Afera policije tema w sejmje

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Skandal kradnjeneje municije pola sakskeje policije dla ma hišće do jutrow tema w krajnym sejmje być. Jutře planuja na žadanje koaliciskich frakcijow CDU, SPD a Zelenych wurjadne posedźenje nutřkowneho wuběrka, zdźěli powěsćernja dpa. Powěsć wo přepytowanjach statneho rěčnistwa přećiwo 17 zastojnikam wosebiteje jednotki krajneho kriminalneho zarjada je wčera wulki njeměr zbudźiła. Zastojnikam wumjetuja, zo běchu w nowembru 2018 znajmjeńša 7 000 patronow pokradnyli a z nimi priwatnje třěleć zwučowali.

Wo ruskim serumje rěčeli

Moskwa (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a francoski prezident Emmaunel Macron staj z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom wo móžnej kooperaciji na polu šćěpiwow rěčałoj. Europski zarjad za dohladowanje lěkow tuchwilu pruwuje, hač móhli koronaserum Sputnik V w EU zasadźić. Ruski farmakoncern R-Pharm chce šćěpiwo w bayerskim Illertissenje produkować.

Žadaja sej kruty lockdown

Słónčne wjedro a nalětnje temperatury njewabja ludźi tele dny jenož do přirody, ale tež do nutřkownych městow, kaž tule w Kölnje. Zamołwići su tuž runje we wulkoměstach škitne naprawy přećiwo koronawirusej wukazali, kaž winowatosć wužiwać ­nahubnik a dodźeržeć wěstotny wotstawk, štož wšak docyła tak jednore njeje. Foto: dpa/Christoph Hardt

Drježdźany (SN/MkWj). Wčerawše postajenja sakskeho krajneho knježerstwa koronawirusa dla zbudźeja pola sakskeho zapósłanca FDP w zwjazkowym sejmje Torstena Herbsta raznu kritiku: „Wěčnje trajacy lockdown bjez perspektiwy, dale a wjac wobmjezowanjow za wobydlerjow, wjace winowatosćow za předewzaća a žane widźomne wuspěchi pola šćěpjenja a testowanja – nastawa zaćišć, zo chcyło čorno-čerwjeno-zelene krajne knježerstwo pandemiju prosće wusedźeć.“ To pisa Herbst w nowinskej zdźělence. Wón wumjetuje knježerstwu ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU), zo je jemu mjeztym wšitko wšojedne. „Dźeń a wjetša hospodarska škoda, wjace firmowych plajtow a wjace bjezdźěłnych – statne knježerstwo to hižo njezajimuje.“ Při­wšěm Herbst pozitiwnje naspomnja, zo chce swobodny stat wšitko činić, zo šule dale wotewrjene wostanu.

Tež Sakska wotnětka hinak šćěpi

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska wot dźensnišeho starobne wobmjezowanja za šćěpiwo firmy Astrazeneca přesadźa. Preparat wotnětka jenož hišće ludźom šćěpja, kotřiž su starši hač 60 lět, kaž strowotniske ministerstwo zdźěli. Swobodny stat zwoprawdźa tak jednohłósne wobzamknjenje konferency strowotniskich ministrow Zwjazka a krajow.

Pozadk su pady trombozow w mozach. „Rozprawy wo komplikacijach jara chutnje bjerjemy“, rjekny sakska ministerka za strowotnistwo Petra Köpping (SPD). Do toho bě stajna šćěpjenska komisija nowe starobne wobmjezowanje poručiła. Köpping přiwšěm potwjerdźi, zo je Astraze­neca wulce skutkowny srědk, kotryž derje před koronawirusom škita.

Swobodna debata trěbna

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:
W hižo dlěje hač lěto trajacej pandemiji maš zwjetša zaćišć, zo dawatej w zjawnym diskursu jenož dwě móžnosći: pak stejiš na boku tych, kiž so zamołwiće za škit wobydlerjow a žiwjenja zasadźeja – potajkim na boku knježerstwowych stron – pak słušeš k frakciji koronu prějacych, kotřiž na dźiwnych demonstracijach prěkimyslerjow teorije zapřisahańcy zastupuja. Mjeztym pak so faza myslenja w čorno-běłych kategorijach nachila. Tak njeje jeno sakski zapósłanc FDP w zwjazkowym sejmje Torsten Herbst „lock­down bjez perspektiwy“ raznje kritizował. Tež intelektuelni nochcedźa zahubnu hru pak-pak dale sobu hrać. W „Manifesće wotewrjeneje towaršnosće“ žadaja sej ­wědomostnicy, wuměłcy a politikarjo – mjez nimi filozof Markus Gabriel, dźiwadźelnik Jan Josef Liefers a bywša ministerka Sabine Leutheusser-Schnarrenberger – swobodnu debatu wo koronapolitice. Je najwjetši čas so k zasadam demokratije wróćić. Cordula Ratajczakowa

Rada kritizuje kardinala

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Köln (dpa/SN). Rada potrjechenych Němskeje biskopskeje konferency je kritizowała, zo Kölnski kardinal Rainer Maria Woelki w systemje cyrkwje zakótwjene přičiny splažneho znjewužiwanja dale ignoruje. Přirada reagowaše wčera na předstajenje posudka wo wobchadźenju zamołwitych biskopstwa z wumjetowanjemi splažneho znjewužiwanja dźěći a młodostnych přez duchownych.

„Kardinal Woelki je w systemje tčace přičiny w swojim nowinskim stejišću k wozjewjenemu posudkej hišće raz do prašenja stajał, dokelž je direktny zwisk mjez předźěłanjom padow znjewužiwanja a cyrkwinskopolitiskimi prašenjemi znowa relatiwizował resp. wotpokazał“, rada potrjechenych šwika.

„Wot Woelkija skazany posudk koncentruje so jeničce na chłostajomne aspekty. W systemje zakótwjene přičiny kaž seksualna moralka cyrkwje, celibat, klerikalizm, jenakosplažne zwjazki abo pobrachowace wobdźělenje žonow njejsu tak derje kaž docyła wobkedźbowane. Tak pobrachuje moralisko-etiska runina“, w dokumenće rěka. Cyrkej měła zmužitosć k wobšěrnym reformam měć.

Kultura bórze hišće trěbniša

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je wuměłcow, kotřiž njemóža koronapandemije dla zdźěla hižo cyłe lěto wjace wustupować, k sćerpnosći w pandemiji namołwjał. Mnozy su mjeztym w „dramatiskim połoženju“, rjekny Steinmeier wčera na internetnej konferency ze sydom wobydlerjemi. „Móžu so jenož nadźijeć, zo mnozy swój optimizm, móc a energiju hišće maja, zo bychu so přez zbywacy čas krizy hišće někak wuchowali. Dokelž tónle naš kraj kulturu trjeba.“

Kultura budźe kónc lěta snano wo wjele trěbniša hač w tamnych časach, rjekny Steinmeier hladajo na potom snano přetratu pandemiju. „Kultura w swojich wšelakich formach nam pomha, do hinašeje rozmołwy přińć, hač do teje ze statistikami a ličbami. A tajku rozmołwu nuznje trjebamy, bjez kóždeho prašenja.“

Steinmeier bě so ze sydom wobydlerkami a wobydlerjemi k „Wobydlerskemu połoženju“ zwjazać dał, z kotrymiž bě hižo w decembru a januaru wo jich nazhonjenjach a problemach w koronapandemiji rěčał. Format chce wón tak dołho wobchować, kaž je to korony dla trjeba.

To a tamne (31.03.21)

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Ze swojim žadanjom za jeničkim centom je Düsseldorfska agentura za dźěło zadźiwanje zbudźiła. Móličku sumu žada sej agentura wot Düsseldorfskeje maćerje, kotraž je dźělnje přistajena. Wona měješe agenturje 150,01 euro wróćić a bě to po 15 eurach wotpłaćiła. Zbytny cent chcyše agentura tež hišće měć, najebać kóšty za papjeru, porto a dźěło. „Tu je něšto křiwje běžało“, rěčnik zarjada přizna.

Swětłowy rjećaz z pismikami „SOS“ je starosćiweho wobydlerja w Bremerhavenje pohnuł policiju zawołać. Rjećaz na susodnym balkonje so wotpowědnje mjezynarodnemu škričkowemu signalej stajnje zaso zabłyskowaše, „trójce skrótka, trójce dlěje, trójce skrótka“, zastojnikaj na to zwěsćištaj. Wina na tym wšak běchu słabe baterije, kaž so spěšnje wukopa. Najebać to je policija mužej dźakowna: Snano by woprawdźe něchtó w nuzy był.

Dobre styki potwjerdźiłoj

wutora, 30. měrca 2021 spisane wot:

Zhromadny saksko-pólski list na Zhorjelskim mosće podpisany

Zhorjelc (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je při zetkanju z maršalom pólskeho wojewódstwa Delnja Šleska Cezaryjom Przybylskim hladajo na koronakrizu k dalšej kedźbliwosći namołwjał. Pandemija ma Europu kruće w horšći, rjekny wón wčera při zetkanju na Zhorjelskim Staroměšćanskim mosće. „Dyrbimy kedźbować, dyrbimy wěstotny wotstawk dodźeržeć.“ Kóždy dyrbjał wědźeć, zo je britiska mutacija koronawirusa hišće natykliwiša a zo nimaja dotalne instrumenty přećiwo njej hižo samsnu skutkownosć kaž loni. Ze šćěpiwom je zdobom swětło na kóncu tunla widźeć, Kretschmer rjekny. „Naje­bać to płaći – runje přichodne tydźenje a za jutrowne swjate dny – zo je kóždy z nas w swojim cyle wosobinskim wobswěće wužadany, wotstawk dźeržeć a na druheho kedźbu brać.“ W pandemiji budu na kóncu ći wuspěšni, kotřiž su wobhladniwi, zdwórliwi a kedźbliwi.

Laschet program CDU předstajił

wutora, 30. měrca 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda CDU Armin Laschet je dźensa oficialnje kampanju sobuskutkowanja za program CDU k wólbam zwjazkoweho sejma w septembrje předstajił. Na zdźěłanju programa měli so nimo čłonow strony tež zajimowani wobydlerjo, zwjazki a towaršnostne skupiny wobdźělić, Laschet w Berlinje připowědźi. Po wčerawšim posedźenju prezidija CDU mjenowaše wón digitalizaciju jako jednu ze słabosćow, kotrež bě pandemija wotkryła. To měło so z wobšěrnej reformu stata přewinyć.

Nowe tarifowe zrěčenje

Düsseldorf (dpa/SN). W tarifowym konflikće w metalowej a elektroindustriji su so dźensa rano na nowe tarifowe zrěčenje dojednali. Tak dóstanje 700 000 při­stajenych w Sewjerorynsko-Westfalskej w juniju jónkrótny popłatk 500 eurow. Dojednanje je pilotowe wotzamknjenje, kotrež prawdźepodobnje tež w druhich regionach přewozmu. Nowe tarifowe zrěčenje płaći hač do septembra 2022.

Protesty a namócnosće

nowostki LND