Dobre wuměnjenja w horće

Montag, 14. Januar 2019 geschrieben von:

Pančičansko-Kukowski hort, kotryž je w nošerstwje Miłočanskeho Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka, přiwabi zańdźeny pjatk tójšto wopytowarjow.

Pančicy-Kukow (SN/MiR). Dźeń wote­wrjenych duri w nowym šulskim horće w Pančicach-Kukowje zajimowaše ludźi wšěch generacijow. „Smy cyle wědomje rozsudźili hort zjawnosći předstajić, a to jenož krótko po tym zo smy jón loni w decembru oficialnje wotewrěli. Sym zbožowny, zo je telko ludźi poskitk přijało“, rjekny wjesnjanosta Markus Kreuz (CDU), kiž cyłe popołdnjo mjez kubłarkami, wjesnjanami a hosćimi přebywaše. Kóžda rumnosć ma swoje wosebitosće. Wosebje powabliwa je wulka jědźernja, hdźež so dźěći k jědźi zetkawaja, ale hdźež móža zdobom woměrje swoje domjace nadawki spjelnić. Je to takrjec wjacezaměrowa­ rumnosć.

Wopyt instituta

Freitag, 11. Januar 2019 geschrieben von:

Lipsk (LW/SN). Wčerawši dźeń wote­wrjenych duri na sakskich uniwersitach a wysokich šulach je zajimcow tež do Instituta za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity wabił. Koordinatorojo a sobu­dźěłaćerjo instituta su jim na prašenja wotmołwjeli. Wopytowarjo wužiwachu składnosć, wobhladać sej wuwučowarnje, a zhonichu wo tym, po kotrym puću móža so za studij přizjewić a kak so z přidružnikom za powołanje wučerja stać. Njewšědne naprašowanje mějachu ze syće. Zajimc z Londona bě so naprašował, hač móhł na Instituće za sorabistiku studować a kotre wuměnjenja su za to trěbne. Institut poskića tři studijne směry. Su to sorabistika z wotzamknjenjom BA (bachelor) a MA (master), wučerstwo serbšćiny za zakładnu šulu, wyšu šulu abo gymnazij a europske mjeńšinowe rěče­ z wotzamknjenjom bachelora.

Wzajomnosć wožiwić

Donnerstag, 10. Januar 2019 geschrieben von:
Što słowjanska wzajomnosć dźensa wo­znamjenja? Zastupowacy wjesnjanosta gmejny Chrósćicy Jan Wjesela a nawoda tamnišeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“ Měrko Šmit běštaj to generalnej konsulce Čěskeje republiki w Sakskej wčera na swoje wašnje zwurazniłoj. Něhdy njemějachu wobydlerjo NDR, tak tež Serbja, wjele składnosćow do dalokich krajow pućować. Ale do Čěskeje to móžachu. Tež Češa, kaž dr. Markéta Meissnerová powědaše, rady do NDR jězdźachu. Mnohe dopomnjenki wo wosobinskich zetkanjach mjez ludźimi wobeju narodow běchu słyšeć. Wažne pak tež bě zdobom na to pokazać, zo tale zhromadnosć dźensa často pobrachuje. Přičiny toho tča bjezdwěla w mjeztym wotewrjenym swěće. Słowjanske narody pak dyrbjeli so na to dopomnić, kak sylne wone zhromadnje su. To sej wuwědomić a tak słowjansku wzajomnosć wožiwić – za to budźe politika a diplomatija sylnišo trěbna. Milenka Rječcyna

Na přichod so orientować

Mittwoch, 09. Januar 2019 geschrieben von:

Kaž kóžde lěto a tola z nowymi aspektami prezentuje so lětuši centralny informaciski dźeń za orientaciju na powołanje a studij „Nawi přichoda“ w Budyšinje.

Budyšin (SN/MiR). 85 předewzaćow, zarjadnišćow, posłužbow a wukubłanišćow je so dotal za mjeztym 6. Budyski „Nawi přichoda“ přizjewiło. Nazhonjenje wuhotowarjow – je to dźěłowy kruh šula-hospodarstwo Budyskeho wokrjesa (AK) – wěšći, zo budźe 26. januara wulki nawal w Budyskej studijnej akademiji (BA), hdźež so poskitk wospjet wotměje. Wšako su organizatorojo, mjez kotrymiž su mjenowana BA, Drježdźanska industrijna komora (IHK) ze swojim stejnišćom w Budyšinje a tudyša regionalna rjemjeslniska komora kaž tež agentura za dźěło a Powołanskošulski centrum za hospodarstwo a techniku (BSZ) nimale wšitko dopřihotowali.

Ideje sej wuměnjeć

Donnerstag, 03. Januar 2019 geschrieben von:
Internetnej poskitkaj „dyrdomdej.de“ a „krokpokroku.sorbischlernen.de“ móža bórze tež zajimcy w Delnjej Łužicy wužiwać. Serbske šulske towarstwo resp. Rěčny centrum WITAJ chcetej kóždy swój poskitk lětsa za to přihotować. Digitalny poskitk Załožby za serbski lud „sprachkurs.sor­bischlernen.de“ to hižo nětko zmóžnja. To je za wšitke tři přikłady chwalbyhódne postupowanje. Přiwšěm so prašam: Hdy da budźe tomu jónu nawopak? Kotre ideje z Delnich Serbow dóstanu so k nam do Hornjeje Łužicy? Dotal mamy za to lědma přikłady. Njeby comicowe wubědźowanje tajka móžnosć było? Njebychu Budyscy gymnaziasća wjesny nałožk camprowanja, podobnje delnjoserbskim gymnaziastam, w Budyšinje zawjesć móhli? A hdy móža w Choćebuzu wuwite hry tež dźěći w Budyšinje hrać? Sym sej wěsta, zo je wjace dobrych přikładow z Delnich Serbow, kotrež hodźeli so w Hornich Serbach wužiwać. Milenka Rječcyna

Mustwo zesylnjene

Freitag, 28. Dezember 2018 geschrieben von:
Dźěłanišćo za serbske kubłanske wuwiwanje (ABC) w Choćebuzu skutkuje mjez druhim na dobro delnjołužiskich kubłanišćow, kotrež prócuja so wo spěchowanje delnjoserbšćiny z wotpowědnymi poskitkami. Za skutkownosć ABCja zamołwići su mjez druhim sobudźěłaćerjo, kotřiž čestnohamtsce abo na honorarnej bazy na produktach, kotrež zarjadnišćo wobstajnje wuwiwa, dźěłaja. Mjeztym pak je renomej tohole zarjadnišća znaty. A tak je po lěta dołhim prócowanju ABC dóstał přizwolenje za to, swoje mustwo z dwěmaj dalšimaj wučerkomaj zesylnić směć. Najwjetši to čas! Wšako słuša delnjoserbšćina do wohroženych rěčow swěta. Tak skutkuja tam nětko dźewjeć wučerkow a wučerjow, nimo nawodnicy. Wěcna sobudźěłaćerka dźěła po wjacorych lětach z 20 hodźinami nětko 30 hodźinow. Wo dalše dźesać, ABCjej hižo dawno přilubjene hodźiny, so nětko prócuja. Milenka Rječcyna

Surfuja po dyrdomdejach

Donnerstag, 20. Dezember 2018 geschrieben von:

Mjeńšim a wjetšim dźěćom wužitnu zaběru poskićeć

Dyrdomdejsce so po rěči hibać njeje ćežko­ – předewšěm, hdyž zajimc po internetnej stronje dyrdomdej.de surfuje. Serbske šulske towarstwo je loni w nowembru prěnje poskitki na internetnej stronje wozje­wiło. Dotal ma wona tři wo­błu­ki, do kotrychž je tójšto idejow za­přijatych.

Na prěnim městnje steji wobłuk „Materialije“. Za nim chowa so tema „Sad je strowy“. Byrnjež dotal jenička tema była, je wona wobsahowje šěroko zapřimnjena. Dalše maja slědować. Dotal su hłownje kubłarki a kubłarjo k tomu přino­šowali a rubriki pjelnili. Wosebje wažne je, zo złožuja so na fachowje podkładźene informacije. Tuž je internetny poskitk tuchwilu wosebje za kubłarki/kubłarjow wunošny, byrnjež tež starši hižo sign­a­lizowali, zo doma ze swojimi dźěćimi inte­rnetnu stronu wužiwaja.

Žiwu wučbu stawiznow dožiwić móhli

Freitag, 14. Dezember 2018 geschrieben von:

Kulow (AK/SN). Solly Ganor bě hakle 13 lět. „Wójna je njejapcy přišła. Bomby padachu na naše město.“ Tak rysuje Ganor w knize „Druhe žiwjenje“ situaciju 1941 w swojej domiznje w Litawskej. Tydźenja je 150 šulerjow 8. do 10. lětnika Kulowskeje Wyšeje šule „Korla Awgust Kocor“ w Třělerni napjeće na dožiwjenja hólčeca poskało. Dźiwadźelnik Thomas Darchinger čitajo a hudźbnik Wolfgang Lackerschmid na wibrafonje hrajo citowaštaj z dopomnjenkow mjeztym 90lětneho Sollyja.

Zakonjedawar ma na dobro serbšćiny jednać

Donnerstag, 13. Dezember 2018 geschrieben von:

Wuslědki eksterneje ewaluacije serbskich poskitkow primarneho schodźenka w Braniborskej, kotrež bě tamniše ministerstwo za kubłanje, młodźinu a sport do nadawka dało, su nětko zjawnje přistupne. Jednaćelski direktor Instituta za sorabistiku na Lipšćanskej uniwersiće prof. Edward Wornar bě je spočatk měsaca w Choćebuskim měšćanskim domje předstajił.

Wo wučerjow šło

Mittwoch, 12. Dezember 2018 geschrieben von:

Drježdźany (SN). Sakski krajny sejm je na swojim wčerawšim posedźenju zakonske zakłady za zastojnistwo a dalše finan­cielne polěpšenja za wučerjow tworił. „Tak njenawjaza Sakska při płaćenju wučerjow jenož na druhe zwjazkowe kraje, ale steji w někotrych wobłukach samo na čole“, rjekny sakski kultusowy minister Christian Piwarz (CDU).

Wot 1. januara 2019 móža so połnje wukubłani wučerjo w Sakskej hač do zakónčenja 42. žiwjenskeho lěta ze zastojnikom stać. Tež přihotowanska słužba ma přichodnje jako zastojniski poměr płaćić. Wjace hač 5 300 pedagogow je hižo­ próstwu na zastojnistwo stajiło. Wučerjo na dalewjeducych šulach bjez zastojnistwa dóstawaja wot januara nimo zasłužby w skupinje 13 po wjetšinje měsačnu přiražku 170 eurow.

W jednym dypku Sakska wšitke tamne zwjazkowe kraje přesahuje: Wukubłani wučerjo zakładnych šulow njebudu hižo w mzdowej skupinje 11, ale 13 zastopnjowani resp. jako zastojnicy w skupinje A 13. Tele naprawy, tak so minister Piwarc nadźija, budu wučerjow za dźěło w Sakskej wabić. Wšako je potrjeba wukubłanych wučerjach dale wulka. Lětnje budu 1 500 wučerjow zdobyć dyrbjeć.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND