Tel Aviv/Kairo (dpa/SN). Israelske wójsko je dźěle města Rafah na juhu Gazaskeho pasma wobsadźiło a tak strach před móžnej wojerskej ofensiwu zesylniło. Pomjezny přechod Rafah do Egyptowskeje na palestinskej stronje steji pod „operatiwnej israelskej kontrolu“, rěčnik wójska zdźěla. Na wobrazach je widźeć, kak israelske tanki pomjezny přechod docpěja. Ciwilisća a zastupnicy mjezynarodnych pomocnych organizacijow běchu kónčinu do toho wopušćili.

Israel bój přećiwo islamistiskej Hamas w Rafah hižo dlěši čas planuje. Mjezynarodnje so starosća, zo móhli ciwilisća wulku škodu poćerpjeć. Do potrjecheneje kónčiny w dospołnje zawrjenym pasmje je sej něhdźe milion ludźi wućeknyło. Najebać to je israelski wójnski kabinet wčera wobzamknył, z ofensiwu pokročować a tak wojerski ćišć na Hamas dale zwyšić, doniž njejsu wójnske zaměry docpěte. Mjeztym je Hamas swoje přihło­sowanje k móžnemu přiměrej signalizowała. Namjet pak israelskim žadanjam njewotpowěduje, w Tel Avivje rěkaše.

Merz: CDU tu zaso je!

wutora, 07. meje 2024 spisane wot:

Předsyda chce ze swojej stronu po wólbach zwjazkoweho sejma na móc

Berlin (dpa/SN). CDU chcyše dźensa na swojim zjězdźe w Berlinje po 17 lětach zaso nowy zakładny program strony wobzamknyć. Z nim chce strona wobsahowe ponowjenje po poražce při wólbach zwjazkoweho sejma 2021 wotzamknyć. Nowy program sadźa na přikład w migraciskej politisce nowe akcenty. Jako hosća wočakowachu dźensa předsydu bayerskeje CSU Markusa Södera.

Delegaća běchu wčera předsydu ­strony Friedricha Merza a generalneho sekretera Carstena Linnemanna w zastojnstwje wobkrućili. Do toho bě Merz w bojowniskej narěči čłonow strony na nawrót k politiskej mocy w Němskeje ­nastajił. Za to běchu jemu delegaća rjap skrućili. Při wólbach předsydy dósta Merz nimale 90 procentow hłosow. Při wólbach 2022 bě wón 94,62 procentow dóstał. Merz dźakowaše so delegatam za „wulkotne znamjo dowěry“. Z tutej podpěru CDU přichodnej lěće, kotrejž bu­dźetej naročnej, wšě nadawki zmištruje, bě sej Merz wěsty.

Zapal zjězda so minje

wutora, 07. meje 2024 spisane wot:
Wuspěch Friedricha Merza při wólbach předsydy CDU je na kóncu tola překwapił. Wočiwidnje su delegaća spóznali, zo by nutřkostronska rozkora wo nawodnistwo strony CDU lěto do wólbow zwjazkoweho sejma dospołnje zlemiła. Nowy program strony z pjera generalneho sekretara Carstena Linnemanna je skerje pragmatiski a zdaluje so ideologiskich dogmow. Tola zahoritosć stronskich zjězdow so pominje. Potom dyrbi tež Friedrich Merz cyle wosobinsce dopokazać, zo so jako zwjazkowy kancler Němskeje hodźi. Jeho dotalny wobraz wšak njeje najlěpši. Mjez młodostnymi a žonami nima wón wjele přiwisnikow. Lětsa nazymu so w Sakskej, Durinskej a Braniborskej pokaza, hač je CDU ze swojim předsydu a z nowym programom ludźi přeswědčić móhła. Najpozdźišo klětu w septembrje bije rozsudna hodźina wšitkim tym, kotřiž zadwělowani we wólbnej kabinje steja a njewědźa, kajku politisku stronu móža w tutym kraju scyła hišće nakřižować. Marko Wjeńka

To a tamne (07.05.24)

wutora, 07. meje 2024 spisane wot:

Z prawymi woclanymi putami policista hrał je sydomlětny hólc w poruhrskim Herdecke – bjez klučika. Narunanski klučik njemóžachu na straži wohnjoweje wobory namakać, jako hólca z putami na jednej ruce přiwjezechu. Tež policija njemóžeše pomhać, dokelž so nowe klučiki do starych putow njehodźachu. Z wulkimi klěšćemi wuswobodźichu skónčnje hólca, kiž bě wšitko zmužiće znjesł.

Paducha přesćěhował a skónčnje dosahnył je 67lětny muž zhromadnje z policiju w Lipsku-Paunsdorfje. Muž bě wobkedźbował, kak so paduch přez rozbite wokno do jednoswójbneho domu zadobywa. ­Paduch ćekny, jako jeho 67lětny narěča. Swědk alarmowaše policiju a podhladneho sam přesćěhowaše. Na zastanišću tramwajki móžeše policija 57lětneho ­paducha zadźeržeć a zajeć. Tón měješe rubiznu hišće při sebi.

Nabožne swjedźenje

póndźela, 06. meje 2024 spisane wot:

Berlin (B/SN). W róžowniku kopja so nabožne swjedźenje: Za buddhistow wotměje so wot 25. do 26. meje najwyši swjedźeń „Vesakh“ z chwalospěwanjom w templach na Buddhu, za židow započnje so 26. meje z Lag baOmer 49dnjowske žarowanje wo ludźi, kotřiž su při wšelakich zběžkach žiwjenje přisadźili. Na 33. dnju posćenje přetorhnu a zarjaduja wjesołe swjedźenje wokoło wohenja. Křesćenjo swjeća donjebjesspěće, swjatki a Bože ćěło.

Wobchad z KI

Rom (B/SN). Bamž Franciskus wobdźěli so jako prěni swjaty wótc wot 13. do 15. junija na wjerškowym posedźenju G7-statow w italskim Borgo Egnazia, zdźěli ministerska prezidentka Giorgia Meloni. Wona wočakuje, zo zamóže bamž jako hósć k etisko-kulturnym ramikowym wuměnjenjam při wužiwanju kumštneje inteligency (KI) bytostnje přinošować.

Žiwjenje bjez nabožiny

Biografija Simonoweje lětsa wuńdźe

póndźela, 06. meje 2024 spisane wot:

Němski čerwjeny křiž w Sakskej je so składnostnje lětušich 200. narodnin z Dobruše pochadźaceje Marije Simonoweje na to dopomnił, zo běše wona prěnja sakska, z paskom čerwjeneho křiža na ruce zasadźena hladarka zranjenych na bitwišćach. Simonowa je jedna ze žonow, kotrež wosebita přehladka „Sotry we wójnje“ Sakskeho muzeja Čerwjeneho křiža w Beierfeldźe předstaji.

Beierfeld (SN/at). Wosebita přehladka „Sotry we wójnje“ je wobstatk Lěta Marije Simonoweje sakskeho DRK, podšmórnje André Uebe, nawoda Sakskeho muzeja Čerwjeneho křiža minjeny pjatk na wotewrjenju wustajeńcy. Tuž je logiske, zo muzejownicy z Dobruše pochadźacej Serbowce wulku kedźbnosć wěnuja. Mjez druhim su w jednej witrinje někotre z njej spožčenych rjadow widźeć.

Wustajeńca z wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje cyle aktualny poćah ma, prezident wo­krjesneho zwjazka DRK Aue-Schwarzenberg Joachim Rudler wu­zběhny: „Čłowjestwo wuknyło njeje, wójnje zadźěwać.“ W DRK płaći neutralnosć kóždemužkuli napřećo. To přehladka dokumentuje, zo by ludnosć tule zasadu lěpje słyšała a lěpje zrozumiła.

Scholz pola wojakow w Litawskej

póndźela, 06. meje 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je dźensa němskich wojakow w Litawskej wopytał. Tam wobdźěli so 10. tankowa diwizija na wulkim wojerskim manewru NATO. Na wojerskim zwučowanišću Pabrade wočakowaše Scholza litawski prezident Gitanas Nauseda. Rěčeć chcyštaj wobaj wo němskej brigadźe 4 800 wojakow, kotruž chcedźa jako reakciju na změnjene wěstotne połoženje a na wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje w Litawskej zaměstnić.

Xi Jinping na wopyće w Parisu

Paris (dpa/SN). Chinski statny a stronski šef Xi Jinping chcyše so dźensa na swojim wopyće we Francoskej z prezidentku komisije EU Ursulu von der Leyen a z francoskim prezidentom Emmanuelom Macronom zetkać. Po zetkanju w palasće Élysée chcyštaj sej Macron a Xi we wo­sobinskej rozmołwje stejišća wuměnić. Rěčeć chcyštaj Xi a Macron wo wójnje w Ukrainje a na Bliskim wuchodźe, wo hospodarstwje a wo škiće klimje.

Kwalitu lěkarjow pruwować

Roztřělany a wupaleny bojowy tank USA typa M1A1 Abrams steji jako trofeja w Parku dobyća w ruskej stolicy Moskwje. Ruske wójsko je jězdźidła po swójskich informacijach při wojowanjach w Ukrainje zdobyło. Wjace hač 30 wojerskich jězdźidłow USA, EU a dalšich krajow tam pokazuja, mjez druhim němski bojowy tank Leopard (zady naprawo). Foto: pa/news-ru/Alexej Belkin

Politikarjow lěpje škitać

póndźela, 06. meje 2024 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Po nadpadźe na politikarja SPD Matthiasa Eckeho w Drježdźanach je sakski nutřkowny mi­nister Armin Schuster (CDU) wuske wothłosowanje ze stronami za škit wólbnych pomocnikow připowědźił. „Njemóžemy kóždeho pomocnika škitać, to hižo personelnje njeńdźe. Chcemy pak spytać, mudry rumnostny koncept zestajeć“, rjekny Schuster nowinarjam. Štyrjo mužojo běchu Eckeho pjatk wječor zbili, jako tón plakaty SPD přiwjazowaše. Jeho dyrbjachu w chorowni operować. 17lětny bě so pola policije přizjewił a njeskutk při­znał. Nadpad bě po wšej Němskej zlu­danje zbudźił. Na demonstracijach zhromadźichu so w Drježdźanach a Berlinje wjacore tysac ludźi. Schuster so za to ­wupraja, skućićelow, kotřiž wólbnych ­pomocnikow nadběhuja a plakaty ze sćežorow torhaja, „maksimalnje“, chłostać.

Mortwi na ruskim boku mjezy

póndźela, 06. meje 2024 spisane wot:
Bjelgorod (dpa/SN). W ruskej pomjeznej kónčinje Bjelgorod je po informacijach zamołwitych při ukrainskim nadpadźe z trutami šěsć ludźi žiwjenje přisadźiło. Njedaloko wsy Berjozowka běchu Ukrainjenjo wjacore jězdźidła wobtřěleli, mjez nimi busy z dźěłaćerjemi, piše guwerner Wjačeslaw Gladkow w interneće. Fota pokazuja sylnje wobškodźeny bus. W kotrym zawodźe ludźo dźěłachu, njeje znate. W zwisku z ruskej wójnu přećiwo Ukrainje stajnje zaso tež pomjezne kónčiny wobtřěluja. Nadpady z mortwymi pak su poměrnje rědke. Cyłkownje pak su škody a wopory w Ukrainje wjele hórše.

nowostki LND