Detonacijena kromje Lwiwa

pjatk, 18. měrca 2022 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Njedaloko zapado­ukrainskeho Lwiwa je dźensa rano k wjacorym sylnym detonacijam dóšło. Wo tym rozprawja ukrainski wěstotny fachowc Anton Heraščenko na swojim internetnym portalu. Na kromje města wobkedźbowaše wón kur a woheń. Wobkedźbowanja britiskich a pólskich medijow zbudźeja podhlad, zo su wjacore ruske rakety lětanišćo města trjechili. W mjeztym wjace hač tři tydźenje trajacej ruskej wójnje přećiwo Ukrainje bě Lwiw dotal poměrnje wěsty. Město je połne ćěkancow. Při nadpadźe Ruskeje na wojerske zwučowanišćo Jaworiw njedaloko Lwiwa su minjenu njedźelu po informacijach Kijewa znajmjeńša 35 ludźo morili a 134 zranili. Ruska twjerdźi, zo je wukrajnych zóldnarjow trjechiła a wulke mnóstwa bróni z wukraja zničiła.

Zelenskyj: Budźeće swobodni

pjatk, 18. měrca 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Po informacijach ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelen­skeho ukrainske wojerske jednotki rozsudne pozicije nadal kontroluja. Ruske jednotki spytaja so ukrainskej stolicy Kijewej bližić. Ukrainscy wojacy pak na kóždy nadpad reaguja, Zelenskyj minjenu nóc we widejowym poselstwje rjekny. Wón wobroći so tež na ludźi w Mariupolu na juhu, Charkiwje na wuchodźe a Černihiwje na sewjeru, kotrež su wot ruskeho wójska woblěhowane a zdźěla přez wobtřělenje sylnje wobškodźene. Wobydlerjam Zelenskyj přilubi wšitko činić, zo móhł jim pomhać. Zjawnje jim zawěsći: „Budźeće swobodni!“

Statny šef dźakowaše so prezidentej USA Joewej Bidenej za toho „nowu a efektiwnu“ podpěru a prošeše wo zrozumjenje, zo njemóže wo wšitkich nadrobnosćach pomocneho paketa USA rěčeć. Słuša k wójnskej taktice, zo „njepřećel njewě, što ma wot nas wočakować“. Biden bě Ukrainje brónje w hódnoće wjacorych miliardow dolarow přilubił, předewšěm k wotwobaranju lětadłow a tankow.

Zamołwitosće jasnje rjadować

pjatk, 18. měrca 2022 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Politiski wědomostnik Hans Vorländer z Drježdźan widźi wulke njedostatki a misnjenja při přiwzaću wójnskich ćěkancow z Ukrainy a žada sej hnydomnu změnu politiki. „Tójšto běži wopaki a nic tak, kaž měli to poprawom wočakować. Dožiwjamy system organizowaneje njezamołwitosće. Tak njemóže to wostać“, rjekny Vorländer powěsćerni dpa.

Problem započina so hižo při rozdźělenju ćěkancow: Zwjazk měni, zo je to wěc krajow, a te maja komuny za zamołwite. Politologa ma to za wuwinjenje ze zamołwitosće. „Hdyž něšto njefunguje, dožiwjamy stajnje to samsne: Prašamy so, štó je wina, a pokazujemy na zamołwitosć druhich.“ W nuzy tčacym ćěkancam pak njeje pomhane a haći jich integraciju w towaršnosći. Zwjazk a kraje měli so při rozdźělenju migrantow wothłosować. To je wažne, zo móhli woni spěšnje pjenježnu pomoc dóstać a dźěłać započeć. Priwatni pomocnicy su jara angažowani, bjez skutkowneje pomocy pak spěšnje wučerpani. Zwjazk a kraje dyrbjeli tuž mjez sobu rěčeć, runje tak kaž zwjazkowe kraje z komunami.

To a tamne (18.03.22)

pjatk, 18. měrca 2022 spisane wot:

Z bankowej kartku maćerje je sydomlětna holca w badensko-württembergskim Immendingenje nakupować była. Dźěćo poda so ze swojim rolerom na puć do nakupowanskeho centruma a w dwěmaj wobchodomaj za něhdźe 70 eurow nakupowało. W dalšim wobchodźe sobudźěłaćerce napadny, zo holca samalutka z połnym nakupowanskim wozom z ec-kartku w ruce při kasy steješe. Přiwołana policija informowaše mać, kotraž hižo za dźowku pytaše.

Z desku w ruce staj njeznataj skućićelej dźensa rano w Mannheimje pjekarnju nadpadnyłoj a wurubiłoj. Policija nětko za nimaj pyta. Skućićelej běštaj wokoło 6 hodź. do pjekarskeho wobchoda přišłoj a předawarku z drjewjanej desku wohrozyłoj. Po tym zo běštaj dotal njeznatu sumu pjenjez dóstałoj, so wobaj do nje­znateho směra zminyštaj.

Wjace płuna z Norwegskeje

štwórtk, 17. měrca 2022 spisane wot:

Oslo (dpa/SN). Zwjazkowy minister za hospodarstwo a škit klimy Robert Habeck chce wjace běžiteho płuna z Norwegskeje kupować. Płun je dźěl prócowanjow, ruski zemski płun narunać. Norwegska móhła ze swojimi kapacitami pomhać, rjekny politikar Zelenych wčera w Oslu po zetkanju z norwegskim ministerskim prezidentom Jonasom Gahrom Støreom. Płun pak chcedźa po słowach Habecka jenož krótki čas brać, dokelž budźe wón ručež móžno z wodźikom narunany.

