Kónc pomocy USA za Ukrainu

wutora, 04. měrca 2025 spisane wot:

Prezident Donald Trump nuzuje Kijew k měrowym jednanjam

Washington (dpa/SN). Knježerstwo prezidenta Donalda Trumpa wojersku podpěru USA na dobro wot Ruskeje nadpadnjeneje Ukrainy nachwilnje přetorhnje. Wukaz prezidenta je hnydom płaćiwy. Trump z tym potwjerdźi, zo je jemu měr najwažniši, rěka z Běłeho domu. Pomoc tuž skónča, zo móhli wšitke dotalne naprawy pruwować a pohódnoćić. Něšto dnjow po eklaće při wopyće ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho wukazana kročel USA změje bjezdwěla dramatiske sćěhi za Ukrainu.

Nowina New York Times rozprawja po informacijach zastojnikow knježerstwa, zo chcedźa z pomocu hakle potom pokročować, hdyž je so Ukraina k měrowym jednanjam z Ruskej zawjazała. To potrjechi brónje a municiju w hódnoće jedneje miliardy eurow, kotrež su hižo po puću do Ukrainy abo kiž su skazane. Trump bě so do swojeho wukaza z wonkownym ministrom Marcom Rubiom, wiceprezidentom D. J. Vancom a zakitowanskim ministrom Pete Hegsethom dorozumił.

Wědomosć za lud

wutora, 04. měrca 2025 spisane wot:
Serbski institut (SI) z lěto a wjac wědomostnikami naše žiwjenje přewodźuje a analyzuje – na próstwy wo wjac praktiskeho wužitka su ludźo pokiw na wědomostnu swobodu dóstawali. Zwonka Serbow móžeš kóždy dźeń wo wědomostnikach čitać, kotřiž so na zakładźe swojich wuslědkow swobodneho slědźenja towaršnostnje angažuja, wšako je jich dźěło w našim kraju přewažnje z dawkow rjemjeslnikow a druhich ludźi financowane, kotřiž pjenježny fundament zjawnych institucijow tworja. So wě, zo je tež w SI tajkich přikładow, z forumom wo serbskim žiwjenju w dobje digitalizacije, kotryž zwučeny institutny dźeń naruna, so hišće bóle jako Serbam wužitna institucija profiluje. A to dwójce: Sprěnja přinošuje ke kooperaciji mjez angažowanymi praktikarjemi. A zdruha je nam při pytanju za praktiskimi rozrisanjemi poboku. Tón raz so wo digitalizaciji bjez livestreama diskutuje, wšako je direktny kontakt mjez ludźimi njeparujomny. Marcel Brauman

Porjedźenka

wutora, 04. měrca 2025 spisane wot:
We wobłuku dźěłarnički „Dyrdomdej, hra a rjekowstwa“ Serbskeho šulskeho towarstwa nawuknu wobdźělnicy hinak hač minjeny pjatk wozjewjene, „kak na lóštne wašnje bajku wuwiwać a powědać. Dale wuspytaja metody improwizaciskeho a objektoweho dźiwadła.“ Přizjewjenja su nadal móžne.

Nalětnje wjedro po zymnych nocach

wutora, 04. měrca 2025 spisane wot:
Offenbach (dpa/SN). Prěni tydźeń meteorologiskeho nalěća ma so po kalendru. Němska wjedrarnja w Offenbachu wočakuje we wulkich dźělach Němskeje słónčne a suche wjedro z miłymi temperaturami. Ćopłota přińdźe pak tež přichodne dny hakle poněčim. Wjedrarjo rěča wo „cyblowym wašnju“. Rozdźěl mjez rańšimi temperaturami po zymnych nocach ze zmjerzkom a nalětnjej ćopłotu samsny dźeń popołdnju je dosć wulki. Jutře docpěwa termometer z wjele słóncom jědnaće do 18 stopnjow. Při morju wostanje wětřikojte a chłódne. Štwórtk pokazuje so často słónčny z někotrymi mróčelemi. „Hač do kónc tydźenja móžemy sej słónčne a lěćne wjedro lubić dać“, wjedrarjo twjerdźa.

To a tamne (04.03.25)

wutora, 04. měrca 2025 spisane wot:

Agresiwne dźiwje swinjo je w pfalcskich winowych horach třoch ludźi zraniło. Skoćo je wčera popołdnju najprjedy 77lětneho na stanowanišću nadběhowało a jeho snadnje na noze zraniło. Krótko po tym zrani swinjo 66lětneho a toho 62lětnu přewodnicu tohorunja na noze. Zranjenych dowjezechu do chorownje. Zo bychu dalšim nadpadam zadźěwali, policisća njemdre swinjo zatřělichu, prjedy hač přiwołany hajnik dojědźe.

Tež wosmy pospyt lěta najwjetšeje hdy twarjeneje rakety w stawiznach swětnišćoweho slědźenja su krótko do wotlěta wotprajili. Countdown za start rakety „Starship“ na swětnišćowym dwórnišću w staće USA hižo běžeše, jako 30 sekundow do planowaneho wotlěta system zadźeržachu. Skónčnje pospyt doskónčnje wotprajichu. Přičiny su runje tak njeznate kaž nowy termin za start.

Křesćenjo w sejmje

póndźela, 03. měrca 2025 spisane wot:

Berlin (B/SN). W nowym Zwjazkowym sejmje Němskeje su tež křesćenjo zastupjeni, na přikład: W CDU/CSU čłonka Centralneho komiteja katolikow Mechthild Heil, pola AfD Beatrix von Storch, Maximilian Krah a Nicole Höchst, w SPD čłonka synody ewangelskeje cyrkwje Kerstin Griese, Lars Castellucci a Frank Schwabe, w Lěwicy Bodo Ramelow, ně­hdyši ministerski prezident Durinskeje, pola Zelenych Katrin Göring-Eckardt, Konstantin von Notz, Lamya Kaddor a Marlene Schönberger.

Wuhibki za wujednanje

Auschwitz (B/SN). W pólskim Bojkówje (Schönwald) njedaloko zaničowanskeho lěhwa Auschwitz wopominachu kónc ja­nuara wobydlerjo hromadźe z potom­nikami woporow a ze přežiwjenymi nacistisku njeprawdu, kiž bě so tam před 80 lětami stała. Předsydka towarstwa „Schönwalds Erben“, Cornelia Stieler je na kěrchowje při poswjećenju pomnika za wopory smjertneho pochoda w swojej narěči k spominanju a wujednanju namołwjała. Němscy nacionalsocialisća běchu w Auschwitzu milion ludźi morili.

Póstny čas

Bernhard Vogel njeboh

póndźela, 03. měrca 2025 spisane wot:

Mainz/Erfurt (dpa/SN). Politikar CDU Bernhard Vogel je njeboh. Bywši ministerski prezident Porynsko-Pfalcy a Durinskeje je 92lětny zemrěł, kaž Konrada Adenauerowa załožba zdźěla. Vogel bě w Mainzu a Erfurće cyłkownje 23 lět w zastojnstwje ministerskeho prezidenta a z tym tak dołho kaž nichtó druhi. Bywša zwjazkowa kanclerka Angela Merkel wobkrući jemu 2007 składnostnje toho 75. narodnin „politisku jónkrótnosć“.

Ruske truty w Ukrainje

Kijew (dpa/SN). Ruske wójsko je wčera wječor znowa wjacore roje trutow do Ukrainy pósłało. Po informacijach medijow su roje we wjacorych dźělach kraja wuhladali. Jasne zaměry njeběchu spó­znajomne. Minjeny čas ruske wójsko truty stajnje zaso jako wabjenki do Ukrainy sćele. Truty nimaja žane bomby sobu, ale słuža jenož k tomu, ukrainski powětrowy škit zamylić a nuzować, drohotnu municiju na tunje truty přepraskać.

Israel planuje nowe naprawy

Peter Tschentscher (SPD), prěni měšćanosta Hamburga, ze swojej mandźelskej Evu-Mariju (nalěwo) a předsydku Hamburgskeje SPD Melanie Leonhard na wólbnej party SPD: Strona je wčerawše wólby měšćanskeje zhromadźizny ze 33,5 procentami dobyła. Slěduja CDU (19,8), Zeleni (18,5), Lěwica (11,2) a AfD ze 7,5 procentami. Foto: dpa/Christian Charisius

Starmer: Europa na rozpuću stawiznow

póndźela, 03. měrca 2025 spisane wot:

London (dpa/SN). Britiski premierminister Keir Starmer je sej wěsty, zo steji Europa po najnowšich wuwićach w konflikće Ukrainy dla na „rozpuću stawiznow“. Nětko njeje wjace chwile za powědanja, rjekny Starmer po wjerškowym zetkanju zapadnych statnych a knježerstwowych šefow w Londonje. Nětko je na času jednać, zamołwitosć přewzać a nawjedować.

Načolni politikarjo běchu so na to dojednali, zo skupiny europskich krajow měrowy plan za přiměr wudźěła. Tón chcedźa potom z prezidentom USA Donaldom Trumpom wobrěčeć. Žro plana je měsac trajacy přiměr, francoski prezident Emmanuel Macron zdźěli. Minjeny pjatk běštaj so Trump a ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj na dotal njesłyšane wašnje zwadźiłoj. Trump wumjetowaše ukrainskemu prezidentej njedźakownosć a lochkomyslnosć w zwisku z hrožacej Třećej swětowej wójnu.

Sonděrowanja pod ćišćom podawkow

póndźela, 03. měrca 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po najnowšej zwadźe mjez USA a Ukrainu přiběra tež w Němskej ćišć nastupajo wutworjenje noweho zwjazkoweho knježerstwa. CDU/CSU a SPD stej z teje přičiny swoje sonděro­wanske rozmołwy dźensa pokročowałoj. ­Poprawom chcychu so hakle jutře zetkać. W srjedźišću politiskich rozmołwow steji trěbnosć, mobilizować wjacore miliardy eurow za zwjazkowu woboru a za sylnišu podpěru Ukrainy. W tym zwisku rěča wo dalšim wurjadnym zamóženju, kotrež chcedźa z kreditami financować.

Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je wčera w sćelaku ARD hišće raz na to skedźbniła, zo so europscy statni a knježerstwowi šefojo štwórtk w Brüsselu na wurjadny wjeršk zetkaja. „Tam dyrbi Němska jasnu poziciju zabrać“, wona rjekny.

Předsyda SPD Lars Klingbeil ma eklat w Běłym domje za jasny signal tež za Němsku, so spěšnje na nowe knježerstwo dojednać. Při tym steja prašenja financowanja stajnje na prěnim městnje, Klingbeil potwjerdźi.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND