Helsinki (dpa/SN). Finska je swoje mjezy za ruskich turistow zawrěła. Wot połnocy płaća razniše wuměnjenja za spožčenje wizumow, finski wonkowny minister Pekka Haavisto zdźěli. Dźěry w płunowodomaj Nord Stream 1 a 2 kaž tež pozdatne ludowe wothłosowanja w Ukrainje su rozsud knježerstwa pospěšili, Haavisto rjekny. Wuwzaća płaća za Rusow, kiž chcedźa přiwuznych wopytać, kiž w Finskej dźěłaja abo kiž chcedźa so lěkować dać.
Hurrikan dale po puću
Tallahassee (dpa/SN). Po tym zo je w Floridźe wulke škody zawostajił, je hurrikan „Ian“ nětko po puću do směra na sewjer. Z wětrami 120 km/h bliži so wón zwjazkowemu statej South Carolina. Tež w North Carolinje a Georgiji warnuje hurrikanowy centrum před strašnymi zapławjenjemi, dokelž wichor wodu morja na pobrjóh tłóči. „Ian“ bě předwčerawšim, srjedu, jako jedyn z najsylnišich hurrikanow w stawiznach Floridy kraj docpěł a zliwki a powodźenja zawinował.
Šule wostanu tepjene
Berlin (dpa/SN). Němska dyrbi so na to hotować, zo hospodarska konjunktura woteběra a z tym tež derjeměće ludźi. „Straty derjeměća přez znižace so dochody ludźi jako sćěh wysokich płaćiznow energije drje dlěje traja“, rjekny hospodarski fachowc Torsten Schmidt z Leibnizoweho instituta za hospodarske slědźenje wčera w Berlinje. „To njeje žadyn nachwilny zjaw, to nas bjez dwěla dlěje zaběra.“
W swojim nazymskim posudku wěsća wjacore hospodarske instituty recesiju w Němskej. Tři kwartale za sobu so hospodarstwo pomjeńšuje, štož traje znajmjeńša hač do nalěća 2023. Najwjetšu ćežu při tym dyrbja priwatne domjacnosće njesć, dokelž poćerpja masiwne straty kupneje mocy, wěsći ekonom Schmidt. Tutón zjaw so w běhu přichodneho lěta dale zesylni. Předewzaća porno tomu krizu hišće někak zmištruja.
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je w dalšej ludowe prawo ranjacej kročeli wobsadźene ukrainske kónčiny Cherson a Saporiššja jako njewotwisne staty připóznał. Wotpowědny dekret su minjenu nóc w Moskwje wozjewili. Dekret je po měnjenju Moskwy wuměnjenje za to, zo móhłoj wobě kónčinje dźensa wo to prosyć, Ruskej federaciji přistupić směć. W pozdatnych ludowych referendach je Ruska do toho wo tym wothłosować dała.
Dnja 21. februara bě Putin hižo njewotwisnosć ukrainskeju regionow Luhansk a Donjeck připóznał. Wšitke štyri kónčiny su wo přistup k Ruskej federaciji prosyli, štož chcychu dźensa ze swjatočnym aktom w Krjemlu zwoprawdźić.
Putin je atentat na płunowodaj Nord Stream 1 a 2 jako „akt mjezynarodneho terorizma“ raznje zasudźił. W telefonaće z turkowskim prezidentom Erdoğanom rěčeše wón wo „dotal njesłyšanej sabotaži“ přećiwo rusko-němskemu płunowodej.
Wiesbaden (dpa/SN). Wjace hač štwórćina wšěch rentnarkow a rentnarjow w Němskej ma měsačne dochody mjenje hač tysac eurow. Loni bě 4,9 milionow wuměnkarjow wot toho potrjechenych, Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje zdźěla. To wotpowěduje podźělej 27,8 procentow wšěch přijimarjow. Pola žonow je podźěl jasnje wyši: 38 procentow z nich ma rentu pod tysac eurami, pola muži je jich 14,7 proc.
Po informacijach zarjada dósta loni w Němskej 17,6 milionow ludźi starobnu rentu. Dźesać lět do toho bě to 16,6 milionow. Nimale 13 procentow seniorkow a seniorow chodźi na dźěło. Mnozy dźěłaja, dokelž renta njedosaha.
Dźěl staršich ludźi je na statnu pomoc pokazany. 589 000 ludźi přijimowaše w decembru 2021 tak mjenowane zakładne zawěsćenje. Jich podźěl hladajo na cyłkownu ličbu wuměnkarjow njeje so minjene lěta wulce změnił, kaž zarjad zdźěli. Loni wučinješe tón 3,4 procenty.
W Němskej bydli dale a wjace staršich ludźi. Ličba nad 65lětnych je minjene dźesać lět wo jědnaće procentow na 18,4 miliony 2021 rozrostła.
Kruwjace stadło w Delnjosakskej je dźiwje prosatko „přiwzało“. Před třomi tydźenjemi bě ratar njewšědneho hosća mjez kruwami wuhladał. Proso „Frida“, kiž ma mjeno wot wjesnych dźěći, je mjeztym dospołnje integrowane. Jedna z kruwow so kaž mać wo nje stara. Hajnik je informowany, zo njesmě swinjo třěleć. Tuchwilu pase so stadło na łukach při rěce Weser. Frida bě drje zwisk k swojim zhubiła, jako črjóda rěku přeprěči.
Při lutowanju energije chce francoske knježerstwo z přikładom być – z pulowrami a tołstymi jakami. Tak pokazuje so ministerska prezidentka Élisabeth Borne, kotraž hižo tydźenje dołho k lutowanju namołwja, wot najnowšeho w stepowanej jace. Financny minister Bruno Le Maire, hewak stajnje we wobleku, přińdźe w tołstym pulowru na posedźenje. „Hinak mje wjace njewidźiće“, wón rjekny.
Praha (dpa/SN). Přiběraceje migracije podłu Balkanoweje čary dla je Čěska dźensa kontrole při mjezy k Słowakskej zahajiła. Policisća a zastojnicy nastupichu so na 27 bywšich namjeznych přechodach. Tež tak mjenowanu zelenu mjezu nětko wobstražuja. Zaměr je, pašowarjam ludźi pokazać, zo maja tule zadźěwk, rjekny čěski nutřkowny minister Vit Rakušan. Cyłkownje su 500 policistow a 60 cłownikow zasadźili. Słowakska je z njezrozumjenjom na akciju reagowała.
Nětko koalicija na rjedźe
Berlin (dpa/SN). Po wuradźowanjach wo energijowej krizy žadaja sej zwjazkowe kraje nětko jednanje zwjazkoweho knježerstwa. „Amplowa koalicija dyrbi so skónčnje hibać a z nami zhromadnje za rozrisanjemi pytać“ rjekny durinski ministerski prezident Bodo Ramelow nowinarjam. Ludźo čakaja na „rozsudźene a zhromadne“ postupowanje, politikar Lěwicy potwjerdźi. Ministerscy prezidenća běchu wčera wuradźowali.
Prěnich swědkow so prašeli
Berlin/Moskwa (dpa/SN). Komisarka EU za nutřkowne naležnosće Ylva Johansson je móžnu sabotažu na płunowodomaj Nord Stream 1 a 2 „warnowanje“ mjenowała. „Myslu sej, zo je to warnowanje, zo dyrbimy wjace činić, zo bychmy so přećiwo tajkim nadpadam škitali“, rjekny Šwedowka wčera wječor w sćelaku ZDF. Atentat je „eskalacija a wohroženje“. Tuchwilu je pak hišće přezahe, wo móžnych zawinowarjach dźěrow rěčeć. „Dalokož móžu to posudźować, jedna so wo jara inteligentny nadpad, kotryž njeje skupina normalnych ludźi sama přewjesć móhła“, wona rjekny.