Z wudaća: srjeda, 28 septembera 2016

Z lóštom a zapalom je dorost koparjow Chróšćanskeje SJ, šěsć- do dźesaćlětni hólcy, wčera na treningu za bulom honił. Štó wě, snano zwučuje tule hižo tón abo tamny hrajer přichodneje Serbskeje koparskeje wubranki. Foto: SN/Maćij Bulank

Zarjadowanje strukturneho wotrjada přilubił

Berlin (SN/BŠe). Starosće łužiskeho regiona běchu wčera wječor tema na zetkanju zastupjerjow Łužiskeho koła – kruha ze zwjazkowym hospodarskim ministrom a wicekanclerom Sigmarom Gabrielom (SPD). Mjez přitomnymi bě tež Wojerowski měšćanosta Stefan Skora (CDU). W dwuhodźinskej rozmołwje rozjimachu čłonojo kruha, kotryž wobsteji z 23 wjesnjanostow, měšćanostow a krajnych radow –, kak móhli w regionje strukturnu změnu pohonjeć. Sigmar Gabriel rjekny, zo měłoj Swobodny stat Sakska a Kraj Braniborska zhromadnu strukturu wutworić a zdo­bom hospodarsku politiku wuwić. Tak móhłoj so potom zhromadnje wo spěchowanske srědki prócować.

Nowe Město (AK/SN). Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Sakska chce swoje zwjazkowe płoniny při Kóšinskim nasypje mjez Złokomorowskim a Lejnjanskim jězorom zaměrnje dale wuwić a wužiwać. K tomu wuznachu so wčera zwjazkowi radźićeljo na zhromadźinje w Nowym Měsće nad Sprjewju. Jednohłósnje su woni wobzamknyli, zhotowić masterski plan za Kóšynski nasyp.

„Tajki plan zdźěłać je zmysłapołne a trěbne. Chcemy dotalne plany přepruwować. Chcemy docpěć, zo smě so tam twarić, a budźemy inwestorow wabić“, podšmórny jednaćel sakskeho jězorinoweho zaměroweho zwjazka Daniel Just. „Chcemy wo móžnym turistiskim wužiwanju wothłosować.“ Zawjazać chce zaměrowy zwjazk při zhotowjenju masterskeho plana gmejnu Rań (Großkoschen) na městnje kaž tež priwatnych mějićelow. Kóšty za to wučinjeja 25 000 eurow. Zaměrowy zwjazk přewozmje z toho 25 procentow, štož je 6 250 eurow. Zbytk zapłaći Sakska we wobłuku programa FR-region. „Mamy to za wažny projekt. Klětu chcemy dźěłać započeć“, Daniel Just potwjerdźi.

Livka (khe/SN). Pjeć młodostnych zastupuje Serbow na tuchwilnym nazymskim seminarje Młodźiny europskich narodnych mjeńšin (MENS) w awstriskej gmejnje Livka (Lockenhaus). Wčera su tam Gradźišćanscy Chorwaća a Korutanscy Słowjency jako hosćićeljo seminar oficialnje wotewrěli. Mjez druhim porěčeštaj k młodostnym wjesnjanosta Livki Christian Vlasich a prezidentka MENS Britta Lessow Tästensen. Cyłkownje 60 wobdźělnikam skići Livčanski hród hač do njedźele hospodu. Gradźišćo je znate za dobre wino a tak čaka na młodostnych z 21 narodnych mjeńšin nimo dźěłarničkow a wodźenja po awstriskej stolicy Wienje tež wopyt winarnje.

Zastupnicy wšitkich frakcijow Sakskeho krajneho sejma bombowej nadpadaj na Drježdźansku mošeju a kongresowy centrum raznje zasudźeja.

Drježdźany (SN/MkWj). Na dźensnišim posedźenju sejma w krajnej stolicy běchu sej wšitcy přezjedni, zo je namóc jako forma politiskeho rozestajenja w kóždym padźe njeakceptabelna. Zdobom zwuraznichu zapósłancy swoje sobučuće a solidaritu z Drježdźanskim imamom a jeho swójbnymi, kotřiž běchu za čas nadpada w mošeji. Na spočatku posedźenja je nutřkowny minister Markus Ulbig (CDU) zapósłancow wo aktualnym połoženju informował.

Zastupnicy opozicije na to skedźbnichu, zo stej atentataj tež wuslědk zajědojćeneje towaršnostneje atmosfery, w kotrejž je mjezsobne wobchadźenje mjez politiskimi lěhwami tak hrube kaž hišće nihdy. Swjedźeń na Dnju němskeje jednoty kónc tydźenja měł dopokazać, zo je Sakska swětej wotewrjeny, demokratiski a přećelny kraj.

Wosebity spěwny a hudźbny podawk čaka na zajimcow 2. a 3. oktobra w Chróšćanskej farskej cyrkwi, hdyž předstaja tam „Serbski rekwiem“ Korle Awgusta Kocora.

Pančicy-Kukow (SN/CoR). Hišće štyri dny, potom je tak daloko, a po mnohich probach a prócowanjach dožiwi „Serbski rekwiem“ znowa premjeru – jako zhromadny projekt chóra Lipa a Drježdźanskeje Sinfonietty ze spěwnymi solistami Danielu Hazec, Stephanie Hauptfleisch, Patrikom Horňákom a Johannesom Hoch­reinom pod nawodom dirigentki Judith Kubicec. W Budyšinje rodźena Serbowka, kotruž su angažementy hižo do Kolumbiskeje, Japanskeje, Južneje Afriki, Francoskeje, Čěskeje, Pólskeje a Nižozemskeje wjedli a kotraž skutkuje wot 2013 jako dirigentka Filharmonije Baden-Baden, bě projekt nastorčiła a lajski chór Lipa wo sobudźěło prosyła. Załožba za serbski lud zwoprawdźenje podpěruje.

Athen (dpa/SN). Zemjerženje sylnosće 5 je dźensa dopołdnja juhozapadnu kónčinu grjekskeje połkupy Peloponnes střasło. Wo móžnych zranjenych abo škodach njeje dotal ničo znate, kaž grjekski telewizijny sćelak Skai rozprawja. Krótko do połnocy běchu mórske rženje před kupu Rhodos zwěsćili. Runja dopołdnišemu rženju bě wone wjace hač 50 kilometrow hłuboko nastało.

Politikarjow a ludźi zatrašili

Hadersleben (dpa/SN). Nowa napřećo wukrajnikam njepřećelska strona je blisko azyloweho centruma w južnodanskim Haderslebenje žonam „azylowy spray“ jako škit přećiwo ćěkancam wudźělała a tak hrózbu zbudźiła. Čłonojo Danskernes Parti (Strona Danow) su po swójskich informacijach wjace hač 130 žonam tyzy ze sprayjom za włosy rozdawali, měnjo, zo je to „dobra alternatiwa k popjerjowemu sprayjej, wěstotu Danow zwyšić“, kaž rěkaše. Politikarjo a pasanća w Haderslebenje reagowachu chětro zatrašeni.

Na regionalnych wikach

Romani Rose a jeho njesprócniwe zasadźenje za Sintow a Romow

Berlin (SN/MiR). Bój wo připóznaće Sintow a Romow w Němskej kaž tež po cyłej Europje předsydu Centralneje rady Sintow a Romow Romanija Rosu čas žiwjenja přewodźa. Wulka ličba politiskeje prominency z tu- a wukraja bě wčera do reprezentancy Heidelbergskeho dokumentaciskeho a kulturneho centruma mjeńšiny w Berlinje-Kreuzbergu přišła, hdźež su mjezwočo Sintow a Romow a jeho žiwjenski skutk počesćili. Mjez hosćimi běchu tež zastupjerjo tamnych w Němskej připóznatych awtochtonych mjeńšin, Serbja, Frizojo a Danojo.

Štó praji, zo maja Japanjenjo ćeže z jendźelšćinu: Zastojnicy mobilneje policajskeje straže w starym kejžorskim měsće Kyotu móža so z wukrajnymi turistami wot najnowšeho hnydom we 28 rěčach rozmołwjeć. Za to wužiwaja policisća tabletowy kompjuter z wosebitej přełožowanskej app, kaž nowina­ Asahi Shimbun rozprawja. Mobilna straža je zaměstnjena w małobusu, kotryž steji na turistiskich ćežišćach.

Tójšto lubosćinskich zamkow na Železnej šćežce, nimale 150 lět starym mosće za pěškow přez Mohan w Frankfurće, su njeznaći spakosćili. Zamki, kotrež poriki jako wuraz swojeje lubosće powěšeja, su tam hižo lěta wisali. Ani město ani policija njewěstej, štó je jich wobstatk pomjeńšił. Wobě pak nochcytej zakročić. Wšako njeje móst žanu škodu poćerpjeł. Tež skoržił zamkow dla nichtó njeje.

Tel Aviv (dpa/K/SN). Něhdyši prezident Israela Shimon Peres je 93lětny zemrěł, dwě njedźeli po tym zo bě jeho boža ručka zajała. Tole zdźěli dźens rano jeho syn Chemi Peres. Dwójcy bě Peres šef knježerstwa a wjacekróć minister wšelakorych ressortow. Jako wonkownemu ministrej spožčichu jemu 1994 Měrowe Nobelowe myto, hromadźe z tehdyšim premierom Yitzhakom Rabinom a nawodu PLO Yasserom Arafatom. Wot 2007 hač do 2014 bě wón hłowa stata Israela. Ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa je smjerć Peresa hłuboko zrudźiła, tež prezidenta USA Baracka Obamu. Němski zwjazkowy prezident Joachim Gauck wobdźěli so na pohrjebje Peresa.