Rentnar a što potom – wuměnkarsku

swobodu wužiwać abo wužadanje

přiwzać (29)

Prašeš-li so w Kulowje a wokolinje za Jurjom Szczepanskim, jeho kóždy znaje. Zo žněje 1955 w Salowje rodźeny Jurij Szczepanski telko připóznaća, su bjezdwěla wot njeho zwoprawdźene skutki na dobro ludnosće. Wot staršeju bu z młódšej sotru tak kubłany, zo „kóžde dźěło rady činiš, hdyž maja tež druzy nad dokonjanym swoje wjeselo“. Tak je sej w dźěćat­stwje přiswojene kajkosće kaž pilnosć, skromnosć, dokładnosć a spokojnosć hač do dźensnišeho wobchował.

Do šule chodźeše wosom lět w Koćinje a poslednjej lěće hač k złoženju pruwowanja po 10. lětniku w Kulowje. Derje wě so hišće na swojeho wučerja serbšćiny Achima Nowaka dopominać, kiž ma wulke zasłužby, zo Szczepanski dźensa serbšćinu poměrnje derje wobknježi. Swoje poprawne přeće, nawuknyć powołanje mulerja, Salowčan krótkodobnje změni a sta so z metalotwarskim zamkarjom.

Dźensniši dźeń móžeš mnohe wěcy online nakupować. To wšak smy loni k hodam dožiwili. Lěpje wšak je sej twory pola domoródnych zhotowjerjow kupować. Kak to dźe, pokazuja hnydom tři manufaktury w Budyšinje a Wjazońcy (Neukirch), kotrež nadobne tekstilne produkty zhotowjeja a k tomu hišće ze sobu kooperuja: modowa designerka Corinna Seiler ze swojim ateljejom „e.elle“ w Budyšinje, płatowa manufaktura Hoffmann z Wjazońcy a Karin Mross, tohorunja z Wjazońcy, kotraž předewšěm płaty z wušiwankami zlěpšuje a twory w swójskim wobchodźe „Die Lade“ předawa. ­Rady wone zajimcam we wobłuku dnjow wotewrjenych duri wšitko nadrobnje ­pokazuja. Loni činjachu to pod hesłom „ManufakTour“.

Galiciska, dwurěčny awtonomny region w Španiskej, leži na sewjerozapadźe Iberiskeje połkupy mjez Atlantiskim oceanom na sewjeru a zapadźe, Portugalskej na juhu, wjerchowstwom Asturias a awtonomnym regionom Castilla y León na wuchodźe. Tale kónčina ma cyle hinaši raz hač nam znate regiony woblubowaneho dowoloweho kraja. Klima je jěra a włóžna, lěća su chłódne a dešćikojte, často z howrjacymi wichorami, zymy pak krute z wjele sněhom.

Galiciska krajina je swojorazna, dźiwja, zelena z bujnej wegetaciju. Na zapadźe, na pobrjoze Atlantiskeho oceana, sahaja wuske mórske promjenja – fjordy – daloko do kraja, na wuchodźe, wosrjedź galiciskeje prowincy Ourense wupřestrěwaja so hač do 2 000 metrow wysoke horiny Macizo Galaico. A tule běše w starodawnych, předkřesćanskich časach žiwa mytiska wosoba z mjenom Apalpador abo Pandingueiro – galiciski „rumpodich“.

so hórši: W Serbach hižo Žadyn porjad njeje

Jich zhromadne stejišćo móžeće tule ­či­tać. Kritisce su so katolscy serbscy měš­nicy wo tuchwilnym towaršnostnym stawje wuprajili. „Połoženje we wjacorych wobłukach zjawneho serbskeho ­žiwjenja a wosebje na čole institucijow je njeznjesliwe. Starodawne tradicije, kotrež su naši wótčincy pod njepře­ćel­nymi němskimi wuměnjenjemi załožili a nam jako zakład serbskeho byća dale dali, dźensa jenož do prašenja njesta­jeja, ale je ranja a jich stołpy niča. Pra­ša­my so, što ma žona na čole najstaršeho serb­skeho towarstwa činić, w kotrymž su gene­racije sławnych muži na dobro serb­stwa skutkowali? Bóh dał, zo nje­přesadźi ­wólne kóncowki swójbnych mjenow za wšěch (Dawid Statnikowa? Měrćin Deleńkojc?) abo samo dženderizowanje serbskeje hymny!

Lózystwo a rubjenstwo