Protest w britiskim muzeju
London (dpa/SN). Protestujo přećiwo planam britiskeho knježerstwa k wotkryću nowych składźišćow zemskeho wolija w Sewjernym morju staj klimowej aktiwistaj w muzeju škitnu škleńcu znateje mólby rozbiłoj. Skupina Just Stop Oil je wčera widejo akcije wozjewiła. W nim je widźeć, kak muž a žona w Londonskej National Gallery z hamorom škit „Venus před špihelom“ wobškodźitaj. Policija je wobeju zajała. Hač staj wobraz Diega Velázqueza trjechiłoj, njebě spočatnje jasne. „Je na času za skutki, nic za słowa“, rjekny 22lětna aktiwistka skupiny Just Stop Oil po akciji. Skupina powołuje so na podobnu akciju britiskeje wojowarki za prawa žonow Mary Richardson, kotraž bě škleńcu 1914 z rězniskej sekeru rozbiła a při tym wospjet do mólby rěznyła. „Politika nas přesłapja. Wona je žony 1914 wopušćiła a nas tež nětko přeradźi“, rjekny dalši 20lětny aktiwist.
Britiske knježerstwo chcyše dźensa daloko sahace plany za wudobywanje wolija a płuna z nowych žórłow předstajić. Dosć razne přirodoškitne předpisy za Sewjerne morjo bě premierminister Rishi Sunak njedawno zběhnył.
Ludźo pjenjezy radšo lutuja
Düsseldorf (dpa/SN). Lóšt ludźi, pjenjezy wudawać, najebać spadowacu inflaciju dale woteběra. Tole zwěsća Zwjazk wikowarjow Němskeje (HDE) w najnowšim přepytowanju. Po snadnym wožiwjenju w lěću je so nalada přetrjebarjow prěni króć po wjace hač dwanaće měsacach zaso widźomnje zaćěmniła, z wčera wozjewjeneho konsumoweho barometra HDE za měsac nowember wuchadźa. Ludźo zaplanuja mjenje pjenjez za nakupowanje a je město toho radšo lutuja.
Njewěstosć přetrjebarjow je po informacijach studije mjez druhim wuskutk napjateho połoženja na Bliskim wuchodźe. Widźomne impulsy rozrosta za hospodarstwo fachowcy lětsa tak a tak wjace njewočakuja, HDE zdźěli. Eksperća z tym liča, zo so zdźeržliwosć ludźi samo negatiwnje na dohodowne kupowanje wuskutkuje. Dohodowny čas je wobchodnikam sobu najwažniši wobstatk cyłolětneje wikowanskeje bilancy.
Dalša přičina špatneje nalady přetrjebarjow je dale trajaca inflacija: Mjeztym, zo je wona w Němskej na 3,8 procentow woteběrała, su žiwidła přeco hišće wo 6,1 procent dróše hač w oktobru 2022.
To a tamne (07.11.23)
Padustwa złoteho hajzla dla dyrbja so štyrjo mužojo we Wulkej Britaniskej před sudnistwom zamołwić. Podhladni w starobje mjez 35 a 39 lětami běchu wuměłsku instalaciju w hódnoće 5,5 milionow eurow w septembrje 2019 z Blenheimskeho palasta w Oxfordźe pokradnyli. Drohotny hajzl italskeho wuměłca Maurizija Cattelana pokazowachu tam we wobłuku wustajeńcy. Instalaciju „America“ smědźachu wopytowarjo samo wužiwać, kóždy pak jenož tři mjeńšiny, zo njeby k rynkam čakacych dóšło.
Najzabyćiwiši wužiwarjo taksijoweho předewzaća Uber bydla w Mnichowje. Nihdźe druhdźe hosćo telko w awtach ležo njewostaja kaž tam. Sćěhujetej Düsseldorf a Köln, předewzaće zdźěli. Najčasćišo zabywaja ludźo w Mnichowje telefony, móšnje a kluče, tola tež skurilne wěcy kaž myšace pasle abo zamróženu kačku.
Wuchodne cyrkwje přikładne
Bonn (B/SN). W času, hdyž so katolska cyrkej wo synodalnosć prócuje, ju wulke wuchodne cyrkwje hižo pěstuja. Tak na přikład biskopow wjace bamž njepostaja, ale biskopske synody. Zo bychu tajke rozsudy přiwšěm w přezjednosći z bamžom byli, dóstawa biskopska synoda do toho jeho připrajenje. Samsne płaći za přesadźenje biskopow abo jich wuwjazanje ze zamołwitosće.
Dobrowólnje dawk płaća
Stuttgart (B/SN). Něhdźe 100 křesćanow w Němskej sej kóždy měsac ze swobodneje wole płaćenje dawka dweju do třoch procentow nettomzdy napołoža, zo bychu projekty w chudych krajach Afriki, Azije a we Łaćonskej Americe financielnje podpěrali. Tak so kóžde lěto něhdźe 50 000 eurow składuje.
Zhromadne wukubłanje
Mnichow/Drježdźany (B/SN). Ewangelskej krajnej cyrkwi Bayerskeje a Sakskeje budźetej wot lěta 2025 fararki a fararjow we wikariaće zhromadnje wukubłować. Na te wašnje nawjazuje praksa we wosadźe na studij teologije. W Bayerskej liča ze 26 wosobami na lěto, w Sakskej z dźesać. Z tym skrótša w Sakskej wikariat wo šěsć měsacow na cyłkownje dwě lěće.