Biden: Putin wójnski złóstnik

Washington (dpa/SN). Prezident USA Joe Biden mjenuje ruskeho prezidenta Wladimira Putina hladajo na ruski nadpad na Ukrainu „wójnskeho złóstnika“. To rjekny Biden na wotpowědne prašenje reporterki we Washingtonje. Ameriski prezident w tym zwisku připowědźi, zo chce Ukrainje z brónjemi a wojerskej techniku w hódnoće 800 milionow dolarow pomhać. Mjez nimi su lětadła a tanki wotwobarace rakety a truty.

Rekordna ličba infekcijow

Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je dźensa dopołdnja přez widejowu konferencu k zapósłancam zwjazkoweho sejma porěčał. Při tym prošeše wón wo dalšu pomoc w boju přećiwo ruskemu wojerskemu nadpadej. Hladajo na wuske hospodarske styki Němskeje z Ruskej rěčeše wón wo muri mjez Němskej a Ukrainu, kotruž měli spotorhać. Foto: dpa/Michael Kappeler

Wo šćěpjenju debatowali

štwórtk, 17. měrca 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa wo powšitkownej winowatosći šćěpjenja přećiwo koronawirusej wuradźował. Na dnjowym porjedźe steješe debata wo cyłkownje pjeć naćiskach. Te sahaja wot powšitkowneje winowatosće za wšitkich wobydlerjow nad 18 lětami hač k dospołnemu wotpokazanju šćěpjenskeje winowatosće. Rozsudźić chcedźa wo tym prawdźepodobnje za tři tydźenje.

Koronawirus bě tež tema dźensnišich wuradźowanjow ministerskich prezidentow ze zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD). Najebać přiběrace ličby natyknjenjow chcedźa wot přichodneje njedźele najwjetši dźěl škitnych naprawow zběhnyć. Tu wšak maja zwjazkowe kraje w swójskej zamołwitosći rozsudźić a naprawy wukazać.

Zakituje namjet

štwórtk, 17. měrca 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Najebać kritiku z rjadow koaliciskeju partnerow SPD a Zelenych je předsyda FDP Christian Lindner optimistiski, zo so jeho namjet rabata při tankowanju na dobro šoferow awtow přesadźi. „Widźu w SPD mnohich, kotřiž za to su“, rjekny Lindner wčera w sćelaku ARD. Wón so za rabat zasadźa, dokelž by tajka kročel mnohim powołanskim dojězdźowarjam kaž tež wšěm dalšim pomhała.

Christiana Lindnerowy namjet nastupajo statny rabat bě so minjenu njedźelu do zjawnosće dóstał. SPD a Zeleni su na to kritizowali, zo njebě tón z nimi dorěčany. Nimo toho njeje jasne, hač by rabat woprawdźe ludźom ze snadnymi dochodami pomhał, kotřiž pod rozbuchnjenjom płaćiznow za ćěriwo při tankownjach wosebje ćerpja.

Warnuje před wulkej nadźiju

štwórtk, 17. měrca 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je Ukrainje kóždužkuli podpěru za jednanja z Moskwu wo skónčenju wójny z Ruskej poskićił. Zwjazkowe knježerstwo wšitko čini, zo bychu jednanja mjez Ukrainu a Ruskej šansy měli, rjekny Scholz wčera wječor po rozmołwach z finskej ministerskej prezidentku Sannu Marin w Berlinje. Zdobom wón ruskeho prezidenta Wladimira Putina namołwi, wójnu hnydom skónčić.

Poradźowar ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho je před přewulkimi nadźijemi na bórzomne měrowe rozrisanje we wójnje z Ruskej warnował. Hdyž ruska strona nětko praji, zo ma ­zajim na měrowym rozrisanju, je to jebanski manewer, praji Oleksandr Rodnjanskyj wčera w telewiziji ARD. Ruska ma zaměr, sej čas kupić a mjez ludźimi w Europje nadźiju na bórzomny měr budźić. Runočasnje pak chce nowe wojerske jednotki do kónčiny zwołać a dalšu ofensiwu zahajić. Zapad dyrbjał Ukrainje wjace bróni dodawać, předewšěm moderne systemy přećiwo tankam a lětadłam.

Prognozy 2022 ničo wjace hódne

štwórtk, 17. měrca 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wójna w Ukrainje, ćeže při dodawanju tworow a přiběrace płaćizny wohrožeja z wida hospodarstwa konjunkturu. Rozmach hospodarstwa a dźěłowe městna su chutnje wohrožene, informuja zwjazki předewzaćelow Berlina a Braniborskeje. „Wšitke prognozy za lěto 2022 njejsu ničo wjace hódne“, rjekny hłowny jednaćel Christian Amsinck. Předewšěm industrija je wot sćěhow wójny potrjechena. Tři štwórćiny metalwobdźěłacych firmow eksportuje do Ruskeje, Běłoruskeje a Ukrainy. Kóžda druha firma z tutych krajow twory dóstawa.

Zwjazki žadaja sej energijowy dawk na diesel, zemski płun a tepjenski wolij, dawk za milinu kaž tež płaćiznu za wuhlikowy dioksid znižić. Nimo toho měli pruwować, hač njemóhła Janšojska milinarnja dlěje hač dotal planowane dźěłać. Spočatk lěta bě nalada regionalneho hospodarstwa hišće wo wjele lěpša była. Zwjazki wočakowachu tehdy hospodarski rozmach hač do pjeć procentow. Po ruskim nadpadźe na Ukrainu Berlinska Industrijna a wikowanska komora zdźěli, zo je hospodarstwo zwólniwe za swobodu Ukrainy „wulke brěmjo na so wzać“.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND