Indiscy ratarjo po puću do stolicy

štwórtk, 22. februara 2024 spisane wot:

New Delhi (dpa/SN). W Indiskej je so konflikt mjez protestowacymi ratarjemi a wěstotnymi mocami dale přiwótřił. Dźesaćitysacy burow su wčera na wuslědk dalšeje rozmołwy mjez nawodnikami demonstrantow a indiskim knježerstwom čakali. Burja žadaja sej garantowane płaćizny za swoje wudźěłki a wjace pjenježneje podpěry.

Ratarjo čakachu po informacijach medijow při barikadach betonowych blokow, železnych elementow a druhich ­wěcow, z kotrymiž běchu woni dróhi do směra na indisku stolicu New Delhi zaraćili. Ratarjo mějachu bagry, měchi pěska, rukajcy a nahubniki sobu. Wěstotne ­mocy běchu z elektriskimi šokowymi nastrojemi, sylzopłunom a maskami wuhotowane. Pječa su z trutami sylzopłun na demonstrantow mjetali. Protestowy pochod na New Delhi běchu ratarjo hižo minjeny tydźeń zahajili. Policisća běchu jón stajnje zaso ze sylzopłunom zadźerželi. Po wjacorych njewuspěšnych rozmołwach ze zastupnikami knježerstwa běchu ratarjo rozsudźili, zo z maršom do stolicy pokročuja. Protest wotměje so ­něšto měsacow do wólbow parlamenta.

To a tamne (22.02.24)

štwórtk, 22. februara 2024 spisane wot:

Priwatny stawk šofera nakładneho awta na parkowanišću je zasadźenje policije zawinował. Předewzaćel wozydłownistwa bě policiju wo pjanym šoferu na parkowanišću w Ottendorfje-Okrilli informował. Zastojnicy nadeńdźechu woprawdźe 52lětneho pólskeho šofera, kiž měješe wjace hač dwě promile alkohola. Jěć pak wón nochcyše, dokelž swojeho šefa dla stawkowaše, kaž sam rjekny.

Sta litrow piwa na dróze a hromady črjopow: Nakładne awto je wčera po puću na awtodróhu 70 w hornjofrankskim Kulmbachskim wokrjesu sta piwowych kašćikow zhubiło. Rumowanje traješe po informacijach policije wjacore hodźiny. Palety piwa běchu so w křiwicy suwać započeli, přełamachu wobhrodźenje připowěšaka a padnychu na dróhu. Kontrola wunjese, zo njebě piwo porjadne přiwjazane. Škoda wučinja 35 000 eurow.

Dźeń maćeršćiny

srjeda, 21. februara 2024 spisane wot:

Budyšin/Drježdźany (SN/MiP). Składnostnje dźensnišeho Mjezynarodneho dnja maćeršćiny je Cordula Ratajczakowa projekt za rewitalizaciju serbšćiny - ZARI, w kotrymž jako wědomostna wjednica dźěła, w Sakskich nowinach (SZ) předstajiła. Nimo wažneho dźěła rěčnych motiwatorow je tež na wědomostne dźěło w projekće a z toho wuchadźace dopó­znaća skedźbniła. Dźěło na „rěčnych biografijach“ wukristalizuje na přikład přičiny za wšelakore nastajenje ludźi k serbšćinje w dwurěčnych kónčinach. „Z wulkej wěstosću móžemy prajić, zo ma kóždy Łužičan znajmjeńša jednoho w swojej swójbje, kotryž je serbsce rěčał“, praji Ratajčakowa. Projekt ZARI widźi w tutym fakće šansu, rěč dźěda abo wowki mjez ludźimi zaso wožiwić.

Baerbock namołwja Putina

srjeda, 21. februara 2024 spisane wot:

Rio de Janeiro (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je do zetkanja wodźacych a wuwiwacych so industrijnych krajow swěta G20 na zamołwitosć ruskeho prezidenta Wladimira Putina za daloko sahace sćěhi nadpadniskeje wójny přećiwo Ukrainje dopominała. „Hdyž sej Putin mysli, zo je swět po dwěmaj lětomaj zabył, štó je za wójnu a jeje sćěhi zamołwity, potom je so mylił“, rjekny Baerbock do wotlěta do Brazilskeje. Wójna traje mjeztym dwě lěće.

Dalše słyšenje Assangea dla

London (dpa/SN). Rozsudne słyšenje w juristiskim rozestajenju w Londonje wo přepodaće Juliana Assangea justicy USA traješe dźensa druhi dźeń. Po tym zo su wčera prawiznicy załožerja platformy Wikileaks swoje argumenty přednjesli, ličachu dźensa z přednoškom přećiwniskeje strony. Hdy sudnistwo rozsudźi, njeje znate. W USA chcedźa Assangea spionaže dla k jastwu 175 lět zasudźić, dokelž je wójnske złóstnistwa wotkrył.

Wuradźuja wo cannabisu

W israelskej stolicy Tel Avivje su so wčera wječor znowa přiwuzni israelskich zastajencow zhromadźili, kotrychž běchu wojowarjo islamistiskeje Hamas 7. oktobra do Gazaskeho pasma zawlekli. Pod hesłom „Wodajće, zo su nas zawlekli“ protestowachu přećiwo wuprajenju prawicarskeho ekstremistiskeho financneho ministra Bezalela Smotricha, kiž bě nowinarjam rjekł, zo njeje wuswobodźenje zastajencow „to najwažniše“, dołhož njejsu wšitcy terorisća morjeni. Foto: pa/REUTERS/Dylan Martinez

Rozšěrjenje Tesle wotpokazali

srjeda, 21. februara 2024 spisane wot:
Grünheide (dpa/SN). Wobydlerjo gmejny Grünheide juhowuchodnje Berlina su plany twarca elektroawtow Tesla z USA nastupajo rozšěrjenje twornje z wjetšinu wotpokazali. Po wuličenju wšěch hłosow wčera wječor bě jasne, zo stej dwě třećinje přećiwo twarskim planam. Tesla chcyše zawod wo 170 hektarow rozšěrić a na nowej płoninje skład materiala, dwórnišćo a zawodnu pěstowarnju natwarić. Za to bychu znowa lěs pušćić dyrbjeli. Přećiwnicy planow kritizowachu dalše ničenje přirody a nowe strachi za wodoškitne pasmo, na kotrymž zawod steji. Gmejnska rada njeje na rozsud wobydlerjow wjazana. Wjesnjanosta Arne Christiani wobžaruje, zo njeje so poradźiło, ludźom lěpšiny wujasnić, kotrež plany Tesle gmejnje wunjesu. Braniborski hospodarski minister Jörg Steinbach (SPD) chcył nětko hišće intensiwnišo wo planach Tesle informować.

Schwesigza dojednanje

srjeda, 21. februara 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Ministerska prezidentka Mecklenburgsko-Předpomorskeje Manuela Schwesig (SPD) je posrědkowanski wuběrk Zwjazkoweje rady namołwjała, so nastupajo zakoń k polěpšenju šansow hospodarskeho rozmacha spěšnje dojednać. „Trjebamy w tutych časach signal, zo móžemy so njehladajo stronske mjezy tež raz na něšto dojednać“, rjekny politikarka dźensa w rozhłosu. „Runje hospodarstwo čaka na tutón signal.“ Posrědkowanski wuběrk mjez zwjazkowym sejmom a Zwjazkowej radu chcyše dźensa wječor wo tym wuradźować. CDU/CSU žada sej změny na dobro ratarjow.

Wagenknecht warnuje před wójnu

srjeda, 21. februara 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Załožerka swójskeje strony Sahra Wagenknecht warnuje před strachom wójny za Němsku, dyrbjało-li zwjazkowe knježerstwo Ukrainje daloko sahace brónje přewostajić. Zapósłanča zwjazkoweho sejma je so wčera z raznymi słowami přećiwo planowanej próstwje frakcijow amploweje koalicije SPD, Zelenych a FDP wobroćiła. Frakcije zwjazkowe knježerstwo namołwjeja, Ukrainu z tajkimi brónjemi podpěrować, zo ­móh­ła wona zaměrnje strategisce wažne objekty daloko za ruskej frontu nadběhować. „Tuta wot wójny pjana ­próstwa je nowy schodźenk eskalacije a woprawdźity strach za naš kraj“, Wagenknecht rjekny. Amplowa frakcija SPD, Zelenych a FDP chce wójnu do Ruskeje njesć. „To njepřinjese Ukrainje žadyn měr, ale ćehnje Němsku do wójny.“ Wagenknecht zasadźuje so za přiměr a hnydomne chutne jednanja wo měr.

Politikarka FDP Agnes Strack-Zimmermann bě sej žadała, z němskimi rake­tami Taurus rusku stolicu Moskwu nadběhować. Roderich Kiesewetter (CDU) w njedawnej rozmołwje z nowinarjemi namjetowaše, „wójnu do Ruskeje njesć“.

Wotum wobydlerjow

srjeda, 21. februara 2024 spisane wot:
Wuslědk wobydlerskeho naprašowanja nastupajo rozšěrjenje twornje twarca elektroawtow Tesla w Grünheidźe wuchodnje Berlina je jasny: Dwě třećinje wobdźělenych wopokazatej dalše płoniny, mjez nimi wulki areal lěsa a škitane łuki, zamórskemu industrijnemu hobrej přewostajić. Jich wotum je konsekwentny, dokelž su problemy twornje Tesla dla. Woda a dźěłowe mocy stej dwaj z nich. Nic pak za Teslu sam, ale za wokolinu – komuny a wobydlerjow –, za małe a srjedźne přede­wzaća w regionje a hač do Delnjeje Łužicy. Nimo toho spjećuje so předewzaće wo tarifowych mzdach jednać. Wuslědk wotuma zawjazowacy njeje. Gmejna Grünheide jón ignorować njemóže, hdyž dyrbi wo trěbnym wobtwarjenskim planje rozsudźić. Tajki gmejnskim radźićelam dotal njepředleži. Njezabyć měli na psychologiske skutkowanje wuslědka. Wšako dźe tež wo akceptancu wulkoprojektow, to braniborske knježerstwo jima. Po wotumje je dalši dialog mjez Teslu a gmejnu trěbny. Axel Arlt

Prezident: Mjenje běrokratije!

srjeda, 21. februara 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Prezident Zwjazka dźěłodawarjow Němskeje Rainer Dulger je politiku amploweho knježerstwa SPD, Zelenych a FDP zasadnje kritizował. „Njedowěra do hospodarstwa přiběra“, rjekny Dulger wčera w Berlinje na sympoziju składnostnje swojich 60. narodnin. Stat měni, zo dyrbi hospodarstwo hač do najmjeńšeho wodźić. Po tutym puću je swoboda předewzaćelstwa dale a bóle woteběrała. Tak je firmam přiběrajcy ćežko, w mjezynarodnym wubědźowanju wobstać. Dulger žadaše sej na přikład wot­twar běrokratije. „Dyrbimy jednorišo a spěšnišo być.“ Politiski balast njesměł zawody přežadać. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) na zarjadowanju rjekny, zo chcyło zwjazkowe knježerstwo běrokratiju wottwarić. Wón rěčeše w tym zwisku wo „kwěćelu přećow“, kiž knježerstwo ze wšelakich kónčin docpěje. Knježerstwo dyrbi wšo naraz činić, Scholz skoržeše: Zastaranje z energiju zaručeć, płaćizny wobmjezować, digitalizowanje pohonjeć, infrastrukturu modernizować a „wšo to wězo, ze stabilnymi statnymi financami podkłasć“. Wšitko runočasnje zwoprawdźić, pak njeje móžne, Scholz rjekny.

nowostki LND