Z wudaća: štwórtk, 20 septembera 2018

Łužiska jězorina dóstanje dalši zwisk mjez wodźiznami

Łaz (AK/SN). Łužiska jězorina dóstanje po Kóšynskim kanalu mjez Złokomorowskim a Lejnjanskim jězorom dalši zwisk, kotryž móža łódźe wužiwać. Borboriny kanal mjez Lejnjanskim a Par­cowskim jězorom ma wot sezony 2019 wužiwajomny być. To je Daniel Just, jednaćel sakskeho zaměroweho zwjazka ­Łužiska jězorina na wutornej zhromadźiznje zaměroweho zwjazka we Łazu potwjerdźił. „Saněrowanska towaršnosć LMBV chce kanal hač do kónca tutoho ­lěta dotwarić a jón potom hač do kónca lěta 2022 wobhospodarjeć. To stanje so we wothłosowanju z wyšim hórniskim zarjadom a z ministerstwom za hospodarstwo a dźěło Sakskeje“, Daniel Just rozłoži. „Je to jasny signal regionej. Nadźijamy so, zo LMBW časowy plan do­dźerži.“

Dotal hłownje jako „stasi-kłóda“ znate wopomnišćo Budyšin wobswětla wotnětka tež powšitkownu praksu justicy a poměry w jastwach sprjewineho města za čas nacionalsocializma. Hačrunjež je paralelne wobjednawanje wobeju diktaturow w Němskej 20. lětstotka problematiske, wone stawi­znam twarjenja historisce wotpowěduje. A njeběchu to jenož murje, kiž słužachu wšelakim politiskim systemam. Přehladka powěda předewšěm wo tym, kak spěšnje su so ludźo z wobojim aranžowali, samo, běchu-li poprawom cyle hinašeho přeswědčenja. Tuchwilu zda so zwólniwosć, rozestajeć so z časom wot 1933 do 1945, skerje snadna być. Narěči-li so prawicarski ekstremizm, runje w Sakskej ze stron knježerstwa a statneho rěčnistwa kaž z refleksa na radikalnu lěwicu pokazuja. Dokal je to wjedło, „smědźachmy“ na přikład w Kamjenicy „wobdźiwać“. Snano wopyt wopomnišća někotremužkuli woči wočini. Bosćan Nawka

Ljubljana/Praha (ČŽ/K). Nowy ministerski prezident Słowjenskeje Marjan Šarec je kraje Visegrádskeje štyrki Čěsku, Słowaksku, Pólsku a Madźarsku migraciskeje politiki dla kritizował. W telewiziji RTV Slovenija wón rjekny: „Słowjenska je konstruktiwny čłon Europskeje unije a njesteji tuž za solowymi akcijemi, kajkež Visegrádska skupina praktikuje a štož je Madźarskej pominanje wunjesło.“ Za to Šarec wobkrući, „my wopokazujemy so solidarni“. To wozjewja z Ljubljany čěska powěsćernja čtk a kaž přispomnja, zo su słowjenske medije w minjenym ­času spekulowali, Słowjenska móhła so bórze poziciji krajow V4 přibližić.

Wěste mjeztym je, zo změje premier Marjan Šarec hnydom na swojim prěnim wukrajnym wopyće z migraciskej politiku činić. W awstriskim Salzburgu wobdźěli so wón tele dny na njeformelnym zeńdźenju prezidentow a premierow krajow EU, na kotrymž dźe nimo brexita tež wo wobchadźenje z ćěkancami.

Bratislava (SŽ/K). Słowakske statne rěčnistwo je identifikowace foto wosoby wozjewiło, za kotrejž w padźe zamordowanja nowinarja Jána Kuciaka a jeho slubjeneje Martiny Kušníroveje pytaja. We wizěrje ma policija něhdźe 30lětneho muža z krótkimi włosami, čornej brodu a šnawcarjom. „Tale wosoba móhła za čas mordarstwa na městnje njeskutka być“, zastupnik statneho rěčnistwa publikowane foto komentuje. Na prašenje reportera čěskeho dźenika Hospodářské noviny, hač móhło so pola muža na foće snano wo skućićela jednać, zastupnik statneho rěčnistwa rjekny, zo by to „spekulacija“ była. Wobkrući pak, zo bu mordarstwo 25. februara profesionelnje a na skazanku skućene. A Jána Kuciaka a jeho partnerku je w jeju chěži we wsy Veľká Mača jedyn čłowjek zatřělił. Motiw mordarstwa bě Kuciakowe nowinarske dźěło za rozprawniski portal Aktuality.sk. Za swoje wozjewjenja nastupajo počinanje italskeje mafije w Słowakskej bě wón wospjet hroženja dóstał. Hdyž běchu policiji spočatnje 30 zaplećenjow do pada skićili, zaběra so wona nětko jenož hišće z dwěmaj móžnymaj wersijomaj.

Dźěłowy kruh Inkluzija je wčera mjeztym 4. króć na inkluziwnu snědań do sociokulturneho centruma w Choćebuzu-Knorawje přeprosył. Cyłkownje 27 regionalnych dźěłodawarjow so wobdźěli, poskićejo młodostnym při zhromadnej snědani składnosć rozmołwy. Forum ma młodostnym pomhać, zwisk z dźěłodawarjemi nawjazać. Wobdźělene běchu předewšěm posłužbowe firmy, kotrež twarjenja rjedźa, hotele, hosćency, hladarnje a starownje, strowotniske institucije a porjedźernje ­awtow. Agentura za dźěło je akciju podpěrało. Foto: Michael Helbig

Pod hesłom „Pózdnja změna“ móžachu Wojerowčenjo a dalši zajimcy w starym měsće wčera prěni króć za kulisy studija ­„City Optik“, Dentalneho studija 28, salona „Haarschneider“ kaž tež rěznistwa Danila Dubauwa pohladać. Jednaćelka Budyskeho wokrjesneho rjemjeslnistwa Sabine Gotscha-Schock ­(naprawo) zajimcow přewodźeše. Rězniski mišter Danilo ­Dubau ­(nalěwo) je hosćom mjez druhim zapakowanje tworow, chłódźenski a kurjenski wobłuk rozłožił. Foto: Ulrike Herzger

Lětuša dowolowa sezona so tež w Hornjej Łužicy nachila. Ludźo wužiwaja tuchwilne rjane babylěćo tuž předewšěm za kolesowanje. Kónc oktobra chce ADAC konkretne ličby wo dowolowych cilach 2018 předpołožić.

Budyšin (SN/mwe). Falk Forhoff z markeketinga a zjawnostneho dźěła Powšitkowneho němskeho awtomobiloweho kluba (ADAC) Sakskeje na naprašowanje Serbskich Nowin zdźěli, „zo je tež lětsa w lětnich prózdninach najwjace ludźi doma wostało“. To rěka, zo njejsu sobudźěłaćerjo ADAC tež w běrowje na Budyskej Kamjentnej při pućowanskich cilach „hłownych dowolowych pućowanjow“ 2018 žanu změnu trenda zwěsćili. Němska je mjez pućowanskimi krajemi z 31 procentami jasny načolnik. Tuž tež regionalne turistiske cile kaž Małowjelkowski prazwěrjenc abo domjace kupjele na prěnim městnje steja. „Slěduje Španiska z dwanaće před Italskej z dźewjeć procentami“, Forhoff rozłožuje. „Srjedźomórski kraj registruje minus 1,2 procentow, mjeztym zo je Chorwatska lětsa 1,2 procentaj wjace turistow přiwabiła.“

Rakečenjo móža spěchowanske srědki zaměrnje zasadźeć

Rakecy (JK/SN). Wobšěrny dnjowy porjad mějachu na swojim wčerawšim posedźenju Rakečanscy gmejnscy radźićeljo wotdźěłać. Zwjetša běchu to přijomne wobzamknjenja.

Rakečanska gmejna je jedna ze zbožownych 18 gmejnow Budyskeho wo- krjesa, kotrež dóstanu čujomnu podpěru z wosebiteho spěchowanja nastupajo saněrowanje a ponowjenje šulskich twarjenjow. Budyski wokrjes přewostaji za to cyłkownje 15 milionow eurow. Z toho dóstanu Rakecy 74 000 eurow, za kotrež tepjenje w zakładnej šuli wobnowja. Gmejna sama přida hišće nimale 48 000 eurow, pochadźace tohorunja ze spěchowanja, z programa za zesylnjenje a podpěru wjesneho ruma.

Němske Pazlicy (SN/MiR). Biskopičanska syć za dźěći a młodźinu KiJu wuhotuje 3. oktobra w Němskich Pazlicach „dźeń wotewrjeneho campa“. „To su takrjec naše wiki za zarjadowanja, kotrež za přichodnej lěće poskićamy“, rjekny nawoda KiJu Andreas Mikus. Kóžde druhe lěto zarjadnišćo tajke přewjeduje. Wosebje prašany je zaso aktualny informaciski material z terminami za přichodnu sezonu. „Lětsa wospjet móža starši hnydom w Němskich Pazlicach, takrjec na městnje wikow, prózdniny za swoje dźěći knihować. Za tajkej móžnosću běchu so mnozy wopytowarjo stajnje zaso prašeli a ju potom tež čile wužiwali. Tak běchu nětčiše poskitki hižo před lětomaj nimale wuknihowane. Tež mnozy serbscy starši swoje dźěći rady tu w Němskich Pazlicach přizjewjeja.“ Tónle serwis pak njeměri so jeno na staršich a zajimcow za lětne prózdninske lěhwa. Narěčane su dale rjadowniscy wučerjo kaž tež organizatorojo skupinskich jězbow.

Budyšin (SN). Kaž Alexander Noack ze zarjadniskeho managementa Budyskeho Kamjentneho domu zdźěli, maja w zarjadnišću hišće swobodne městna za bigbandowy projekt „Swingin ,Santa‘“. W druhim tydźenju nazymskich prózdnin, wot 13. do 19. oktobra, chcedźa tam z třiceći młodostnymi swój lětuši hodowny program na jewišćo přinjesć. Zajimcy 10 do 18 lět móža so přizjewić.

Prěni hosćo w zetkanišću

Hamor (SN). Wot spočatka septembra zajimcy Hamorski zetkawanski centrum wužiwaja. Na druhim poschodźe šulskeho domu maja nimo čłonow seniorskeho kluba tež wupožčowarjo medijow w Hamorskej bibliotece swój domicil.

Přidatne prěkuše za Židow

Budyšin (SN). Kaž připowědźene, wukonja Budyske měšćanske zarjadnistwo dalši krok, „zo bychu wobchad w Židowje spomalili“. Na Słonoboršćanskej, Wjel­ko- wskej kaž tež Ćichońskej dróze kładu specielne prěkuše, zo bychu šoferojo spěšnosć jězdźidłow pomjeńšili. Dźěła chcychu dźensa zakónčić.

Nowonarodźene witali