Žada sej kónc wójnow

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:

Vatikan (B/SN). W swojim tradicionalnym jutrownym poselstwje žadaše sej bamž Franciskus energisce bórzomne zakón­čenje wójnow na swěće a sprawne rozdźělenje šćěpiwow. Wosebje apelowaše wón, njezabyć na chudych a bědnych. Korony dla njepřednjese wón jutrowne poselstwo po zwučenym wašnju z wokna k Pětrowemu naměstu, ale přečita je po kemšach we Vatikanskej bazilice, hdźež wobdźěli so jenož něhdźe 200 ke­mše­rjow. „Zrowastanjenje Jězusa by móhło wosrjedź tutych napjatosćow budźić nowu nadźiju,“ rjekny bamž. 170 telewizijnych sćelakow wusyłaše bamžowske žohnowanje „Urbi et orbi“. Hižo w jutrownej nocy bě pontifeks pozbudźował: „Z Božej pomocu móže so z črjopjenca čłowječich stawiznow stać wuměłstwo.“

Lětsa do Francoskeje

Zastupnika wola po podpisanju noweho zrěčenja

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:

Budyšin (SN/JaW). Domowina chce so wo zakonsce płaćiwy namjet zastupnika abo zastupniče Serbow w rozhłosowej radźe MDR starać. To podšmórny před­syda Domowiny Dawid Statnik w nowinskej zdźělence. Zdobom wón po­twjerdźi, zo ma Domowina jako třěšny zwjazk serbskich towarstwow „demokratisce legitimowany nadawk, zastupjerja abo zastupjerku Serbow za rozhłosowu radu MDR wolić“.

Ampla nětko žołta

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:

Saarbrücken (dpa/SN). W Posaarskej je sydomdnjowska incidenca hižo tři dny za sobu hódnotu sto překročiła. Tuž je tak mjenowana koronowa ampla wot zeleneje na žołtu barbu přešaltowała. Wot dźensnišeho płaći rozšěrjena winowatosć testowanja nětko tež we wobchodach a ćěłu bliske posłužby nastupajo, kaž strowotniske ministerstwo informuje. W Posaarskej běchu minjenu wutoru wonkownu gastronomiju, dźiwadła, kina a fitnesowe studija zaso wotewrěli.

Nuzowy staw skónčeny

Praha (dpa/SN). W Čěskej su minjenu nóc hižo poł lěta płaćiwy nuzowy staw skónčili. Tak je zakaz, region wopušćić, runje tak zběhnjeny kaž zakaz, w nocy dom wopušćić. Přiwšěm su hosćency a wobchody dale zawrjene. Nimo toho dyrbja ludźo w zjawnosći dale nahubnik wužiwać. Po wšěm kraju płaćiwy nuzowy staw běchu loni 5. oktobra wukazali a wospjet podlěšili. Ličba nowych infekcijow na 100 000 wobydlerjow wučinja 808 a je trójce tak wulka kaž w Němskej.

Heil chce winowatosć testow

Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier (srjedźa) je wčera składnostnje 76. róčnicy wuswobodźenja bywšeho koncentraciskeho lěhwa Buchenwald wopomnišćo njedaloko Weimara wopytał. Durinski ministerski prezident Bodo Ramelow (Lěwica) jeho přewodźeše. W lěhwje běchu nacionalsocialisća něhdźe 56 000 zawlečenych morili. Foto: pa/Markus Schreiber

Berlin (dpa/SN). Z wotewrjenym bojom wo móc nastupajo kanclersku kandidaturu mjez předsydu CDU Arminom Laschetom a předsydu CSU Markusom ­Söderom steji unija dźensa pod wulkim ćišćom. Armin Laschet chcyše sej dopołdnja na zhromadnym posedźenju předsydstwa a prezidija CDU podpěru nawodnistwa strony zaručić a „wo dowěru prosyć“, kaž wón wčera wječor w telewiziji ARD rjekny. Na prašenje, hač z podpěru wjetšiny liči, Laschet zwurazni: „Z toho wuchadźam.“

Tež prezidiji CSU chcyše so dźensa popołdnju schadźować. Hromadźe z Laschetom wustupujo Markus Söder wčera po­twjerdźi, zo chcył jenož potom jako kancler kandidować, by-li wulku podpěru nawodnistwa CDU měł. Bayerski ministerski prezident přilubi, zo by so tež w tamnym padźe bjez hněwa zarjadował a dowěrliwje z Laschetom hromadźe dźěłał.

AfD ma program

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Po hodźiny trajacej debaće je AfD swój program za wólby zwjazkoweho sejma 26. septembra jednohłósnje wobzamknyła. Za chětro předźěłany program hłosowaše wčera w Drježdźanskej wikowej hali něhdźe 400 delegatow, sobotu bě so hišće 570 čłonow wobdźěliło. AfD, kotraž poćehnje ze žadanjom do wólbneho boja, zo měła Němska z Europskeje unije wustupić, dotal žanoho načolneho kandidata nima. Wona chce zapućowanje wukrajnych fachowcow do Němskeje raznje wobmjezować a lockdown koronawirusa dla skónčić.

Kretschmer: Rozmołwy trěbne

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) ­widźi hišće „wulku trěbnosć rozmołwow“ nastupajo planowane noworjadowanje zwjazkoweho zakonja wo škiće před infekcijemi. Tak njeměli wobmjezowanje zjawneho žiwjenja jeničce po ličbach incidency rjadować, rjekny politikar wčera w Drježdźanach. Jako přidatny faktor měli na přikład wukonitosć strowotniskeho systema wobhladować, tak mjenowany „indikator łožow“. „To je z mojeho wida nuznje trěbne wuměnjenje, zo by ludnosć trěbne škitne naprawy akceptowała.“

Zwjazkowe knježerstwo bě sobotu namjety za cyłoněmske naprawy přećiwo třećej žołmje koronainfekcijow předpołožiło. Naćisk změnow infekciskeho zakonja chcedźa nětko z frakcijemi zwjazkoweho sejma a ze zwjazkowymi krajemi wothłosować. Naćisk mjez druhim předwidźi ludźom zakazać, w nocy dom wopušćić, je-li incidenca infekcijow hódnotu sto překročiła. Wot incidency nad 200 dyrbjeli šule zaso zawrěć.

CDU pod ćišćom

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:
Předsyda bayerskeje CSU Markus Söder je „sotrowsku“ CDU do łoskoćiweho połoženja přinjesł. Čłonojo předsydstwa a prezidija CDU su runjewon nuzowani, swojemu předsydźe Arminej Laschetej w prašenju kanclerskeje kandidatury dźensa dowěru wuprajić a jemu „wulku podpěru“ k wólbam zwjazkoweho sejma w septembru přilubić. Při tym derje wědźa, zo by Söder jako kanclerski kandidat poprawom lěpše šansy měł, znajmjeńša po aktualnych ­woprašowanjach. Tež Laschetej njemóžeš połoženje, w kotrymž runje tči, zawidźeć. Najebać špatne šansy je wón wčera swoju kandidaturu připowědźił a rjekł, zo chcył předsydstwo a prezidij CDU wo „dowěru prosyć“. Tež to je wulke riziko: Dóstanje-li dowěru, dyrbi so jako kanclerski kandidat do wólbneho boja podać a z tym ličić, ­zo podleži. Potom bychu jeho dny jako ­ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje ličene byli. W padźe njedo­wěry móže jako předsyda CDU hnydom zaso wotstupić. Marko Wjeńka

Žadaja sej psychisku pomoc

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Psychoterapeuća Němskeje žadaja sej wot politiki lěpši škit ludźi­ z psychiskimi problemami koronapandemije dla. „Nimo strachow a depresijow přiběraja tež napjatosće a agresije. Často so tajke zjawy jewja, často su zakryte“, rjekny prezident komory psychoterapeutow Dietrich Munz powěsćerni dpa. „Dyrbjał-li so lockdown najebać to po­dlěšić a hišće přiwótřić, by wažne było njedźiwać jenož na hospodarske wotškódnjenje.“

Tak dyrbjeli dźěći a młodostnych, kiž maja problemy, doma wuknyć, zaměrnje pomhać. „Wučerjo po měsacy dołhim homeschoolingu derje wědźa, kajcy šulerjo su w swojich wukonach jasnje wosłabnyli.“ Za nich měli přidatne móžnosće hladanja a podpěry přez šulskich ­psychologow zarjadować, Dietrich Munz namjetuje. „Dobra ideja by była, bychu-li kraje a komuny zmóžnili studentow tež do kónca studija zasadźić. Tući móhli na přikład kmótřistwo za jedne dźěćo přewzać a z nim zaměrnje dźěłać, zo móhli ­šulerjo wučbnu maćiznu nachwatać.“ ­Runje při ćoplišim wjedrje móhli so tež wonka zetkawać.

Mjenje porodow

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:
Kamjenc (dpa/SN). Prěni lockdown koronawirusa dla 2020 w Sakskej njeje wjace porodow wuskutkował. Po informacijach Kamjenskeho statistiskeho zarjada je so loni 33 400 dźěći narodźiło, 3,2 procentaj mjenje hač lěto do toho. Jeničce w Lipšćanskim wokrjesu mějachu rozrost 5,2 procentow. Negatiwny trend tež lětsa traje.

nowostki LND