Měznik w žiwjenju zdobom dar k sydomdźesaćinam
Je přeco prěni raz, zo čłowjeka zetkaš, kotrehož puće so ze swójskimi pozdźišo časćišo kryja. Jedyn tajki je Jürgen Maćij. A wěm so derje dopomnić na wonu dźěłarničku w februarje 1983 w Delnjej Łužicy. Jako zamołwity za fotowy sektor tehdyšeho Domu za serbsku ludowu kulturu bě wón za zajimcow fotowy kónc tydźenja organizował, w kotrehož srjedźišću steješe zapust w Strjažowje (Striesow). Naša skupina hobbyjowych fotografow z Hornjeje Łužicy je sobotu camprowarjow po wsy přewodźała a tam něštožkuli wo poměrje wjesneje młodźiny k serbskim spěwam zhoniła, byrnjež tam hewak serbsce njerěčeli. We wsy bydlacym staruškam, kotrež chodźachu tam samozrozumliwje hišće po burskim, su znate serbske pěsnje zanošowali.
Stipendije za slědźenje a rěčne kursy we wukraju
Předewšěm na studowacych wusměrjenej stej stipendijowej programaj za přebytk we wuchodoeuropskim wukraju. Rěčny centrum WITAJ (RCW) koordinuje wospjet za Serbow darmotne kursy čěšćiny; Studijna załožba němskeho ludu poskića zajimcam spěchowanje slědźenskich projektow we wobłuku akcije „Metropole wuchodneje Europy“.
Hnujacy dokumentarny film wo zhubjenju domizny
Slepo (AK/SN). „Es kommt darauf an, das Hoffen zu lernen“ rěka něhdźe hodźinu trajacy dokumentarny film swobodneje režiserki a dramaturgowki Annetty Dorotheje Weber, kotryž předstaja tele dny we wobłuku turneje ducy po Łužicy. Po prapremjerje w Mannheimje, hdźež Weber bydli a skutkuje, pokazachu produkciju minjeny tydźeń w Choćebuzu a w Běłej Wodźe. Wčera prezentowa wona pask w kopatej połnej Slepjanskej cyrkwi.
Delnjoserbska literatura w srjedźišću
Žitawa/Choćebuz (DY/SN). Swobodne Radio Zett ze Žitawy wusyła njedźelu 5. a 12. měrca, stajnje w 16 hodź. dalšej hodźince serbskeje literatury. W srjedźišću přichodneju čitanjow (w interneće pod www.radio-zett.org) steja tónkróć delnjoserbske awtorki a awtorojo a jich literarne tworjenje. Tak so w prěnim měrcowskim woknu 5. měrca słowa jimaja młoda poetka Jill-Francis Ketlicojc a młody poet Maks Bagańc kaž tež hižo nazhonita basnjerka Lenka a znaty spěwotwórc Bernd Pittkunings.
W druhim wusyłanju 12. měrca podataj młoda awtorka Justyna Michniuk, pisaca tohorunja prozu, a njesprócniwy tekstar pěsnjow najwšelakorišeje družiny Werner Měškank dohlad do swojeho pisanja. Při tym skedźbnitaj tež na njeboh Alfreda Měškanka a jeho wobšěrne přebasnjenja słowjanskeje literatury do delnjoserbšćiny. Za wobě hodźince su akterojo čitanjow hudźbu wupytali, kotraž jim wosobinsce na wutrobje leži. Serbske a mjezynarodne štučki wobrubja runje tak čitanja kaž krótke bjesady ze sobuskutkowacymi.
Benjamin Běgaŕ
Fararja a Maćicarja wopominali
Němski Reichstag so palił
27. małeho róžka před 80 lětami organizowachu nacistiske mócnarjo w Němskej wulku šamału prowokaciju. Woni zapalichu w Berlinje twarjenje němskeho parlamenta Reichstag a chcychu tole komunistiskej stronje do črijow sunyć. W nocy zapalichu tajnje njeznaći wulke twarjenje, kotrež spěšnje wupali. Hižo w prěnjej powěsći zjawnosći tukachu na komunistow, hačkuli bě so hakle zwěsćiło, zo so pali. Tale prowokacija, za kotruž po pozdźišim zwěsćenju naměstnik Hitlera Hermann Göring jako šef pruskeje policije zamołwity bě, znjewužiwachu nacisća za teror a zajeće komunistow a socialdemokratow. Hišće w nocy, hdyž so Reichstag paleše a po tym, zajachu mužojo SA a policisća w Berlinje něhdźe 1 500 čłonow KPD, SPD a dalšich přećiwnikow nacijow.
28. małeho róžka 1933 bu Postajenje reichskeho prezidenta Paula von Hindenburga za škit luda a stata wozjewjene. Z njej so praktisce zakładne prawo Weimarskeje wustawy zběhnychu. Po cyłej Němskej bu na tysac lěwych přećiwnikow nacijow zajatych.
Miliony abo samy wětr
Z wodźenjomaj po wosebitej wustajeńcy „Wšo je krajina – serbski ...
Čitajće w nowym rozhledźe (24.02.23)
Loni w oktobrje organizowaše Maćica Serbska we wobłuku jubilejneho lěta Handrija Zejlerja (1804–1872) a Korle Awgusta Kocora (1822–1904) wědomostny sympozij. Wjetšina přednoškow, kotrež tam prezentowachu, je nětko w pisomnej formje w měrcowskim wudaću Rozhlada wozjewjena. Prof. Dietrich Šołta wěnuje so Zejlerjej jako „wótcej serbskeje poezije“, zwjazuje jeho tworićelske skutkowanje ze žiwjenjoběhom a pokazuje, kak so z nim doba nabožneho a „wučeneho“ pismowstwa kónči a nowočasna beletristika započina. Dr. Franc Šěn zhladuje na Zejlerja jako nowinskeho redaktora w dobje předměrca. Jara nazornje a z pomocu listow rysuje ćeže wokoło załoženja Jutnički, předchadnika Tydźenskeje Nowiny, kotrejež redaktor Zejler potom bu. Jako tajki pak oficialnje njewustupowaše. Nimo toho sta so z redaktorom Misionskich Powěsćow, čemuž móžeše so jako farar zjawnje lóšo wuznawać. Prof. Thomas Menzel zaběra so w swojim přinošku „Gender, ptači kwas a Handrij Zejler“ z genderowymi poćahami na přikładźe tekstow z 19.
