To a tamne (09.02.23)
W Peru je po informacijach zarjadow znajmjeńša 585 mórskich lawow na ptačej gripje zahinyło. Mortwe zwěrjata namakachu podłu pobrjoha južnoameriskeho kraja. Z přepytowanjow wuchadźa, zo běchu wone z wirusom H5N1 inficěrowane. W škitanych kónčinach kraja su nimo toho něhdźe 55 000 zahinjenych ptačkow namakali, mjez druhim pelikany, tonuški a pinguiny.
Tysacy ludźi su wčera před čěskej Narodnej banku w Praze čakali, zo bychu jednu z 200 000 limitěrowanych wopomnjenskich bankowkow dóstali. Tež w druhich městach kraja su so rynki před bankami wutworili. Najebać zmjerzk su so zajimcy samo hižo w nocy nastupili. Bankowka dopomina na 30lětne wobstaće Narodneje banki.
Jasnje wjace dochodow měli
Paris (dpa/SN). Wolijowy a energijowy koncern Totalenergie měješe loni jasnje wjace dochodow. Francoske předewzaće při tym wot sylnje stupanych płaćiznow za wolij a płun profitowaše. Dobytk je pod smužku wo 28 procentow na 19,1 miliardow eurow rozrostł, koncern dźensa w Parisu zdźěli. Akcionaram chce předsydstwo njewočakowano wysoku kónčnu diwidendu zapłaćić. Nawodnistwo pak je tohorunja informowało, zo chcedźa so přichodnje wo to prócować, akcije wróćo kupić.
Nadźija so pozhubja
Nigde (dpa/SN). Pod wulkim časowym ćišćom spytaja pomocnicy wopory zemjerženja na juhu Turkowskeje a na sewjeru Syriskeje wuchować. Dwaj dnjej po přirodnej katastrofje z jasnje wjace hač 10 000 zemrětymi pozhubja so nadźija, při zdźěla zymskich temperaturach hišće přežiwjenych pod rozpadankami namakać. Mjeztym je turkowski prezident Recep Tayyip Erdoğan připowědźił, zo poda so do potrjecheneje kónčiny.
Žada sej wjace transparency
Wjele ludźi je so wčera na wobydlerskim dialogu z braniborskim ...
Woidke ma to rozrisać
Podstupim (dpa/SN). Hladajo na pobrachowacych wučerjow je Dźěłarnistwo kubłanje a wědomosć (GEW) braniborskeho ministerskeho prezidenta Dietmara Woidki (SPD) namołwjało, so wo rozrisanje prócować. „Połoženje je dramatiske“, šef dźěłarnistwa Günther Fuchs wčera w Podstupimje zwurazni. Wón namołwi krajne knježerstwo, spěšnje jednać, štož měł Woidke koordinować. Prawo na kubłanje je wohrožene, wučerjo steja na hranicy swojich mocow, Fuchs wuzběhny.
Tež staršiscy radźićeljo běchu sej do toho w zjawnym lisće na Woidku wobroćili a sej kulojte blido žadali. Po namjetach GEW ma so krajne knježerstwo wo to postarać, zo njejsu wučerjo hižo tak poćeženi. Nimo toho maja so přidružnicy lěpje dalekubłać.
Aktiwisća smědźa w lěsu wostać
Drježdźany/Ottendorf-Okrilla (SN/mb). Tuta poražka je dobyće: Zarjadniske sudnistwo w Drježdźanach je drje chwatny namjet wobsadźerjow lěsa we Łužničanskej holi na škit před zrumowanjom wotpokazało. Ale, kaž je prawiznik Ingo Blechschmidt Serbskim Nowinam (SN) wobkrućił, „mamy z wusudom wujasnjenje, zo hišće žadyn prawniski zakład za zrumowanje ze stron policije njepředleži.“ Tež rěčnica přisłušneho krajnoradneho zarjada Budyšin, Sabine Rötschke, dźensa na naprašowanje SN praješe, zo njejsu dotal wotpowědny zakaz dalšeho pobyta w lěsu postajili. Hdy tomu tak budźe, njeje hišće jasne. Pušćenje drjewa w lěsu jako přihot na wudobywanje šćerka je škita ptačkow dla jenož hač do kónca měsaca dowolene, potom hakle spočatk winowca.
Města z ćežemi
Köln (dpa/SN). Po koronapandemiji je so žiwjenje dawno zaso do němskich nutřkownych městow nawróćiło. Tola ludźo su při nakupowanju dale jara zdźeržliwi. Z dźensa wozjewjeneho naprašowanja nimale 69 000 ludźi w 111 nutřkownych městach dóstachu centry městow přerěznje jeničce šulske znamki mjez dwaj minus a tři plus, kaž Institut za wikowanske slědźenje (IFH) dźensa rozprawješe.
Fakt je, zo maja nutřkowne města wulke ćeže. Po datach za ličenje pasantow předewzaća Hystreet njepřichadźa telko ludźi do centrumow kaž do pandemije. „Frekwenca je dale niša, štož so wězo na wobrot drobnowikowarjow wuskutkuje“, rozkładźe jednaćel IFH Boris Hedde powěsćerni dpa. A to zawostaja slědy. „Tuchwilu wjele wobchodow w nutřkownych městach zhubimy“, měni njedawno hłowny jednaćel HDE Stefan Genth. Jeničce loni su po jeho posudku něhdźe 16 000 wobchodow w Němskej na přeco swoje durje zawrěli. To je dobrych tři króć wjace hač w normalnym lěće. Mjeztym wupada za tym, zo trend lětsa postupuje. Tež wjetše koncerny dale a wjace stejnišćow w městach wotstronjeja.
Znjewužiwaja strachi ludźi
Berlin (dpa/SN). Po słowach społnomócnjeneho zwjazkoweho knježerstwa za wuchod Carsten Schneider (SPD) AfD strachi ludźi za swójske politiske zaměry a na škodu demokratije znjewužiwa. „Strona njeměr w politisce ćežkich časach znjewužiwa a strachi šěri“, wón wčera medijowej skupinje Funke wuzběhny. Jich kurs wjetšina ludźi njepodpěra. Po měnjenju Schneidera njezastupuje AfD demokratiju.
Alternatiwa za Němsku ma něhdźe 30 000 čłonow a je zawčerawšim swoje dźesaćlětne wobstaće swjećiła. Hač na Schleswigsko-Holsteinsku je AfD we wšitkich krajnych sejmach zastupjena, wot lěta 2017 tež w zwjazkowym sejmje. Na spočatku wusměrješe so AfD přećiwo euro-wuchowanskej politice. Potom měrjachu so čłonojo přećiwo migraciji. Dale a bóle su so w stronje prawicarske nalady wuwili. Mjeztym nutřkokrajna tajna słužba AfD jako prawicarsko-ekstremistiski podhladny pad wobkedźbuje. Dosahacych pokazkow dla móže tajna słužba pod wěstymi wuměnjenjemi na přikład komunikaciju AfD wobkedźbować. Porno tomu strona sudnisce postupuje.
To a tamne (08.02.23)
Žona je z něhdźe 800 myšemi w jednoswójbnym domje na sewjeru Porynsko-Pfalcowskeje hromadźe bydliła. Hižo minjeny tydźeń bě weterinarny zarjad 400 zwěrjatow z domu wuswobodźił. Při wospjetnym zasadźenju wčera chcychu zastupjerjo zarjada a priwatnych zwěrinoškitnych iniciatiwow něhdźe 400 myšow wuchować. Susodźa žony běchu pokiw sposrědkowali, dokelž su so smjerda dla hóršili. Wobsedźerka myšow je přeswědčena, zo ma situaciju pod kontrolu a njedowidźi, zo je dospołnje přežadana.
Zwjazkowy financny minister Christian Lindner (FDP) je nowy Oldenburgski kral zeleneho kała. Zastojnstwo je do toho Berlinska měšćanostka Franziska Giffey (SPD) wukonjała. W swojej nastupnej narěči wón zwurazni, zo wón zeleny kał jara lubuje.
Wosud hole w rukach justicy
Dresden/Ottendorf-Okrilla (SN/mb)). Prawiznik wobsadźerjow lěsa we Łužničanskej holi, Ingo Blechschmidt, liči w rozmołwje ze Serbskimi Nowinami (SN) z dlěšim rozestajenjom před sudnistwami. Aktiwisća přećiwo wotkrywanju noweje jamy za wudobywanje šćerka, kotřiž spytaja, porubanju 150 hektarow lěsa zadźěwać, su na zarjadniskim sudnistwje w Drježdźanach chwatny namjet zapodali. Z tym chcedźa hrožace zrumowanje protestneho campa ze stron policije wotwobarać. Kaž rěčnik sudnistwa, Robert Bendner, našemu wječornikej wobkrući, „so přisłušni sudnicy z naležnosću zaběraja“. Do redakciskeho kónca dźensnišeho wudaća SN hišće njeje k rozsudej dóšło. Po słowach Blechschmidta budźe so na kóždy podležana strona na wyšu instancu wobroćeć: wyše zarjadniske sudnistwo w Budyšinje.
Aktiwisća hižo połdra lěta w lěsu přebywaja. Namołwu krajnoradneho zarjada, teren hač do 23. wulkeho róžka wopušćić, su ignorowali. Pušćenje drjewa w lěsu je jenož hač do kónca měsaca dowolene, potom so započina sezona škita wosebje ptačkow.
Kabinet w Choćebuzu
Choćebuz (dpa/SN). Braniborski kabinet schadźowaše so dźensa w Choćebuzu. W rjedźe „kabinet na městnje“ chcyše krajne knježerstwo pod nawodom ministerskeho prezidenta Dietmara Woidki (SPD) a wyšeho měšćanosty Tobiasa Schicka (SPD) aktualne temy a zhromadne předewzaća wobrěčeć. Choćebuz płaći jako centrum změny strukturow we Łužicy. Temy su mjez druhim klučowe projekty kaž nowa twornja Němskeje železnicy a stejnišćo uniwersitneje mediciny.
Šmórnu dźěłowe městna
Hamburg/Köln (dpa/SN). Po zjednoćenju RTL a magacinow Gruner + Jahr je sej telewizijny koncern nowinarski wobłuk dokładnišo wobhladał. Přichodnje chcedźa bóle do digitalneho wobłuka inwestować. Jadrowe marki kaž na přikład magacin „Stern“ chce koncern zachować. Tola někotre časopisy njebudu hižo wudawać. To woznamjenja tež, zo něhdźe 700 z 1 900 dźěłowych městnow šmórnu, medijowy koncern dźensa zdźěli. Krok po kroku maja so plany hač do lěta 2025 zwoprawdźić.
Realne mzdy jasnje niše
