Nochcedźa přěhračk změny być

póndźela, 04. januara 2021 spisane wot:

Łužiski kruh chce hladajo na přichodne wuwiće sobu postajeć

Choćebuz (dpa/SN). Rěčnica Łužiskeho kruha a měšćanostka Grodka Christine Herntier (njestronjanka) politikarjow namołwja, wot strukturneje změny potrjechene komuny bóle do procesa zapřijeć. Komuny dźěłaja hižo z połnej paru na projektach, kotrež móhli wuspěšnu změnu zmóžnić. Wone dokładnje wědźa, što w regionje trjebaja, wuswětli 63lětna powěsćerni dpa. Komunalna politikarka angažuje so wot lěta 2014 jako rěčnica we Łužiskim kruhu a bě zdobom čłonka brunicoweje komisije, kotraž je wobzamknyła wudobywanje brunicy najpozdźišo hač do lěta 2038 zakónčić. W potrjechenych kónčinach maja tuž nowe dźěłowe městna nastać. Zwjazk chce w regionach hač do 40 miliardow eurow inwestować. „Změna móže so jenož radźić, jeli potrjechene komuny něšto z toho maja. Jeli to ludźo akceptuja, budu woni tež wužadanjam wotpowědować. Nochcemy přěhračk strukturneje změny być.“

To a tamne (04.01.21)

póndźela, 04. januara 2021 spisane wot:

Žonu ze swójskeho balkona wuswobodźić dyrbješe minjeny tydźeń wohnjowa wobora w Mnichowje. Dwulětny synk bě ju z bydlenja wuzamknył. Poprawom chcyše mać jenož wonka telefonować, zo njeby spjace dźěćo myliła. Syn pak při­wšěm wotući a durje balkona začini. Tuž dyrbješe žona wohnjowu woboru wo pomoc prosyć.

Poprawom měješe to za porik w Awstriskej jedyn z najrjeńšich dnjow žiwjenja być. Tola wony dźeń skónči so z katastrofu. Što bě so stało? Porik krosnowaše na horu Falkert w Korutanskej. Na wjeršku staji 27lětny skónčnje prašenje, hač nochcytaj so zmandźelić, čemuž 32lětna rady přizwoli. Po wšěm zdaću sonow wo přichodnym zhromadnym žiwjenju dla so žona wobsuny. Slubjeny drje chcyše ju hišće dźeržeć, štož so jemu njeporadźi a 32lětna sunje so 200 metrow po horje dele. Na zbožo je ju wobhospodar hěty namakał a wuchował. Zranjeneho muža dyrbješe helikopter do doła dowjezć.

Podpisaja Brexit-zrěčenje

srjeda, 30. decembera 2020 spisane wot:

London (dpa/SN). Britiski parlament chcyše dźensa wo wikowanskim zrěčenju w zwisku z Brexitom wothłosować. Hakle dopołdnja stej šefina komisije EU Ursula von der Leyen a šef Europskeje rady Charles Michel nimale 1 250 stronski dokument podpisałoj. Z lětadłom bu spis do Londona dowjezeny, hdźež chcyše jón premier Wulkeje Britaniskeje Boris ­Johnson podpisać. Hišće dźensa ma tež kralowna Elizabeth II. Brexit-zakonjej ­ze swójskim podpismom přihłosować.

Zrudny rekord docpěli

Berlin (dpa/SN). Ličba mortwych, kotřiž su w zwisku z koronawirusom zemrěli, je zrudny rekord docpěła. W běhu 24 hodźin přizjewichu němske strowotniske zarjady 1 129 padow, zdźěli dźensa rano Roberta Kochowy institut w Berlinje. Nimo toho informowachu wo 22 459 nowych infekcijach. Minjeny tydźeń bě 24 740 nowych natyknjenjow. Ličby pak njehodźa so hodownych dnjow z mjenje testami dla derje přirunować.

Dalše šćěpiwo dowolene

Po wčerawšim zemjerženju w Chorwatskej je so tam zemja dźensa rano dalšej razaj třasła. Hłowny centrum bě znowa kónčina ­wokoło městow Sisaka a Petrinje na juhowuchodźe Zagreba. W běhu 49 hodźin registrowachu fachowcy 38 zemjerženjow. ­Najsylniše z nich bě wčera připołdnju, při čimž je sydom ludźi zemrěło. Seismologojo liča z dalšimi zemjerženjemi. Mjeztym so ludźo chětro boja a su minjenu nóc w awtach abo pod hołym njebjom přenocowali. Foto: pa/Slavko Midzor

Hišće žane terminy móžne

srjeda, 30. decembera 2020 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Němski čerwjeny křiž (DRK) njebudźe w Sakskej najskerje hač do srjedź januara žane indiwidualne šćěpjenske terminy rozdawać, dokelž njesteji dosć šćěpjenskeho srědka k dispoziciji. To zdźěli DRK wčera w Drježdźanach a pokaza na postajenja zwjazkoweho strowotniskeho ministerstwa. Po tym maja najprjedy wobydlerjow a sobudźěłaćerjow stacionarnych hladanskich zarjadnišćow šćěpić. Kaž ze sakskeje statistiki wuchadźa, su w swobodnym staće 970 stacionarnych zarjadnišćow, w kotrychž bydli 50 997 pomocy potrěbnych ludźi. Cyłkownje je w hladarnjach 41 311 sobudźěłaćerjow. Dotal je do Sakskeje 29 000 šćěpjenskich dozow dóšło. Wot januara ma w Sakskej wob tydźeń 34 000 dozow k dispoziciji być. Za dosahacy škit ma so kóžda wosoba we wotstawku 21 dnjow dwójce šćěpić dać.

Prawidła za dojězdźowarjow přiwótřa

srjeda, 30. decembera 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska wostanje kónčina z wjele padami korony. Tuž přiwótřa swobodny stat winowatosće dojězdźowarjow z wukrajnych rizikowych kónčin. Nimo karanteny maja potrjecheni wot jutřišeho tež wuslědk korona-testa přisłušnemu strowotniskemu zarjadej předpołožić, sakska strowotniska ministerka Petra Köpping (SPD) wčera w Drježdźanach zdźěli. Karantena wobjima cyłkownje dźesać dnjow, test njeměł starši hač 24 hodźin być. Ludźo pak maja přišedši do Sakskeje přiwšěm móžnosć test absolwować. Nanajpozdźišo w běhu 48 hodźin měli jón nachwatać.

Testowanje ma pomhać infekciske rjećazy spóznać a dalšemu wupřestrěću wirusa zadźěwać. Kóšty maja potrjecheni přewzać. Štóž w susodnych krajach dźěła, studuje abo so wukubłuje ma so wot 11. januara prawidłownje dwójce wob tydźeń na swójske kóšty testować dać.

To a tamne (30.12.20)

srjeda, 30. decembera 2020 spisane wot:

Kołp na železniskej čarje je na sewjeru Hessenskeje zapozdźenje ćahow wuskutkował. Zwěrjo je so patoržicu ze swojim přećelom-kołpjom na čarje mjez Kasselom a Göttingenom zabłudźiło, zdźěli rěčnik zwjazkoweje policije. Přećel je so po wšěm zdaću milinowoda dla zahinył. Tamny kołp sedźeše samlutki zdźěla na kolijach čary, tak zo njemóžeše hižo žadyn ćah jěć. Wohnjowa wobora je kołpja skónčnje popadnyła a preč dowjezła.

Policija w kóždej nuzy pomha a samo w nocy dźěći dohladuje, jelizo to staršej njemóžetaj. Znajmjeńša bě tomu w nocy na wutoru tak, jako nan šěsć dźěći ­w oberfrankskim Schönwaldźe zasadźensku centralu zawoła. Jeho žona je chora a dyrbješe nuznje do chorownje. Wón pak bě na nócnej słužbje a njemóžeše wottam preč. Samozrozumliwje policija přichwata a starosćiwym dźěćom samo bajku předčita. Kaž zastojnicy zdźělichu, bě zbytna nóc měrna a dźěći spachu.

Spěšnje jednali

wutora, 29. decembera 2020 spisane wot:

Drježdźany (SN/JaW). Sakska ma ptaču mrětwu w dalokej měrje pod kontrolu. To wozjewi wčera Sakska statna ministerka za socialne a towaršnostnu zhromadnosć Petra Köpping (SPD) w Drježdźanach. „Schorjene zwěrjata su wotstronjene a potrjechene kurjency desinfikowane. Přiwšěm pak měli wšitcy hygienowe a škitne naprawy we wobchadźenju z pjeriznu striktnje dodźeržeć“, wona potwjerdźi. Kaž ministerka dale zdźěli, je z tym wupřestrěwanje wirusa H5N8 na dalše pjeriznowe zawody wuzamknjene.

Pomoc chorownjam zwyšić

wutora, 29. decembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Němska towaršnosć chorownjow starosća so wobmjezowanjow w hojernjach korony dla, wšako njemóža tam hižo regularnje hospodarić. Wjele operacijow je wotprajenych. „Jeli zwjazkowe knježerstwo pomoc jasnje njezwyši, njemóža chorownje hižo klětu w prěnim kwartalu mzdu personalej zapłaćić“, wuzběhny prezident towaršnosće chorownjow Gerald Gaß. Pjenjezy z regularneho zastaranja wšudźe pobrachuja a chorownje maja jenož hišće wobmjezowane financne srědki.

Ratarjo dale protestuja

Berlin (dpa/SN). Sta ratarjow protestuje tež dźensa w Delnjej Sakskej a Sewjerorynsko-Westfalskej a blokěruje ze swojimi traktorami zajězdy k składam kupnicow Aldi. Z tym skedźbnjeja na politiku niskich płaćiznow discountera. „Ratarjo wostanu tak dołho, doniž so Aldi njehiba a konstruktiwne namjety sposrědkuje“, zdźěli rěčnik protestneho hibanja w Delnjej Sakskej Anthony Lee. Přičina blokady je dalše zniženje płaćizny za butru.

Biden blokady Trumpa kritizuje

Na wikach přećow, kotrež su wčera w peruskim měsće Lima wotewrěli, přeja sej ludźo lětsa hladajo na swětowu koronapandemiju wosebje krutu strowotu a dźěło, kotrež su mnozy zhubili. Hišće jedyn tydźeń su wosebite wiki přistupne, hdźež přewjedu šamanojo čisćenske rituale, za kotrež maja zajimcy něhdźe dźesać dolarow zapłaćić. Foto: pa/Martin Mejia

nowostki LND