Nacionalizm wakuum orientacije pjelnił

wutora, 20. junija 2017 spisane wot:

Budyšin (CS/SN). Za rěčniskim pultom w Muzeju Budyšin steješe Frank Richter jenož na spočatku wčerawšich „Budyskich rozmołwow“. Bywši nawoda krajneje centrale za politiske kubłanje a dźensniši jednaćel załožby Drježdźanskeje cyrkwje Našeje knjenje změni najprjedy sydanski porjad. Stólcy zestajachu do koła, a Frank Richter přednošowaše wo­srjedź nich. Na to móžachu so wšitcy, kotřiž chcychu sobu diskutować, na srjedźne stólcy sydnyć. Tale nowosć měješe Budyšanow­ pohnuwać zo swoju njespokojnosć ze stronskej demokratiju po­wšitkownje kaž tež w měsće zwuraznja. Diskusija­ pak wosta jara wěcowna. Na kóncu Richter rjekny: „Trjebamy stajnje tajke koło.“ Wšako dźe wo to, perspektiwu změnić a so do tamneho zamyslić. Wobžarujomne je, zo je so w minjenych 27 lětach skomdźiło njewučić šulerjow jenož matematiku, ale tež empatiju. Tak, kaž Richter­ potwjerdźi, je so rozmołwna kultura zhubiła. Mnozy chcedźa jenož hišće sebje samoho słyšeć a prawje měć.

To a tamne (20.06.17)

wutora, 20. junija 2017 spisane wot:

Martin Luther jako playmobilowa figurka eksistuje mjeztym milion króć. Minjene dny su milionty 7,5 centimetrow wulki eksemplar z pjerom a bibliju w ruce wupósłali, zdźěli zhotowjer hrajkow Geobra Brandstätter w frankskim Zirndorfje. Mini-Luther w talaru je tak najwuspěšniša jednotliwa figura w stawiznach předewzaća. We wobchodach ju njepředawaja, dóstanješ pak figurku w turistiskich centralach. Produkować dała bě ju Ewangelska cyrkej w Němskej.

Ze swojim běhanskim kolesom je so štyrilětny na jězbu po Schwerinje nastajił. Swojej maćeri wón ničo njepřeradźi, jako so wčera popołdnju z nakromneho dźěla města do centruma poda. Po tym zo bě syna podarmo pytała, zawoła mać policiju. Hodźinu pozdźišo pěšce mały ćeknjenc napadny, a wona zawoła policiju. To měješe hólc hižo štyri kilometry zady so.

Z awtom do ludźi jěł

póndźela, 19. junija 2017 spisane wot:

London (dpa/K/SN). W britiskej stolicy je w nocy transporter do skupiny pěškow zajěł, štož je jednoho čłowjeka moriło a dźesaćoch zraniło. K atace dóšło bě před mošeju w měšćanskim dźělu Finsbury Park. Wopory su wšo přisłušnicy muslimskeje wosady. 48lětneho šofera swědcy zadźeržachu, doniž jeho policija njezaja. Londonski měšćanosta Sadiq Khan ma terorowy nadpad za móžny. Specialisća tuchwilu podawki přepytuja.

Nowy wulkopósłanc Ruskeje

Moskwa (dpa/SN). Poł lěta po smjertnym nadpadźe na ruskeho wulkopósłanca w Turkowskej je ruski prezident Wladimir Putin naslědnika powołał. Nowy wulkopósłanc w Ankarje Aleksej Jerchow bě hižo wot lěta 2010 do 2015 generalny konsul w Istanbulu, kaž powěsćernja Interfax dźensa zdźěli. Diplomat nawjedowaše naposledk krizowy stab wonkowneho ministerstwa. Předchadnika Jerchowa, Andreja Karlowa, bě atentatnik loni 19. decembra na wotewrjenju wustajeńcy w Ankarje zatřělił.

