To a tamne (23.03.21)

wutora, 23. měrca 2021 spisane wot:

Mrowje doma plahować dale a bóle přiběra. To wuchadźa ze šwicarskeje studije, kotraž bu nětko w fachowym časopisu wozjewjena. Hladajo na wikowanje su zwěrjeće družiny požadane, kotrež móža so w jim cuzych kónčinach lochce wupřestrěwać. Wědomostnicy trend wikowanja z mrowjemi hižo dlěje wobkedźbuja, ale so boja, zo so tak mnohotnosć družin poněčim zhubi.

Dweju wosebiteju hosći móžachu nětko w italskim Venedigu witać. Delfinaj stej po kanalu Grande a mjez druhim nimo znateho Markusoweho naměsta płuwałoj, a wonej so po wšěm zdaću derje čuještej. Delfiny we Venedigu njejsu scyła tak rědke, ale na wjele wobjězdźenych wódnych pućach wone skerje překwapja. Koronawirusa dla pak su kanale tuchwilu jara prózdne, štož nimo delfinow tež dalše ryby do nich wabi.

Mjez sobu so podpěrać a sylnić

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Drježdźany (B/SN). Z modlitwu a mjezsobnym sylnjenjom hodźi so zmotanosć w tychle ćežkich časach přewinyć. Naša zhromadnosć je nětko wosebje wažna, namołwi krajny biskop ewangelsko-lutherskeje cyrkwje Sakskeje Tobias Bilz hłownohamtskich a čestnohamtskich cyrkwinskich sobudźěłaćerjow, za čas koro­napandemije njespušćić zmužitosć. „Z Božej pomocu dobywamy nowe perspektiwy. Koronapandemija nas k tomu namołwja, so dopominać na žórła našeho duchowneho žiwjenja a je wužiwać“, piše biskop Bilz w lisće sobudźěłaćerjam w cyrkwi. „K tomu słušeja modlitwa, krutosć, čitanje biblije, wšelake wosobinske formy nyšpora a małe formaty Božich słužbow. Wone su wažna kótwica, hdyž so wšitko do prašenja staja.“

Za azyl Pakistanjana

Žadaja sej kodeks zadźerženja

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Stuttgart (dpa/SN). Socialne křidło CDU je swoju stronu namołwjało, přikład CSU sćěhować a prawidła transparency za wšitkich nošerjow mandata zdźěłać. „CDU trjeba kodeks zadźerženja, zo bychmy konfliktam zajimow kaž w aferje nahubnikow dla zadźěwali“, rjekny Christian Bäumler, wiceprezident zwjazka křesćansko-demokratiskich dźěłopřijimarjow. CDU dyrbjała kedźbować, zo njepóńdźe so jej kaž italskej sotře Democrazia Cris­tiana, kotraž bě korupcije dla zašła. Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) bě připowědźił, zadźerženske prawidła zapósłancow přiwótřić.

Wjace ludźi na intensiwnej

Berlin (dpa/SN). Po prěnich kedźbliwych wolóženjach w koronapandemiji ličba pacientow na intensiwnych stacijach chorownjow zaso přiběra. Z wjace hač 3 000 wobsadźenymi łožemi je poćežowanje zaso tak wulke kaž w najhóršim času pandemije loni nalěto. To zdźěli zjednoćenstwo intensiwnych a nuzowych lěkarjow. Medicinarjo rěča wo „třećej žołmje na jara wysokim niwowje“.

Weil: Ludźo wučerpani

Wjace hač 20 000 ludźi je po trochowanju policije sobotu w Kasselu přećiwo naprawam zwjazkoweho knježerstwa koronawirusa dla protestowało. Mnozy demonstranća su wot města wukazane zawjazki ignorowali, kaž wotstawk dodźeržeć a škitny nahubnik wužiwać. Stajnje zaso je k zražkam z policiju dóšło. Přizjewjenych za demo bě 6 000 ludźi. Foto: dpa/ Thilo Schmuelgen

Dalši biskop zastojnstwo złožił

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Köln (dpa/SN). Reagujo na minjeny štwórtk předstajeny posudk wo splažnym znjewužiwanju w katolskej cyrkwi je dalši biskop swoje zastojnstwo złožił. Kölnski swjećacy biskop Ansgar Puff bě kardinala Rainera Mariju Woelkija sam wo to prosył, kaž z pjatkowneje zdźělenki Kölnskeho biskopstwa wuchadźa. Woelki je próstwje Puffa wotpowědował a jeho wot nadawkow wuwjazał.

Fachowc za chłostanske prawo Björn Gercke njebě Ansgera Puffa při předstajenju wuslědka přepytowanja spočatnje mjenował. Arcybiskopstwo pak na to skedźbni, zo je w posudku bywši personalny šef arcybiskopstwa mjenowany, kiž bě swoje winowatosće ranił, dokelž njebě njeskutk wujasnił. Bywši personalny šef je dźensniši swjećacy biskop Puff. Jeho w posudku mjenowane ranjenje winowatosćow chcedźa nětko wujasnić.

Sakska přewostaja šćěpiwo

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Drježdźany/Magdeburg (dpa/SN). Sakska přewostaja 10 000 dozow šćěpiwa přećiwo koronawirusej Saksko-Anhaltskej. Na to staj so ministerskaj prezidentaj Michael Kretschmer a Reiner Haseloff (wobaj CDU) sobotu po tak mjenowanym šćěpjenskim wjeršku dojednałoj. Tak chcedźa 10 000 z cyłkownje 100 000 za Saksku předwidźanych dozow do hrodowskeho wokrjesa dowjezć, hdźež je wosebje wjele infekcijow. Při tym jedna so wo wuraz „srjedźoněmskeje solidarity“, rěčnik knježerstwa w Magdeburgu připowědźi. Saksko-anhaltski wokrjes ze sydomdnjowskej incidencu nimale 200 ma mjezu k Sakskej a Durinskej.

Na šćěpjenskim wjeršku běchu minjeny pjatk wobzamknyli, zo dóstanu zwjazkowe kraje z wosebje potrjechenymi kónčinami a wonkownymi mjezami přidatne šćěpiwo. K tutym krajam słušeja nimo Sakskeje tež Bayerska, Posaarska, Porynsko-Pfalca kaž tež Durinska.

Kwota natyknjenjow tež w Sakskej dale přiběra. Wona wučinja mjeztym 133, kaž Roberta Kochowy institut zdźěli.

Lockdown hač po jutrach?

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Dźensa Zwjazk a zwjazkowe kraje dale wo koronje wuradźuja

Berlin (dpa/SN). Hladajo na dale přiběrace ličby natyknjenjow z koronawirusom dyrbja so ludźo w Němskej na zasadne podlěšenje lockdowna hač daloko po jutrach nastajić. Naćisk wobzamknjenja kanclerskeho zarjada za dźensniše wuradźowanje Zwjazka a zwjazkowych krajow mjenuje 18. apryl jako datum. Nimo toho měli so spočatk měrca wobzamknjene rjadowanje nuzoweho borzdźidła „konsekwentnje zwoprawdźić“. Dokument, kotryž powěsćerni dpa předleži, je z 21. měrca w 17.30 hodź.

Po wuradźowanju 3. měrca je so po­łoženje dramatisce změniło. Spočatk měrca dźěše předewšěm wo schodźenkowy plan, wobmjezowanja zběhnyć. Při tym běchu so na „nuzowe borzdźidło“ dojednali, dyrbjała-li sydom­dnjowska ­incidenca w kónčinach abo zwjazkowych krajach hódnotu sto překročić. Potom dyrbjeli wobmjezowanja zaso při­wótřić, na přikład šule a pěstowarnje znowa zawrěć. Wčera wučinješe incidenca po informacijach Roberta Kochoweho instituta 103,9.

Zahubna tradicija

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:
Dźeń a wjace mjenow zapósłancow CDU w zwjazkowym sejmje kaž tež CSU w Bayerskim krajnym sejmje jewi so w zwisku z aferu nahubnikow. Mjeztym su samo hłosy słyšeć, kotrež warnuja, zo móhła křesćanska strona korupcije dla zańć kaž jeje italska sotra Democrazia Cristiana w 1990tych lětach. Kónc 1990tych lět měješe CDU tohorunja z aferu činić, mjenujcy z tajkej pjenježnych darow wokoło zwjazkoweho kanclera Helmuta Kohla. Angela Merkel bě so wot njeho zdalowała a jako zwonka tradicije CDU stejaca a tak njewinowata swój puć na čoło strony a kraja kročiła. 20 lět pozdźišo so doba Merkel nachila, a naraz so korupcija jako tema znowa jewi. Připad? Kritikarjo su přeco prajili, zo je CDU přewusko z hospodarstwom splećena a zo wužiwaja jeje zapósłancy mandat často jako ćěridło, zo bychu k atraktiwnym jobam a pjenjezam dóšli. A dokelž ludźo dobyćerjam dowěrjeja, bě CDU wuspěšna. To móhło so změnić. Hač móže wona swoju zahubnu tradiciju změnić, je ­hinaše prašenje. Cordula Ratajczakowa

Korona dźěło šefow změniła

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Koronapandemija je dźěło nawodnych přistajenych w předewzaćach změniła. To je wuslědk reprezentatiwneho naprašowanja mjez tysac přistajenymi Němskeje, kotrež su w nadawku „Iniciatiwa wěc šefa“ přewjedli. Čim časćišo přistajeni a šefojo doma dźěłaja, ćim wažniša je wotewrjena přede­wzaćelska kultura, tež zo by zwjazanosć ze swójskej firmu dale wobstała. Při ­naprašowanju je 42 procentow šefow ­rjekło, zo běchu w januaru 2021 w home­officu. To bě 20 procentow wjace hač loni w samsnym času.

Po prěnim lockdownje před lětom je zwjazanosć přistajenych z jich předewzaćom woteběrała: 81 proc. zdźěli, zo su wusko ze swojej firmu zwjazani, w januaru 2020 bě jich hišće 84 proc. Po naprašowanju móhło to na tym zaležeć, zo je ­ćešo mustwo wot doma nawjedować hač w zawodach. Runočasnje zhubja šefojo-nawodźa zajim na wotewrjenej přede­wzaćelskej kulturje. W januaru 2020 ­měješe 59 proc. zajim na tajkej kulturje, w januaru 2021 jenož hišće 47 proc. Najwjace (74 proc.) přeje sej dźěłowe ži­wjenje, kaž bě wone do korony.

W Braniborskej dale šćěpja

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). W Braniborskej su minjeny pjatk započeli, zaso ludźi ze serumom firmy Astrazeneca pře koronawirus šćěpić. Tež sobotu móžachu ludźo z terminom do šćěpjenskich centrumow přińć. Po informacijach rěčnika strowotniskeho ministerstwa Gabriela Hessy su jeno sobotu 2 300 wobydlerjow šćěpili. Ludźo, kotrymž běchu termin šćěpjenja wotprajili, dokelž běchu šćěpjenja nachwilnje přetorhnjene, dyrbjeli so sami wo nowy termin prócować. Štóž je hižo prěnju sykawu dóstał, za toho płaći dale dojednany termin za druhu. Hesse při­wšěm poruči, časowy wotstawk mjez prěnim a druhim šćěpjenjom podlěšić.

Jednotliwe pady trombozy w mozach w časowym zwisku ze šćěpjenjom ludźi ze srědkom firmy Astrazeneca běchu zamołwitych pohnuli, šćěpjenja nachwilnje přetorhnyć a posudk europskeho zarjada za lěki wočaknyć. Tam pak njejsu žadyn direktny zwisk mjez šćěpjenjom a trombozu namakali a su wěstotu seruma po­twjerdźili. Nětko pak chcedźa srědk z warnowanjom zwjazać, zo móže serum w rědkich padach pola žonow pod 55 lětami trombozu w mozach zawinić.

nowostki LND