Wo ćěkancach wuradźowali

póndźela, 25. apryla 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Dwaj měsacaj po přichadźe prěnich wójnskich ćěkancow z Ukrainy do Němskeje su so dźensa w kanclerskim zarjedźe w Berlinje prěni króć statni zamołwići a dobrowólni pomocnicy we wulkim kole zešli. Zaměr zetkanja, kotrež staj zwjazkowy kancler Olaf Scholz a społnomócnjena za integraciju Reem Alabali-Radovan (wobaj SPD) zahajiłoj, je, rozdźělowanje, zaměstnjenje a integrowanje ćěkancow na dźěłowych wikach tak derje kaž móžno organizować. Dokelž jedna so pola ukrainskich ćěkancow zwjetša wo žony a dźěći, dźěše na zetkanju tež wo prašenja kaž hladanje dźěći a šulske kubłanje. Hač do wčerawšeho je zwjazkowa policija 376 000 ludźi z Ukrainy registrowała, kotřiž su po zahajenje ruskeho nadpada 24. februara do Němskeje přišli. Woprawdźita ličba ćeknjenych je prawdźepodobnje wo wjele wyša.

FDP: Ćežke brónje Ukrainje

póndźela, 25. apryla 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). FDP žada sej wot zwjazkoweho knježerstwa, Ukrainu tež z ćežkimi brónjemi w boju přećiwo ruskej inwaziji podpěrować. Wotpowědnu próstwu su delegaća zwjazkoweho zjězda wčera w Berlinje z wjetšinu wobzamknyli. Předsyda strony Christian Lindner w kritice stejaceho zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) zakitowaše. Městopředsyda Wolfgang Kubicki porno tomu SDP nadběhowaše, dawajo jej winu za mjezynarodnu kritiku wahaceho zadźerženja Němskeje dla. Delegaća wuzwolichu wonkowneho politikarja Bijana Djir-Saraija za noweho generalneho sekretara.

Diplomaća USA so do Kijewa nawróća

póndźela, 25. apryla 2022 spisane wot:

Kijew/Washington (dpa/SN). USA wojersku pomoc na dobro Ukrainy dale zwyša. Nimo toho maja so diplomaća USA hišće tutón tydźeń do Kijewa nawróćić. To rozprawjeja medije po wopyće wonkowneho ministra Antonyja Blinkena a zakitowanskeho ministra Lloyda Austina w Ukra­inje. W Kijewje běštaj so wonaj mjez druhim z ukrainskim prezidentom Wolodymyrom Zelenskym zetkałoj. Blinken bě Zelenskemu w rozmołwje přilubił, zo so diplomaća, kotřiž běchu do zahajenja ruskeje inwazije Ukrainu wopušćili, hišće tutón tydźeń nawróća. Tole je „sylne poselstwo solidarity zjednoćenych statow“. Prezident Joe Biden chce bórze Bridget Brink za nowu wulkopósłanču USA w Ukrainje powołać. Brink je tuchwilu pósłanča USA w Słowakskej.

Wojersku pomoc za Ukrainu a 15 dalše wuchodoeuropske kraje zwyša wo dalše 713 milionow dolarow (662 milionow eurow), nowinarjo pisaja. Z tym chcedźa ukrainskemu wójsku zmóžnić, so na nowe moderne brónjowe systemy přestajić, zakitowanske ministerstwo zdźěla.

Macron znowa wuzwoleny

póndźela, 25. apryla 2022 spisane wot:

Wolóženje po prezidentskich wólbach w Francoskej – prawicarjo sylni

Paris (dpa/SN). Kontinuita w Francoskej, wodychnjenje w Europje: Wolerki a wolerjo w Francoskej su z wjetšinu nacionalistku a antieuropsku politikarku Marine Le Pen wotpokazali a Europje přichileneho Emmanuela Macrona znowa za swojeho prezidenta wuzwolili. K politiskemu zemjerženju, kotrež by dobyće prawicarki w Berlinje a Brüsselu zbudźiło, njeje dóšło. Při wšěm su francoscy prawicarjo historisce dobry wuslědk docpěli, štož pokazuje na hłuboke pačenje francoskeje towaršnosće. Nětko hladaja wšitcy na wólby parlamenta w juniju.

Emmanuel Macron je jasny dobyćer prezidentskich wólbow. 44lětny je so po informacijach nutřkowneho ministerstwa z 58,55 procentami přećiwo Le Pen přesadźił. 53lětna zdoby sej 41,45 procentow hłosow. Wona móžeše so porno wólbam 2017 wo nimale wosom procentow polěpšić, jako dósta 33,9 procentow.

Pytaja dale za hórnikami

póndźela, 25. apryla 2022 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). W Pólskej starosća so wospjet wo žiwjenje wjacorych hórnikow. Wysoka koncentracija metana je pytanje za dźesać zhubjenymi nachwilnje haćiła, dokelž hrožeše strach rozbuchnjenja. Za čas zarženja zemje w juhopólskich wuhlowych podkopkach Zofiówka w Jatsrębie-Zdróju bě 52 hórnikow pod zemju. 42 z nich so sami wuswobodźichu. Wuchowarjo móžachu so k štyrjom zasypanym předrěć, kotřiž pak hižo wjace njereagowachu. Na to dowjezechu jednoho z nich na powjerch, hdźež móžeše lěkar jenož hišće smjerć 36lětneho nana dweju dźěći zwěsćić. Hdźe móže šěsć zhubjenych hórnikow być, dotal hišće njewědźa, hórniske předewzaće zdźěli.

Hakle minjenu srjedu bě w podkopkach samsneho šleskeho hórniskeho předewzaća dwójce metanowy płun rozbuchnył. Pjeć hórnikow móžachu jenož hišće mortwych chować. Za sydom dalšimi dyrbjachu pytać přestać, dokelž hrožeše strach dalšich detonacijow. Kaž nawodnistwo zawoda informuje, klumpaja čerstwy powětr do podkopkow, zo bychu strach detonacijow znižili. To pak płaći wuchowarjow wjele chwile.

To a tamne (25.04.22)

póndźela, 25. apryla 2022 spisane wot:

Sezonu dujerjow na wěži su wčera w Kamjenicy zahajili. Na balkonje Stareje radnicy je pozawnowy chór z Grüna zahudźił. Hač do adwentneho časa chcedźa hudźbnicy Kamjeničanskeje wosady a wo­kolnych wosadow kóždu sobotu rano ­połhodźinski koncert poskićić. Zaklinčeć maja twórby Johanna Sebastiana Bacha runje tak kaž moderne kruchi. Tradicija hudźenja na wěži saha hač do 1980tych lět a nasta na priwatnu iniciatiwu.

Awto z hata wućahnyli su wohnjowi wobornicy w sauerlandskim Lennestedtće. Wóz bě wčera rano do hata zajěł, dokelž bě wobsedźer na to zabył, ručne borzdźidło kruće přićahnyć. Kaž rěčnik wohnjoweje wobory zdźěla, so akcija jenož z pomocu dweju nurjakow towaršnosće za wuchowanje žiwjenja poradźi. Tójšto wćipnych wuchowansku akciju z 45 pomocnikami wobkedźbowaše.

Berlin (SN/JaW). Natalie Pawlik je nowa społnomócnjena zwjazkoweho knježerstwa za prašenja wusydlencow a narodne mjeńšiny. Zwjazkowy kabinet je zapósłanču SPD w Zwjazkowym sejmje Němskeje tele dny do zastojnstwa powołał. 1992 w ruskim Wostoku narodźena politikarka bu loni za socialdemokratow do zwjazkoweho sejma wuzwolena. Wona přewozmje zastojnstwo wot dr. Bernda Fabritiusa, kiž je wot 11. apryla 2018 jako społnomócnjeny za prašenja wusydlencow a narodne mjeńšiny skutkował. Fabritius dźakowaše so za jemu wuprajene připóznaće a zwuraz­ni mjez druhim na twitteru, zo sej přeje, zo by so jeho naslědnica „přewšo aktualnych temow doraznje a čućiwje přimała“. Fabritius dale připowědźi, zo budźe „temowy wobłuk dale dokładnje sćěhować“.

Pušći Kretschmer Wöllera?

pjatk, 22. apryla 2022 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer chcyše dźensa nutřkowneho ministra Rolanda Wöllera (wobaj CDU) ze zastojnstwa pušćić. Tole rozprawjeja medije, powołujo so na informacije z kruhow knježerstwa. Je to reakcija na wšelake dwělomne personalne rozsudy ministra a na wjacore skandale w rjadach policije. Kretschmer chcyše so po redakciskim kóncu k tomu zjawnje wuprajić. Minjene dny bě ćišć na Wöllera čujomnje přiběrał.

Debatuja wo zniženju dawka

Berlin (dpa/SN). W diskusiji wo móžne zniženje nadhódnotoweho dawka na žiwidła su měnjenja rozdźělne. Frakciski šef FDP w zwjazkowym sejmje Christian Dürr kritizuje, zo njeby tajka naprawa ludźom ze snadnymi dochodami woprawdźe pomhała. Porno tomu ma frakciski šef Lěwicy Dietmar Bartsch zniženje dawka za naprawu, kotraž by hnydom skutkowała. Socialne zwjazki běchu sej wčera žadali, nadhódnotowy dawk na přikład za sad a zeleninu znižić.

Zranjeni při rozestajenjach

Před daloko sahacym rozsudom steja Francozojo zajutřišim, njedźelu. W rozsudnym kole prezidentskich wólbow dyrbja so wuprajić, hač chcedźa dale proeuropskeho Emmanuela Macrona na čole stata měć abo prawicarsku Marine Le Pen, kotraž njeje swoje antieuropske a nacionalistiske nastajenje nihdy zatajiła. Předskok Macrona před Le Pen je snadny. Foto: dpa/Bob Edme

Hawarija zbudźa raznu kritiku

pjatk, 22. apryla 2022 spisane wot:

Grünheide (dpa/SN). Po tym, zo je w tworni twarca elektroawtow Tesla w Grünheide pola Berlina kapalina wuběžała, zamołwitych za wobswět přiběrajcy kritizuja. Zwjazk za zastaranje z pitnej wodu Straußberg-Erkner, kiž fabrice wodu dodawa, žadaše sej wčera wjace transparency. Zawod bě zwjazk hakle wo hawariji informował, po tym, zo běchu so tam na zakładźe informacijow medijow naprašowali. Z tajkej politiku njehodźi so škit pitneje wody zaručić, rěčnica zwjazka kritizuje. Dale njejasne je, hač je maćizna tež do kanalizacije wuběžała. Braniborski wobswětowy zarjad tole raznje prěje. Lěwica w krajnym sejmje žada sej wujasnjenje ze stron ministra za wobswět Axela Vogela (Zeleni).

Po informacijach wobswětoweho zarjada bě 11. apryla 15 000 litrow židčizny z wotrjada za lakěrowanje wuběžało. Zarjad rěči wo techniskich problemach. Maćizna njewobsahuje žane jědojte wobstatki. Dnowna woda njebě pječa w žanym času wohrožena. Wobswětoškitne zwjazki běchu wot wšeho spočatka před tajkimi hawarijemi a zanjerodźenjom pitneje wody warnowali.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND