Wulki krok

póndźela, 30. nowembera 2020 spisane wot:
„Mjeńšiny su hwězdy na njebju. Wjetšina je ćmowy pozadk, na kotrymž so tele hwězdy zybola.“ Z tymle po mojim měnjenju rjanym přirunanjom je zapósłanča SPD w Zwjazkowym sejmje Němskeje Sylvia Lehmann swoju narěč w parlamenće pjatk na debaće wo europskej wobydlerskej iniciatiwje Minority SafPack (MSPI) zakónčiła a tak hišće raz potwjerdźiła, zo je trjeba mjeńšiny škitać a předewšěm spěchować. Je derje, zo politikarjo runje tež w Němskej mjeńšiny takle podpěruja. Bych pak sej přał, zo bychu to wobstajnišo a konsekwentnišo činili, a nic jenož potom, hdyž móža so z mjeńšinami pyšić abo hdyž je zajim, tež mjezynarodny, temy dla jara wulki. Přiwšěm pak nochcył hódnotu pjatkowneho wobzamknjenja pomjeńšić. Mam to runja předsydźe Domowiny za wulki krok na dobro narodnych mjeńšin w Europje. Nětko wšak je nadźija wulka, zo budźe MSPI na europskej runinje rozjimana. Přeju iniciatiwje tole z cyłeje wutroby. Janek Wowčer

Ideje wědomostnikow pytane

póndźela, 30. nowembera 2020 spisane wot:

Drježdźany (SN). W Sakskej matej přichodne lěta dwě wulkoslědźenišći nastać. Pod hesłom „Wěda dawa regionje perspektiwy“ stej zwjazkowe ministerstwo za kubłanje a wědomosć a Swobodny stat Sakska wubědźowanje wo wobsahowe wusměrjenje a natwar centrow zahajiłoj. Zwjazkowa ministerska za slědźenje Anja Karliczek, sakski mi­nisterski prezident Michael Kretschmer a sakski minister za wědomosć Sebastian Gemkow (wšitcy CDU) su spočatk tydźenja wotpowědne dojednanje podpisali.

„Mi je wažne, zo strukturnu změnu w němskich wuhlowych kónčinach aktiwnje zmištrujemy a zdobom zakład za produkciju nowych wudźěłkow z modernymi dźěłowymi městnami połožimy“, Karliczek rjekny. Kubłanje, slědźenje a inowacije k tomu přinošuja, zo stej Łužica a srjedźosakski rewěr derje na čas po brunicy přihotowanej a zo wostanjetej atraktiwnej kónčinje, w kotrymajž su ludźo rady žiwi.“

To a tamne (30.11.20)

póndźela, 30. nowembera 2020 spisane wot:

Listowu wobalku, w kotrejž bě nimale tysac eurow, je šofer na třěše swojeho awta zabył a zhubił, jako wotjědźe. Krótko po tym přizjewi so 57lětny na policajskej straži a přepoda 900 eurow, kiž bě na dróze namakał. Zastojnicy jědźechu z nim na městno namakanki a tam dalše sto eurow a tež 39lětneho wobsedźerja pjenjez nańdźechu. Tón rjekny, zo bě do wotjězda cigaretu kurił a na pjenjezy na třěše zabył. Pjenjezy jemu wróćichu.

Ćěkaceho sobujěduceho wosoboweho awta je policajski pos Ilox našoł. Šofera awta zajachu něšto pozdźišo w toho by­dlenju. 26lětny bě ze swojim awtom na A67 pola Raunheima z jězdnje zajěł a do wobhrodźenja twarnišća zrazył. Zhromadnje ze 29lětnym sobujěducym wostajištaj awto stejo a pěši ćeknyštaj. Zastojnicy z psom za nimaj pytaštaj. Ilox sobujěduceho w bliskim lěsu namaka.

Zakazaja plastowe tity

pjatk, 27. nowembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). We wobchodach žiwidłow Němskeje njesmědźa wot lěta 2022 žane nakupowanske tity z plasty wjace poskićować. Wotpowědny zakaz je zwjazkowy sejm wčera wobzamknył. Po přechodnym času, kajkiž běchu na žadanje wikowarjow wo šěsć na dwanaće měsacow podlěšili, su lochke plastowe měški, kotrež dóstanješ při kasy, zakazane. Zakaz njepłaći za jara lochke tity we wotrjadach za sad a zeleninu.

Za wotsunjenje do Syriskeje

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) nochce tuchwilu płaćiwy generelny zakaz ćěkancow do Syriskeje wotsunyć po 31. decembru wjace podlěšić. Wón chcył so na konferency nutřkownych ministrow za to ­zasadźeć, wotsunjenje do Syriskeje pruwować, jedna-li so wo skućićelow a tak mjenowanych wohrožowarjow, rjekny Seehofer. Zakaz wotsunjenja běchu 2012 wobzamknyli a wospjet podlěšili. Mjeztym je wobydlerska wójna w Syriskej w najwjetšim dźělu kraja nimo.

Socialne temy w srjedźišću

Po wšej Hessenskej su dźensa we wobłuku krajneho akciskeho dnja kontrolowali, hač ludźo winowatosć dodźerža, nahubniki nosyć. Mjez zasadźenymi policistami běštaj tež Philip Fischer (prědku) a Lorena Berdt. Wonaj kontrolowaštaj dodźerženje winowatosće zhromadnje ze železnicarjemi w spěšniku ICE. Foto: dpa/Arne Dedert

180 miliardow eurow nowych kreditow

pjatk, 27. nowembera 2020 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Wulka koalicija w Berlinje chce klětu 180 miliardow eurow nowych kreditow brać a wjace pjenjez za strowotnistwo, wobchad a infrastrukturu wudać. Tole je wuslědk zakónčacych wuradźowanjow etatoweho wuběrka, kotrež trajachu hač do dźensnišeho ranja. Zwjazkowy etat předwidźi klětu wudawki 498,6 miliardow eurow. Zwjazkowy sejm chce budget w tydźenju mjez 8. a 11. decembrom schwalić. Financny minister Olaf Scholz (SPD) bě poprawom 96 miliardow eurow nowych kreditow zaplanował. Přidatnych wudawkow koronapandemije dla, na přikład za nowy serum, pak dyrbješe wón tutón sumu na 180 miliardow eurow zwyšić.

Trump zwólniwy Běły dom wopušćić

pjatk, 27. nowembera 2020 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Republikanski mějićel zastojnstwa Donald Trump chce Běły dom wopušćić, dyrbjał-li wólbny kolegij demokrata Joewa Bidena jako noweho prezidenta USA wuzwolić. Zdobom by Trump hladajo na „masiwne wólbne wobšudnistwo“ wólbu Bidena za „wulki zmylk“ měł, rjekny Trump wčera we Washingtonje. Dopokazy za wólbne wobšudnistwo wón njeměješe. Trump so dale spjećuje, dobyće Bidena připóznać. „To běchu manipulowane wólby, sto procentnje.“ Biden ma tuchwilu 306 hłosow wólbnych muži, za dobyće by wón 270 trjebał. Wólbny kolegij chce 14. decembra noweho prezidenta USA wuzwolić. 20. januara jeho spřisahaja.

Edeka nowe naprawy raznje kritizuje

pjatk, 27. nowembera 2020 spisane wot:

Hamburg (dpa/SN). Najwjetši wikowar žiwidłow Němskeje Edeka je nowe naprawy koronapandemije dla w drobnowikowanju raznje kritizował. „Mamy wobmjezowanje ličby kupcow we wobchodach z wjace hač 800 kwadratnymi metrami předawanskeje płoniny za kontraproduktiwne a njezrozumliwe“, rjekny šef Edeka Markus Mosa w Hamburgu. Wulki nawal kupcow runje w hodownym času njehodźi so tak zmištrować. Pokazka politiki, zo měli ludźo nakupowanje na wjacore dny rozdźělić, tež dale njepomha, dokelž činja to kupcy hižo wot časa prěnjeho lockdowna. Dalše rozdźělowanje kupcow na tym ničo njezměni, Mosa rjekny.

Nimo toho wobzamknjenje fairne wubědźowanje haći, šef Edeka skorži. Wobchody z tejkami, hdźež kupcow posłužuja, kaž Edeka, maja jasne njelěpšiny porno ryzy samoposłužowarnjam, dokelž kupcy w nich dlěje přebywaja. „To drje přichodnje hišće wjace wobchodow na samoposłužowanje z tunimi tworami přestaja“, wikowar wěsćeše.

To a tamne (27.11.20)

pjatk, 27. nowembera 2020 spisane wot:

Paducha žwjenkačkowych awtomatow lepiła je policija w badensko-württembergskim Brühlu. Žona bě wobkedźbowała, kak 72lětny spyta, awtomat wot­šrubować a informowaše policiju. Zastojnicy namakachu w awće rentnarja wosom dalšich kradnjenych awtomatow, nimo toho grat a tójšto klučow. 72lětny nochcyše dokładnje rjec, wotkal awtomaty pochadźeja. Policisća nastroje sćazachu, muž smědźeše hić.

Mobilny błyskač sobu wzał je šofer wosoboweho awta w Sakskej Šwicy. Po tym zo bě jeho nastroj w Struppenje z přewulkej spěšnosću lepił, 52lětny wospjet při błyskaču nimo jědźeše a aparat skónčnje sobu wza. Jako jeho sobudźěłaćer krajnoradneho zarjada narěči, muž wotjědźe. Policija nětko padustwa dla přepytuje. Błyskač zastojnicy pozdźišo w bydlenju muža namakachu.

Berlinska SPD woli nawodow

štwórtk, 26. nowembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po tym zo dyrbjachu stronski zjězd koronapandemije dla dwójce přestorčić, chce Berlinska SPD jutře a sobotu Franzisku Giffey (42) a frakciskeho šefa Reada Salehja (43) digitalnje za noweju předsydow wuzwolić. Dotalny předsyda Michael Müller (55), knježacy měšćanosta, nochce wjace nastupić. Wón kandiduje klětu za zwjazkowy sejm. Noworjadowanje Berlinskeje SPD planuja hižo wot spočatka lěta. Strona bědźi so z woteběracej nahladnosću w stolicy.

Tójšto mortwych w Jendźelskej

London (dpa/SN). Z nimale 700 smjertnymi padami w běhu dnja je ličba na koronawirus zemrětych we Wulkej Britaniskej najwyši staw wot spočatka meje docpěła. Statistiski zarjad je wčera 696 smjertnych padow přizjewił. Při wšěm chcył premierminister Boris Johnson po měsacu trajacych wobmjezowanjach z regionalnymi rjadowanjemi na přiběrace ličby reagować. Wulka Britaniska liči z wjace hač 65 000 mortwymi k wot koronapandemije najbóle potrjechenym krajam.

Biden namołwja do boja

nowostki LND