To běch žarliwy

pjatk, 06. septembera 2019 spisane wot:
Wot wutory hač do dźensnišeho přewjedźechu dźewjatkarjo Malešanskeje Wyšeje šule projekt „GreenCut“ w biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty. Jako pobych tam wčera dopołdnja na nowinarskej konferency při Dołhoboršćanskim haće, móžach takrjec live dožiwić, što projekt wučinja. Towarstwo Gespa bě šulerjam filmowu techniku přewostajiło, wo kotrejž móža šule hewak jenož sonić. W krasnej hatnej krajinje su šulerjo w skupinkach impresije přirody nahrawali. Kajke wjeselo woni při tym mějachu a kelko zajimawostkow su sej tak wotkryli, běše wočiwidne. A hdyž přidatnje hišće wobmysliš, zo njetrjeba šula za cyły projekt ani centa płaćić, da zwěsćiš, zo měješe rjadownja 9A z Malešec prosće njesměrne zbožo. Wšako bě wona mjez 30 wuzwolenymi projektowymi skupinami w Němskej. To běch sprawnje prajene tróšku žarliwy. Bych tajke něšto za swój šulski čas tež rady dožiwił. Pětr Dźisławk

Načolne znamki znowa tema

pjatk, 06. septembera 2019 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Načolne znamki na šulskich wuswědčenjach su wčera znowa Drježdźanske zarjadniske sudnistwo zaběrali. Hdy te swój rozsud zdźěli, njeje dotal jasne. W meji bě wyše zarjadniske sudnistwo w Budyšinje­ znamki za zadźerženje, pilnosć, sobudźěło a porjad jako móžne přizwoliło, wotpowědujo tak zdobom skóržbje Krajneho zarjada za šulu a kubłanje přećiwo rozsudej Drježdźanskeho zarjadniskeho sudnistwa z lońšeho nowembra. Tam běchu loni na próstwu šulerja rozsudźili, kiž bě přeswědčeny, zo načolne znamki jeho wobmjezuja sej powołanje swobodnje wu­zwolić. We wčera zahajenym jednanju ma so nětko wujasnić, kak so načolne znamki na dźěłowe a socialne zadźerženje šulerjow wuskutkuja.

Pućuja z wustajeńcu po Sakskej

pjatk, 06. septembera 2019 spisane wot:
Kak chcemy w Sakskej přichodnje hromadźe žiwi być? Z tymle prašenjom rozestaja so skupina Lipšćanskich wuměłcow na jězbje po Sakskej. Tak předstajeja w zjawnosći wuměłstwo a wabja ludźi do rozmołwy. Wuměłske twórby nastachu na zakładźe biografiskich a kolektiwnych dopomnjenkow. Medialne wobrazy zajimcam pokazuja, z kajkej lochkosću móža na domiznu a Saksku zhladować. Pućowansku­ wustajeńcu „Kak chcemy přichodnje w Sakskej hromadźe žiwi być“ je Běłowodźanski­ wyši měšćanosta Torsten Pötzsch (Klartext) wčera na naměsće před tamnišim dwórnišćom wotewrěł. Foto: Joachim Rjela

To a tamne (06.09.19)

pjatk, 06. septembera 2019 spisane wot:

Honač Maurice w Francoskej smě dale spěwać. Skóržbu přećiwo jeho wobsedźerce je krajne sudnistwo w Rocheforće wčera wotpokazało. Nimo toho ma jej skóržbnik 1 000 eurow wotškódnjenja płaćić. Porik, kotryž ma na kupje Île d’Oléron dowolowy domčk, bě so spěwaceho honača dla njesměrnje hóršił, dokelž bě to po zdaću přewótře. Wobsedźerka pak měni, zo maja dowolnicy zwuki wjesnych kónčin znjesć.

Je to Bože znamjo?, praša so muž, kotremuž je 250 kilogramow ćežki dźěl zornowcoweje biblije nohu złamał. Skulptura, wustajena tuchwilu we Wasserburgu nad Bodamskim jězorom, hodźi so na štyrjoch městnach wočinić. 43lětny zajimc to činješe, biblija padny jemu na nohu a złama jemu podkoleno.

Za stabilne knježerstwo

štwórtk, 05. septembera 2019 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) chce po wólbach noweho krajneho sejma ručež móžno stabilne knježerstwo wutworić. Hižo dźensa su tam socialdemokraća sonděrowanske rozmołwy zahajili. Tak chcychu jako prěnje z CDU rěčeć, na to z Lěwicu. Jutře je zetkanje ze Zelenymi­ a Swobodnymi wolerjemi předwidźane. Kaž premier Woidke zdźěli, su jemu hladajo na knježerstwo zhromadne zaměry přewšo wažne.

Wobskorženaj zasudźenaj

Detmold (dpa/SN). W procesu wo znjewužiwanju dźěći na campingownišću w Lügde je sudnistwo w Detmoldźe dźensa dweju wobskorženeju zasudźiło. Tak dyrbi 56 lětny Andreas V. 13 lět do jastwa, 34 lětny Mario S. dwanaće lět. Nimo toho je sudnistwo za wobeju po tym wěstotnu jatbu přikazało. Přez lěta staj zasudźenaj cyłkownje 32 dźěći wjace hač 200 króć seksualnje ćežko znjewužiwałoj. Ličba woporow je po wšěm zdaću wjele wjetša. Kaž sudnicy zwuraznichu, staj mužej 32 dźěćatstwow zničili, woběmaj pak njeje dźensa hišće wědome, kajku škodu stej zawinowałoj.

Hurrikan zaso sylniši

Rozdźělnym cyrkwjam přisłušace žony spěwaja, mjeztym zo na bamža Franciskusa čakaja. Na putnikowanju do Afriki je wón wčera do stolicy Mosambika Maputo dojěł. Wopyt je wažny signal ludźom kraja, wšako stej mosambikske knježerstwo a wobrónjena opozicija hakle­ před tydźenjemi nowe měrowe dojednanje podpisałoj a bórze su wólby. Foto: picture alliance/Ben Curtis

Njenastupitaj hižo

štwórtk, 05. septembera 2019 spisane wot:

Saarbrücken (dpa/SN). Z namołwami za wjetšu socialnu sprawnosć a wěryhódnosć su kandidaća za nawodnistwo SPD wčera na prěnjej regionalnej konferency w Saarbrückenje wa­bili. Wo překwapjenku postarałoj staj so Budyski měšćanosta Alexander Ahrens a jeho Flensburgska kolegina Simone Lange, kotrajž staj po­žadanje cołnyłoj. Město toho staj připowědźiłoj, bywšeho financneho ministra Sewjerorynskeje-Westfalskeje Norberta Waltera-Borjansa a zapósłanču zwjazkoweho sejma Saskiju Esken podpěrać.

Hač do 12. oktobra chce so potajkim 15 kandidatow – sydom dwójkow a jednotliwc – na dalšich 22 regionalnych konferencach wo hłosy sobustawow prócować. Wčerawše zarjadowanje pokaza, zo su předstawy kandidatow zdźěla chětro rozdźělne. Prašenje předewšěm je, hač ma koalicija z CDU dale wobstać.

Johnson zwrěšćił

štwórtk, 05. septembera 2019 spisane wot:

London (dpa/SN). Britiske knježerstwo so zakonjej, kotryž brexit jenož na za­kładźe zakonja rjaduje, hižo njespjećuje. Knježerstwo a opozicija stej so w nocy na to dojednałoj, zo naćisk wjace njezadźeržitej. Premierminister Boris Johnson, kiž chcyše, zo Wulka Britaniska tež bjez podpisaneho zrěčenja hač do 31. oktobra z Europskeje unije wustupi, je tuž zwrěšćił. Zakoń předwidźi, zo ma Johnson próstwu wo přesunjenje stajić, njeje-li brexit hač do 19. oktobra ratifikowany. Hišće jutře wječor­ chcyli zakoń w Hornjej komorje wobzamknyć, kotremuž je premiermi­nister wčera hišće z narěču za­dźěwać spytał.

Čehodla je so britiske knježerstwo nětko tola za brexit z podpisanym zrěčenjom rozsudźiło, njeje jasne. Knježerstwo pak wotwisuje wot opozicije, dokelž nima w parlamenće wjetšinu.

Warnuje před wliwom Zelenych

štwórtk, 05. septembera 2019 spisane wot:
Drježdźany/Lipsk (dpa/SN). Sakski krajny burski zwjazk je hladajo na móžnu tak mjenowanu kenijasku koaliciju warnował, Zelenym přewjele wliwa hladajo na ratarske temy dać. Na žadyn pad njeměła CDU ratarske ministerstwo Zelenym přewostajić, rjekny prezident zwjazka Wolfgang Vogel wčera nowinomaj Leipziger Volkszeitung a Dresdner Neueste Nach­richten. „To by katastrofa była – za naše zawody runje tak kaž za cyłu ludnosć.“ Předewšěm poćahowaše so Wolfgang Vo­gel na zasadźenje rostlinoškitnych srědkow a na wot Zelenych žadany wu­twar ekologiskeho ratarstwa. „Je-li čłowjek chory, wupisa jemu lěkar tež wotpowědnu medicinu“, wón nowinam wuswětli. Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) widźi dobre šansy za swobodny stat w koaliciji CDU, SPD a Zelenych. Wólbny wuslědk zmóžnja stabilne knježerstwo, rjekny wón předwčerawšim w Drježdźanach. Zeleni su přeprošenje Kretschmera na rozmołwy přiwzali a chcedźa wo dalšim postupowanju sobu rozsudźić.

Politikarjow so online prašeć

štwórtk, 05. septembera 2019 spisane wot:

Na internetnej stronje zapósłancow dokładnje wobkedźbować

Drježdźany (SN/BŠe). Transparenca zmóžnja dowěru, su sej iniciatorojo njewotwisneje platformy z mjenom Abge­ordnetenwatch wěsći. Tale internetna strona měješe lěta 2004 w Hamburgu swoje spočatki a je mjeztym za wšitke krajne sejmy kaž tež za zwjazkowy sejm Němskeje a za Europski parlament přistupna.

Tři dny po wólbach Sakskeho krajneho sejma je platforma nětko z wuzwolenymi zapósłancami sejma přistupna. Tam móža wobydlerjo wšěm 119 sobustawam noweho parlamenta direktny zwisk nawjazać. Prašenja a wotmołwy wostawaja zjawnje přistupne, tak zo móža sej je zajimcy kóždy čas wobhladać. Zdobom su tam dalše informacije kaž tež wosobinske daty zapósłancow dokumentowane. Dale je na platformje zjimane, kak su zapósłancy po mjenje wothłosowali. Runje tak podate su mjena čłonow w jednotliwych wuběrkach. Tak mjenowanych škleńčanych politikarjow móža ludźo tuž dokładnje wobkedźbować.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND