Zo bychu so ludźo před wohenjemi škitali, su před něhdźe połdra lětstotkom tež w Hornjej Łužicy wohnjowe wobory załožeć započeli. W našej lětnjej seriji chcemy někotre z nich předstajić a jich stawizny rozłožić. (13)

Wochožansku dobrowólnu wohnjowu woboru běštaj w lěće 1912 Jurij Mět a Jan Laduš hromadźe z dalšimi wobydlerjemi załožiłoj. „Prěnja technika bě ručna pryskawa, kotruž wužiwachu hač do kónca Druheje swětoweje wójny“, powěda Roland Laduš. 69lětny bě wot 1988 hač do lěta 2012 nawoda wobory. „Ručnu pryskawu z koporowym kotołom zatwarichu po 1945 do Wochožanskeho rězaka. A konjacy zapřah wobory přetwarichu na ćěłowy wóz.“