Wo idejach, zwadach a małym čwaku nadźije
Ze 4. Serbskej debatu we Wojerecach rjad lětsa zakónčili – prašenjow je nadal mnohich a wotmołwow hišće wjac
Prolog
Žurla „Vis-à-vis“ we Wojerecach. Rynki stólcow so pomału pjelnja. Wotboka přišeptnje mi něchtó: „Dźensa je najmjenje ludźi přišło.“ Něhdźe 40 jich přiwšěm je, 30 ludźi so přez livestream wobdźěla. Hladaja wćipnje na podij, za kotrymž je na sćěnowinje widźeć: 4. Serbska debata. Tema dźensa: Štó zastupuje serbski lud? Přichod politiskeje participacije.
Participacija, što da to nětko zaso je? Mały ekskurs: za cuzym słowom chowa so jako serbski přełožk wobdźělenje abo tež sobupostajowanje. Debata ma potajkim wuslědźić, štó móhł serbski ludźik w přichodźe na parkeće wulkeje politiki zastupować.
Jenički dypk na kóncu wo dobyću rozsudźił
Pruwowanje w stawiznach pisali
Pjeku Hórnikowe poprjančki
Na Worklečanskej wyšej šuli chcedźa poměr wuknjacych k njej skrućić
Hórnikowe dny na Worklečanskej wyšej šuli su šulerjow, wučerjow a referentow krótko do jutrow do wosebiteho cyłka zjednoćili. Milenka Rječcyna je so ze šulskej nawodnicu Dianu Šołćinu rozmołwjała.
Šulerjo Michała Hórnika zasadnje znaja. Wón je w běhu kóždeho šulskeho lěta na wšelake wašnje tema wuwučowanja. Z kotreje přičiny sće tajke dny wuhotowali?
D. Šołćina: Tale tema je so za šulske lěto poskićiła, dokelž mamy 190. posmjertne narodniny a 130. posmjertniny Hórnika. A naša šula lětsa jeho mjeno 30 lět nosy. Tuž smy ideju zrodźili, zo tute lěto „Hórnikowe lěto“ pomjenujemy. Tuž su so wšitke dźěłarnički projektnych dnjow wokoło Michała Hórnika wjerćeli. Spočatk šulskeho lěta smy 1. septembra při pomniku Hórnika na jeho posmjertne narodniny spominali.
Z kotrych poskitkow sće na Hórnikowych dnjach čerpali?
Interkulturne zwiski w běhu projekta natwarić a po tym dale hajić
W dojutrownym tydźenju wotměwachu so na Budyskej Serbskej zakładnej šuli lětsa wjace aktiwitow, hač minjene lěta. Nimo tradicionalneho jutrowneho projekta a jutrowneho spěwanja při jutrownej studni na Mjasowych wikach z Budyskim wyšim měšćanostu Karstenom Vogtom přewjedźeštej na kubłanišću paralelnje dalšej projektaj.
Jedyn z tuteju projektow wotměwaše so pod hesłom „From Ragtime to early Jazz“. Hudźbnikaj Mario Meusel a Christian Schöbel ze skupiny 2Hot z Dohny zahorištaj na šulerskim koncerće. Wonaj staj so zhromadnje z dźěćimi na historiske pućowanje ke korjenjam ragtima, boogie-woogija a swinga hač k jazzej podałoj. Koncert běše interaktiwnje wuhotowany. Tak su šulerjo z nimaj bubnowali a na klawěrje hrali. Atmosfera běše přewšo wulkotna, zahorjaca a połna energije, čemuž so nichtó wuwinyć njemóžeše. Wšitcy so tam a sem čumpachu, kleskachu a pohibowachu so w takće sobu. Na kóncu žadachu sej dźěći přidawk.
Zwoprawdźi sej powołanski són
Na Techniskej uniwersiće w Kamjenicy studuje 23lětna Serbowka Johanna Šurec wědomostnu fyziku, tuchwilu w druhim lěće. W cyłku třilětny bachelorowy studij je zakładny krok po puću k masterskemu studijej astrofyziki. Dokelž jón uniwersita w Kamjenicy w programje nima, dyrbi sej potom chcyjo-nochcyjo nowu uniwersitu pytać. „Dokal póńdu, to tuchwilu hišće njewěm“, praji wona. Swětnišćo fascinuje ju hižo z časa dźěćatstwa. Z tuteje fascinacije zrodźi so pozdźišo powołanski són, so z astrofyzikarku stać. W běhu lět njeje Johanna Šurec són spušćiła ale jón dale a chutnišo přepruwowała. Na kóncu gymnazialneho časa je so – tež hladajo na sylnej šulskej předmjetaj matematiku a fyziku – doskónčnje rozsudźiła, zo chce jón zwoprawdźić.
Wo wjele wjace, hač jenož wubědźowanje šulerjow
Wojerecy (SiR/SN). 12. regionalne wubědźowanje za wobłuk hospodarstwo, technika a domjacnosć (WTH) bě šulerjam wulke wužadanje. Pod hesłom „Wuknyć za žiwjenje, nic pak za šulu!“ je Budyske stejnišćo krajneho zarjada za šulu a kubłanje njedawno jědnaće šulerjow ze šěsć wyšich šulow Budyskeho wokrjesa do Wojerowskeje Kulturneje fabriki přeprosyło. Zaměr zarjadowanja běše šulerjow na wužadanja techniskeho a hospodarskeho powołanskeho wukubłanja přihotować. Iniciatorka wubědźowanja Gabriela Ritzmann rjekny: „Wubědźowanje je dale dobra składnosć zwiski mjez šulerjemi a dźěłodawarjemi tworić.“ Sakske kultusowe ministerstwo, kompjuterowy muzej ZCOM a Wojerowska Kulturna fabrika projekt podpěruja. Šulerjo 8. do 10. lětnika z Worklec, Ralbic, Radeberga, Biskopic, Röderdoła kaž tež z Wojerec běchu so jedyn dźeń w januaru hižo na wubědźowanje přihotowali. Tam su zhotowjenske podłožki nadźěłali a sej dohlad maćiznow do wobchada z elektroniskimi twarskimi elementami tworili. Nazhonjenja pomhachu jim nadawk wubědźowanja spjelnić.
Labor Ćiń sobu
Serbski seminar w Praze – njewěsty přichod
Mamy w Praze adresu, hdźež smy doma – wo to staraja so njesebičnje čěscy přećeljo našeho ludu. Jeli pak ma to tak wostać, dyrbimy sami wjac za tutu serbsku infrastrukturu činić.
Njedawno wopytach ze synomaj w Praze předstajenje lajskeje dźiwadłoweje skupiny z Chrósćic. Nazymu 2023 běch – tohorunja ze synom – na premjerje inscenacije „Piwo“ NSLDź [1]. Nic jenož ja sym za tute poskitki přewšo dźakowna a tež hewak wćipnje rozprawy w serbskich medijach wo tajkich podawkach sćěhuju. Za nas „Pražanow“ je tajke něšto přeco highlight. Je rjenje, hdyž widźiš, zo ma tute dźěło tež w Serbach dźeń a wjetši wothłós, zo zaso wjace Serbow do Prahi jězdźi, zo bychu so tu ze zajimcami wo Łužicu zetkali a tež zo bychu swoje kulturne dźěło tule předstajili.
Wuměna na ćeńkej nitce wisa
