Ruska dwórnišćo wobtřělała

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:

Cherson (dpa/SN). Rusku je na juhu Ukrainy po informacijach Kijewa dwórnišćo Chersona wobtřělała. Za čas nadpada čakachu tam ciwilisća na swoje ewakuowanje z ćahom, zdźěla ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj. Ličbu mortwych a zranjenych dyrbja hišće zwěsćić. Nětko chcedźa wjace hač sto ciwilistow z busami do wěsćišich kónčin dowjezć. Cherson je stolica kónčiny samsneho mjena na juhu Ukrainy.

Rekordny eksport bróni

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je lětsa eksportej bróni za wjace hač 11,7 miliardow eurow přizwoliło. Dotalny rekord 9,35 miliardow eurow z lěta 2021 běchu hižo srjedź decembra wo wjace hač 25 procentow přetrjechili. Wjace hač třećinu wšěch bróni sćelechu Ukrainje za bój přećiwo ruskej inwaziji. Tole wuchadźa z wotmołwy zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa na naprašowanje Zwjazka Sahry Wagenknecht, kotraž powěsćerni dpa předleži.

Lěkarske praksy měli zawrěć

Wulkeje wody Łobja dla parniki a přewozne łódźe w Drježdźanach tuchwilu njejězdźa. Łódźe su přiwjazali a je prawidłownje kontroluja. Z wočakowanym stawom 6,25 metrow słuša zymska wulka woda Łobja k „normalnej dźěłowej rutinje“, wobchadne zawody zdźěleja. Wčera wječor su šěsć metrow naměrili a třeći warnowanski schodźenk wukazali. Foto: Jürgen Männel

Steinmeier: Jenož zhromadnje

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je wobydlerjow Němskeje warnował, so wot demokratije wotwobroćić. „Haj, žedźimy so za wěrnosću. Wočakujemy wot politisce zamołwitych, zo za prawymi pućemi pytaja, ale tež wotmołwy, kotrež kraj doprědka wjedu“, rjekny Steinmeier w swojej lětušej hodownej narěči. Ludźo wosebje wočakuja, zo demokraća hromadźe dźěłaja. „Mnozy tole paruja a so wotwobroćeja. Druzy swarja na wšitko a kóždeho.“ Je-li pak napinace w demokratije, „trjebamy lěpšich radźićelow hač njemdrosć a zacpěwanje“. Rozrisanje palacych problemow towaršnosće docpějemy jenož zhromadnje a nic, „hdyž so kóždy do swojeje komorki wróćo sćehnje“.

UNO sćele koordinatorku do Gazy

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:

New York/Gaza (dpa/SN). Nižozemska politikarka Sigrid Kaag ma wot januara w nadawku UNO humanitarnu pomoc za nuzu ćerpjacu ciwilnu ludnosć w Gazaskim pasmje koordinować. Generalny sekretar UNO António Guterres je wčera w New Yorku wobkrućił, zo je 62lětnu do nowowutworjeneho zastojnstwa powołał, kotrež ma Kaag 8. januara nastupić. Wona bě naposledk zastupowaca ministerska prezidenta Nižozemskeje a prěnja žona na čole financneho ministerstwa. Bjezstrašnostna rada UNO bě sej krótko do hód w rezoluciji žadała, pjenježnu pomoc na dobro wobydlerjow Gazy rozšěrić a koordinatorku za rjadowanje pomocy zasadźić. Kaag ma mjez druhim zhromadne dźěło wšěch akterow polěpšić a dodawanje trěbnych pomocnych srědkow pospěšić.

Mjeztym israelska armeja z toho wuchadźa, zo wojowanja z islamistiskej Hamas hišće „wjele měsacow“ traja. Wójsko nima žanych „magiskich rozrisanjow“. Tež Hamas chce dale wojować. Zdobom diplomatiske prócowanja dale traja.

Žiwjenje politice wěnował

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:

Bywši wodźacy politikar CDU Wolfgang Schäuble 81lětny zemrěł

Offenburg (dpa/SN). Bywši prezident zwjazkoweho sejma Wolfgang Schäuble je njeboh. Politikar CDU je sej wčera wječor w kruhu swojeje swójby wokoło 20 hodź. w měrje wusnył, jeho swójba dźensa powěsćerni dpa zdźěli. Schäuble bě w swojim dołhim politiskim skutkowanju zwjazkowy minister, předsyda CDU, frakciski předsyda a prezident zwjazkoweho sejma. Nichtó njepřisłušeše parlamentej dlěje hač wón.

Wolfgang Schäuble narodźi so 18. septembra 1942 w Freiburgu. Wón studowaše prawnistwo. Jara zahe zajimowaše pak so za politiku. Lěta 1965 wón do CDU zastupi. 1972 zdoby sej prěni króć mandat zwjazkoweho sejma, kotremuž bjez přestawki hač do swojeje smjerće přisłušeše.

Kretschmer za mudru politiku

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) ma za móžne, zo dyrbi so Ukraina z tym wotnamakać, zo nima w padźe přiměra na wěsty čas žadyn přistup k wot Ruskeje wobsadźenym kónčinam. W rozmołwje z nowinarjemi Kretschmer potwjerdźi, zo njeje so „ani kwadratny meter Ukrainy na ruski teritorij přeměnił“. Tuta zasada měła tež w jednanjach wo přiměr we wójnje mjez Ukrainu a Ruskeje knježić. Kretschmer potwjerdźi swoje žadanja za diplomatiskimi iniciatiwami. „Mudra politika pyta sej zwjazkarjow, zo móhła na ruskeho prezidenta Wladimira Putina wliw wukonjeć“, je sej Kretschmer wěsty. „Tute krejpřeliwanje dyrbi skónčnje nimo być“, sakski premier rjekny.

Ryby so nawróćili

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Hišće ženje njejsu so prěnje łososy (Lachs) tak pozdźe do Sakskeje nawróćili kaž lětsa. Hakle tydźenja su fachowcy monitoringa w Lachsbachu pola Bad Schandauwa prěnju nahladnu rybu z wody wućahnyli, zdźěli krajny zarjad za wobswět, ratarstwo a geologiju. Łosos bě pjeć kilogramow ćežki a 85,5 centimetrow dołhi. Hłowna přičina za pózdni spočatk pućowanja rybow stej po informacijach fachowcow ćopłej měsacaj september a oktober.

To a tamne (27.12.23)

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:

Přez generacije jako swjata česćena kamjentna kula je so w centralnej Indiskej jako jejo dinosawriera wukopało. W přihotach wotewrjenja wulkeho geologiskeho parka w zwjazkowym staće Madhya Pradesh su wědomostnicy swójbu zeznali, w kotrejž potajny kamjeń chowaja. W samsnej kónčinje su stajnje zaso powostanki prazwěrjatow namakali, mjez druhim hnězda z jejemi. Jedne tutych hnězdow leži njedaloko wsy swójby.

Pakety z drogami je morjo minjeny dny na pobrjohi južneje Awstralskeje připławiło. Wšo dohromady jedna so wo wjace hač sto kilogramow kokaina, policija zdźěla. Prěni paket běchu ludźo 80 kilometrow južnje metropole Sydneyja našli a policiju informowali. Policija so kedźbliwym swědkam dźakuje. Zdobom warnuja, namakanki sobu domoj wzać. Zwotkel pakety pochadźeja, njewědźa.

Domowina tež z kritiskim wóčkom

pjatk, 22. decembera 2023 spisane wot:

Zwjazkowa wobora swoju prezencu w Hornjej Łužicy wutwari. Kaž je zwjazkowe zakitowanske ministerstwo wčera w Berlinje zdźěliło, su so za stejnišćo blisko Njedźichowa rozsudźili.

Drježdźany/Budyšin (SN/at). Nowe łužiske stejnišćo Zwjazkoweje wobory budźe teren, kotryž bě Narodna ludowa armeja NDR hižo za regiment fla-raketow 31 w Nadróznej Hrabowce wužiwała. Nětko změje tam nowy bataljon logistiki 471 swój domicil. Nimale 700 wojakowkam a wojakam kaž tež přidatnym podpěrowanskim mocam budźe komuna Njedźichow nowa domizna. Předwidźane je, zo wutworja tam 800 słužbnych městnow.

Zdźěla žane ćahi njejědu

pjatk, 22. decembera 2023 spisane wot:

Hamburg /Berlin (dpa/SN). Wichor „Zoltan“ wuskutkuje so na jězbne plany železnicy. Škodow wichora dla dóńdźe dźensa k zapozdźenjam, tež wjele ćahow njejědźe, Němska železnica na swojej internetnej stronje zdźěli. Wosebje sylnje potrjechene su zwiski na sewjeru Němskeje. K wupadam abo zapozdźenjam dóńdźe na čarach mjez Hamburgom a Frankfurtom kaž tež Hamburgom a Mnichowom. W Hamburgu woda Łobja dźensa dopołdnja wyše stupaše hač wočakowane.

Zwjazkarstwo dale a wjetše

Washington (dpa/SN). Wjace hač 20 krajow je po informacijach USA hladajo na nadpady Huthi-rebelow dotal zwólniwych, wojersku aliancu k škitej łódźow w Čerwjenym morju podpěrać. Na „operaciji Prosperity Guardian“ (stražnicy derjeměća) wobdźělitej so tež Awstralska a Grjekska, zdźěli wčera rěčnik Pentagona Pat Ryder. Dale wón wuzběhny, zo móža zwjazkarstwu dalše kraje přistupić. Zaměr krajow je, zo ma čara za łódźnistwo přez Čerwjene morjo hač k Suezskemu kanalej škitać.

Wjele ludźi patoržicu dźěła

nowostki LND