To a tamne (17.11.22)

Donnerstag, 17. November 2022 geschrieben von:

Na ćěkańcy před policiju je so pozdatny zadobywar na ležownosći druheho hamtskeho sydła zwjazkoweho prezidenta Franka-Waltera Steinmeiera w Bonnje schował. Krótko po tym začuwaše 28lětny, zo njeje to runjewon najlěpša ideja. Wila z wulkej zahrodu je jedna z najlěpje wobstražowanych imobilijow w Němskej. Tak traješe tež jenož mało mjeńšin, doniž zwjazkowa policija muža w nocy na minjeny pjatk njenańdźe a njezaja.

Krótko do kónca časa w jastwje měješe 26lětny hižo lóšt na swobodu a chcyše karnewal swjećić. Potajkim je wón přiležnosć wužił, jako smědźeše jastwo 11. nowembra raz wopušćić, a so w Euskirchenje wotsadźi. Po někotrych dnjach přizjewi so dobrowólnje pola policije a poda, zo budźe zbytnych 28 dnjow swojeho chłostanja wotsedźeć. Kotre sćěhi karnewalowa party za njeho změje, njeje hišće jasne.

Ludnosć na zemi dale rosće

Dienstag, 15. November 2022 geschrieben von:

New York (dpa/SN). Swětowa ludnosć je po wobličenjach Zjednoćenych narodow (UN) mjeztym hranicu wosom miliardow docpěła. Dokelž njeje móžno, sej wšědny přehlad wo statysacach porodach a smjertnych padach tworić, je so oficialny dźeń za wobličenje čłowjestwa postajił. Wosom miliardow ludźi mjeztym na planeće bydli, telko kaž ženje do toho. Po trochowanjach UN ma jich w lěće 2037 dźewjeć miliardow być.

Kabinet dźensa w Frankfurće

Frankfurt nad Wódru (dpa/SN). Braniborski kabinet je dźensa z hosćom w Frankfurće nad Wódru. Pod nawodom ministerskeho prezidenta Diet­mara Woidki (SPD) a Frankfurtskeho ­wyšeho měšćanosty Renéja Wilki (Lěwica) zaběra so mjez druhim z wuskutkami wójny w Ukrainje a z němsko-pólskim zhromadnym dźěłom hladajo na krizowy management. Nimo toho ma so požadanje města wo přichodowy centrum za němsku jednotu a europsku transformaciju wobjednawać.

Naprašowanje přiběra

Sakski minister za wědomosć Sebastian Gemkow (CDU) je wčera wirtualne nawoči w Zhorjelskim Senckenbergskim muzeju ­za přirodowědu wuspytał. Muzej je něhdźe 140 000 eurow inwestował a wustajeńcy bjezbarjerne wuhotował. Zynki, objekty ­za tasanje a čuchanje narěča wšitke zmysły a skića wšitkim wopytowarjam přidatne zaćišće. Foto: dpa/Paul Glaser

Ze srědkami EU region podpěrać

Dienstag, 15. November 2022 geschrieben von:

Běła Woda (dpa/SN). Wobšěrny spěchowanski program EU za sakske brunicowe regiony dóstanje konkretnu formu. Z pomocu programa Just Transition Fund (JTF) steja hač do kónca 2027 spěchowanske srědki we wobjimje 645 milionow eurow k dispoziciji, zdźěli sakski hospodarski minister Martin Dulig (SPD) wčera na zazběhu konferency JTF w Běłej Wodźe. Na njej chcedźa program a tematiski ramik něhdźe 280 wobdźělnikam konferency předstajić.

We łužiskim rewěrje chcedźa 375 milionow eurow zasadźić, w srjedźoněmskim rewěrje 200 milionow a w Kamje­nicy 70 milionow eurow. „Z přidatnym financowanjom z priwatnych a krajnych srědkow je wjace hač miliarda eurow na ­cyłkownych inwesticijach k dispoziciji“, sakski hospodarski minister wuzběhny.

Dobre 70 procentow spěchowanskich srědkow zasadźa we wobłuku hospodarskeho spěchowanja kaž tež do přichoda kmaneho a naslědneho zastaranja z energiju a surowiznami. Naprawy maja k tomu přinošować, regionalne hospodarstwo w změnje aktiwnje podpěrać, wubědźowanjakmanosć wutwarić a z tym nowe kwalifikowane dźěłowe městna stworić.

Pomoc dóstali

Dienstag, 15. November 2022 geschrieben von:
Cherson/Genf (dpa/SN). Prěni humanitarny konwoj UN je wčera ludźi we wuswobodźenym ukrainskim wulkoměsće Cherson docpěł. Tak su tam mjez druhim žiwidła, pitnu wodu, hygieniske artikle, kuchinske utensilije kaž tež poslešća, ćopłe přikrywy a solarne lampy potrěbnym rozdźělili, zdźěli nuzowy pomocny běrow UNCHA w Genfje. Dohromady su wjace hač 6000 ludźi zastarali. Chorowni su pomocnicy medikamenty a material k lěkowanju přepodali.

Zasudźi wobchad Ruskeje z energiju

Dienstag, 15. November 2022 geschrieben von:

Nusa Dua (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen je na prěnim posedźenju wjerška G20 w Indoneskej kritizowała, kak Ruska z energiju wobchadźa. „Widźimy, zo Ruska swój płun radšo spali město předawa“, wona dźensa wuzběhny. „Tak so globalne energijowe wiki wobwliwuja a płaćizny njesměrnje zwyša.“

EU podpěruje zawjedźenje hornjeje hranicy za wolij. Z toho móhli tež kraje z niskimi a srjedźnymi dochodami profitować, rozłoži von der Leyen w Nusa Dua na kupje Bali, hdźež so wjeršk tuchwilu wotměwa.

„Najlěpša wotmołwa na połoženje pak je pospěšenje přechoda k čistym energijowym formam“, von der Leyen zwura­zni. Tole je „jenička wotmołwa na energijowu kaž tež na klimowu krizu“ a skići wulke šansy za druhe regiony swěta. ­Europa ­budźe tak w přichodnych pjeć lětach ­znajmjeńša štyri miliardy eurow do wobnowjomnych energijow kaž wodźika inwestować. Tole wuskutkuje mjez druhim masiwne priwatne inwesticije.

Komuny dele stopnjowane

Dienstag, 15. November 2022 geschrieben von:

Berlin/Budyšin (SN/at). Wot januara 2023 budźe zwjazkowe knježerstwo wjace domjacnosćow ze statnej podružnej přiražku wolóžić. Bydlenski pjenjez ma so nimo toho w přerězku wo 190 eurow měsačnje zwyšić. To je zwjazkowy sejm minjeny štwórtk z wjetšinu amploweje koalicije wobzamknył.

Z reformu bydlenskeho pjenjeza pak po cyłej Němskej 188 komunow w po­družnych schodźenkach dele stopnjuja, porokuje Budyska zapósłanča Caren Lay, rěčnica frakcije Lěwicy za podruž, twarstwo a bydlensku politiku. W Sakskej je 41 gmejnow potrjechenych, w Hornjej Łužicy nimo Budyšina tež Kamjenc, Wojerecy a Běła Woda. „Tute komuny zestarjeneje metody wobličenja dla wo ,po­družny schodźenk‘ dele stopnjuja. Po­družnicy móža tak snadniše přiražki na swoje podružne pjenjezy bjez tepjenja dóstać, nimo toho rosće mjeza za při­zwolenje bydlenskich pjenjez“, zapósłanča rozłoži. Planowanu přiražku k tepjenskim kóštam ma Lay drje „za dobru, tak pak reforma mnohe komuny poćežuje“, a wone nětko na swoje personalne hranicy storča.

To a tamne (15.11.22)

Dienstag, 15. November 2022 geschrieben von:
Nućene borzdźenje je w Mnichowje zražce dweju měšćanskeju železnicow zadźěwało. Po informacijach policije zawčerawšim bě lokomotiwnik minjenu sobotu na jednej staciji wo tym přeswědčeny, zo bě hižo na kónčne zastanišćo dojěł. Na to wotstaji wón ćah, změni šoferownju a jědźeše po samsnej čarje zaso wróćo. Druha měšćanska železnica jědźeše w tym wokomiku na samsnym koliju. Napřećo přijěducy ćah wuwabi nućene borzdźenje, přez čož wobě jězdźidle bjez zražki zasta­štej. Ludźo so při tym njezranichu.

Trěbnosć sylnišeje wuměny a mjezsobnosće rozjimali

Montag, 14. November 2022 geschrieben von:

Koło sakskeje SPD „Serbja“ po wjacorych online přewjedźenych wuradźowanjach so korony dla zaso za kulowatym blidom zešło.

Budyšin (A.B./SN). Po wjacorych digitalnych wuradźowanjach w minjenymaj lětomaj zetka so wosom čłonow krajneho koła SPD „Serbja“ zaso za zhroma­dnym kulowatym blidom – a to zašły pjatk w nowym wobydlerskim běrowje strony na Budyskej Hošic hasy. Na posedźenje witaše Měrćin Krawc, 1. rěčnik fachoweho wuběrka socialdemokratow w Sakskej, noweho čłona: młodeho Serba Jurja Bulanka z Prawoćic, kiž je so njedawno w Kamjencu socialdemokratam přidružił.

Dialog spěchować

Montag, 14. November 2022 geschrieben von:

Awali (B/SN). Bamž Franciskus je sej na wopyće w Bahrainje wujednanje mjez wuchodom a zapadom, připóznaće žónskich prawow, skónčenje wójnow a dialog mjez křesćanami a muslimami žadał. Z 30 000 katolikami woswjeći bamž Božu mšu w narodnym stadionje a wěnowaše so wosebje młodostnym.

Měšniski dorost faluje

Athlone (B/SN). Po cyłym swěće njedosaha měšniski dorost. Samo w Irskej je jenož 2,5 procentow duchownych w starobje pod 40 lětami. W přichodnych 15 lětach poda so štwórćina na wuměnk. Wot 2 100 měšnikow je 547 mjez 61 a 75 lětami, 300 je samo nad 75 lětami. Tuchwilu maja tam jenož 47 seminaristow.

Baerbock wobžaruje

Münster (B/SN). Njeměr je nastał, dokelž bě so na zetkanju wonkownych ministrow G7 w Münsterskej měrowej žurli swjaty křiž wotewzał. To bě so pječa z organizatoriskich a nic z politiskich přičin stało. „By derje było, hdyž njeby so křiž zrumował“, wobžarowaše wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni).

China potłóčuje křesćanow

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND