Njemóžeš hižo rozumić

wutora, 01. oktobera 2024 spisane wot:
Wězo serbskimaj čłonomaj frakcije CDU we wokrjesnym sejmiku wěrju, zo njestaj w tajnym wothłosowanju kandidata AfD jako zastupowaceho krajneho rady woliłoj. Najebać to wuči matematika, zo je wulka wjetšina jeju frakcije „wohnjoškitnu murju“ spowaliła a Franka Peschela woliła. Snadź tohodla: Je wola wolerjow Budyskeho wokrjesa, zo je AfD z wotstawkom najsylniša frakcija, jej tute zastojnstwo takrjec demokratisce přisteji. Nimo toho njeje Frank Peschel žadyn Höcke, wón je w rozestajenjach wo powołanske wu­kubłanje w Budyšinje přeco serbsku po­trjebu sobu myslił a so tež za małe serbske rjadownje w Radworju zasadźował. To na dwělomnym statusu strony ničo njezměni, hlej wotstronjenje społnomócnjeneje za wukrajnikow. W Domowinje so kóždy AfDnik awtomatisce z gremijow wuzamkuje, w sejmiku je předsyda Domowiny ­jako radźićel loyalny čłon frakcije, kiž AfDnika samo do načolneje funkcije woli. Plawsibelne to njeje. Marcel Brauman

impresum

wutora, 01. oktobera 2024 spisane wot:

Serbske Nowiny wudawaja so w Domowina-Verlag GmbH Ludowym nakładnistwje Domowina 

Jednaćel: Syman Pětr Cyž

Ludowe nakładnistwo Domowina tzwr spěchuje Załožba za serbski lud, kotraž dóstawa lětne přiražki z dawkowych srědkow na zakładźe hospodarskich planow, wobzamknjenych wot Němskeho zwjazkoweho sejma, Krajneho sejma Braniborskeje a Sakskeho krajneho sejma.

Šefredaktor a zamołwity redaktor w zmysle

nowinarskeho zakonja: Marcel Brauman 577 232/233 Wyša redaktorka: Bianka Šeferowa 577 230

tel.: 03591 577 232 faks: 03591 577 202 e-mail:  www.serbske-nowiny.de

Adresa redakcije a nakładnistwa: Sukelnska 27, 02625 Budyšin

Adresse der Redaktion und des Verlages: Tuchmacherstraße 27, 02625 Bautzen

Serwis za abonentow: 577 263

Předań nawěškow: Jadwiga Šołćic 577 220 e-mail:

Ćišć: DVH Weiss-Druck GmbH & Co. KG, Lejnjanska 14, 02979 Halštrowska Hola, wjesny dźěl Hory

Vertriebskennzeichen: 2 B 2560 B

To a tamne (01.10.24)

wutora, 01. oktobera 2024 spisane wot:

Wopačny muzej za padustwo wupytał je sej 35lětny muž w Diusburgu. Muž bě njedźelu rano wokno muzeja rozbił a so do njeho zadobył. Při tym zaskoči alarmowa připrawa. Policija na to twarjenje wobstupi a paducha zaja. W nachribjetniku podhladneho namakachu zastojnicy grat za padustwo, ale žanu rubiznu. To wšak by tež wobćežne było: Muzej je specializowany na wulke a ćežke skulptury. Paduch drje měrješe so na muzejowu ­kasu. Ta pak bě zrumowana.

W pjanosći z trašawku wokoło so třěleli su třo mužojo w Berlinje. Na to přijědźe specialny komando policije do štwórće Prenzlauskeje hory, po tym zo běchu wobydlerjow wobrónjenych na balkonje wuhladali. Zastojnicy so namócnje do bydlenja zadobychu a muži w starobje 63, 34 a 19 lět zajachu. W bydlenju namakachu pistole, municiju a nože.

Běła Woda (CK/SN). Na čole třećeho najwjetšeho města Zhorjelskeho wokrjesa budźe w přichodźe žona stać: W druhim wólbnym kole je so wčera 42,8 procentow wolerjow za Katju Dietrich jako nowu wyšu měšćanostku rozsudźiło. Čłonka SPD, kotraž hakle dwě lěće w měsće bydli a w Sakskej agenturje za strukturne wuwiće dźěła, bě so swojeje funkcije předsydki měšćanskeho zwjazka strony wzdała a jako njewotwisna kandidatka nastupiła. Wona naslěduje Torstena Pötzscha (wolerske zjednoćenstwo „Klartext“), kiž po dwěmaj wólbnymaj periodomaj ze strowotnych a wosobinskich přičin hižo kandidować nochcyše.

Kandidatka „Klartext“ Swantje Schneider-Trunsch (37,3 procenty) je drje hišće w prěnim wólbnym kole 1. požnjenca z 35,3 procentami najwjac hłosow dóstała. Dokelž njeje nichtó absolutnu wjetšinu docpěł, dyrbjachu Běłowodźenjo druhi raz wolić. Tehdom je 30 procentow kandidata AfD Davida Kreiselmeiera woliło, wčera pak jenož hišće 19,9 procentow. 12 772 ludźi měješe prawo, so na tutych wólbach wobdźělić. Nimale połojca (47,7 procentow) je prawo wužiła.

Prěnje rozmołwy w Durinskej

póndźela, 30. septembera 2024 spisane wot:

Erfurt (dpa/SN). Štyri tydźenje po wólbach krajneho sejma su CDU, BSW a SPD dźensa prěnje sonděrowanske rozmołwy zahajili. Při tym chcychu wodźacy zastupnicy třoch stron móžnosće zhromadneje knježerstwoweje koalicije pruwować. Sonděrowanja su zakład móžnych koaliciskich jednanjow. W Durinskej bě AfD jako najsylniša móc z wólbow krajneho sejma wušła. Wona je sylniša hač CDU, kotraž pak na tym wobstawa, nowe knježerstwo wutworić směć. Roje ruskich trutow na Kijew

Kijew (dpa/SN). Ruska je ukrainsku stolicu Kijew minjenu nóc z rojemi bojowych trutow nadpadnyła. Truty bližachu so z wjacorych směrow, wojerske rozkaznistwo zdźěla. Ukrainske wójsko je wšitke truty wotwobarało. Po dotalnych informacijach njeje so nichtó zranił. Tež škody njejsu žane nastali. Na juhu Ukrainy je ruski lětacy objekt do industrijneje kónčiny zrazył a woheń zawinił. Na juhu Ukrainy je znowa k zasakłym wojowanjam z ruskimi jednotkami dóšło.

Čas korony předźěłać

Rex Liberman spyta, chłódźak z bydlenja njesć, zo by jón wuprózdnił. Hurrikan Helene je tež w městačku Steinhatchee w zwjazkowym staće USA Floridźe zapławjenja zawininił a mnohim ludźom eksistencu rubił. Po dotalnym zwěsćenju je sej hurrikan znajmjeńša 90 smjertnych woporow žadał. Njewjedro bě z wjace hač 220 km/h cychnowało. Foto: dpa/Kathleen Flynn

Dalši nawoda Hamas morjeny

póndźela, 30. septembera 2024 spisane wot:
Tel Aviv (dpa/SN). Wysokorjadny nawoda islamistiskeje Hamas je při nadpadźe israelskich wojerskich lětadłow w Libanonje žiwjenje přisadźił. Fatah Sharif Abu al-Amin je zhromadnje z dalšimi swójbnymi njedaloko swojeho bydlenja w Tyrosu zemrěł, Hamas zdźěla. Israel je dźensa ze swojimi nalětami w Libanonje, Gazaskim pasmje a Jemenje pokročował. Tole zbudźa strach před wulkej wójnu w regionje. Israel chcył docpěć, zo so islamistiska Hisbollah z juha Libanona wróćo sćehnje, zo móhli so wobydlerjo sewjerneho Israela do swojich domow nawroćić. Dźensa su w Libanonje žarowanskej swjatočnosće za minjeny pjatk morjeneho nawodu Hisbolleh Hassana Nasralluh zahajili. Tež jeho smjerć zbudźa strach před dalšej eskalaciju.

Planuja próstwu wo zakaz AfD

póndźela, 30. septembera 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W zwjazkowym sejmje chcedźa po informacijach nowin přichodnje wo tym wothłosować, zahajić proces zakaza AfD. Wotpowědnu próstwu podpěruja zapósłancy SPD, CDU/CSU, Zelenych a Lěwicy, nic pak cyłe frakcije. Zapósłancy AfD mjez druhim wumjetuja, zo chcyła wona swobodno-demokratiski zakładny porjadk Němskeje wotstronić a zo rani zasady čłowjeskeje dostojnosće.

Předsyda SPD Lars Klingbeil chcył so najprjedy raz fachowcow woprašeć. „To njeje politiske prašenje, ale juristiske“, wón rjekny. Wustawoškit měł pruwować, hač je nazběrany material dosahacy za zakaz politiskeje strony kaž AfD.

FPÖ wólby w Awstriskej dobyła

póndźela, 30. septembera 2024 spisane wot:

Wien (dpa/SN). Prawicarska FPÖ je wólby parlamenta w Awstriskej ze 29,2 procentomaj hłosow dobyła. Tole zdźěla nutřkowne ministerstwo kraja jako dotalny kónčny wuslědk wólbow. Dotalna strona zwjazkoweho kanclera ÖVP dyrbi so ze 26,5 procentami z druhim městnom spokojić. Konserwatiwna ÖVP je jědnaće procentow přirunujo z wólbami lěta 2019 přisadźiła. Samsny čas je FPÖ wo 13 procentow rozrostła.

Třeća najsylniša strona w Narodnej ­radźe, wulkej komorje parlamenta, je přichodnje SPÖ ze 21,1 procentom (-0,1). ­Liberalna strona Neos dósta dźewjeć procentow (+0,9). Zeleni, kotřiž su dotal z konserwatiwnymi knježili, docpěchu tónkróć jenož wosom procentow (-5,9). Małe strony kaž Piwowa strona abo komunistiska KPÖ wostachu jasnje pod w Awstriskej płaćacej mjezu štyrjoch procentow a njejsu tak hižo w parlamenće zastupjene. Předsyda dobyćerskeje FPÖ Herbert Kickl je tamne strony do koalicije namołwjał. Zwjazkowy kancler Karl Nehammer (ÖVP) tole wotpokazuje.

Pozbudźowacy signal

póndźela, 30. septembera 2024 spisane wot:
Nominowanje kandidatow za nowu Radu za serbske naležnosće Sakskeje móhli ­jako dwójny signal wobhladować. Na jednym boku skutkuja w njej dale čłonojo, kotřiž su minjene lěta swoje nazhonjenja ze zamołwitymi krajneho knježerstwa w Drježdźanach zběrać móhli. Na druhim boku pak je z Janom Ryćerjom z Jaseńcy muž w gremiju zastupjeny, kiž nima žane politiske nazhonjenja – za to pak krutu wolu, na polu šulstwa něšto změnić. Wón je jako šuler wojowanje wo zachowanje Chróšćanskeje šule sobu dožiwił. Tehdyša poražka je jemu hłuboku ranu nabiła, kaž w Slepom rjekny. Dopóznaće, zo njeje so na polu serbskeho šulstwa poprawom ­wjele změniło, dokelž dyrbimy dale wo serbske rjadowanje wojować, jeho pohonjuje. A štó wě? Snano sedźa jemu w Drježdźanach přichodnje ze stron knježerstwa tohorunja nowe młode mjezwoča napřećo, kotrymž je dźěło w tajkim gremiju nowe. Signal ze Slepoho je pozbudźowacy: Młodźina doprědka! Marko Wjeńka

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND