Łužica (22.05.15)

pjatk, 22. meje 2015 spisane wot:

Čas registrowanja wotběži

Choćebuz (dpa/SN/ch). Hišće hač do swjatkowneje njedźele smědźa so Serbja w Braniborskej za wólbu serbskeje rady registrować dać. Prěni króć so z listowej wólbu gremij postaji, kotryž ma w Podstupimskim krajnym sejmje poradźowacu funkciju a so za zajimy mjeńšiny zasadźuje. Dotal je so něhdźe 1 500 wolerjow přizjewiło, zdźěli nawoda wólby Jörg Masnik­ w Choćebuzu. Listowa wólba kónči so 31. meje w 10 hodź. Wólbokmany je, kiž ma swoje bydlenje w Braniborskej, kiž je 16 lět a starši a so k ludej ze słowjan­skimi korjenjemi wuznawa. W Braniborskej bydli něhdźe 20 000 Serbow.

Namjety k wokrjesnej reformje

Pod protestom demonstrantow je so dźensa w Frankfurće nad Mohanom hłowna zhromadźizna Němskeje banki zahajiła. Demonstranća šwikaja postupowanje banki, planowane zawrjenje tójšto wotnožkow kaž tež mentalitu samoposłužowanja wodźacych wosobinow koncerna. Foto: dpa/Christoph Schmidt

IS historiske městow Syriskej zdobyła

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:
Damaskus (dpa/SN). Terorowa milica Islamski stat (IS) je po raznych wojowanjach historiske oazowe město Palmyra w centralnej Syriskej zdobyła. Runočasnje su jednotki syriskeho režima z města cofali, kaž syriscy aktiwisća za čłowjeske prawa zdźěleja. Tójšto ludźi z města ćěka. Ze zdobyćom města ma IS nětko 40 procentow teritorija Syriskeje pod swojej kontrolu. Ekstremisća su nimo toho nimale wšitke wudobywanišća zemskeho wolija wobsadźili. IS so w dalokej měrje z ilegalnym předawanjom wolija financuje. Palmyrske derje zachowane ruiny z prěnich lětstotkow po Chrystusu słušeja do swětoweho kulturneho herbstwa UNESCO. Hrozy strach, zo islamisća tute kulturne městnosće zniča, kaž su to hižo druhdźe činili.

Statysacy z woporom tobaka a alkohola

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Dźesaćitysacy mortwych kurjenja dla, statysacy w chorownjach alkohola dla a wjace kumštnych ilegalnych drogow – to su zasadne wuprajenja najnowšeje knježerstwoweje rozprawy społnomócnjeneje zwjazkoweho knježerstwa za bój přećiwo drogam Marleny Mortler (CSU), kotruž dźensa w Berlinje předsta­jichu. Jedyn z najwjetšich problemow je znjewužiwanje alkohola. Lěta 2013 dyrbjachu nimale 340 000 ludźi w chorownjach lěkować, dokelž mějachu po wužiwanju alkohola psychiske problemy. Tež kurjenje wostawa wulki problem: 24,5 procentow dorosćenych ludźi prawi­dłownje kuri. 110 000 wosobow kóždo­lětnje na to wumrje. Dźeń a wjace ludźi bjerje wulce strašne wopojne jědy kaž Crystal Meth abo Legal Highs.

Poskićuja nowe partnerstwo

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:
Riga (dpa/SN/K). W letiskej stolicy wotměwa so dźensa a jutře tak mjenowany wuchodny wjeršk. Na nim wobdźěleja so zastupnicy Armenskeje, Azerbajdźana, Běłoruskeje, Georgiskeje, Moldawiskeje a Ukrainy. Přitomni su mjez druhim němska kanclerka Angela Merkel (CDU), francoski prezident François Hollande a britiski premier David Cameron. Temy bywaju nimo ukrainskeje krizy poměr k Ruske­j, wizumowe wolóženja partnerskim krajam a zastaranje z energiju. W swojim knježerstwowym wozjewjenju před zwjazkowym sejmom poskići Merkel wuchodnym statam wuše partnerstwo, kiž so přećiwo „nikomu njeměri a docyła nic přećiwo Ruskej“, tak Merkel. Kijew chce wot zapada na wjeršku jasnu perspektiwu přistupa do EU. To rjekny wonkowny minister Pawel Klimkin.

Stawk GdL skónčeny

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:

Dźěłarnistwo a železnica so dojednałoj

Berlin (dpa/SN/K). W prawym času do swjatkow móžeja pućowacy tež w Sakskej, Saksko-Anhaltskej a Durinskej wolóženi wodychnyć. Dźěłarnistwo lokomotiwnikow GdL a Němska železnica stej so dojednałoj, zo zrjaduje so tarifowy konflikt z proceduru wujednanja. Lokomotiwnicy zahaja dźěło dźensa wječor w 19 hodź.

Železnica chce so, ručež móžno, k normalnemu jězbnemu planej wróćić. „Na tym dźěłamy z połnej paru“, praji jeje rěčnica. Dźensa płaća drje hišće w da­lokej měrje narunanske jězbne plany, jutře­, pjatk, měł wšak wobchad zaso dospołnje znormalizowany być. Z regionalnymi ćahami so to po jeje słowach skerje zešlachći hač w dalnowobchadźe. Ćahi ICE a intercityje jězdźa najprjedy hišće po narunanskim planje, železnica zasadźi pak přidatne ćahi. Předsyda GdL Claus Weselsky zwurazni: „W lěto trajacym tarifowy­m konflikće je so z ćišćom dźewjateho dźěłoweho boja gordiski suk přerazyć móhł. Wuchadźamy z toho, zo je so z tym wutworił pozitiwny zakład za wujednawanske jednanja.“

Gysi kritizuje wuzamknjenje Putina

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Frakciski šef Lěwicy w zwjazkowym sejmje Gregor Gysi je wuzamknjenje Ruskeje ze skupiny wosom wulkich industrijnych krajow kritizował. W swojej wotmołwje na knježerstwowu deklaraciju zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) wón dźensa rjekny, zo dyrbjał so ruski prezident Wladimir Putin na planowanym wjerškowym zetkanju mjenowany­ch krajow na kóždy pad wobdźělić. „Čehodla njejsće zmužitosć měła, Putina přeprosyć?“, so Gysi prašeše. Pu­tina­ běchu krizy na Ukrainje dla loni ze skupiny G 8 wuzamknyli. Wjeršk G 7 wotměje so 7. a 8. junija w bayerskim Elmauwje. Skupinje přisłušeja nimo Němskeje USA, Francoska, Wulka Britaniska, Italska, Japanska a Kanada.

Šef BND před wuběrkom

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Nawoda němskeje tajneje słužby BND Gerhard Schindler bě dźensa před přepytowanski wuběrk skazany, kotryž ma čušlenje ameriskeje tajneje słužby NSA w Němskej přepytować. BND je NSA pječa wjele lět pomhał při wobčušlenju europskich politikarjow a předewzaćow. Do toho přepoda NSA sobudźěłaćerjam BND lisćiny zapřijećow, z kotrymiž mějachu so majlki a telefonaty zaměrnje přeslědźić. Wuběrk chce rozměr afery zwěsćić. Dotal zamołwići BND twjerdźa, zo njejsu wo tym wědźeli. NSA so k tomu scyła njewupraja.

To a tamne (21.05.15)

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:

Legenda je žiwa: Wopomnjenska tafla dopomina wot wčerawšeho na prěni koncert Joe Cockera (1944-2014) w Drježdźanach. Sławny rockowy hudźbnik bě 2. junija 1988 na łuce njedaloko koparskeho stadiona wustupił a wjace hač 85 000 fanow přiwabił. Łuku, na kotrejž bě wón koncertował, Drježdźanjenjo hišće dźensa „Cockerwiese“ mjenuja. Přichodnje ma wona oficialnje tak rěkać. Cocker by wčera, 20. meje, swoje 71. narodniny swjećił.

Jehnjo z bordela wuswobodźiła je Mnichowska policija. Něhdźe tři tydźenje stare jehnjo žiworješe w stwě prostitutki, kaž policija zdźěli. Dokelž bě 25lětna minjeny čas wospjet zakoń wo plahowanju skotu raniła, wzachu zastojnicy skoćo sobu na stražu. Tam je sobudźěłaćerjo zwěrjatownje wotewzachu. Čehodla bě prostitutka jehnjo při sebi měła, njewědźa.

Łužica (21.05.15)

štwórtk, 21. meje 2015 spisane wot:

Hórnicy wotewru wustajeńcu

Lauchhammer (dpa/SN/ch). Techniske hobry z hórnistwa budu wot 30. meje w Lauchhammeru widźeć. Na terenje bywšeje koksownje nastaja bagry, pasowe wlečaki a róšty, zdźěli wčera krajny zwjazk Braniborska-Berlin hórniskich a hětowniskich towarstwow. „Dźěl nastrojow so w minjenych 20 lětach hišće wužiwaše“, praji předsyda Hans-Jürgen Schmidt. Mały muzej pod hołym njebjom natwarja při tak mjenowanych biowěžach, je to pod škitom pomnikow stejaca bywša wopłóčkowa připrawa bywšeje koksownje. K wotewrjenju tak mjenowaneho reliktoweho parka organizuje towarstwo zdobom 1. krajne zetkanje hórnikow w Braniborskej-Berlinje. Na nje wočakuja něhdźe 120 wobdźělnikow w tradicionalnej drasće, mjez nimi towarstwa ze Sakskeje. Organizacija bu lěta 2002 załožena. Jej přisłuša 15 towarstwow z Braniborskeje a Berlina.

Pokročuja stawk

nowostki LND