Budyšin (dpa/SN). Po wukročenjach na protestach zawčerawšim w Budyšinje žada sej zapósłanča Lěwicy w sakskim krajnym sejmje Kerstin Köditz zakaz prawicarskeje strony Freie Sachsen. Strona wšitke kriterije spjelnja, zo móhł sakski minister za nutřkowne naležnosće Roland Wöller (CDU) jednać, zapósłanča w socialnej syći Twitter wozjewi. Wobsadka policije njebě na njedowolenych protestach w dosahacej měrje wobsadźena a bě přežadana. Stat swój monopol z ruki da. „Tu wuspytuja so w byrgarskej wójnje. Hewak ničo“, Köditz wuzběhny.
Šef frakcije Lěwicy w sakskim krajnym sejmje Rico Gebhardt w syći tohorunja protesty wótrje kritizuje. Jelizo tysacy ludźi w Sakskej za neonacijami běža, potom ma Swobodny stat wulki problem. „Po podawkach njemóže hižo nichtó twjerdźić, zo ludźo njewědźa, što činja. Woni to cyle dokładnje wědźa“, Gebhardt podšmórny.
Berlin (dpa/SN). Šef Zwjazka němskich dźěłarnistwow (DGB) Reiner Hoffmann žada sej spěšne wutworjenje nowych dźěłowych městnow w němskich brunicowych kónčinach. „W potrjechenych regionach, kaž we Łužicy abo porynskim rewěrje ma strukturna změna spěšnje nowe dobre dźěłowe městna a industrijne sydlišća wujewić“, wón wčera powěsćerni dpa zdźěli.
Zwjazkowe knježerstwo SPD, Zelenych a FDP chce w idealnym padźe hižo w lěće 2030 wudobywanje brunicy zakónčić. Tuž měli potrjechene regiony pomoc dóstać. „Trjebamy masiwny wutwar wobnowjomnych energijow, spěšniši wutwar syće a nowe płunowe milinarnje“, Hoffmann wujasni. Hižo klětu chce nowa koalicija prěnje naprawy zahajić. Tak planuja přepruwowanski schodźenk zakonja za zakónčenje wudobywanja brunicy, kotryž je za lěto 2026 předwidźany, hižo klětu přewjesć. Wotpowědnej dalšej schodźenkaj stej poprawom 2028 a 2032 předwidźanej, hdyž měli zaše zawrjenje milinarnjow přepruwować.
Kokošow na zwjazkowej awtodróze A 2 pola Lauenaua a Bad Nenndorfa w delnjej Sakskej dla dyrbješe policija wčera w nocy wobě čarje nachwilnje zawrěć. Zwěrjata su do toho ze znjezboženeho nakładneho awta twochnyli a nóžkowachu po dalnicy. Kak je k njezbožu nakładneho awta dóšło njeje jasne.
Hora Matterhorn w Šwicarskej jenož po wšěm zdaću prostnje do njebja saha. Kaž wědomostnicy nětko wuslědźichu so wjeršk kóždej dwě sekundźe pohibuje. To pak je jenož něšto mało nano- do mikrometrow, štož njeje za normalne wóčko spóznajomne. Přičina pohibow su seismiske žołmy zemje. Fenomen drje je hižo z mostow a wysokodomow znaty, fachowcy pak chcychu wuslědźić, hač tež wysoke hory machotaja.
Kamjenica (dpa/SN). Sakska dźěłowa agentura liči klětu z mjenje bjezdźěłnymi a měni, zo móža samo niwow do krizy docpěć, zdźěli dźensa šef regionalneje direkcije Zwjazkoweje agentury za dźěło Klaus-Peter Hansen. Zo móhli wuskutki pandemije pomjeńšić je pak wažne, zo so wjace ludźi šćěpja. W minjenym lěće je so ličba bjezdźěłnych ze 139 000 wosobow w januarje na 108 900 w nowembrje znižiła. Aktualne ličby za december agentura spočatk januara wozjewi.
Wjacori mortwi a zranjeni
Denver (dpa/SN). Dotal njeznata wosoba je wčera w měsće Denver znajmjeńša štyri wosoby zatřěliła. Kaž rěčnik policije zwjazkoweho stata Colorado w USA zdźěli, bu podhladny pozdźišo zatřěleny. Hač je kulka zastojnika skućićela trjechiła, je dotal njejasne. Muž bě na wjacorych městnosćach w Denveru a Lakewoodźe ludźi nadpadnył. Při tym je tež wjacore wosoby mjez druhim zastojnika zranił. Motiw je hišće njeznaty.
Płaćizny wostanu wysoke
Drježdźany/Lipsk (dpa/SN). Hladajo na nachilace so lěto 2021 a silwester płaća w Sakskej wot dźensnišeho přiwótřene naprawy za priwatne zeńdźenja. Dotal běchu zetkanja za hač do 20 šćěpjenych a wustrowjenych dowolene, nětko pak je to jenož hišće za maksimalnje dźesaćoch móžno. Dźěći a młodostni pod 16 lětami so sobu njeliča. Ručež pak su nješćěpjeni přitomni, su jenož hišće zeńdźenja mjez jednej domjacnosću a jednej dalšej wosobu dowolene. Dale maja so w zarjadnišćach, zawodach, wobchodach a zarjadach FFP2-nahubniki wužiwać.
Na zjawnych městnach su silwesterske a nowolětne swjedźenje zakazane. Tež praskotaki njesmědźa so lětsa zapalić. Lěkarjo Lipšćanskeho uniwersitneho klinikuma naprawu jara witaja. Minjene lěto mějachu wo wjele mjenje pacientow, kotrychž dyrbjachu w zwisku z wopačnym wužiwanjom praskotakow lěkować.
Berlin (dpa/SN). Katastrofy zapławjenja, wichory a njewjedra: Hišće nihdy njetrjebachu zawěsćernje w Němskej tak wulke škody narunać kaž lětsa. „Ze zawěsćenymi škodami na domach, domjacej potrjebje, zawodach a jězdźidłach něhdźe 12,5 miliardow eurow je lěto 2021 najdróše lěto přirodnych wohroženjow wot spočatka statistiki w 1970tych lětach“, rjekny hłowny jednaćel zwjazka němskich zawěsćernjow Jörg Asmussen wčera w Berlinje. Najwjetši dźěl škodow, 8,2 miliardźe, su zahubne zapławjenja w juliju w Porynsko-Pfalcy a Sewjerorynsko-Westfalskej načinili. 7,7 miliardow z toho dyrbjachu za wobškodźene domy, domjacu potrjebu a zawody wudać, 450 milionow za wobškodźene jězdźidła. Ćežke njewjedra z krupami běchu w juniju wulke škody na jězdźidłach zawostajili.
Lěto 2021 njeje jenož w Němskej, ale tež po wšěm swěće najdróše lěto za zawěsćernje. Srjedź decembra bě zawěsćernja Swiss Re wot přirodnych katastrofow zawinowane škody na 93 miliardow eurow trochowała.
Podstupim (dpa/SN). Nutřkowny minister Braniborskeje Michael Stübgen (CDU) je so přećiwo winowatostnemu šćěpjenju korony dla wuprajił a so nadźija, zo da so hišće wjele ludźi dobrowólnje šćěpić. „Mam debatu wo winowatostnym šćěpjenju za lochkomyslnu, dokelž wotpohladane wuslědki njewunjese a dokelž njemóže tole tuchwilu naša tema być“, rjekny minister Podstupimskim nowinarjam. „Dyrbimy so wo to postarać, zo je dosć šćěpiwa k dispoziciji a kak móžemy ludźi k šćěpjenju pohnuwać.“
Stübgen so nimo toho boji, zo winowatostne šćěpjenje towaršnostnu debatu dale přiwótři – do wopačneho směra. „Njejsym swoju nadźiju hišće spušćił, zo móžemy wulki dźěl ludźi tola hišće wo trěbnosći šćěpjenja přeswědčić“, wón rjekny. Přirunujo z lěćom je mjeztym podźěl ludźi zaso přiběrał, kotřiž chcedźa so dobrowólnje prěni króć šćěpić dać. „Tych bě minjene tydźenje něhdźe 80 000, dwójce telko, kaž tuchwilu prawidłownje demonstrować chodźi.“