Biskopja wuradźuja

Montag, 26. September 2022 geschrieben von:
Fulda (dpa/SN). Kak dale z reformami w katolskej cyrkwi? Wot dźensnišeho wuradźuja biskopja Němskeje wo tym na nazymskej hłownej zhromadźiznje w Fuldźe. Je to prěnje zetkanje po wichorojtej Frankfurtskej synodalnej zhromadźiznje, kiž by nimale zwrěšćiła. Z napjatosću wočakuja, hač so Limburgskemu biskopej Georgej Bätzungej jako předsydźe Němskeje biskopskeje konferency poradźi, biskopow w tymle prašenju zjednoćić. W nowembrje chcedźa wuslědki bamžej Franciskusej w Romje předstajić.

Zelenskyj: Mjeńšiny potrjechene

Montag, 26. September 2022 geschrieben von:
Kijew (dpa/SN). Wot ruskeho prezidenta Wladimira Putina wukazane dźělne mobilizowanje trjechi po słowach ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho etniske mjeńšiny wosebje raznje. Wón pokaza na protesty w Dagestanje w Kawkazu, hdźež běchu w jednej wsy 110 muži do wójska zwołali. Policija je při tym do powětra třělała. Zelenskyj rjekny: „Ćěkajće abo podajće so Ukrainjanam.“

Ludźi k rozmyslowanju pohnuć

Montag, 26. September 2022 geschrieben von:

Pućowanska wustajeńca wo mjeńšinach w Němskej w Kielu wotewrjena

Kiel (SN). Pućowansku wustajeńcu mjeńšinoweje rady „Was heißt hier Minderheit“ su minjenu srjedu w krajnym sejmje Schleswigsko-Holsteinskeje w Kielu wotewrěli. Předsydka krajneho sejma Kristina Herbst spřistupni ju w přitomnosći wjace hač 120 wobdźělnikow, mjez nimi mnoho zastupjerjow knježerstwa a krajneho sejma. Jednaćelka Domowiny Judit Šołćina zastupowaše w podijowej diskusiji Serbow. Štwórtk na to přewjedźechu posedźenje mjeńšinoweje rady w rumnosćach krajneho sejma Schleswigsko-Holsteinskeje. Mjez druhim mějachu čłonojo rady składnosć so ze społnomócnjenym za mjeńšiny w najsewjernišim kraju Němskeje Johannesom Callsenom rozmołwjeć (SN informowachu). Wón poradźuje mjez druhim tamnišeho ministerskeho prezidenta w prašenjach Danow, Frizow, němskich Sinti a Romow kaž tež Němcow z Danskeje. Z nowej legislaturnej periodu je tuta funkcija hłownohamtska. Społnomócnjeny je njewotwisny a dźěła frakcije přesahujo kaž tež ze wšěmi ministerstwami knježerstwa hromadźe.

To a tamne (26.09.22)

Montag, 26. September 2022 geschrieben von:

Wotběžana jězbna dowolnosć, pobrachowace warnowanske tafle a lědma zwěstosćene sudobja na awće, takle chcyše šofer nakładneho awta w bayerskim Rosenheimje policajsku stražu z tepjenskim wolijom zastarać. Zastojnikam napadnychu spočatnje pobrachowace tafle nastupajo transport strašnych maćiznow. Při kontroli jězbneje dowolnosće 32lětneho zwěsćichu, zo bě wona wotběžana. Sudobja so za transport wolija njehodźachu. Facit: Žana to dobra ideja.

Cłownicy su w Gottmadingenje blisko Konstanza minjeny tydźeń dwaj kilogramaj złota w kófrowym rumje awta namakali. 73lětny muž a jeho 72lětna mandźelska běštaj ze Šwicarskeje přijěłoj a poda­łoj, zo nimataj twory abo pjenjezy při sebi, kotrež měli so do toho přizjewić. Jako cłownicy awto přepruwowachu, złoto w hódnoće 106 000 eurow namakachu.

„Klimowy stawk“ planowany

Freitag, 23. September 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Po wšej Němskej a w druhich krajach chcedźa aktiwisća dźensa za lěpši škit klimy demonstrować. ­Hibanje Fridays for Future je swojich přiwisnikow k swět wopřijacemu „klimo­wemu stawkej“ namołwjało. Jeničce w Němskej su protesty w 200 městach planowane. Fridays for Future sej žada, wobnowjomne energije „radikalnje wu­twarić“ a wobchadnu změnu konsekwentnje a spěšnje přesadźić. Za to trěbne je wurjadny fonds 100 miliardow eurow.

Mortwi při protestach

Istanbul (dpa/SN). Při protestach we wjacorych iranskich městach je znajmjeńša 17 ludźi žiwjenje přisadźiło. Mjez woporami su policisća runje tak kaž demonstranća, statna telewizija zdźěli. ­Nastork protestow je smjerć 22lětneje Iranjanki Mahsa Amini. Nabožna policija bě ju zajała, dokelž bě „njeislamsce“ zdrasćena. Što je so na policajskej straži stało, je njejasne. Młoda žona so zwjeze a pozdźišo w chorowni wudycha. Na to běchu protesty přećiwo islamskemu režimej wudyrili.

