Po cyłym swěće su ludźo dźensa namołwjeni za škit klimy ...
Wobswětoškitne zwjazki: Nicw našim mjenje
Berlin/Madrid (dpa/SN). Hladajo na zwadu wo kónc zmilinjenja brunicy, wo wutwar parkow wětrnikow a wo škit klimy dla pojědźe zwjazkowe knježerstwo z wida němskich wobswětoškitnych zwjazkow z prózdnymaj rukomaj na swětowu klimowu konferencu UNO. „Prózdne w tym zmysle, zo swójske klimowe zaměry, kotrež tak a tak njedosahaja, podkłasć njemóže“, rjekny šef wobswětoškitneje organizacije WWF Michael Schäfer wčera w Berlinje. Zaměr za lěto 2020, na wšě 40 procentow škódnych płunow porno lětu 1990 zalutować, „je do druheje połojcy přichodneho lětdźesatka přestorčeny“. Zaměr za lěto 2030, potom 55 procentow mjenje wustorkować, njeje ze žanymi naprawami podkładźene. Klimowa konferenca UNO započnje so póndźelu.
To a tamne (29.11.19)
Wurosćeneho jelenja při awtodróze dla je zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) ducy na termin wokołopuć jěć dyrbjała. Wona bě póndźelu ze swojim słužbnym wozom na awtodróze A 20 po puću, jako su jězdnju jelenja dla cyłu hodźinu zawrěli, zo bychu jeho wuhnali. Awto kanclerki dyrbješe pódlanske puće wužiwać. Zwěrjo steješe mjez dźiwinowym płotom a awtodróhu strašnje blisko při jězdni.
Dlěje hač 70 lět po skónčenju Druheje swětoweje wójny bu akordeon, kiž bě so we wójnskich šmjatkach zhubił, zaso swojemu wobsedźerjej wróćeny. Ameriski general přepoda jón w eifelskim měsće Schleiden swójbje Kupp. Dźěd generala bě instrument po bitwje pola padnjeneho němskeho wojaka našoł a sobu wzał. Na akordeonje napisana adresa pak zmóžni, jón nětko wróćić.
Trump hibanje podpěruje
Washington (dpa/SN). Demokratiske hibanje w Hongkongu móže wyskać, knježerstwo w Pekingu je roznjemdrjene: USA su demokratiskemu hibanju w chinskim wurjadnym zarjadniskim pasmje rjap skrućili. Prezident USA bě wot kongresa wobzamknjenej zakonjej podpisał, kotrejž matej měsacy trajace protesty w aziskej metropoli podpěrać. China je hnydom reagowała, rěčo wo „nješwarnym měšenju do nutřkownych naležnosćow“ kraja.
Podźěl USA a Němskeje jenaki
Brüssel (dpa/SN). Němska přewozmje přichodnje jenaki podźěl zhromadnych kóštow w NATO kaž USA. Po informacijach powěsćernje dpa je so 29 čłonskich statow w Londonje na to dojednało, dotal płaćiwy kluč rozdźělowanja změnić. Tak ma so podźěl USA na zhromadnych kóštach wot lěta 2021 wot 22,1 na 16,35 procentow pomjeńšić. Němski podźěl rozrosće w samsnym času wot 14,8 na 16,35 proc. Nastawacy deficit maja tamne kraje NATO wurunać, z wuwzaćom Francoskeje.
Etat Seehofera wobjednali
Dwaj dnjej po ćežkim zemjerženju w Albanskej pomocnicy z psami dale ...
Parlament EU za „klimowy nuzowy staw“?
Strasbourg (dpa/SN). Europski parlament chcyše dźensa „klimowy nuzowy staw“ wukazać. Zapósłancy EU mějachu na posedźenju w Strasbourgu wotpowědny dokument schwalić, kotryž ma předewšěm symboliski charakter a ma ćišć wutworić, zo bychu z toho konkretne zakonje wo škiće klimy nastali. Z rozsudom chce Europski parlament po swójskich wuprajenjach podšmórnyć, zo dyrbja kraje změny klimy dla nuznje jednać.
Hač do kónca běchu so wo teksće rezolucije wadźili. Někotři němscy zapósłancy běchu sej žadali, město „nuzoweho stawa“ radšo wo „nuzowym padźe“ rěčeć. Zaso druzy parlamentownicy chcyli wuraz „nuznosć“ wužiwać, předewšěm čłonojo Europskeje ludoweje strony (EVP). „Nuzowy staw“ dyrbjał konsekwency měć, kotrež móhli tež demokratiske prawa ludźi wobmjezować, rjekny wobswětopolitiski rěčnik EVP Peter Liese. Wón ma rezoluciju generelnje za „njetrjebawšu. Dyrbimy so na konkretne dypki na dobro klimy koncentrować.“
Debatuja wo winowatostnym lěće
Berlin (dpa/SN). Namjet předsydki CDU Annegret Kramp-Karrenbauer nastupajo powšitkownu słužbnu winowatosć za młodych ludźi zbudźa diskusije. Tajka winowatosć njeby bjez změny wustawy móžna była, a za to trěbna wjetšina dweju třećinow njeje tuchwilu wotwidźomna. W centrali CDU w Berlinje su so fachowcy dźensa na tak mjenowanej dźěłarničkowej rozmołwje z tajkej jednolětnej słužbu młodostnych po wuchodźenju šule w towaršnostnym a powšitkownowužitnym wobłuku zaběrali.
Předsydka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer bě namjet do diskusije přinjesła. W rozmołwje z nowinarjemi wona rjekny, zo je jej „hłuboka byrgarska myslička, zo młodźi ludźo towaršnosći něšto wróća“.
Předsyda FDP Christian Lindner winowatostne lěto wotpokazuje. Stat „měł swobodu zaručić a njewupěrać so jako reglementěrar a kubłar“, praji Lindner powěsćerni dpa. „Cyłe žiwjenske lěto młodych ludźi by so zestatniło, zo móhła so CDU stronskopolitisce profilować.“
Horcy powětr
To a tamne (28.11.19)
Štyri kamele wosrjedź města su w sewjerorynsko-westfalskim Remscheidźe zasadźenje policije zawinili. Wone přechodźowachu so wčera rano cyle měrnje po měsće a posłužowachu so w zahrodkach. Jich wobsedźer wšak bě spěšnje zwěsćeny: hóstny cirkus. Sobudźěłaćerjo kamele bjez problemow wróćo wjedźechu.
Zelene sportowe črije, kotrež bě bywši lochkoatlet a superstar Usain Bolt při swojich swětowych rekordach wužiwał, je wón nětko Němskemu črijowemu muzejej w porynsko-pfalcskim Hauensteinje darił. „Powostanki tartanoweje čary a wobškodźenja póduše dopokazuja, zo je Bolt w črijach woprawdźe běhał“, zdźěli direktor muzeja. Klětu nalěto planuje dom wosebitu prezentaciju črijow prominentnych, tak tež Angele Merkel, Borisa Beckera, Thomasa Gottschalka a wjacekrótneho olympiskeho dobyćerja Bolta.
Přilubja widźomnu změnu
Strasbourg (dpa/SN). Nowa prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen je wobšěrnu a za wšitkich widźomnu změnu w Europje přilubiła. „Činimy to, dokelž mamy to za prawe“, rjekny křesćanska demokratka dźensa do rozsudneho wothłosowanja wo komisiji w Europskim parlamenće. Ursula von der Leyen zasadźa so za to, rólu Europy w swěće sylnić. Dyrbjał-li parlament w běhu dnja komisiju wuzwolić, móhła von der Leyen ze 26 komisarami 1. decembra dźěło zahajić.
Trump na słyšenje přeprošeny
Washington (dpa/SN). Justicny wuběrk Domu reprezentantow USA je prezidenta Donalda Trumpa w zwisku z přepytowanjemi k jeho wotsadźenju na słyšenje přeprosył. Předsyda wuběrka Jerry Nadler bě so jeho pisomnje prašał, hač nochcył so ze swojimi prawiznikami přichodny tydźeń srjedu na posedźenju wobdźělić, zo móhł so sam swědkow prašeć. Wšitcy wšak z tym liča, zo njebudźe Trump, kiž mjenuje přepytowanja „honjeńcu“, přeprošenje sćěhować.
46 přežiwjenych wuchowali
