Slědy pandemije dosć hłuboke
Berlin (dpa/SN). Pandemija je žiwjenje mnohich ludźi změniła. Po měnjenju Berlinskeho dźiwadłoweho nawody Martina Woelffera su sćěhi lockdowna w dźiwadłowej branši wosebje hłuboke. „To je w našej branši łamk identity zawinował“, Woelffer powěsćerni dpa rjekny. Wón nawjeduje Berlinske Kudammske jewišća, kiž su tež mjez turistami woblubowane.
Něhdy je so zawěšk stajnje zběhał, tež hdyž je něchtó wumrěł. „To je hłuboka filozofija, kiž stajnje w sebi nosymy.“ Naraz pak wona wjace njepłaćeše. Sćěhi toho běchu frustracija, depresije a začuće, zo će wjace njetrjebaja. Mnozy so prašachu: „Za čo tu poprawom hišće smy?“
Kulturne žiwjenje su po spočatku koronakrizy stanje zaso „dele jěli“. Měsacy dołho wostachu koncertne žurle, kina a dźiwadła zawrjene. W lěću běchu naraz zaso wotewrjene. Dźiwadźelnicy so wjeselachu, zo móžachu zaso hrać. Publikum čerpaše poněčim zaso nadźiju a dowěru. Bohudźak bě Woelffer w swojim domje krimijowy klasikar přihotował, kotryž bě wot wšeho spočatka publikumowy magnet. Klětu chcedźa z tutej inscenaciju na kóždy pad pokročować.
Žana skóržba přećiwo kapitance
Agrigent (dpa/SN) Italska justica na Sicilskej je přestała přećiwo bywšej němskej kapitance łódźe „Sea Watch3“ Caroli Rackete přepytować. Sudnica w Agrigenće je próstwje wotpowědowała, akty archiwej přepodać, ze zdźělenki sudnistwa wuchadźa. Tak je tež poslednja skóržba přećiwo Rackete zběhnjena, kaž w Berlinje zasydlena pomocna organizacija Sea-Watch informuje. Rozsud sudnistwa je doskónčny.
Rackete rozkazowaše pomocnu łódź Sea-Watch 3 w juniju 2019 a bě ćěkancow z mórskeje nuzy wuchowała. Přećiwo wuraznemu zakazej italskeho knježerstwa jědźeše wona 29. junija z łódźu do přistawa italskeje srjedźomórskeje kupy Lampedusa. Tehdy bě w Italskej srjedźo-prawicarske knježerstwo z nutřkownym ministrom Mattejom Salvinijom na mocy, kotryž praktikowaše jara raznu antimigracisku politiku. Rackete wobskoržichu spěchowanja ilegalneho zapućowanja a ranjenja prawidłow mórskeho wobchada dla. Sudnistwo nětko zwěsći, zo je Rackete swoju winowatosć spjelniła a migrantow škitała. Libyski přistaw njeby wěsty był.
To a tamne (27.12.21)
Sylne nócne zmjerzki wužili su ludźo wčera w Nižozemskej, zo bychu swój narodny sport pěstowali a ze smykačemi po zamjerznjenych kanalach a polach jězdźili. Lód bě hač do sydom centimetrow tołsty, tak zo bě wjeselo jenož wot wobmjezowanjow koronawirusa dla haćene: Na zjawnych lodowych čarach bě ličba wobdźělnikow wobmjezowana, zastaranske budki wostachu zawrjene. Přichodne dny wočakuja tam zaso ćopliše wjedro.
Stary tresor w haće namakałoj staj nan a jeho šěsć lět stary syn. Patoržicu wječor běštaj wobaj z nastrojom w porynsko-pfalcskim Bad Bergzabernje po puću, jako tresor wuslědźištaj. Železny kamor bě wurumowany. Policija na to tuka, zo su paduši tresor z bydlenja pokradnyli a wurubili. Detektor, kiž swojoraznu namakanku hakle zmóžni, bě nan swojemu synej k hodom darił.
Lauterbach: Omikron kónc lěta
Köln (dpa/SN). Zwjazkowy minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) liči kónc lěta z wulkej žołmu chětro natykliweje warianty koronawirusa omikron tež w Němskej. „Žołmu tuchwilu hišće nimamy. To pak so kónc lěta a prěni tydźeń januara změni“, rjekny minister dźensa w rozhłosu WDR. Lauterbach z toho wuchadźa, zo třeće šćěpjenje potom hižo njedosaha a zo budźe štwórte trěbne. W někotrych krajach kaž we Wulkej Britaniskej je omikron hižo postajacy.
Putin žurnalistam wotmołwjał
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je dźensa na swojej tradicionalnej kóždolětnej nowinarskej konferency na prašenja žurnalistow wotmołwjał. Postajowaca tema wjace hodźiny trajaceho zarjadowanja běchu napjatosće w konflikće Ukrainy dla. Tež přichod dotwarjeneho płunowoda Nord Stream 2 přitomnych zajimowaše. Hinak hač loni běchu sta žurnalistow w zarjadowanskim centrumje na kromje města přitomne. Wjace hač 500 zastupnikow medijow z tu- a wukraja bě so přizjewiło.
Akcija přećiwo koronje
Prěni dźeń hodownych prózdnin mějachu přistajeni ...
Ćeže dodawanja dźeń a wjetše
Minister Wöller: Protest so měša
Drježdźany (dpa/SN). Wukaz winowatostneho šćěpjenja přećiwo koronawirusej móhł po měnjenju sakskeho nutřkowneho ministra Rolanda Wöllera (CDU) protesty přećiwo wobmjezowanjam pohonjeć. „Čim dlěje pandemija traje, ćim bóle so scena radikalizuje“, rjekny Wöller powěsćerni dpa w Drježdźanach. „Pandemija je swoje slědy zawostajiła, eksistency zničiła a ludźi do hospodarskeje nuzy storhnyła.“ Psychologisce ćerpja pak tež ludźo kaž lěkarjo, chorobne sotry abo hladarjo, kotřiž hač k wučerpanosći dźěłaja.
„Někotryžkuli hněw je při protestach mjeztym widźomny.“ Prawicarskim ekstremistam a reichsbürgeram so přiběrajcy radźi so do srjedźizny towaršnosće dóstać. Rentnarjo a starši z dźěćimi demonstruja poboku prawicarjow. „Protest so měša. To mje starosći.“ Wulka njedowěra napřećo statej eksistuje na wuchodźe. „To pak njeje žane woprawnjenje za hidu a namóc.“
Znowa mjerzanje za Waršawu
Komisija EU prawniske kročele přećiwo Pólskej zahajiła
Brüssel (dpa/SN). Dwělomnych wusudow wustawoweho sudnistwa Pólskeje nastupajo status europskeho prawa dla je komisija Europskeje unije prawniske kročele přećiwo krajej wobzamknyła. Brüsselski zarjad je wčera tak mjenowane jednanje ranjenja zrěčenja dla zahajił. Te móhło so z nowej skóržbu před Europskim sudnistwom a nic naposledk z pjenježnymi sankcijemi přećiwo Waršawje skónčić.
To a tamne (23.12.21)
Noweho korčmarja pytaja na wosamoćenej kupje na sewjeru Jendźelskeje. Runje 20 hektarow wulka kupa Piel Island leži na sewjeru połkupy Furness a je něhdźe 800 metrow wot kraja zdalena. Nimo rozwaliny stareje twjerdźizny a někotrych rybarskich chatow je tam korčma Ship Inn. Dotalny wotnajer je zwrěšćił, po tym zo dyrbješe pub korony dla zawrěć. Najebać to chce komuna na kóždy pad noweho korčmarja namakać.
Wo wusadźeneho runje narodźeneho ćěšenka starała je so psyca w Indiskej. Wobydlerjo namakachu nahu holčku w zymnej nocy mjez młodźatami psycy, po tym zo bě dźěćko žałosćiło. Wone je strowe, kaž lěkar při přepytowanju zwěsći. Nětko pytaja za maćerju holčki. W Indiskej zas a zaso holcy wusadźeja, dokelž maja je swójby – hinak hač pola hólcow – za wulke pjenježne poćežowanje.
Jónkrótny krok a što so po tym sta
Dźěłowy zakład serbskeje rady jara njedospołny
Rada za serbske naležnosće w Sakskej je zastupnistwo, kotrež matej tudyši krajny sejm a statne knježerstwo słyšeć, dźe-li wo prawa serbskeje ludnosće dótkace so naležnosće. To wuchadźa z paragrafa 6, wotrězk 2 płaćiweho sakskeho Serbskeho zakonja. „Wšitke zakonje nastupajo, potrjechjace zajimy serbskeho ludu, dyrbi rada słyšana być. Při tym je jej zarjadnistwo krajneho sejma podpěrujo poboku.“ Takle citowachu Serbske Nowiny słowa prezidenta Sakskeho krajneho sejma dr. Matthiasa Rößlera (CDU) w zwisku z nowym jednanskim porjadom parlamenta na konstituowacym posedźenju Rady za serbske naležnosće w 7. wólbnej periodźe loni w meji.
