Žada sej wothłosowanje wo renće

wutora, 05. měrca 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zapósłanča zwjazkoweho sejma Sahra Wagenknecht žada sej ludowe wothłosowanje wo přichodźe renty w Němskej. Do wozjewjenja planow rentoweje reformy přez zwjazkowe knježerstwo rjekny předsydka Zwjazka Sahry Wagenknecht powěsćerni dpa: „Akcijowa renta je kazino-renta. Dokelž nima knježerstwo w rentowej politice žadyn plan, sadźa ampla starobne zastaranje ludźi z wysokim rizikom na bursy.“

Zwjazkowy financny minister Christian Lindner (FDP) a dźěłowy minister Hubertus Heil (SPD) chcetaj ze swojim rentowym paketom niwow renty dołhodobnje na 48 procentow zapisać a nowy kapitalny zakład za rentowe zawěsćenje natwarić. Pjenjezy chce stat přewostajić a na akcijowych wikach zapołožić. Po tutym puću chcedźa hač do 2030 znajmjeńša 200 miliardow eurow kapitala natwarić. Z pjenjezami chcedźa po kuskach rentowe zawěsćenje podpěrać.

Wagenknecht žada sej ludowe wothłosowanje po přikładźe Šwicarskeje, hdźež běchu ludźo 13. rentu přesadźili.

Rozsudne předwólby w USA

wutora, 05. měrca 2024 spisane wot:

Bywši prezident Donald Trump nawjeduje – Joe Biden znowa nastupi

Washington (dpa/SN). Wólby prezidenta USA steja dźensa, wutoru, před wosebje wažnym měznikom. Tak mjenowany „Super Tuesday“ je rozsudna wutora, na kotrejž přewjedu republikanojo kaž tež demokraća w USA we wjace hač dźesać zwjazkowych statach nutřkostronske předwólby, mjez druhim w statach Alabama, Kaliforniskej, Colorado, Maine, Minnesota, North Carolina, Texas a Virginia. Wothłosować maja ludźo tam wo tym, štó jako kandidat w nowembru k wólbam nastupi. Na stronskich zjězdach w lěću kandidatow oficialnje nominuja.

Pola republikanow wojujetaj bywši prezident Donald Trump a něhdyša wulkopósłanča zjednoćenych statow pola UNO Nikki Haley přećiwo sebi. Trump tuchwilu jasnje nawjeduje a je dotal nimale wšitke předwólby bjez problemow dobył. Tež dźensa bě Trump jasny faworit. Porno tomu nichtó z tym njeliči, zo móhła Haley Trumpa chutnje wohrozyć.

To a tamne (05.03.24)

wutora, 05. měrca 2024 spisane wot:

Palacy so milinowy sćežor je produkciju w jeničkej europskej tworni elektroawtow typa Tesla zlemił. Zawod w Grünheide pola Berlina su mjeztym ewakuowali. Wohnjowu woboru běchu dźensa rano w 5.15 hodź. wołali. Njedaloko Goßena so na polu sam stejacy sćežor paleše. Na to je milina we wjetšej wokolinje wupadnyła. Hač steji woheń w zwisku z protestami w lěsu njedaloko twornje, njewědźa.

Dwaj bowaj wolija za fritěrowanje su njeznaći na schodźe dwórnišća w Berlinje-Lichtenbergu wukidnyli. Znajmjeńša 13 ludźi je so na hładkich schodach wobsunyło. Muž so zrani. Wón je so pola ­policije přizjewił a skoržeše na bolosće bjedrow a zhibadłow. Njeznaći, mužej a žona, běchu wolij z bliskeje předawanskeje budki pokradnyli a na schodach rozkidali, kaž awtomatiska kamera pokazuje. Policija pyta nětko za swědkami.

W měrowej misiji

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:

Bologna/Turin (B/SN). W nadawku bamža Franciskusa jedna kardinal Matteo Zuppina z posołami Vatikana w Kijewje a Moskwje wo měr w Ukrainje. Tuchwilu koncentruje so wón na wuswobodźenje tysacow ukrainskich dźěći, do Ruskeje za­wlečenych. Předsyda Italskeje biskopskeje konferency je politiske rozmołwy w Ukrainje, Ruskej, USA, Chinje a z prezidentom Francoskeje Emmanuelom Macronom wo nowej humanitarnej iniciatiwje wjedł.

Měr – ćežišćo zetkanjow

Erfurt (B/SN). 103. zjězd katolikow wot 29. meje hač do 2. junija w Erfurće budźe so hłownje z měrom na swěće zaběrać. Prezidentka Centralneho komiteja katolikow Irme Stetter-Karp k tomu praji: „Zacpěću demokratije njemóžemy přihladować a mjelčeć. Smy žiwi z nadźije, zo so wudani wo měr wojować.“

Tibetske dźěći wotcuzbnić

Köpping: Egoizm towaršnosć žerje

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:

Na mjeztym 14. zarjadowanje „Budyskich narěčow“ běchu zajimcy minjeny pjatk do Tachantskeje cyrkwje prošeni. Přeprosyli běchu sej saksku socialnu ministerku Petru Köpping (SPD).

Budyšin (SN/MkWj). Hłowna tema narěče sakskeje ministerki „Zo njeby nas njem­drosć roztorhała“ zwoprědka na to pokaza, zo chce so Petra Köpping dosć palacej naležnosći wěnować, kotraž wulki dźěl towaršnosće zaběra: polarizowanju a radikalizowanju ludnosće, kotraž je po zdaću do lěhwow dźělena a kotraž nima sej ničo wjace rjec. Ewangelski tachantski farar Christian Tiede wobdźělnikow hnydom na spočatku namołwješe, so demonstracijow, plakatow a wołanja wzdać. Wotpowědujo tomu po někotrych mjeńšinach hižo prěni cyrkej zaso wopušćichu.

Pytaja za dalšimi teroristami

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Pytajo za bywšimi teroristami RAF je policija w Berlinje pod wulkim ćišćom. Wčera wječor su zastojnicy dalše bydlenje w měšćanskim dźělu Friedrichshainje přepytowali. Zajeli pak nikoho njejsu. Hač su slědy pytaneju Ernsta-Volkera Stauba a Burkharda Garwega našli, njeje policija zdźěliła. Minjenu póndźelu běchu tam bywšu teroristku RAF Danielu Klette zajeli. Wona bě so dlěje hač 30 lět w stolicy chowała.

Haley prěni króć wuspěšna

Washington (dpa/SN). Při předwólbach republikanow za prezidentske wólby USA je bywša wulkopósłanča pola UNO Nikki Haley prěni króć přećiwo něhdyšemu prezidentej Donaldej Trumpej dobyła. Haley je nutřkostronske rozestajenje we wólbnym wokrjesu hłowneho města Washington za sebje rozsudźiła, strona republikanow zdźěla. Wuslědk pak ničo na wočiwidnej dominancy Trumpa we wólbnym boju njezměni. Wuspěch Haley wostanje symboliski, byrnjež snadny.

Kandidat AfD wólby dobył

Israelscy wojacy su dźensa w Ramallahu, w měsće Kraja zapadnje Jordana, wjacorych Palestinjanow zajeli. Mužam wumjetuja podpěru islamistiskeje Hamas w Gazaskim pasmje. Po zahajenju wójny w Gazaskim pasmje dóńdźe tež w Kraju zapadnje ­Jordana stajnje zaso k rozestajenjam mjez Palestinjanami a židowskimi sydlerjemi. Foto: pa/REUTERS/Mohammed Torokman

Wojacy NATO Wisłu přeprěčili

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:

Korzeniowo (dpa/SN). We wobłuku zhromadneho wojerskeho zwučowanja su wojacy z wjacorych čłonskich krajow NATO dźensa Wisłu w Pólskej překročili. Zwučowanje z mjenom Dragon 24 (Zmij) podłu najdlěšeje rěki Pólskeje su něhdźe sto kilometrow južnje Gdańska přewjedli. Cyłkownje wobdźěla so na tym po informacijach pólskeho zakitowanskeho ministerstwa 20 000 wojakow z dźesać krajow, mjez nimi 15 000 z Pólskeje. Přeprěčenje Wisły z twarom pontonoweho mosta je zwučowanje zhromadneho dźěła wójskow na kraju, na wodźe, w powětře a w internetnym rumje.

Zwučowanje je dźěl wulkeho manewra, kotraž NATO k wottrašenju Ruskeje na swojej wuchodnej flance wotměwa. Ně­hdźe štyri měsacy trajace zwučowanje zarjaduja wot Norwegskeje hač do Rumunskeje. Za to su 90 000 wojakow mobilizowali. Hłowny zaměr manewra je nimo zwučowanja tež wottrašenje Ruskeje. Fachowcy warnuja, zo móhła Ruska za něšto lět kmana być, po Ukrainje dalše kraje na wuchodźe nadpadnyć.

Pistorius žada sej wujasnjenje

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:

Wotposkana rozmołwa němskich oficěrow zbudźa reakcije politikarjow

Berlin (dpa/SN). Po skandalu rozmołwy oficěrow němskeho wojerskeho lětarstwa dla, kotruž bě Ruska wotposkała, steji nětko wujasnjenje wšěch wobstejnosćow a móžne konsekwency w srjedźišću. Zwjazkowy minister za zakitowanje Boris Pistorius (SPD) wčera wječor rjekny, zo liči prěnje dny noweho tydźenja z wuslědkami pruwowanja wojerskeje tajneje słužby MAD. Njejasne dotal je, kak je ­Ruska internu rozmołwu wotposkać ­móhła. Fachowcy za wěstotu žadaja sej lěpše wěstotne naprawy pola tajkeje sensibelneje komunikacije wójska.

Nadpad planowali

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:
Što drje by so stało, by-li němska tajna słužba rozmołwu ruskich generalow wotposkała, kotřiž planuja raketowy nadpad na ciwilne objekty w Němskej? Nikomu njeby do mysli přišło, tole jako technisku panu wobhladować. W Němskej pak runje tole činja. Po brizantnej rozmołwje wysokich němskich oficěrow z najwyšim rozkazowarjom němskeho wojerskeho lětarstwa na čole nětko w Berlinje žałosća, zo měła so Němska lěpje přećiwo wotposkanju škitać. Čehodla nichtó wo tym njerěči, zo su němscy oficěrojo něšto činili, što zakładny zakoń kruće zakazuje: planowanje wojerskeho nadpada na kraj, z kotrymž Němska žanu wójnu njewjedźe. Přińdźe pak hišće hórje: Nětko sej wojerscy fachowcy kaž Kiesewetter (CDU), Strack-Zimmermann (FDP) a druzy ćim bóle žadaja, Ukrainje rakety dawać, zo móhli z nimi objekty w Ruskej nadběhować. Tuchwilu je zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) jenički, kiž so tajkemu strašnemu dyrdomdejej wobara. Derje tak! Marko Wjeńka

nowostki LND