Jednanja wo brexiće zahajene

Woheń helskeho rozměra zachadźał

póndźela, 19. junija 2017 spisane wot:
Lissabon (dpa/K/SN). Lěsny woheń helskeho rozměra je w Portugalskej zachadźał. Tak žałostneje přirodneje katastrofy w stawiznach kraja njepomnja. Płomjeniska su sej 62 mortwych žadali, zdźěli přisłušna ministerka Constança Urbano de Sousa. Wjac hač 60 ludźi poćerpje zranjenja. Kaž premier António Costa praji, „dimensija tragedije šokuje“. Knježerstwo je třidnjowske statne žarowanje postajiło. Po wudawanju policije je błysk woheń w regionje Pedrógão Grande 200 kilometrow sewjerowuchodnje Lissabona zamiškrił. Sylny wětřik płomjenja spěšnje rozšěri a na Narodnej dróze rjadej šoferow puć zašlaha. Mnohe wopory su dospołnje spalene. Tež někotre wsy su jenož hišće proch a popjeł. Wjacore kraje su mjeztym swoju pomoc poskićili.

Macron ma puć za reformy zrunany

póndźela, 19. junija 2017 spisane wot:
Paris (dpa/K/SN). Druhe koło parlamentnych wólbow w Francoskej je zwjazk prezidenta Emmanuela Macrona jasnje dobył, byrnjež ze słabym wobdźělenjom. Jeho lěhwo změje 350 z cyłkownje 577 sy­dłow w Narodnej zhromadźiznje. Macron ma puć zrunany za swoje předwidźane reformy. 39lětny přilubi hišće w juniju złahodnić dźěłowe prawo, zo by francoske hospodarstwo mjezynarodnje zaso konkurować móhło. Tohorunja předwidźi wón w Europskej uniji daloko sahace reformy dźiwajo na brexit Wulkeje Britaniskeje, při čimž nadźija so wuskeje kooperacije z Němskej. Wólbne wobdźělenje bě z 43 procentami snadne.

Mnozy tež dźensa hišće zludani

póndźela, 19. junija 2017 spisane wot:

Sakska ministerka za runostajenje w něhdyšej Margarićej hěće była

Wulka Dubrawa (CS/SN). Bě to 18. junija 1991: Dźěławi Wulkodubrawskeje Margerećineje hěty wobsadźichu swój zawod, zo bychu demontaži mašinow zadźěwali – podarmo, kaž so pozdźišo wukopa. Zawod, kotryž bě w zhotowjenju elektropórclina jedyn z wodźacych na swěće, kaž sobudźěłaćerjo twjerdźa, bu zawrjeny. Hišće­ wjace: Tež technologije pokradnychu. „Čujachmy so nałžani a wobšu­dźeni“, rjekny Regina Bernstein, něhdyša sobudźěłaćerka, to, štož mnozy dźensa hišće mysla. K róčnicy wobsadźenja zawoda zetkachu so něhdyši kolegojo wčera, njedźelu, ze sakskej ministerku za runo­stajenje Petru Köpping (SPD) w něhdyšim elektriskim pruwowanišću, kotrež je dźensa wobstatk industrijneho muzeja Margerećineje hěty.

Berlin (dpa/SN). Zeleni su swój program za wólby zwjazkoweho sejma schwalili. W nim žadaja sej kónc zmilinjenja bru­nicy hač do lěta 2030. Wot samsneho lěta njesměli so hižo žane nowe awta z dieselowym a bencinowym motorom na dróhach Němskeje přizjewić. Homoseksualnym mužam a žonam měło so man­dźelstwo zmóžnić.

Nimale wšitcy z 800 delegatow w Berlinje su wčera programej pod hesłom „Přichod nastanje ze zmužitosće“ přihłosowali. „Za nas słušeja sprawnosć, ekologija, swoboda a wotewrjenosć swětej napřećo hromadźe“, rjekny Cem Özdemir, kiž stronu zhromadnje z Katrin Göring-Eckardt do wólbneho boja powjedźe. Do schwalenja programa wšak bě k zdźěla kontrowersnym debatam dóšło. Delegatam předležeše 2 200 próstwow wo změny.

Rany hišće krawja

póndźela, 19. junija 2017 spisane wot:
Sakska statna ministerka za runostajenje Petra Köpping (SPD) je minjeny čas wo­spjet z chětro jasnymi a sprawnymi słowami k njesprawnosći politiskeho přewróta napadnyła, štož je za zastupnicu krajneho knježerstwa chětro njewšědne. Wšako politiski tenor dotal stajnje rěkaše: Měrniwa rewolucija w NDR 1989 bě zbožowny podawk w němskich stawiznach runje tak kaž znowazjednoćenje Němskeje lěto pozdźišo. Čas přewróta bě zwjazany z wulkimi změnami za ludźi w něhdy socialistiskim kraju. Tola mjeztym je wšo w porjadku. Němskej so derje dźe, ludźo su zbožowni. Hotowe! Mjeztym pak so pokazuje, zo je přewrót w mnohich hłu­boke wosobinske rany zawostajił, kotrež hač do dźensnišeho krawja. Wuslědk z toho je wulka njespokojnosć mjez ludźimi najebać materielne derjeměće. Wjele dźěła­ potajkim, tole­ dokładnje předźěłać, zo bychu rany zažili. Marko Wjeńka

To a tamne (19.06.17)

póndźela, 19. junija 2017 spisane wot:

Zwada dweju hólcow na wróćojězbje z křesćanskeho zarjadowanja je so tak přiwótřiła, zo so swójbni při wotewzaću dźěći w Mainzu do włosow dóstachu. Jědnaćelětnaj běštaj so w busu wo mo­bilny telefon wadźiłoj, při čimž so jedyn z njeju na nosu zrani. Staršej hólca a 15lětna sotra na to mać kontrahenta atakowachu. Policija protokolowaše „storkanja, kopanja a ranjenja“. Swójbje běštej so hižo wospjet wadźiłoj.

Wosrjedź nakupowanskeho stresa je sobotu­ na Würzburgskim Hłownym torhošću 300 ludźi meditěrowało. Na zawkach a yogamatach ležo wuprudźachu woni „jara přijomnu měrnu naladu“, zdźěli Mirko Betz, kiž bě „meditaciski flashmob“ organizował. Akciju je wón městu do toho jako demonstraciju přizjewił. Dokelž bě hesło trěbne, rěkaše wone „Za měr na swěće“.

Zajeće škitarjow wukazali

pjatk, 16. junija 2017 spisane wot:

Istanbul (dpa/SN). Po namócnosćach před turkowskim wulkopósłanstwom we Washingtonje w meji su zamołwići w USA zajeće cyłkownje jědnaće wosobinskich škitarjow turkowskeho prezidenta Recepa Tayyipa Erdoǧana wukazali. Jim wumjetuja, zo su so 16. meje brutalnje do demonstrantow dali a wjacorych zranili. Turkowska je mjeztym ameriskeho wulkopósłanca w Istanbulu do wonkowneho ministerstwa „přeprosyła“.

Jednanja zahaja po planje

Brüssel (dpa/SN). Jednanja wo wustupje Wulkeje Britaniskeje z Europskeje unije započinaja so přichodnu póndźelu. Na to su so zamołwići EU a Wulkeje Britaniskeje dojednali. Tak chcedźa dawno wujednany časowy plan dodźeržeć, byrnjež nowe knježerstwo w Londonje hišće wu­tworjene njebyło. Wolerjo we Wulkej Britaniskej­ běchu před lětom rozsudźili, zo kraj EU wopušći. Doba za jednanja wo tym skónči so w měrcu 2019.

Putin za lěpše poćahi k USA

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND