučnej do šule, zdźěli Emma Slaughter nowinje „Telegraf“. Tamna susodka rjekny, zo je mjeztym swoju spansku stwu na druhi bok domu přepołožiła. Dale susodźa rozprawja, zo su kwasarjo konje w bliskim ­konjencu zatrašili. Přeco zaso nańdu we wokolinje črjopy blešow.