Zjězd katolikow – přećel klimy

srjeda, 18. meje 2016 spisane wot:

Lipsk (B/SN). Stoty zjězd katolikow kónc meje w Lipsku ma wobswět a klimu jenož minimalnje poćežować. Wšitke emisije, zawinowane přez zarjadowanja, budu registrowane, rjekny jednaćel zjězda katolikow Martin Stauch. Za kóždu pře­trjebanu papjeru, kóždy liter wody abo bencina płaći so na kóncu wurunanje, štož budźe po słowach Staucha něhdźe 23 000 eurow wučinjeć. Pjenjezy maja so wužiwać za pomocny projekt w Indiskej.

Křesćanske hódnoty

Schneeberg (B/SN). Za dźěći wokoło Schwarzenberga hač do Zwickauwa wobsteji wot lěta 2000 ewangelska zakładna šula w Schneebergu. Šěsć lět pozdźišo je tamniše šulske towarstwo hišće wyšu šulu wotewrěło. Wothłós je jara dobry, zdźěli farar Frank Meinel z nošerskeho zwjazka za šule. „Wobě stej mjeztym kruty dźěl kubłanskeje krajiny w zapadnych Rudnych horinach. Dohromady 460 šulerjow w Schneebergu wuwučuje 40 pedagogow. Šulske žiwjenje ma swój zakład w posrědkowanju křesćanskich hódnotow, socialneje kompetency, škita přirody a indiwiduelneho spěchowanja. Wosebitosć je wučbny předmjet diakonija.

Policisća dušinje přećeženi

To a tamne (18.05.16)

srjeda, 18. meje 2016 spisane wot:

Wopak připrawjena filipinska chorhoj je chinskich rybarjow přeradźiła, kotřiž su ilegalnje před pobrjohom Filipinow ryby łójili. Mórskej straži bě napadnyło, zo su barby chorhoje zawjerćane. Při kontroli­ stražnicy zwěsćichu, zo je łódź jeničce za Chinu registrowana. Cyłkownje­ 25 Chinjanow zajachu. Filipiny a China so hižo dołho wo mórsku mjezu wa­dźitej.

Małej běłej lawaj Magdeburgskeho zwěrjenca dóstawatej wotnětka mloko z pólki. Tole je nawodnistwo zwěrjenca rozsudźiło, po tym zo běštej wobaj tójšto wahi přisadźiłoj a hrožeštej zahinyć. Hladarka so nětko wodnjo a w nocy wo njej stara. Čehodla stej młodźeći takle wotbyłoj, dotal­ njewědźa: Pak njeměješe lawica-mać Kiara mloka dosć, pak stej wonej infekt­ přećerpjeć dyrbjałoj.

Glyfozat koaliciju pači

wutora, 17. meje 2016 spisane wot:

Genf (dpa/SN). Dwělomny njerodź zaničowanski srědk glyfozat njeje po najnowšim posudku UNO tola tak škódny kaž dotal mysleny. Pospyty su pječa wunjesli, zo glyfozat w snadnych mnóstwach žane genetiske změny njezawinuje. W Němskej pak su fronty hladajo na tónle srědk sprostnjene: Wobswětowa ministerka Barbara Hendricks runje tak kaž hospodarski minister Sigmar Gabriel (wobaj SPD) chcyłoj jón zakazać. Ratarski minister Christian Schmidt (CSU) porno tomu chcył jón dale na polach zasadźeć.

Tysac ćěkancow wuchowanych

Rom (dpa/SN). Němska marina je zhromadnje z mjezynarodnymi pomocnikami w běhu něšto hodźin na Srjedźnym morju 1 153 ćěkancow wuchowała. Kaž italska pobrjóžna straža zdźěla, běchu ludźo w gumijowych čołmach přez morjo přijěli, jako dóstachu so před sicilskim pobrjohom do mórskeje nuzy. Němska łódź „Frankfurt“ při tym 115 ludźi wuchowa. Po informacijach mjezynarodnych pomocnych organizacijow je lětsa 31 500 ludźi po morju Italsku docpěło.

Brónje do Libyskeje

Wohnjowi wobornicy sewjerorynsko-westfalskeho Duisburga steja před bydlenskim domom, w kotrymž su dźensa rano při wohenju tři wosoby žiwjenje přisadźili: 33lětna mać, jeje štyrilětne dźěćo kaž tež 14lětny młodostny. Woheń bě w 5.30 hodź. z dotal njeznateje přičiny wudyrił a so spěšnje rozšěrił. 27 wobydlerjow wjaceswójbneho domu je so zraniło, kaž policija zdźěla. Foto: dpa/Maja Hitij

Płaćizna mloka raznje woteběrała

wutora, 17. meje 2016 spisane wot:
Berlin (dpa/K/SN). Za liter mloka dó­stawaja producenća prěni raz mjenje hač 20 centow. Nowina FAZ rozprawja, zo je płaćizna­ mlokarnjow buram w běhu jenož něšto tydźenjow wo dalše 30 procentow spadła. Dokelž nadeji so tuchwilu přewjele mloka, je jeho płaćizna po cyłej Europje jara niska. Zo móhli wudawki kryć, dyrbjeli producenća – w Němskej je jich 75 000 – za liter mloka 40 centow dóstać. Zwjazkowe knježerstwo chce jim z dźesatkami milionow eurow pod pažu přimnyć. Wo tym ma so kónc měsaca na wosebitym­ mlokowym wjeršku rěčeć. Z ministerstwa za ratarstwo je słyšeć, zo móhło so wo 60 do 100 milionow eurow­ jednać.

Wien (dpa/K/SN). Armenska a Azerbajdźan chcetej krawny konflikt Nahórskeho Karabacha dla na měrliwe wašnje rozrisać. To zwurazništaj jeju prezidentaj Serš Sargsjan a Ilham Alijew wčera we Wienje. Tam běštej so hłowje wobeju kawkaskeju krajow zetkałoj, k čemuž bě z posrědkowanjom Ruskeje, USA a Francoskeje dóšło. Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow a jeho ameriski kolega John Ker­ry­ rjeknyštaj, zo w lětdźesatki trajacym konflikće wojerskeho rozrisanja njemóže być. Přiměr z lěta 1994/95 dyrbi so dodźeržeć. Sargsjan a Alijew chcetaj w ju­niju dale jednać. Nahórski Karabach bě po rozpadźe ZSSR Azerbajdźanej připadnył, je pak wot Armenjanow wobydleny.

Großhennersdorf (SN/CoR). Na jara dobru bilancu zhladuja organizatorojo 13. nysoweho filmoweho festiwala, kotryž je so njedźelu po šěsć dnjach skónčił. Z nimale 6 000 wopytowarjemi wobdźěli so telko ludźi kaž hišće ženje do toho na festiwalu. Woni dožiwichu wjace hač 120 hrajnych, krótkich a dokumentarnych filmow na 15 zarjadowanišćach kaž tež koncerty, čitanja, wustajeńcy a swjedźenje w Němskej, Pólskej a Čěskej. Temowe ćežišćo běchu tónraz mjeńšiny a Serbja, kotrymž drje so z mało paskami, za to pak na hinaše wašnje wěnowachu. Nimo dźěłarnički syće łužiskich filmowcow běštaj mjez druhim Kito Lorenc a skupina Berlinska dróha z hosćom. Wjace režiserow a filmowcow hač hdy do toho bě so na puć do Łužicy nastajiło, zo bychu swoje twórby tudyšemu publikumej předstajili. Mjez nimi běštaj tež wobdźělnica Berlinale Anne Zohra Berrached z filmom „24 Wochen“ a pólski dokumentarny filmowc Krzysztof Kopczyński, kiž bě za wopyt nad Nysu přeprošenje do Nizzy a Walesa wotprajił. „Najbóle nas wězo syły wopytowarjow a spokojni hosćo zwjeseleja.

Zaměr docpěli, abo?

wutora, 17. meje 2016 spisane wot:
Maksimalnu, tež mjezynarodnu kedźbnosć je Łužica protestow přećiwnikow wudobywanja brunicy dla minjeny kónc tydźenja žnjała. A dyrbju přiznać, akcije běchu derje přihotowane. Hižo prěnje wobrazy na internetnych platformach zašły pjatk připołdnju pokazowachu organizowanu protestnu akciju, jako poda so dołhi ćah aktiwistow do Wjelčanskeje wuhloweje jamy. Akcionizm, snano w někotrych dypkach trochu přehnaty, je swój zaměr – budźić kedźbnosć za brunicowy problem – na kóždy pad docpěł. Kak pak łužiska ludnosć z protestami wobchadźa, pokaza spontana demonstracija přećiwo akcijam Ende Gelände sobotu w Grodku, hdźež je so 500 ludźi zhromadźiło. Na problemy z brunicu pokazać – haj, ale nic namócnje, woni měnjachu. Wobrazy namocy kaž před milinarnju w Čornej Pumpje wostawaja na přeco w pomjatku. Měrne protesty so zabudu. Bianca Šeferowa

Sylny signal na dobro mjeńšin

wutora, 17. meje 2016 spisane wot:

Jutře zahaji so kongres FUEN we Wrócławju ze serbskej delegaciju

Wrócław/Budyšin (SN/MkWj). Z dosć sylnej delegaciju chce so Domowina na lětušim­ kongresu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) wobdźělić, kotryž wotměje so wot jutřišeho hač do njedźele we Wrócławju. Město je lětsa kulturna stolica Europy. Domowina je wot lěta 1990 z čłonom FUEN, kotraž naležnosće europskich narodnych mjeńšin na politiskej runinje zastupuje. Hižo dwójce bě Domowina hosćićelka kongresa FUEN, jónu w Bu­dyšinje a jónu w Choćebuzu. Delegaciji Domowiny přisłušeja jeje předsyda Dawid Statnik, jednaćel Bjarnat Cyž, nawodnica mjeńšinoweho sekretariata Judith Wałdźic a předsydka młodźinskeho towarstwa Pawk Franciska Grajcarekec. Z Delnjeje Łužicy pojědu do Wrócławja Silvia Oehlertojc a zastupowacy jednaćel Domowiny Marcus Kóńcaŕ, kaž z nowinskeje zdźělenki Domowiny wuchadźa.

To a tamne (17.05.16)

wutora, 17. meje 2016 spisane wot:

Ze železnej žerdźu w ruce je muž w durinskim měsće Gotha swoju ekspřećelku prosył, so na njeho wudać. Spočatnje bě 36lětny pola staršeju žony­ wokno w chěžinych durjach rozbił. Na to direktnje pola njeje randalěrowaše a do duri kopaše. Na to ju wo mandźelstwo prošeše, štož žona wotpokaza, kaž policija „ze zadźiwanjom“ w swojej rozprawje zwěsći. Přećiwo­ mužej přepytuja nětko wobškodźenja dla.

Z konjaceho wubědźowanišća runjewon do města smalił je sportowy kóń w Bremenje. Do toho bě jěcharja wot­ćisnył a galopěrowaše do směra na nutřkowne město. Pjeć policajskich awtow konja přewodźeše. Tola tež spěšnje natwarjena zawěra njezamó jeho zadźeržeć. Skónčnje so policistce­ poradźi, brunača dosahnyć a změrować. Jěchar a kóń wostaštaj na zbožo­ njezranjenaj.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND