Ćeže změny strukturow

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Wuwiće we Łužicy trjeba wjac hač młode swójby

Grodk (dpa/bb/SN). Za wuspěch změny strukturow we Łužicy dyrbitej temje wodowy etat a infrastruktura kubłanja po měnjenju komunow na politiskej agendźe cyle horjeka stać. Hewak hrozy strach, zo změna wuhloweho regiona k trajnemu a dale žiwjenjahódnemu regionej zwrěšći, warnuje rěčnica łuži­skeho kruha za braniborske komuny Christine Herntier (njestronska) w rozmołwje z powěsćernju dpa. Tutej ćežišćowej temje potrjechitej južnu Braniborsku a wuchodnu Saksku w jenakej měrje.

Premije za šulski personal

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Pedagogojo a šulscy asistenća w Sakskej su loni za swoje wukony płaćenja bonusa cyłkownje 12,2 milionow eurow dóstali. „Za dobre šule su dźensniši dźeń přeco husćišo multiprofesionalne teamy trěbne, kotrež na dobro šulerkow a šulerjow za jedyn postronk ćahnu“, rozłoži kultusowy ­minister Christian Piwarz (CDU). Za swoje wuběrne dźěło bychu sej pedagogojo towaršnostne a financne připóznaće zasłužili. Po podaćach kultusoweho mi­nisterstwa su cyłkownje 6 614 premijow wudźělili. Wysokosć jednotliweje pre­mije ležeše mjez 800 a 3 600 eurami na wosobu.

Pjenježne premije so lětnje wosobam a skupinam rozdźěluja, kotrež su so nimo swojeje poprawneje dźěławosće za swoju šulu abo šulerki a šulerjow wosebje zasadźeli. Wučerki a wučerjo móža płaćenje bonusa runje tak dóstać kaž kubłarki a kubłarjo, šulske asistentki a asistenća abo šulske wjednistwa. We wothłosowanju z personalnej radu na šuli rozsudźi so wo tym, štó premije dóstanje a hač so jednotliwje abo za skupinske dźěło wudawaja.

To a tamne (12.01.23)

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Jědojtu rohowu wiperu nańdźechu wobydlerjo wjaceswójbneho domu wčera w pozaarskim měsće Schiffweiler. Prawdźepodobnje wobsedźer hada dlěje wjace doma był njeje. 16 wobydlerjow dyrbješe twarjenje na to wopušćić, zo bychu za­sadźenske mocy dalše zwěrjata pytać móhli. Po prěnich podaćach namakachu dalšeho jědojteho hada a wjacore po­wšěm zdaću tohorunja jědojte pawki.

Dokelž so za popularnu hólču hudźbnu skupinu BTS z Južneje Koreje zahorjatej, stej dwě 13lětnej holcy z Pakistana chcyłoj so do Južneje Koreje podać. Policija jeju při tym popadny. Po jeje informacijach běštej so holcy nadźijałoj, swojeju pop-idolow zetkać. Skupina ma w Pakistanje wjele fanow. W konserwatiwno-muslimskim Pakistanje płaći spěwanje a rejowanje žonow w zjawnosći na mnohich městnach hišće jako njepřistojne.

1Załožbowa rada je aktualnje gremij za rozsudy wo ćežišćach rozdźělenja srědkow serbskim institucijam a projektam. W tutym chcu rady sobu dźěłać a wosebje perspektiwu swojich prócowanjow wo rewitalizowanje w ewangelskim nakromnym wobłuku za serbsku identitu, rěč, kulturu a nabožnosć přinošować.

2Wosebita tema je dobre wuhotowanje wulkopředewzaća na Budyskim Lawskim arealu. Najwjetše wužadanje, tež přidatnych projektow strukturneje změny, wostanje zachowanje serbskeje wšědneje rěče w jadrowej kónčinje kaž wozrodźenje w tak mjenowanych nakromnych kónčinach, hdźež bydlu.

3Za zdźerženje a posrědkowanje rěče je stopnjowanje motiwacije wobdźělenych rozsudźacy faktor. Zadźěwki, kotrež frustraciju zawinuja, chcu sobu wotstronić. Kulturne projekty a puće, swójsku serbsku identitu znowa wotkryć, widźu jako móst k rěči a chcu je podpěrać. Budu na konsekwentnu ewaluaciju wšitkich wuslědkow projektow a institucijow a na zjednorjenja při zapodaću próstwy a wotličenju tłóčić.

Policija z krutej ruku jedna

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:

Erkelenz (dpa/SN). Policija je dźensa rano započała z krutej ruku aktiwistow wupokazować, kotřiž Lützerath zakituja. Wjes ma so brunicy dla wotbagrować. Štóž městno nětko hišće dobrowólnje wopušći, tomu prawniske konsekwency njehroža. To je poskitk policije. Energijowy koncern RWE chce přichodne tydźenje zbywace twarjenja a dalšu infrastrukturu zwottorhać a tuž połdra kilometra dołhi płót wokoło wsy natwarić.

Soledar wobstupjeny abo nic?

Kiew (dpa/SN). Zlě wuwołane Wagnerowe jednotki su strategisce wažne město Soledar we wuchodnej Ukrainje pječa wobsadźili. Šef Jewgenij Prošin je agenturje Tass wčera zdźělił, zo su centrum města a tam zaměstnjenu ukrainsku jednotku wobstupili. „Tunju propagandu“ mjenuja to ukrainscy wojerscy wobkedźbowarjo. Ukrainske jednotki su so pječa jenož na nowe pozicije podali. Ani ukrainske wjednistwo ani ruske wójsko pak njejstej oficialne stejišćo k tomu wozjewiłoj.

Stat dyrbi zašo zapřimnyć

Steinmeier sej wjace respekta žadał

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier (SPD) je wčera ze swojej mandźelskej Elke Büdenbender po nimale třoch lětach přestawki korony dla zaso na tradicionalne nowolětne ­přijeće do Berlinskeho hrodu Bellevue prosył.

Nimo 70 čestnohamtsce angažowanych wobydlerjow a 160 reprezentantow zjawneho žiwjenja běchu tež zastupjerjo wuchowanskich słužbow, policije a wohnjoweje wobory přitomni. W běhu 3,5 hodźin je so Steinmeier z kóždym z nich wosobinsce wo žiwjenskich nazhonjenjach rozmołwjał. Hladajo na silwesterske krawale w Berlinje a w druhich němskich městach so zwjazkowy prezident za spěšne konsekwency za randalěrarjow wupraji. „Wočakuju, zo jako towaršnosć česćownosć wšěm tym wopokazamy, ­kotřiž so wšědnje za zdźerženje našeje demokratije angažuja a zasadźuja,“ wón podšmórny.

Tež předsyda Domowiny, Dawid Statnik, je so w swojej funkciji jako předsyda mjeńšinoweje rady na přijeću wobdźělił.

Prošu pluralnu radu!

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:
Dźensa móžeće so z dalšimi pjeć wot dźesać kandidatow za załožbowu radu ze­znajomić. W jich jara rozdźělnych wotmołwach so cyły spektrum wida Serbow na tuchwilnu strukturu tworjenja rozsudow na polach rěče, kultury a kubłanja wotbłyšćuje. Mamy hižo porjadne sobupostajowanje abo hlada nam po puću do načasneho samopostajowanja dosć dźěła do rukow? Derje by było, by-li po wólbach pjatk zestawa radźićelow w zmysle de­mokratiskeje reprezentancy tutej politiskej pluraliće w Serbach wotpowědowała. Serbskich zastupjerjow ze Sakskeje woli zwjazkowe předsydstwo Domowiny, same wolene wot hłowneje zhromadźizny; braniborskich radźićelow tamniša serbska rada postaja, wolena w direktnych listowych wólbach. Smy pak najebać hranicu zwjazkoweju krajow jedyn lud. Tohodla trjebaja ći, kotřiž wo materielnych wuměnjenjach našeho byća a traća rozsudźeja, legitimaciju na samsnym fundamenće, wšojedne, po kotrym. Marcel Brauman

Chudoba stupa

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:
Lipsk (dpa/SN). Sakski politikar Lěwicy Sören Pellmann widźi hladajo na sylnje přiběracu chudobu w starobje tež w Sakskej nuznu potrjebu jednanja. „20 procentow wjace starobneje chudoby w běhu jednoho lěta je alarmowace“, rjekny Lipšćanski zapósłanc zwjazkoweho sejma powěsćerni dpa. Tak přijimowaše loni w juniju 14 510 ludźi w Sakskej w rentnarskej starobje zakładne zawěsćenje, 2220 wjace hač lěto do toho. Po Pellmannu je to najwjetša ličba, kotruž je zakładne zawěsćenje w starobje dotal docpěło. Wón widźi přičinu wuwića tež w tym, zo starši ćěkancy z Ukrainy próstwu wo zakładne zawěsćenje w starobje zapodadźa. Bytostna přičina pak leži w inflaciji a stupacych płaćiznach za žiwidła a energiju. „Ampla dyrbi jasnje wjace za rentnarki a rentnarjow činić. Trjebamy wobaranski škit přećiwo starobnej chudobje“, žadaše sej politikar. Wupłaćena energijowa pawšala wot 300 eurow njedosaha. Trjebamy wulku rentowu reformu w Němskej a rentowu kasu kaž w Awstriskej.

impresum

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:

Serbske Nowiny wudawaja so w Domowina-Verlag GmbH Ludowym nakładnistwje Domowina 

Jednaćel: Syman Pětr Cyž

Ludowe nakładnistwo Domowina tzwr spěchuje Załožba za serbski lud, kotraž dóstawa lětne přiražki z dawkowych srědkow na zakładźe hospodarskich planow, wobzamknjenych wot Němskeho zwjazkoweho sejma, Krajneho sejma Braniborskeje a Sakskeho krajneho sejma.

Šefredaktor a zamołwity redaktor w zmysle

nowinarskeho zakonja: Marcel Brauman 577 232/233 Naměstnik šefredaktora: Axel Arlt 577 238

tel.: 03591 / 577 232 faks: 03591 / 577 202 e-mail:  www.serbske-nowiny.de

Adresa redakcije a nakładnistwa: Sukelnska 27, 02625 Budyšin

Adresse der Redaktion und des Verlages: Tuchmacherstraße 27, 02625 Bautzen

Zamołwita za rozšěrjenje: Manja Bujnowska 577 262

Předań nawěškow: Janka Rögnerowa 577 220 e-mail:

Ćišć: DVH Weiss-Druck GmbH & Co. KG, Lejnjanska 14, 02979 Halštrowska Hola, wjesny dźěl Hory

Vertriebskennzeichen: 2 B 2560 B

To a tamne (11.01.23)

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:

W Bochumje je žona žiwjenje přisa­dźiła, jako so wutoru wječor jeje dom njenadźicy sypny. Po wjacore hodźiny trajacym slědźenju běchu ju wuchowanske jednotki w rozpadankach namakali. Druha wosoba je přežiwiła a so sama wuswobodźiła. Po prěnich dopóznaćach policije běše eksplozija přičina njezboža. Dwuposchodowy wjaceswójbny dom je dospołnje zničeny.

17lětny šuler je prawdźepodobnje swoju 55lětnu wučerku wutoru popołdnju w měsće Ibbenbüren w rjadowni swojeje powołanskeje šule z nožom morił. Po słowach statneho rěčnistwa je šuler po swojim njeskutku sam policiju telefo­nisce informował a so bjez spjećowanja zajeć dał. Druzy we wokomiku nadpada w rjadowni njeběchu. Přepytowanja běža. K motiwam njeskutka nochcyše zastupjer statneho rěčnistwa hišće ničo rjec.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND