Budyšin (SN/MkWj/JaW). Najnowše namócnosće w Budyšinje iniciatiwu Serbski sejm starosća a ju pohnuwaja so na zjawnosć wobroćić. Přiběracej namocy dyrbi so nuznje wobarać, rěka w nowinskej zdźělence iniciatiwy. Socialne a politiske konflikty maja so na demokratiske wašnje rozrisać! Kóždejžkuli nacionalizm a wumjezowanje wućek pytacych ludźi – hač přez Orbána, Le Pen abo Petry – móža Serbja jenož wotpokazać, dokelž su přez lětstotki sami pod tym ćerpjeć dyrbjeli. „My so distancujemy, hdyž sej někotři němscy (snadź Drježdźanscy) organizatorojo demonstracijow žadaja: ‚Budyšin wostanje němsko-serbski. Přećiwo žołmje ćěkancow w Budyšinje!‘ Při tym spytaja Serbow znjewužiwać a instrumentalizować. Runje prócowanja wo skrućenje samopostajowanja Serbow nas zawjazuja, artikl 1 Zakładneho zakonja wobkedźbować: „Dostojnosć kóždeho čłowjeka je njezranliwa.“ Zastupjerjo iniciatiwy tohodla poskićeja – je-li trjeba –, so na demokratiskim rozrisanju konfliktow wobdźělić.
Sobu najnaročniše wubědźowanje płunowych balonow su minjenu nóc w porynskim Gladbecku startowali. Cyłkownje 26 dwuwosobowych mustwow z dwanaće krajow je wobdźělenych. Woni wostanu wjacore dny w powětře, zo bychu telko kilometrow kaž móžno zmištrowali. Rekord 3 400 kilometrow běchu lěta 2005 w USA nastajili.
14lětny je w Kölnje z awtom nana před policiju ćěkał. Zastojnikam bě njewěste wašnje jězdźenja napadnyło. Jako chcychu wóz kontrolować, hólc na płun stupi a smaleše bjez swěcy po měsće. Po někotrych kilometrach pak so wón dalšeje honjeńcy wzda. Policisća přepodachu jeho maćeri. Klučiki awta bě sej 14lětny skradźu wzał, jako nan spaše.
Wojerecy (dpa/SN/at). „Skinojo dom wukrajnikow nadpadnyli.“ Z krótkopowěsću běchu Serbske Nowiny 19. septembra 1991 wo tym informowali, štož je so jutře před 25 lětami we Wojerecach stało a štož běše započatk sydomdnjowskeho wuwzaćneho stawa, kaž powěsćernja dpa tele dny we wobšěrnym zhladowanju piše. Tehdy dósta so wosom wopitych skinheadow z třomi vietnamskimi wikowarjemi cigaretow na Łužiskim naměsće do włosow. Dźěše wo zapłaćenje, tuž policija zakroči. Rozestajenja přepołožichu so na Schweitzerowu před dom zrěčenskich dźěłaćerjow. Z kóždym dnjom hida na ludźi z Mosambika a Vietnama rozrostowaše runje tak kaž syły, kotrež so před jich kwartěrami hromadźachu a přećiwo nim hewrjekachu. Policija bě z přidatnymi jednotkami z Budyšina, Kamjenca a Zhorjelca na městnje. 19. septembra lětachu palne sadźby, kotrež móžachu zhašeć. „Nimale 600 Němcow a něhdźe 200 wukrajnikow je so štwórtk wječor we woprawdźitych nadróžnych bitwach rozestajało“, pisachu Serbske Nowiny wo tymle dnju. 21.
Montreal (dpa/SN). Komisija EU a Kanada stej po informacijach zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa wotewrjenej za to, zrěčenje wo swobodnym wikowanju Kanady z Europskej uniju Ceta prawnisce zawjazliwje wujasnić. Zwjazkowy minister Sigmar Gabriel (SPD) a kanadiski premier Justin Trudeau rozjimaštaj w Montrealu hódnotu dalšich na Ceta so złožowacych namjetow nastupajo škit inwesticijow, prawa dźěłopřijimarjow a zjawne posłužby.
Železnica znjezbožiła
Veľký Meder (dpa/SN). Při znjezboženju železnicy w Słowakskej bu znajmjeńša 35 ludźi zranjenych, třo z nich ćežko. Spěšnik bě dźensa na železniskim přechodźe blisko města Veľký Meder do nakładneho awta zrazył a z kolijow skočił, kaž powěsćowy sćelak T3 rozprawja, powołujo so na zasadźenske mocy. Wohnjowa wobora dyrbješe lokomotiwnika z kabiny wuswobodźić, na čož jeho helikopter do kliniki dowjeze.
Za runostajenje dźěći
Bratislava (dpa/SN). Kak ma w Europskej uniji bjez Wulkeje Britaniskeje dale hić? Zbywacych 27 statow unije pyta w słowakskej stolicy Bratislavje zhromadnu wotmołwu a za pućemi, tajke a hinaše rozkory přewinyć. Němska kanclerka Angela Merkel (CDU) wočakuje, zo w krizy tčaca Europska unija konkretne postupy docpěje a sej zaso dowěru wobydlerjow zdobudźe. „Smy w kritiskim połoženju. Dźe wo to, ze skutkami pokazać, zo móžemy so polěpšić“, rjekny wona dźensa na zazběhu wjerškoweho zetkanja čłonskich statow EU bjez Wulkeje Britaniskeje w Bratislavje.
Zaměr zetkanja ma „Bratislavska agenda“ być, kotraž definuje ćežišća přichodneho połlěta. K tomu chcedźa knježerstwowi šefojo hłownje wo lěpšim zawěsćenju mjezow, wotwobaranju terora a přewinjenju hospodarskeje flawty wuradźować. Merkel mjenowaše dale zhromadne dźěło statow EU w zakitowanju. Dźe-li wo to, nowe dźěłowe městna wutworić, sadźa wona předewšěm na nutřkoeuropske wiki. Jako cil kanclerka mjenuje, dać młodym ludźom w krajach zhromadźenstwa nadźiju a šansy.