Tójšto pjenjez prawiznikam

wutora, 22. oktobera 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Němske zwjazkowe mini­sterstwa su minjene lěta na wšě 200 000 eurow za prawiznikow wudali, zo bychu naprašowanja žurnalistow wotwobarali. To wuchadźa z wotmołwy zwjazkoweho knježerstwa na naprašowanje frakcije Lěwicy w zwjazkowym sejmje. Wot wšitkich ministerstwow a institucijow, kotrež běchu wotpowědne ličby za lěta 2013 do 2018 zapodali, tři ministerstwa wosebje napadnu: Zwjazkowy zarjad za wustawoškit je 74 000 eurow – a tak najwjace – za juristiske wotwoba­ranje nowinarskich naprašowanjow wudał. Zwjazkowy zarjad za imobilijowe nadaw­ki płaćeše prawiznikam 49 000 a wobchadne ministerstwo 35 000 eurow. Wonkowne ministerstwo je prawi­znikam nimale 20 000 eurow płaćiło.

Zwjazk žurnalistow Němskeje (DJV) kritizuje, zo so telko pjenjez z dawkowych srědkow prawizniskim kenclijam płaći. „Je skandalozne, zo zwjazkowe institucije z hodźinskimi sadźbami hač do 380 eurow k zbohatnjenju prawiznikow přinošuja, zo bychu njepřijomne prašenja žurnalistow wotwobarali“, rjekny zwjazkowy předsyda DJV Frank Überall.

To a tamne (22.10.19)

wutora, 22. oktobera 2019 spisane wot:

Nachribjetnik ze 14 000 eurami je předewzaćelka z Chiny w němskim spěšniku ICE ležo wostajiła – a dźakowano železnicarce zaso wróćo dóstała. We wačoku běchu dalše chinske pjenjezy a wjacore kreditne karty. 43lětna bě njedźelu z ćahom z Dortmunda do Würzburga jěła a na nachribjetnik zabyła. Na to informowaše policija železnicarku w ćahu, kotraž wačok nadeńdźe. Samsny wječor jón Chinjanka zaso měješe.

Chětro zwažliweho fota na luksusowej dowolowej łódźi wo sebi dla ma pasažěrka na čas žiwjenja zakazane z łódźu sobu jěć. Žona bě přez balkonowe wobhrodźenje swojeje kabiny zalězła, zo by z mobilnym telefonom „selfie“ zhotowiła. To bě „lochkomyslne a strašne“, zdźěla łódźernja Royal Caribbean. Pasažěr bě žonu při zwažliwym postupowanju wobkedźbował a wobsadku łódźe informował.

Ma zrozumjenje za frustraciju

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:

Freiburg (B/SN). Arcybiskop Freiburga Stephan Burger ma zrozumjenje za ža­danje, žónske na měšnicy wu­swjećić, njewidźi pak žanu móžnosć, cyrkwinskoprawniske předpisy změnić. Wón móže sej předstajić, zo „je frustrěrowace, hdyž je na zakładźe splaha přistup k tutomu powołanju zawrjeny“. Na wěcy samej njemóže arcybiskop ničo změnić, wón pak so za to zasadźuje, zo přińdźe wjace žónskich do nawjedowacych pozicijow.

Bamž dowola putnikowanja

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus dowola oficialne putniske jězby k marijanskemu hnadownemu městnu Medźugorje. Zdobom ma so tomu zadźěwać, zo so tole wułožuje jako připóznaće pozdatnych zjewjenjow, zdźěli Vatikan. Wo tutym městnje w Bosniskej-Hercegowinje bu prěni króć w lěće 1981 wo zjewjenjach rozprawjane. Hač do dźensnišeho so wizi­je wonych šěsć widźerjow dale po­srědkuja a mnozy putnicy su so hižo naka­zali. „Z Medźugorja wuchadźa wosebita hnada“, zdźěli Vatikan. Medźugorje je jedne z najwažnišich putniskich městnow swěta.

20 lět dušepastyr

Maas: Ofensiwa rani prawo

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Turkowska wojerska ofensiwa přećiwo Kurdam na sewjeru Syri­skeje njewotpowěduje po słowach němskeho wonkowneho ministra Heika Maasa mjezynarodnemu prawu. Hladajo na argumentaciju, zo ma Turkowska mje­zynarodne prawo na swojim boku, Maas rjekny: „Po wšěm, štož wěmy, a po wšěm, štož Turkowska sama jako prawniski zakład podawa, njemóžemy tomu wotpowědować.“ Zdobom wón Turkowsku warnowaše, zo móhła EU srědki we wobłuku zrěčenja wo ćěkancach blokować.

Chcedźa dźěło bilancować

Berlin (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy koalicije CDU a SPD w Berlinje su so na ča­sowy plan dojednali, po kotrymž chcedźa bilancu prěnjeho połčasa wólbneje doby předpołožić. Pječa je plano­wane spočatk nowembra dotalne dźěło wuhódnoćić, powěsćernja dpa zdźěla, powołujo so na wobdźělnikow wčera­wšeho koaliciskeho wuběrka. Tak su so mjez druhim na to dojednali, zo maja dźěle noweho klimoweho zakonja hač do kónca lěta płaćiwosće nabyć.

Zaso demonstrowali

Najebać zakaz su wčera w centrumje chinskeje zarjadniskeje cony Hongkonga zaso dźesaćitysacy ludźi měrniwje přećiwo knježerstwu a přećiwo policajskej namocy demonstrowali, žadajo sej wotstup ministerskeje prezidentki Carrie Lam a swobodne wólby. Samsny čas dóńdźe w nakrom­nych dźělach Hongkonga k namócnosćam a zražkam z policiju. Foto: dpa/ Jörn Petring

Jednaja nětko wo koaliciji

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). W sakskej krajnej stolicy zeńdźechu so dźensa dopołdnja CDU, SPD a Zeleni ke koaliciskim jednanjam, zo bychu zhromadne knježerstwo w Sakskej wutworili. Tajki zwjazk třoch stron w Sakskej dotal hišće njebě. Po po­litiskim přewróće bě CDU trójce za sobu sama knježić móhła. Po tym dyrbješe sej tři legislaturne doby móc pak z SPD pak z FDP dźělić. Tak mjenowany čorno-zeleny-čerwjeny keniaski zwjazk eksistuje dotal jenož w Saksko-Anhaltskej. Tež w Braniborskej aktualnje wo tajkim jednaja. W Sakskej běchu třo móžni partnerojo při sonděrowanjach hižo zhromadne zaměry formulowali, zdobom pak tež rozdźělne pozicije zwěsćili. Sakska unija bě při wólbach krajneho sejma 1. septembra z 32,1 procentom před AfD (27,5 procentow) jako najsylniša politiska móc wušła. Po tym přińdu Lěwica (10,4), Zeleni (8,6) a SPD (7,7). CDU bě hižo do wólbow koaliciju z AfD a Lěwicu kategorisce wuzamknyła.

Rozsudźa dźensa?

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:
London (dpa/SN). Britiski parlament mó­že snano hišće dźensa wo zrěčenju wothłosować, kotrež bě premierminister Boris Johnson z Europskej uniju wo wustupje kraja z EU wujednał. Wo tym rozsu­dźić chcyše prezident parlamenta John Bercow w běhu dnja. Dyrbjał-li so wón za to rozsudźić, móhli so zapósłancy dźensa wječor zeńć. Sobotu bě par­la­ment swój rozsud hišće přestorčił. Tak bě Johnson nuzowany w Brüsselu wo dal­še přestorčenja brexita prosyć, byrnjež to zasadnje wotpokazał. Wón chcył brexit hač do kónca měsaca přesadźić, w nuzy tež bjez zrěčenja z Brüsselom.

Starosćitaj so wo jednotu cyrkwje

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). W debaće nastu­pa­jo wosobinu ewangelskeho krajneho biskopa Carstena Rentzinga starosćitaj so jeho předchadnikaj Jochen Bohl a Volker Kress wo jednotu krajneje cyrkwje Sakskeje. Připowědźenemu wotstupej bě zamylenje slědowało, „rozdźělne pozicije su do so zrazyli a je tak daloko přišło, zo so ći jedni přećiwo tamnym stajeja“, pi­­sataj biskopaj na wotpočinku we wčera wozjewjenej zhromadnej deklaraciji. „Naju boli, zo je polarizacija towaršnosće nětko tež cyrkej docpěła.“

Bohl a Kress namołwjataj w zwadźe wo prawy puć k rozwažliwosći, zrozumjenju za druheho a k lubosći k bli­šemu. „Namołwjamy wšitkich čłonow krajneje cyrkwje, so za jeje jednotu zasadźeć, bjeztoho zo so wobsahowym ro­ze­stajenjam wuwinjemy.“ Při tym dyrbjała próca wo měr a wujednanje wodźaca móc być. Carsten Rentzing, kiž je wot lěta 2015 krajny biskop, chce zastojnstwo disku­sije swojeje zašłosće dla złožić. Dźensa chcyše nawodnistwo cyrkwje wo přichodźe 52lětneho wuradźować.

Zakładna renta nuznje trěbna

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:

Tysacy wobydlerjow Budyskeho wokrjesa nima w starobje dosć pjenjez

Budyšin (SN). Dale a wjac wobydlerjow Bu­dyskeho wokrjesa w starobje hižo dosć pjenjez k dispoziciji nima. Ličba wu­měn­karjow, kotřiž přidatnje k renće hišće Hartz IV trjebaja, přiběra. W běhu minjenych dźesać lět bě jich samo jědnaće procentow wjace. Bě-li w lěće 2008 hišće 1 761 rentnarjow Hartz IV poćahowało, je ličba loni na 1 954 rorostła. To zdźěli minjeny tydźeń dźěłarnistwo Cyrobizny, požiwadła a hosćency (NGG) a poćahuje so na wozjewjenja statistiskeho krajneho zarjada. Po cyłej Sakskej dóstawa něhdźe 30 000 wuměnkarjow přidatne zakładne zawěsćenje, štož wotpowěduje 25 procentam wjace hač před lětami.

Statej so runostajić

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:
„Je ministerski prezident Kretschmer tež přišoł?“ Tajke prašenje bě słyšeć na dworje Pančičanskeho klóštra Marijineje hwězdy sobotu popołdnju po spožčenju Myta Ćišinskeho. Dotal je najwyše serbske wuznamjenjenje po zdaću hišće ze sakskim knježerstwom zwjazane. Z lětušim přepodaćom pak su so Serbja skónčnje ­ze statnym „žohnowanjom“ rozžohnowali a sami zamołwitosć přewzali. Přechodna faza po přewróće je nimo. Wot lěta 1953 do 1990 bě Myto Ćišinskeho statne myto NDR, po nowozałoženju je drje Załožba za serbski lud myto wupisała a tohorunja z nim zwjazane pjenjezy přewostajiła. ­Na kóncu je přiwšěm přeco spy­tała kraj a najradšo ministerskeho prezidenta do ceremonije zaplesć. Sakska kaž tež Braniborska stej pak mjeztym swójske myto za serbsku rěč załožiłoj, mjenujcy Myto Zejlerja a Myto Miny Witkojc za serb­sku rěč. Je tuž najwjetši čas, so statej runostajić. Cordula Ratajczakowa

nowostki LND