To a tamne (25.06.20)

štwórtk, 25. junija 2020 spisane wot:

Móšnju ze 460 eurami namakała je wutoru popołdnju 13lětna holca w Drježdźanach blisko Hłowneho dwórnišća a je ju hnydom policiji přepodała. Sprawnosć chcedźa zastojnicy nětko honorować a jej darik přepodać. Hač tež wot wobsedźerja móšnje něšto dóstanje, to so hišće pokaza. Winowatosć za to dźě žana njewobsteji.

Dwaj razaj wob lěto narodniny swjećić smě nětko 15lětny młodostny z porynsko-pfalcskeho městačka Kirn. Na dompuću ze zetkanja z přećelemi bě wón tak mučny, zo so na kolije železnicy lehny a njepytny ani, kak regionalny ćah přijědźe. Lokomotiwnik bě jeho wuhladał a zawoła policiju. Zastojnicy dyrbjachu młodostneho samo budźić, tak kruće wón spaše. Zo je tajku strašnu situaciju přežiwił, jemu scyła wědome njebě.

Duda pola Trumpa

srjeda, 24. junija 2020 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Něšto dnjow do prezidentskich wólbow w Pólskej přebywa jeje statny prezident Andrzej Duda dźensa na wopyće pola prezidenta USA Donalda Trumpa we Washingtonje. Najwažniša tema je wojerska prezenca USA w Pólskej, kotrejež so Duda jara nadźija. W rozmołwje ma tež wo wobrónjenje pólskeho wójska ze stron USA hić. Wopyt Dudy je prěni tajki, po tym zo so koronawirus tak masiwnje w USA rozpřestrěwa.

Swětowe hospodarstwo ćerpi

Washington (dpa/SN). Mjezynarodny měnowy fonds (IWF) chcyše dźensa aktualizowanu prognozu k wuwiću swětoweho hospodarstwa předstajić. Wone dźě tuchwilu jara ćerpi. Hladajo na dale wupřestrěwacy so koronawirus budu negatiwne wuskutki sylniše hač hišće w aprylu wočakowane, zdźěli ludowa hospodarka IWF Gita Gopinath w swojim internetnym blogu. Za klětu liči měnowy fonds zaso z rozrostom hospodarstwa.

Nětko bě Wiesenhof potrjecheny

W Moskwje su dźensa dobyće nad nacistiskim režimom před 75 lětami wopominali a wulku wojersku paradu wotměli. Poprawom chcychu hižo 9. meje dźeń dobyća wo­swjećić, štož pak koronapandemije dla wotprajichu. Nětko su to potajkim nachwatali, byrnjež w Ruskej hišće nowoinfekcije zwěsćeli. Foto: pa/Aleksander Zemljaničenko

Na ćežišća so dojednali

srjeda, 24. junija 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Strony sakskeho knježerstwa, CDU, SPD a Zeleni, su so wčera na prěnim posedźenju koaliciskeho wuběrka na 17 ćežišćow zhromadneho dźěła dojednali. Mjez druhim chcedźa chorownje a strowotniski wobłuk bóle podpěrać. Za wažne dale maja fachowcow za Saksku zdobyć. Poskitk wobnowjomnych energijow chcedźa rozšěrić, slědźenje, wuwiće a digitalizaciju sylnišo podpěrać.

Hakle loni wuzwolena koalicija ma drje z tuchwilnej koronapandemiju wulke wužadanje zmištrować, ma pak zdobom dźěło knježerstwa wukonjeć. Nastupajo w januaru předstajene programy njemóža njedostatka pjenjez dla wšitko tak přewjesć kaž předwidźane. Wšako su wjele wobłukow pandemije dla podpěrali.

Dalše wolóženja

srjeda, 24. junija 2020 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). W Braniborskej móža wobydlerjo z nowymi wolóženjemi wobmjezowanjow ličić, zdźěli wčera rěčnik braniborskeho knježerstwa Florian Engels w Podstupimje. Kopańca, mjetańca a judo změja dorosćeni bórze zaso dowolene. Dotal smědźachu to jeno dźěći a młodostni. Na pasažěrskich łódźach njetrjebaja pućowacy pod hołym njebjom hižo škit za hubu a nós měć, na dowolowych jězbach w busu njetrjebaja sobujěducy na wěstotny wotstawk dźiwać. W zjawnym bliskowobchadźe wšak je škitne zakryće dale trěbne.

Přichodnu wutoru chce knježerstwo wo mjenowanych wolóženjach rozsudźić. Hižo wot 15. junija w Braniborskej wobmjezowanja, kaž na přikład socialnych kontaktow, krok po kroku zběhnu.

Rozšěrjena jama Nysu a Wódru wohroža

srjeda, 24. junija 2020 spisane wot:

Choćebuz (SN/at). Plany, brunicowu jamu w pólskim Turowje blisko Bogatynje a němskeje Žitawy rozšěrić, dale kritiku wuwabjeja. W srjedźišću steji porok, zo hroža wu­twarjeneje jamy dla ćežkometale Nysu a Wódru zanjerodźić. Hač do lěta 2040 chce susodny kraj tam brunicu wudobywać.

Znapřećiwjenska doba k planam Polskeje Grupy Energityczneje bu póndźelu we wobłuku Wódra-konsultacije europskeje wódneje wobłukoweje směrnicy na mjezynarodnej runinje zakónčena. Wuchodobraniborscy a łužiscy čłonojo Zwjazka 90/Zelenych mjenowanu kritiku podpěruja a su znapřećiwjenja zapodali, kaž rěčnica wokrjesneho zwjazka Sprjewja-Nysa Heide Schinowsky rozprawja.

Skedźbliwje dale postupować

srjeda, 24. junija 2020 spisane wot:

Sakska wčera dalše wolóženja wobmjezowanjow připowědźiła

Drježdźany (dpa/SN). W Sakskej je ličba na koronawirus nowoinficěrowanych snadna. Wčera přizjewi tudyše knježerstwo cyłkownje 5 429, šěsć padow wjace hač dźeń do toho. Ličba zemrětych wosta z 220 konstantna. Sakska ma tuž wšu přičinu rozmyslować, wobmjezowanja pandemije dla dale wolóžić. Wčera je sakske knježerstwo nowe škitne postajenja wozjewiło, kotrež maja wot 30. junija do 17. julija płaćić.

Teoretiske swětło

srjeda, 24. junija 2020 spisane wot:
Dźiwadła, kina a koncertne žurle su mjeztym zaso přistupne, znajmjeńša teoretisce. Bórze slěduja kluby – tohorunja znajmjeńša teoretisce. Bjezdwěla to swětło w tunlu njeličomnym swobodnje skutkowacym hudźbnikam, wuměłcam małeje formy, zwukowym a wobswětlenskim technikarjam. Hač Biskopičanski East-Club, Budyski Kamjentny dom, Kamjenski Safe Club abo Wojerowska Kulturna fabrika – wšudźe po nimale štyrjoch měsacach ćišiny zawěsće rěka: radšo mjeńši koncert resp. DJjowy set bjez rejow abo kabaretny wječor hač docyła žadyn poskitk. Strowotniske kaž tež financne riziko přiwšěm zbywa. Zarjadowarjo maja za dodźerženje předpisow hygieny rukować, a je dwělomne, hač móža pod tajkimi wuměnjenjemi zmysłapołnje hospodarić. Přiwšěm a tónle mikrokosmos překročejo pak mamy sej wuwědomić, zo njesměli nětko mróčele łójić. Přichodny lockdown je dale stajna opcija. Bosćan Nawka

To a tamne (24.06.20)

srjeda, 24. junija 2020 spisane wot:

Jendźelske korčmy-puby wopytać je koronapandemije dla hižo dlěje hač tři měsacy zakazane. To drje nochcyše wjac hač sto ludźi akceptować a je so w jednej tajkej zetkało, zo bychu sej zaso raz zhromadnje připili. Po wulkej žlokańcy pak njesměrnje harowachu, zo wołachu wobydlerjo policiju, kotraž ilegalne zetkanje skónči. Młodźi ludźo pak so tomu chětro wobarachu a „so žałostnje zadźeržachu“, kaž w policajskej rozprawje steji.

Ze swojej kameru swójske wuchowanje filmował je 43lětny šofer awta na A 73 pola Forchheima. Wón bě kontrolu nad swojim jězdźidłom zhubił a tak zražku zawinił. Wón a 49lětna sobujěduca njemóžeštaj ćežko zranjenaj a zatłusnjenaj samaj z awta wulězć. Po wšěm zdaću pak měješe muž znajmjeńša hišće mocy dosć filmować, kak su jeju wohnjowi wobor­nicy wuswobodźili.

Koronakriza situaciju přiwótřa

wutora, 23. junija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wjac hač 250 milionow dźěći po cyłym swěće nima po informacijach UNESCO žanu móžnosć, do šule chodźić. To wuchadźa ze swětoweje kubłanskeje rozprawy organizacije UNO, kotraž bu dźensa wozjewjena. Koronakriza situaciju hišće přiwótřa. Tež w Němskej je połoženje napjate, wšako wjetšina kubłanišćow koronapandemije dla hižo tři měsacy dołho jenož nuzowje dźěła. Dźensa su fachowcy w Berlinje tuchwilnu situaciju němskeho kubłanskeho systema rozjimali.

Ćeže na wukubłanskich wikach

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je dźensa z nawodami z industrije, rjemjeslnistwa ­a dźěłarnistwow w Berlinje wo aktualnym stawje na wukubłanskich wikach rěčał. Pozadk toho je, zo ma wjele přede­wzaćow koronakrizy dla financne ćeže, čehoždla njemóža wučomnikow při­stajić abo chcedźa swoje aktiwity w tym wobłuku pomjeńšić. Zwjazkowa kubłanska ministerka Anja Karliczek (CDU) bě hižo spočatk meje před wuskutkami warnowała.

Dalše naprawy trěbne

nowostki LND