Z wudaća: wutora, 12 nowembera 2019

Knježerstwo je so na zakładnu rentu dojednało. Skónčnje je politika na hižo dawno eksistowacu mizeru reagowała – ale dosaha to? Najwšelakoriše studije mjeztym zwěsćeja, zo chudoba w starobje ně­hdźe wot lěta 2006 zaso přiběra a trjechi tež tych, kotřiž su čas žiwjenja na přikład jako frizerka dźěłali a přinoški do rentoweje kasy płaćili. Małeje mzdy dla pak přemało won dóstanu. Po přikładźe SPD dóstanje frizerka, kotraž je 40 lět minimalnu mzdu zasłužiła, wot 2021 město 528 eurow 933 eurow zakładneje renty. Što napadnje? System prědku a zady njefunguje. Njedosaha-li hižo minimalna mzda za rentu, je naš na wukon załoženy rentowy system scyła do prašenja stajeny. Globalizacija a neoliberalizm datej strowić! Nětko maja dawki – to rěka solidarita – to wurunać, štož wukonowy princip hižo dawno njezdokonja. Je načasu cyły system wot hłowy zaso na noze stajić. Cordula Ratajczakowa

Drježdźany (dpa/SN). Ewangelska cyrkej w Němskej (EKD) je dźensa ze swojej synodu w Drježdźanach pokročowała. Wosebje wuradźowali su wo tym, přepytować pady splažneho znjewužiwanja. Tajke njeskutki běchu so minjene lětdźe­satki tež w ewangelskej cyrkwi jewili. Něhdźe 600 woporow dotal zwěsćichu. Mjeztym je cyrkej směrnicy za škit před znjewužiwanjom wobzamknyła a njewotwisny kontaktny běrow zarjadowała. Planowana je cyłoněmska rozprawa. Prěnje wuslědki wočakuja za dwě lěće.

Na wčerawšim prěnim dnju su sej wobdźělnicy synody hladajo na dale a wjac wójnow a namocy po wšěm swěće sylniše zasadźenje za měrniwe rozrisanje mjezynarodnych konfliktow žadali. W zhromadnej rezoluciji sej žadaja, „wojersku namóc a wójnske srědki krok po kroku přewinyć a wšitko činić, zo by so nowym konfliktam zadźěwało“.

Wotewrjene je dale prašenje, hač sej cyrkej kompletny pacifizm žada abo hač ma wojerske zasadźenje z humanitarnych přičin za etisce zastupujomne.

Kompromis wulkeje koalicije přewažnje witaja – kritika z křidła CDU

Berlin/Podstupim (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer je wujednany kompromis koalicije nastupajo zakładnu rentu zhromadnje ze swojim posaarskim kolegu Tobiasom Hansom (wobaj CDU) witał. Je wažne, zo politika swoje přilubjenja dodźerži a zo koalicija dopokazuje, zo je jednanjakmana, rjekny Kretschmer wčera do wuradźowanja stronskich gremijow w Berlinje. Ludźo su po jednanjach, kotrež su so přez wjacore wólbne doby ćahnyli, na zakładnu rentu čakali. „Je stajnje tak: Koalicija ženje na wěcownych temach nje­zwrěšći, ale stajnje jenož na wosobach“, rjekny Kretschmer hladajo na staw čorno-čerwjeneje koalicije. „Tute wosoby pak su so nětko přewinyli a su pokazali, zo móža něšto zdokonjeć. To je dobry signal.“ W Sakskej z toho wuchadźeja, zo móhło něhdźe 200 000 ludźi ze snadnej mzdu wot zakładneje renty profitować.

Slepo (AK/SN). „Poselstwo měra a swobody je a wostanje dale wulce aktualne. Runje my křesćenjo měli wjace činić, hač jenož dopomnjenki a nostalgiju budźić. Móžemy so prašeć: Kak je Bóh tehdy, před třiceći lětami, skutkował? Kak je nazy­ma 1989 na našu parochiju skut­kowała, kak na našu wěru?“ To rjekny farar­ka Jadwiga Malinkowa minjenu sobotu w Slepjanskim kubłanskim centrumje we wobłuku spominanja tamnišeje ewangelskeje wosady na 30. róčnicu powalenja Berlinskeje murje. Dale Malin­kowa wuzběhny, zo „je naš nadawk, tutu dimensiju – móc měra, swěčkow a mo­dlitwow – wobchować. Móžemy ze swojej wěru něšto wuskutkować. Přetož Bóh je tež Bóh měra a swobody.“

Na mnohich wsach Hornjeje Łužicy swjećachu wčera swjatoh Měrćina. Tak su na přikład w Budyšinje a Róžeńće dźěći po starym wašnju spěwajo dom wot domu chodźili a sej słódkosće wuprosyli. W Njebjelčicach – tam je wosadna cyrkej swjatemu Měrćinej po­swjećena – mějachu patronatny swjedźeń. Tam kaž mjez druhim tež w Ralbicach, Baćonju a Radworju (hlej wobraz) su dźěći zhromadnje nyšpor swjećili a po tym z lampionami za swjatym Měrćinom na konju po wsy ćahnyli. Foto: Bosćij Handrik

Njebjelčicy (aha/SN). Njebjelčanska gmejnska žurla bě minjenu sobotu popoł­dnju derje pjelnjena. Wjesnjanosta Tomaš­ Čornak (CDU) rozłoži tam zaměr „dnja rejwanskeje lipy“. Na wjacorych přikładach wón pokaza, zo je so poradźiło z ludźimi, kotřiž maja we wšěch wjesnych dźělach gmejny wěstu zamołwitosć, tworić zetkawanišća, zo bychu wjesnu zhromadnosć hajili a skru­ćeli. W zeskutkownjenju toho nańdźechu z lěta 2016 w Lipsku załoženym towarstwom Serbska reja a jeho předsydu Gregorom Kliemom dobreho partnera. Towarstwo bě so zdobom wo to starało, zo měješe sobotu poprawom prof. Andreas Zehnsdorf z Lipska wo tradiciji rejwanskeje lipy přednošować. Tón pak bohužel přijěł njeje. Čłon předsydstwa towarstwa Serbska reja, wědomostny sobudźěłaćer Serbskeho instituta Fabian Jacobs, pak postara so spontanje wo zajimawe narunanje.

Tójšto prašenjow hospodarskeho plana dla njewotmołwjenych

Slepo (AK/SN). Diskusija wo klětušim etaće a wo hospodarskostrukturnym koncepće w Slepjanskej gmejnje je jara wobćežna. To podšmórny wjesnjanosta Reinhard Bork (njestronjan) na posedźenju gmejnskeje rady dźens tydźenja. Njedawno hakle drje su klawsuru přewjedli, ta pak wosta bjez skutkownych wuslědkow. „26. nowembra změjemy nje­zjawne posedźenje gmejnskich radźićelow wo hospodarskim planje. Nadźijam so konstruktiwnych namjetow a přinoškow za nju“, wón namołwi. Prawdźepodobnje w januaru ma gmejnska rada potom klětuši etat a hospodarskostrukturny koncept wobzamknyć. Prawniski dohlad je přestorčenju termina hižo přizwolił.

Budyšin. „Z Lipicy do hole“ rěka kniha Michała Andersa a Pětra Lipiča ze Swinjarnje. Štwórtk, 14. nowembra, ju w 19.30 hodź. w Budyskej Smolerjec kniharni­ předstaja. Pětr Lipič je wupytał historiske wobrazy a pohladnicy, Michał­ Anders přida k tomu přinoški z nowin a časopisow. Nowost­ka skići čiły zaćišć­ wo ludowej architekturje, wo wšědnym dźěle na polu, wo wurjadnych swjedźenjach a zahubnych podawkach.

Čehodla ludźo morja

Kamjenc. Na zhromadne awtorske čitanje pod hesłom „Mordarki & mordarjo“ přeprošatej Kamjenska měšćanska biblioteka a měšćanska dźěłarnja Woby­dlerska łuka pjatk, 15. nowembra, w 19 hodź. do rumnosćow měšćanskeje dźěłarnje na Hasy Rosy Luxemburg. Tam wěnje so bywši zakitowar za chłostanske delikty Veikko Bartel z Podstupima mjez druhim prašenjam, kaž „Čehodla ludźo morja?“, a čita k tomu ze swojeje knihi, w kotrejž rozprawja wo zetkanjach ze swojimi klientami. Zastupne lisćiki dóstanjeće za 14 eurow w měšćanskej bibliotece.

W Kamjencu je wyši měšćanosta Roland Dantz (njestronjan, nalěwo) wčera zdypkom w 11.11 hodź. měšćanski kluč noram přepodał a tak tež w Lessingowym měsće runja Šěrachowej, Kulowej abo Radeburgej „pjaty počas“ zahajił. Přewzawši radnicu za swoju 33. sezonu je Kamjenski karnewalowy klub KKC tež princowski por zjawnosći předstajił. Nory su měšćansku kasu sobu wzali a po tym na torhošću z wobydlerjemi horce wino pili. Čłonojo karnewaloweho kluba dźakuja so Kamjenskemu serbskemu pjekarjej a konditorej Dominikej Zelnakej, kiž bě jim 130 pampuchow darił. Foto: Feliks Haza

Smjerdźaca (SN). Towarstwo swj. Filomeny chce lětsa znowa dźěći a swójby, kotrež přebywaja w maćerno-dźěćacym domje, w čěskim Dolní Podluží a Jiřetínje kaž tež w bołharskim měsće Razgrad, k hodam zawjeselić. To připowědźi předsyda towarstwa Gerat Róbl.

Kaž Smjerdźečan dale zdźěli, zběraja za to znowa hodowne pakćiki. Jich wobsah towarstwo njepředpisuje. „Zapakować móža zajimcy kakaw, słódčizny, hrajki,­ pisanski material a podobne. Spomóžne­ pak nam je, hdyž nańdźemy na pakćiku zdźělenku, hač je za swójbu, za holcu abo hólca a w kotrej starobje“, Gerat Róbl informuje.

Pakćiki, poćehnjenja a hygieniske twory přijimuja wot póndźele, 25. nowembra, hač do štwórtka, 28. nowembra, stajnje wot 17 do 18 hodź. w Smjerdźečanskim kulturnym domje. Trjebanu drastu a črije lětsa žane njezběraja. Z pjenježnymi darami chcedźa w prěnim rjedźe transportne kóšty zarunać. Dalše in­formacije pod telefonowymaj čisłomaj 035796/96540 a 0172/794 75 22