Bus w Awstriskej znjezbožił

Klingbeil dwěluje na popłatku

Freitag, 23. September 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). W diskusiji wo popłatk za płun je so předsyda SPD Lars Klingbeil za to wuprajił, wjele diskutowany instrument pruwować. „Podpěruju puć, kiž je Robert Habeck namjetował“, rjekny Klingbeil hladajo na planowane zestatnjenje płunoweho importera Uniper. „Praju pak tež cyle jasnje, zo dyrbi so płunowy popłatk nětko hišće raz pruwować.“ Nihdy do toho njetrjebaše zwjazkowe knježerstwo wot spočatka swojeho skutkowanja wo tak hłuboko sahacych problemach rozsudźić, Klingbeil rjekny. W tajkej situaciji pak dyrbi knježerstwo tež móc měć, swoje rozsudy korigować.

Z płunowym popłatkom chcedźa płunowych importerow škitać, kotřiž dyrbja so dla pobrachowaceho tunjeho ruskeho płuna z wysokimi kóštami při wobstaranju druheho płuna bědźić. Zwjazkowe knježerstwo wobstawa najebać zestatnjenje importera Uniper dale na popłatku, štož budźi wulke diskusije.

Minus kasow tematizowali

Freitag, 23. September 2022 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa wo wočakowanym deficiće zakonskich chorobnych kasow we wysokosći wjacorych miliardow eurow wuradźował. Zapósłancam předležeše naćisk zakonja ministra za strowotnistwo Karla Lauterbacha (SPD), kiž předwidźi mjez druhim zwyšenje přinoška wo 0,3 procenty. Wobjimuje pak tež přiražku Zwjazka dweju miliardow eurow. Cyłkowny paket financowanja ma deficit 17 miliardow eurow wurunać. Nimo toho debatowachu wo naćisku CDU/CSU k energijowej krizy.

Direktne rozestajenje w UNO

Freitag, 23. September 2022 geschrieben von:

New York (dpa/SN). Ukraina a jeje zapadni partnerojo su so w Bjezstrašnostnej radźe UNO raznje z Ruskej rozestajeli. Ukrainski wonkowny minister Dmytro Kuleba a jeho ruski kolega w zastojnstwje Sergej Lawrow zetkaštaj so wčera prěni króć po zahajenju wójny wosobinsce w najmócnišim gremiju UNO w New Yorku. Kuleba wumjetowaše Ruskej ćežke wójnske złóstnistwa a bě sej wěsty, zo njemóže Ruska tutu wójnu dobyć. Hłowni diplomaća USA, Němskeje a dalšich zapadnych krajow wuprajichu so po­dobnje. Lawrow wumjetowaše Ukrainje a wobwinowaše zapadne kraje, zo so z dodawanjom brónjow Kijewej bjezpo­srědnje do wójny měšeja.

Ruska bě kónc februara Ukrainu nadpadnyła. Minjene dny bě ruski prezident Wladimir Putin připowědźił, zo chce we wobsadźenych kónčinach wobydlerjow wo přistupje k Ruskej wothłosować dać. Tole wobhladuja mjezynarodnje jako ludowe prawo ranjace. Nimo toho je wón mobilizowanje 300 000 rezerwistow připowědźił.

Wobornikam so dźakował

Freitag, 23. September 2022 geschrieben von:
Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je so minjeny kónc tydźenja wohnjowym wobornikam, zwjazkowej woborje, zwjazkowej policiji, techniskemu pomocnemu skutkej kaž tež Čerwjenemu křižej a dalšim pomocnym organizacijam za njesebičny bój přećiwo wulkemu wohenjej w Sakskej Šwicy dźakował. Cyłkownje 18 pomocnikam přepoda wón na zarjadowanju na twjerdźiznje Königstein Saksku me­dalju lěsnych wohenjow 2022, kotruž bě wón sam iniciěrował. Z njej dźakowaše so žonam a mužam, kotřiž su „hač k wučerpanju“ pomhali. Sakska je 3 500 medaljow zhotowić dała. Dalše dźakne zarjadowanje budźe w Torgauwje. Foto: Steffen Unger

To a tamne (23.09.22)

Freitag, 23. September 2022 geschrieben von:

Pozdatne znjezboženje lětadła su wčera wjacori wobydlerjo w delnjosakskim Nettlingenje njedaloko Hildesheima wobkedźbowali a policiju informowali. Małe lětadło bě napadnje nisko lećało, so na bok chilało a so za štomami zhubiło. Wjacore wohnjowe wobory z něhdźe 50 čłonami, chorobne awto, tři policajske awta a dwaj helikopteraj so na to na městno njezboža podachu. Njezbožo pak wukopa so jako zwučowanje nuzoweho pada, policija zdźěli. Po nim wróći so pilot zaso na swoje domjace lětanišćo.

Nakładne awto z motorowej piłu na třěše je patrulja awtodróhoweje policije na awtodróze A113 pola Schönefelda južnje Berlina zadźeržała. Kaž policija zdźěla, bě piłu „drje něchtó zabył“. K tomu wozjewi wona fota w interneće, na kotrychž bě wona jasnje widźeć. Po tym, zo bě šofer nastroj zrumował, smědźeše dale jěć.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND