Wjesne zetkanišćo za wšěch
Wosom wjeskow, pjeć hrajkanišćow – tajka je situacija w Bóšičanskej gmejnje. Milenka Rječcyna je so z wjesnjanostu Stanijom Ryćerjom (rjemjesło Bóšicy) rozmołwjała.
Čehodla je so gmejna wo to prócowała, hrajkanišća twarić?
S. Ryćer: Nimamy w našich wsach hewak hižo wjele, štož móhli swójby wužiwać. Na přikład pobrachuja nam małe wjesne předawanišća. Z hrajkanišćemi pak je powabk, zo młode swójby do našich wsow ćahnu.
W kotrych wsach hrajkanišćo maće a štó so wo nje stara?
S. Ryćer: We Wětrowje-sydlišćo hrajkanišćo mějachu. Te pak běše dodźeržane. Tuž smy nowe nastajili. Podobnje bě to w Jaseńcy. Dalše mamy w Nowej Jaseńcy, w Nowym Łusču a starym Wětrowje. Sym přewšo wjesoły, zo so přewažnje wobydlerjo wo hrajkanišća staraja. Wosebje aktiwni su młodźi starši w Jaseńcy.
Hdźe je gmejna hrajkanišća twariła? Na kotre wašnje su wone financowane?
Trjebamy scyła hišće hrajkanišća na wsach?
W mnohich gmejnach Hornjeje Łužicy mamy rjane a přirodźe bliske hrajkanišća. Cyle wosebite hrajkanišćo w Budestecach njeje mnohim swójbam nažel jako wulětnišćo znate, byrnjež runje w nazymje tamniša wokolina za pućowanja woblubowana była. Přirodźe bliske hrajkanišćo leži njedaloko ewangelskeje cyrkwje a je z płotom wobdate. Wosebje małe dźěći móža na hórce, na tam kruće zatwarjenych zdónkach, balansować a so na druhe wašnje wucychnować. Tež počasy móža dźěći tu derje dožiwjeć, wšako je hrajkanišćo z rostlinami wosadźene, kotrež su jim přiměrjene. Samo při hubjenym wjedrje so wopyt na tutym hrajkanišću wudani, dokelž je wjetšina tam nastajenych nastrojow tež při mokrym wjedrje atraktiwna.
Dźesać rěčnych kaznjow
Našu maćeršćinu sej často přemało wažimy. Rěčimy njerodnu serbšćinu z němskimi požčonkami abo mjezsobu němcujemy. Mamy pak na druhej stronje tójšto noworěčnikow a wuknjacych, kotřiž so ze zahoritosću a wutrajnosću prócuja serbować. Tule podawamy pokiwy Katalanow - mjeńšinoweho luda w Španiskej, Južnej Francoskej a Sardiniskej, hdźež dwurěčnosć derje funguje. Město „katalanšćina“ steji „serbšćina“, město „španišćina“ pak „němčina“.
1. Rěč serbsce při kóždej składnosći, wosebje ze swójbu a přećelemi. Spytaj rěčeć serbsce z ludźimi, kotřiž rozumja serbsce, byrnjež zwučena/y był, z nimi němsce powědać.
2. Budź zdwórliwa/y k tym, kotřiž rěča hinašu rěč, ale wobstawaj na tym, zo wopokazuja woni samsny respekt twojej rěči napřećo.
3. Rěč serbsce ze wšěmi: na hasy, telefonujo, na dźěle a druhdźe. Jelizo će druha wosoba rozumi, wostań při serbšćinje, byrnjež dóstał/a němsku wotmołwu.
4. Pozbudźuj swojich swójbnych, kotřiž serbšćinu hač dotal dospołnje njerozumja – rěč pomału a wujasnjuj trěbne wopřijeća.
Zady wotlěwa steja: Florian Bulank, Mato Dźisławk, Niklas Šnajder ...
Bičwolejbulisća Serbskeho gymnazija Budyšin (SGB) su so w juniju na krajnym finalu w Drježdźanach za zwjazkowe finale w Berlinje kwalifikowali. Do stafle A losowaše so nimo SGB hišće Otta-Schottowy gymnazij Mainz-Gonsenheim z Porynsko-Pfalcowskeje, Giebichensteinowy gymnazij „Thomas Müntzer“ z Halle nad Solawu ze Sakso-Anhaltskeje a Sportowy gymnazij Schwerin z Mecklenburgsko-Předpomorskeje.
Serbski gymnazij Budyšin –
Otta-Schottowy gymnazij Mainz-Gonsenheim 1:2
Blackbirdrunzaso wulki wuspěch ...
Hižo šesty raz su wobydlerjo z Hózka tak mjenowany Blackbirdrun organizowali, kotryž je wosebje mjez młodostnymi dale a woblubowaniši. Tež tójšto Serbow je so lětsa na specielnym wubědźowanju wobdźěliło. Přez wšelake parcoursy na łukach a zdźěla tež w rěce běchu wobdźělnicy pak w skupinkach abo sami po puću. Matthias Möller ze Šunowa (foto naprawo) wobsadźi wuběrne druhe městno. Wón docpě cil po jednej hodźinje a 22 mjeńšinach a bě tak po dwěmaj kołomaj jenož pjeć minutow pomałši hač dobyćer Jonas Zschornack, kiž nastupi za mustwo LG Region Landshut.
Jurij Bjeńš Foće: Carolin Rudolf
Pjatk, 6. oktobra 2023
SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
´ˇKlubowa party pri haceKlubowa party při wjesnym haće w Serbskich ...
ˇ
Klubowa party pri hace
Klubowa party při wjesnym haće w Serbskich
Pazlicach słuša mjeztym k najznaćišim a najwoblubowanišim
swjedźenjam serbskeje młodźiny. Wosebje natwar při tamnišej
wjesnej oazy sej mnozy chwala. Tónraz mějachu na přikład wosebity
technofloor w małym kontejneru. Lětsa pak běchu organizatorojo
hladajo na ličbu wopytowarjow trochu přesłapjeni. Jenož něhdźe 400 młodostnych bě přichwatało – na zarjadowanjach do toho bě jich na kóždy pad wjac. Najebać to bě nalada kaž přeco wulkotna, tak zo je so próca Serbskopazličanskeje młodźiny (hlej wobraz) zaso raz wudaniła.
tekst a foto: Jakub Langa
Kaž kóžde lěto poda so Sorabija Lipsk tež lětsa zaso na ...
Kaž kóžde lěto poda so Sorabija Lipsk tež lětsa zaso na zhromadny wulět. Cil bě jasny –
Čěska.
Skupinu 23 Lipšćanskich studentow (a eks-studentow) je posledni kónc tydźenja septembra kuzłapołny kraj wokoło Máchoweho jězora w sewjernej Čěskej witał. Štož Němcam Weimar woznamjenja, to je za kóždeho Čecha Máchowy jězor. Na tym městnje drje je so jednanje balady Karela Hyneka Máchi „Máj“ wotměło. A do tutoho raja čěskeje romantiki, rjaneje přirody a starych hrodow młodźi Serbja přijědźechu a jón z wjesołymi serbskimi spěwami, flunkibulom a dobrej naladu wozbožichu. Nimo flunkibula dožiwichu Sorabičenjo 15kilometerske pućowanje, nócny wulět k jězorej z kupanjom, kartyhraće, jara zabawne fotowe wubědźowanje a wjele dalšich zajimawych wěckow. Wutrobny dźak wšitkim zamołwitym za organizaciju jězby, za jich prócu a za to, zo su wšě nastate krizy přetrali. Z wulětom móža wočerstwjeni studenća zmužiće do noweho semestra startować! Sorabija haleluja! tekst a fota: Kryštof Peršin
foto: Konstantin HrjehorZnowa na Paula Šnajdera spominaliPřed třomi ...
Znowa na Paula Šnajdera spominali
Před třomi tydźenjemi poda so něhdźe
50 mopedistow z Chrósćic přez Jaseńcu, Dobrošicy, Nowoslicy, Ralbicy, Konjecy, Šunow, Smjerdźacu, Róžant, Pěskecy
a Smječkecy hač do Worklec, zo bychu Paula Šnajdera wopominali. W jeho ródnej wsy wjerćachu tři koła wokoło kupy, prjedy hač nastajichu so zaso wróćo do Chrósćic. Rjane to spominanske koło, kotrež budu přichodne lěta zawěsće wospjetować.
Konstantin Hrjehor
Nazymu nas lětace zmije zawjeseleja
Hdyž so lěćo nachila a nazyma před durjemi steji, započina so sezona wosebiteje zabawy za dźěći pod hołym njebjom
Za pohibowanje nazymu wonka ze swójbnymi mamy tójšto idejow: kastanije abo žołdźe zběrać, tež jabłuka do korbikow; z hliny a cyhelow sej pizza-kachle twarić, na zahrodźe zhromadnje graty rjedźić, sej nazymski woheń wuhotować, kački picować, pućować, kolesować, zwěrjenc a park wopytać, šiplenki abo bozanku šćipać, w lěsu hriby pytać abo sej tam budu natwarić, z lisćom paslić, kamjenje hromadźić a z nimi mustry kłasć, hałužki abo kamuški pomolować, we łužach wokoło skakać a z wodu pancać, ze samotwarjenymi konikami wujěchać abo sej awto, raketu, čołm abo lětadło twarić atd. Prašeš-li pak so dźěći za typiskimi aktiwitami w nazymje, to ći zwjetša wo pušćenju zmija rozprawjeja. Wotžnjate pola dźě swójby nazymu rady za pušćenje zmija wužiwaja.
Z wuhloweho procha k dowolowemu paradizej
Margaritta Knobloch a Peter Pohle dopominataj so na dźěło w jamje Nimješk – nětčišeho Złokomorowskeho jězora
1. junija 1973 běchu prěni wotrězk přibrjoha Złokomorowskeho jězora za kupanje oficialnje wotewrěli. Połsta lět pozdźišo nětko na jubilej spominamy a předstajimy čitarjam wosoby, kotrež su z jězorom na swoje wašnje zwjazane.