Próstwa wo dary
Scholz: Židow lěpje škitać
Mannheim (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je ludźi w Němskej hladajo na antisemitiske njeskutki namołwjał, „Židow a Židowki lěpje škitać“. To je prašenje ciwilneje kuraže, rjekny Scholz w rozmołwje z Mannheimskimi nowinarjemi. „Štóž Židow nadběhuje, nas wšěch nadběhuje“, wón rjekny. Stat škita židowske institucije. Antižidowske njeskutki chłostać, je wěc justicy. Antisemitizmej so spjećować, je tež wěc towaršnosće.
Lěwica a FDP so zešli
Kamjenica/Döbeln (dpa/SN). Sakska Lěwica je na swojim zjězdźe w Kamjenicy nowe krajne předsydstwo wuzwoliła. Při tym delegaća wobeju předsydow Susannu Schaper a Stefana Hartmanna w zastojnstwje wobkrućichu. Schaper dósta 85,6 procentow hłosow, Stefena Hartmanna wuzwolichu ze 69,4 procentami. Wobaj wot lěta 2019 sakski krajny zwjazk nawjedujetaj. Sakska FDP je w Döbelnje na swojim zjězdźe nowy hospodarski program strony wobzamknyła.
Lětanišćo zaso po planje dźěła
Při ćežkim zemjerženju w Nepalu je znajmjeńša 157 ludźi ...
Lěwica za radikalnu změnu hospodarstwa
Berlin (dpa/SN). Lěwica chce po politiskim łamku ze Sahru Wagenknecht nowy profil w hospodarskej a klimowej politice zdobyć. Wotpowědny strategijowy dokument předwidźi k tomu klimowy pjenjez 200 eurow wob měsac, wobdźělenje stata na rafinerijach a płunowodach kaž tež energijowe subwencije za industriju. Po wčerawšich wuradźowanjach w Berlinje kritizowaše ko-předsydka Janine Wissler zwjazkowe knježerstwo jeho politiki přećiwo iregularnej migraciji dla. „Debata wo hornich mjezach ličby zapućowanjow problem njerozrisa. Štož trjebamy, je lěpše financowanje komunow“, wona rjekny a žadaše sej inwesticije do bydlenjotwara a šulow. Wissler rjekny: „Nimamy problem ćěkancow dla, mamy problem rozdźělenja srědkow a kraju.“
Sćelu pomocne srědki do Gazy
Athen/Amman (dpa/SN). Grjekska je nakładne lětadło z humanitarnymi pomocnymi srědkami za ciwilnu ludnosć Gazaskeho pasma do Egyptowskeje pósłała. Mašina je dźensa rano přizemiła, grjekske medije rozprawjeja. Farmacijny a humanitarny material chcedźa nětko do Gazaskeho pasma dowjezć. Tole je ze zamołwitymi w Egyptowskej dorěčane, grjekske wonkowne ministerstwo zdźěla.
Minjenu nóc su jordaniske wojerske lětadła pomocne srědki z parašutom nad Gazaskim pasmom wotćisnyli. Tež tule jednaše so wo mediciniski material a lěki. Parašuty přizemichu w jordaniskim pólnym lacareće w Gazy. Akciju běchu do toho z wojerskim rozkaznistwom israelskeje armeje wotrěčeli.
Humanitarne połoženje w Gazaskim pasmje je katastrofalne. Tuchwilu dochadźeja pomocne srědki jenož přez egyptowski pomjezny přechod Rafah do pobrjóžneho pasma, w kotrymž Israel po njesłyšanym terorowym nadpadźe 7. oktobra wojersce přećiwo Hamas postupuje. Pod tym ćerpja wosebje ciwilisća.
Rozsudźa wo přichodźe kraja
Wjerškowe zetkanje kanclera Scholza z ministerskimi prezidentami
Berlin (dpa/SN). Je drje to jedne z najwažnišich wjerškow mjez Zwjazkom a zwjazkowymi krajemi: Dźensa su so zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a ministerscy prezidenća zwjazkowych krajow zetkali, zo bychu předewšěm wo kóštach zaměstnjenja a zastaranja ćěkancow kaž tež wo wobmjezowanju njeregularneje migracije wuradźowali. Při tym chcychu wo wotstronjenju njetrjebawšeje běrokratije, wo pospěšenju procesow planowanja a dowolnosćow rěčeć. Nic naposledk steji přichod cyłoněmskeje jězdźenki „Deutschlandticket“ na hračkach.
Jednanja móhli so hač do pózdnjeje nocy ćahnyć, předewšěm, dokelž dźe wo wjele pjenjez. Na kóncu budźe wažne, hač móža so Zwjazk a kraje w bytostnym prašenju dojednać, zo bychu pačenju towaršnosće zadźěwali. Tole bě ideja zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza, jako spočatk septembra pakt Němskeje za modernizowanje kraja namjetowaše.
To a tamne (06.11.23)
Dwójce USA přeprěčił je němski ekstremny sportowc Jonas Deichmann w běhu štyrjoch měsacow – z kolesom z New Yorka do Los Angelesa a pěši wróćo. Po nawróće do New Yorka je 36lětny předwčerawšim, sobotu, hišće měšćanski marathon sobu běžał, zo by so „zaso wochłódnił“. Deichmann je mjeztym w Guinnessowej knize rekordow zwěčnjeny. Z kolesom poby wón mjez druhim we Wladiwostoku a w Južnej Africe.
Dospołnje nimo kulił je so pospyt muža w badensko-württembergskim Dossenheimje, wobchod wurubić. 72lětna wobsedźerka jeho wućěri. Njeznaty muž bě pjatk wječor do wobchoda přišoł a wobsedźerku z nožom wohrozył, žadajo sej pjenjezy. Na to žona z dekoraciskimi wěcami, kiž měješe runje k rukomaj, za nim mjetaše. Překwapjeny paduch na to bjez rubizny z wobchoda ćekny.
