Rěče dla přewšo hódna a wosebje zajimawa
Pohladnicy powědaja wo dawnych časach, swědča wo podawkach a ludźoch. Alfons Handrik wotkrywa nam swět, na kotryž smy w minjenych lětach nimale pozabyli.
Pohladnica z třomi rjanymi motiwami z Konjec je přewšo hódna a wosebje zajimawa, dokelž njejsu jenož podpisy fotow serbsce podate. Runočasnje zhoniš z postrowom tež serbske pomjenowanje wsy w dźensnišej Ralbičansko-Róžeńčanskej gmejnje. Pohladnica, dźěło znateho Kamjenskeho fotografa Curta Borna, wuńdźe spočatk minjeneho lětstotka. Na zadnjej stronje, kotraž je z pjeć pjenježkami frankěrowana, maš, kaž bě to swój čas z wašnjom, nimo podateje adresy dwaj kołkaj. Jónu, zo bu karta 24. nowembra 1903 w Róžeńće wotpósłana, a tamny, zo je dźeń pozdźišo we Wotrowje dóšła. Swědči to wo tym, kak spěšny póst tehdy hižo bě.
Dobyćerjo wubědźowanjawo najrjeńše jutrowne jejko 2020
Wóskowanje wjacebarbne:
1. Sandra Siegert Lubij
2. Bettina Borcherding Rahden
3. Heidemarie Hoeftowa Mały Wjelkow
Wóskowanje jednobarbne:
1. Friederike Zobelowa Kamjenc
2. Ines Trenšelowa Climbach
3. Bettina Borcherding Rahden
Bosěrowanje wjacebarbne:
1. Beatris Sachse Mikow
2. Rebecca Herold Uhlstädt-Kirchhasel
3. Ines Trenšelowa Climbach
Bosěrowanje jednobarbne:
1. Beatris Sachse Mikow
2. Heidemarie Hoeftowa Mały Wjelkow
3. Ines Trenšelowa Climbach
Škrabanje:
1. Carola Stauberowa Berlin
2. Kurt Pluta Běła Woda
3. Helga Kalusowa Wětošow
Wužrawanje:
1. Sylke Roßbachojc-Schreierowa Choćebuz
2. Edeltraud Gründelowa Wojerecy
3. Dagmar Roßbachowa Choćebuz
Připóznawanske myto 2020:
wóskowanje wjacebarbne:
Horst Fabian Drježdźany
Axel Amthor Běła Woda
bosěrowanje wjacebarbne:
Petra Nakońcowa Slepo
škrabanje:
Werner Zaroba Wojerecy
wužrawanje:
Helena Palmanowa Budyšin
Spěchowanske myto 2020:
wóskowanje wjacebarbne:
Wiebke Zimmermann Markersdorf
wóskowanje jednobarbne:
Mandy Schulzowa Choćebuz
Nětko gymnaziasća knihu pisaja
Foto: SN/Hanka ŠěnecPod hesłom „Naša serbska kniha“ pokročuje Ludowe nakładnistwo Domowina lětsa ze swojim wosebitym projektom za šulerjow. Po lońšim jara wuspěšnym zazběhu z Ralbičanskimi wyšimi šulerjemi ma w přichodnych tydźenjach kniha ze 7. lětnikom Serbskeho gymnazija Budyšin nastać. Ralbičenjo zaběrachu so z fabulemi. Budyscy gymnaziasća smědźa so na temu „Kołoběh lěta – počasy, nałožki“ na polu lyriki wuspytać. Nimo pisanja swójskeje knihi poskića nakładnistwo šulerjam, proces jeje nastaća přewodźeć. K tomu słuša zestajenje prěnički kaž tež marketing, z kotrymž budu so holcy a hólcy wosebje hladajo na premjeru rozestajeć. Na te wašnje zeznajomjeja so tohorunja z dźěłom a z powołanjemi w nakładnistwje. Wjele wuspěcha tuž awtorami! Waš Dźěćiznak
Jejka rady bosěruje
Kóžde lěto w nalěću wjeselu so na wóskowanje jutrownych jejkow. Před třomi lětami sym započał jejka debić. Naša mać je mi to pokazała. Najradšo nałožuju bosěrowansku techniku, při kotrejž wósk na jejku wostanje. Rjany pisany wósk sym sej zaso na jutrownych wikach minjeny kónc tydźenja w Budyšinje kupił.
Jonas Jurk
Foto: Michaela JurkowaTo běchu prózdniny!
Hač sněhakować, sankować abo so smykač – we Łužicy to lětsa móžno njebě. Njemějachmy nažel prawu zymu. Tak su sej šulerjo 2. lětnika Chróšćanskeje Serbskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“ hinašu zaběru pytali. Pak su sej ze staršimi tam wulećeli, hdźež sněh ležeše, pak su so we wsy z přećelemi zabawjeli. Najlěpje, zo sami čitaće, što su někotři z nich dožiwili. W šuli su pola wučerki knjenje Wjenkoweje wo tym nastawk napisali a k tomu wobrazy rysowali. Milenka Rječcyna
„Armin Mueller-Stahl –lět swobody“
„Armin Mueller-Stahl – lět swobody“ rěka wustajeńca swětoznateho dźiwadźelnika, kotraž je wobrazowuměłski přinošk k lětušim Lessingowym akcentam w Kamjenskej Słodarni.
Wjele mjezynarodneje kedźbnosće je Lessingowe město hnydom na so sćahnyło, jako bu znate, zo chce Armin Mueller-Stahl sam na wotewrjenju swojeje přehladki přitomny być. Hižo loni bě wón swoje mólby Kamjenskemu publikumej w tamnišim sakralnym muzeju swj. Hany pod hesłom „Wo basnikach a swjatych“ předstajił, tehdy wšak sam tam njebě. Na wotewrjenje lětušeje wustajeńcy w Słodarni pak přichwata jara wjele lubowarjow wuměłstwa do měšćanskeho dźiwadła. Hladajo na hoberski nawal bě to runje prawy rozsud.
Wowka w nim zahoritosć za molowanje rozpaliła
Serbski Žylow w srjedźišću
Serbska pratyja 2020 wěnuje so předewšěm wosadnej wsy Žylow, wopominacej lětsa 720. róčnicu prěnjeho naspomnjenja sydlišća na kromje Błótow. Na titulnej stronje wuhladamy wobraz wo jěcharjach po puću na łapanje kokota; před nimi kroča holcy w delnjoserbskej narodnej drasće z wěncomaj za dobyćerjow, a w pozadku widźimy Žylowski Boži dom. Na zadnjej stronje je foto jěchacych pachołow při hajenju žnjenskeho nałožka. Fotowa reportaža Tomasa Kläbera předstaja na dźewjeć barbnych fotach zwučowanje Žylowskeje wohnjoweje wobory a pěstowanje nałožkow, kaž stej to camprowanje a mejestajenje.
Jara zajimawy je přinošk wo Gräbigojc swójbje, kotraž po generacijach hižo 400 lět w Žylowje bydli. Awtor Gerat Gräbig bě wobšěrnje we wosadnym cyrkwinskim archiwje slědźił a nimo toho stare swójbne fota a wujimkaj wo Gräbigojc z Casnika dodał. Z tójšto wurězkow zestajenej nastawkaj skićitej přehlad wo wšelakich podawkach wjesneho žiwjenja wot lěta 1854 do 1918 a dale hač do 1933. Tajka mała chronika njeje jenož wjesnjanam jara infomatiwna a powučna.
1001 nóc ke karnewalej
Póstniske bary su Kulowska wosebitosć. Kóžde lěto móža so tam dźesaćitysacy hosći wjeselić. Jakub Langa bě raz wćipny a je so Rolanda Salowskeho kaž tež Krystofa Langi prašał, što wšitko poprawom k tomu słuša, tajku baru w póstniskim času zamołwić?
Hdy a kak sće mysličku zrodźili, zo chceće póstnisku baru wočinić?
K. Langa: Smy hižo dołho ideju měli, jednu baru ke Kulowskemu karnewalej poskićić. Kóždy z našeje skupiny je póstniski nora, a tajka bara je wšak tež přičina, zo móžemy pjeć dnjow zasobu póstnicy bjez hubjeneho swědomja swjećić.
Tematika wašeje bary je Alf Layla wa Layla, štož rěka 1001 nóc. K tomu słuša, zo jako karawana dale poćehnjeće. Je tomu tak?
R. Salowski: Tematice přeco swěrni wostanjemy. Kóždy so orientalisce drasći, zo móhł w karawanje sobu hić. Spytamy tež telko póstniskich spěwow k tematice hrać, kaž je móžno. Tučasna lokalita je mjeztym naša druha městnosć. Prěnja běše blisko šule. Tuž so na to dźeržimy, zo dale ćehnjemy.
Čehodla pak sće lětsa hižo třeće lěto zasobu samsnu městnosć měli?
Kulowske póstnicy z rekordami
Pjatk, 6. měrca 2020
314. póstniska sezona w Kulowje je nimo, a znowa wostanu wšěm sobuskutkowacym kaž tež wopytowarjam najkrasniše kostimy a partyjowe wječory w pomjatku. Na sobotnych žonjacych póstnicach wobdźělichu so 103 skupiny – telko kaž hišće ženje! Wječor běchu bary kopate połne, zdźěla njebě scyła móžno je wopytać. Za to běše pjatk a njedźelu wječor přijomniše, kaž mnozy młodostni rozprawjachu.
Tež póndźelu pokazachu nory zaso swoju kreatiwnu žiłku, jako wjedźeše karnewalowy ćah po městačku. Jedyn wóz bě rjeńši hač tamny, a nalada bě wšudźe wulkotna! Sobotu kaž tež róžowu póndźelu běchu hasy połne hejsowacych póstnicarjow.
Facit: Karnewal w Kulowje je mnohim serbskim młodostnym wjeršk lěta, štož partyjowe wječory nastupa! A to tam zaso raz wšitcy dopokazachu, byrnjež jim wjedro zdźěla chětro klubu činiło!
Jurij Bjeńš
Fota: Beno Šołta
Gymnazij póstničkuswjećił
Kaž je hižo z wašnjom, přeprosychu dwanatkarjo Serbskeho gymnazija Budyšin posledni dźeń do zymskich prózdnin wšitke nory na šulske póstnicy. Tema lětsa rěkaše „Tajki cirkus!“.
Po wulkotnym programje, do kotrehož běchu znowa wučerjo a młódši šulerjo zapřijeći, su DJjej „Pumpl a kumpl“ (Fabian Hejduška a Matej Cyž) kaž tež DJ Savid k rejam hudźili.
Jurij Bjeńš
