To a tamne (29.04.20)
Na zadnim sydle awta hólčka porodźiła je žona w Stuttgarće. Nan dźěsća bě ju wčera rano do chorownje wjezł, jako so hrona započachu. Wustróžany zrazy muž na to do před nim jěduceho awta, dokelž bě přepozdźe borzdźił. Nichtó so na zbožo njezrani. Jako pomocnicy přijědźechu, bě žona hižo porodźiła. Chorobne awto dowjeze ju a synka do chorownje.
Z něhdyšich słužbnych košlow cłownikow nastawaja w Berlinje škitne zakryća za wšědny dźeń. Škity zhotowjeja we wobłuku recyclingoweho projekta ze składowanych zelenych košlow, kaž zastupnicy cła zdźěleja. Z jedneje tajkeje šija štyri škity. Trěbny gumij maja ze starych kabatow cłownikow. Košle předźěłuja w Berlinskich dźěłarnjach zbrašenych. Tam nastawaja z košlow tež toboły a nachribjetniki. Wšitke dochody su na dobro dźěłarnjow zbrašenych.
Hdyž maš zaćišć, zo strona za cyłe hibanje rěči
Budyšin/Drježdźany (SN/at). Sakscy swobodni wolerjo (SW) žadaja sej w lisće ministerskemu prezidentej Michaelej Kretschmerej (CDU) nastupajo wobchad z koronapandemiju „hnydomny kónc wobmjezowanjow w Sakskej, hnydomne wotewrjenje wšitkich šulow a dźěćacych zarjadnišćow, kupjelow, wobchodow kaž tež gastronomiskich zarjadnišćow a hnydomnu normalizaciju žiwjenja“. W spisu tež čitaš: „W Sakskej je žołma korony přewinjena.“ Reakcije na list, kotryž je krajny předsyda SW Steffen Große sobu podpisał, su rozdźělne. Što měnja radźićeljo frakcije SW w Budyskim wokrjesnym sejmiku k tomu?
Trump chce Chinu chłostać
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump hlada jara optimistisce na hospodarske wuwiće kraja w druhim połlěće. Třeći, wosebje pak štwórty kwartal budźe nastupajo hospodarski wukon „spektakularny“, rjekny prezident wčera na nowinarskej konferency na zahrodźe Běłeho domu we Washingtonje. Hospodarstwo USA je koronakrizy dla tuchwilu w ćežkej krizy. Fachowcy wšak liča z dalšim pohubjeńšenjom. Trump zdobom připowědźi, zo wo tym rozmysluja Chinu chłostać, dokelž je na krizy wina.
Awstriske hotele zaso wotewru
Wien (dpa/SN). Hotele a pensije w Awstriskej smědźa wot 29. meje zaso hosći witać. To je ministerka za turizm Elisabeth Köstinger (ÖVP) dźensa we Wienje připowědźiła, pokazujo zdobom na wuspěchi při wobmjezowanju koronapandemije. Minjene tydźenje běchu za branšu ekstremnje ćežke a eksistencu wohrožace, wona přizna. Aktualne wuwiće pak dowola nowozapočatk. Hižo 15. meje smědźa hosćency w Awstriskej pod škitnymi naprawami zaso wotewrěć.
Fonds za hosćencarjow
FDP za „komisiju swobody“
Kwota přiběra
Berlin (dpa/SN). Kwota natyknjenjow z koronawirusom w Němskej po informacijach Roberta Kochoweho instituta (RKI) zaso přiběra. Po wčera wječor wozjewjenej statistice instituta kóždy z wirusom natyknjeny dalšeho čłowjeka natyknje. Tak mjenowana reprodukciska kwota tuž znowa 1,0 wučinja. To rěka, zo ličba nowych schorjenjow wjace njewoteběra kaž w minjenych dnjach.
RKI bě stajnje zaso potwjerdźał, zo dyrbjała kwota dołhodobnje niša hač 1,0 być. Hakle potom móhli z toho wuchadźeć, zo epidemija woteběra. Po trochowanju instituta je w zwjazkowej republice něhdźe 114 000 ludźi infekciju z wirusom přetrało. Kaž w druhich krajach liča fachowcy tež w Němskej z wulkej ličbu padow korony, kotrež njejsu spóznali.
Chłostanja nětko razniše
Berlin (dpa/SN). W nadróžnym wobchadźe płaća wot dźensnišeho někotre nowe prawidła a nowy katalog chłostanjow. Tak chcedźa kolesowarjow a pěškow lěpje škitać a na tamnym boku smalerjow raznišo chłostać.
Hdyž kolesowarjow, pěškow a elektriske rolery přesćahnu, dyrbja šoferojo awtow wotnětka w sydlišćach wotstawk połdra metra dodźeržeć, zwonka nich samo dweju metrow. Dotal bě jeničce „dosahacy wotstawk“ předpisany.
Na kedźbu brać dyrbja so tež wšitcy, kotřiž rady spěšnišo jězdźa hač dowolene. Nětko dosaha hižo 21 km/h wjace hač dowolene we wsy/měsće, zo dóstanješ 80 eurow pokuty a dypk w Flensburgu a zo dyrbiš jězbnu dowolnosć na měsac wotedać (dotal 31 km/h). Zwonka sydlišćow je nowa hranica 26 km/h.
Hinak hač dotal móža jězbnu dowolnosć hižo při prěnim překročenju sćazać. Štóž spěšnosć wo 20 km/h překroči, wšojedne hač w sydlišćach abo zwonka nich, dyrbi wotnětka dwójce tak wysoku pokutu płaćić kaž dotal. Raznišo chłostać chcedźa mjez druhim tež parkowanje na kolesowanskich šćežkach.
Rjadowanja přiwzać
To a tamne (28.04.20)
Z wulkimi a nadměrnymi kłobukami na hłowje chcedźa wuknjacy zakładneje šule w chinskim měsće Hangzhou socialny wotstawk dodźeržeć pomhać. Pisane, meter wulke kłobuki běchu sej dźěći z pomocu staršich doma same zhotowili. We wuchodochinskim měsće z dźewjeć milionami wobydlerjow su po 99 dnjow trajacej přestawce koronawirusa dla šule zaso wotewrjene.
Hišće hač do lěća chcedźa Lipšćanske dźiwadłowe dźěłarnje škit za hubu a nós produkować. Hač do julija móhło jich tak 46 000 hromadu přińć, přiwšěm so šwalče nadźijeja, zo móža so potom zaso swojemu poprawnemu dźěłu wěnować a kostimy za přichodnu hrajnu dobu šić. Dźěłarnje běchu w měrcu po zawrjenju hrajnišćow koronapandemije dla započeli tajke škitne srědki zhotowjeć.
Etikowy kodeks wozjewili
Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus žada sej etiske měritka za nowe medije. Tohodla je kónc februara etikowy kodeks ke kumštnej inteligency wozjewił. Zapisane su w nim zasady, kotrež maja zaručić wužiwanje digitalneje technologije na dobro čłowjestwa. Tak měli systemy transparentne, njestronske, spušćomne a wěste być. K prěnim podpisarjam słuša prezident předewzaća Microsoft Brad Smith.
Hospodarstwo wuchować
Dortmund (B/SN). Předsyda banki cyrkwje a diakonije (KD) Ekkehard Thiesler žada sej wuchowanski škit za socialne hospodarstwo. Mnohe wobłuki hospodarstwa koronakriza wohroža, dokelž njejsu aktualnje pod wuchowanskim škitom. Podpěruja so jeno socialne słužby. „Tuchwilu mnohe wukubłanske a kwalifikaciske naprawy, poskitki za socialne kupnicy abo zetkanišća a wažne ambulantne poskitki móžne njejsu. KD-banka je drustwowa banka ze 4 200 sobustawami, kotraž je za potrěbnych wosebite financowanje w času korony zarjadowała. Tak přewostaja po jednorym puću a krótkodobnje kredity hač do miliona eurow.
Pozbudźa k zmužitosći
Minister Piwarz spokojom
Drježdźany (dpa/SN). Do nowych wuradźowanjow wo dalšim wotewrjenju šulow w tuchwilnej koronakrizy je sakski kultusowy minister Christian Piwarz pozitiwny facit dźělneho znowazahajenja šulskeje wučby sćahnył. „Sym jara spokojom, kak je prěni tydźeń tu w Sakskej wotběžał, rjekny politikar CDU dźensa w rańšim magacinje telewizije ARD. Maturu nastupajo njeje so porno lětu 2018/2019 ničo změniło, wón rjekny. Njejedna so tuž wo „nuzowy abi“.
Hoberske wudawki za brónje
Stockholm (dpa/SN). Nawjedowane wot najsylnišeje wojerskeje mocy USA su kraje swěta loni nimale dwaj bilionaj dolarow do zakitowanskich systemow inwestowali, kaž šwedski institut za měrowe slědźenje Sipri zwěsća. Po jeho trochowanju su kraje po wšěm swěće na wšě 1,917 bilionow dolarow (1,77 bilionow eurow) za brónjenje wudali, štož je 3,6 procentow wjace hač w lěće 2018. To wotpowěduje 2,2 procentomaj wšoswětoweho nutřkokrajneho bruttoprodukta a 230 eurow na wobydlerja swěta.
Italska naprawy zběhnje
