Wadźeńca w sakskej koaliciji

pjatk, 21. oktobera 2016 spisane wot:
Drježdźany (dpa/K/SN). Njepřećelska namóc­ přećiwo cuzym, krawale Pegidy a suicid pozdatneho syriskeho teroristy Al-Bakra wuskutkuja mócnu wadźeńcu w sakskim koaliciskim knježerstwje. Unija­ naměstnemu premierej Martinej Duligej (SPD) wumjetuje, zo wupěra so wón k hłownemu swědkej hanjenjow přećiwo Sakskej. Předsyda krajneje SPD bě w interviewje policiji a wěstotnym organam wuswědčił, zo zanjechuja a ranja často zakładne demokratiske zasady. „Z tajkim generelnym podhladom napřećo policiji a justicy so Martin Dulig izoluje“, praji generalny sekretar sakskeje CDU Michael Kretschmer. Dulig wumjetowanje wotpokaza.

Mjeno zakazane

pjatk, 21. oktobera 2016 spisane wot:
Rom (dpa/SN). Na iniciatiwu Italskeje je Europska unija španiskemu hosćencowemu předewzaću, kotrež poskićuje italske jědźe, zakazała, hosćency pod mjenom „La Mafia“ wobhospodarjeć. Tole rozprawja italska nowina La Repubblica. Zapřijeće Mafia dobre mjeno italskeje kuchnje wonječesća, cituje nowina wopodstatnjenje EU. Nimo toho koncept hosćencoweho rjećaza kriminelnu organizaciju, kotraž njeje jenož w Italskej přewšo strašna, złahodnja. „La Mafia“ ma w Španiskej 41 restawrantow z tutym mjenom.

50. Bratislavska lyra z Gottom

pjatk, 21. oktobera 2016 spisane wot:
Bratislava (ČŽ/K). Składnostnje 50. róčnicy něhdyšeho čěskosłowakskeho festiwala popularneje hudźby Bratislavska lyra wotmě so w słowakskej stolicy wurjadny koncert, wuhotowany wot čěskich a słowakskich ,„hwězdow“ šlagra. Sobuskutkował je tohorunja wjelekrótny „złoty sołobik“ Karel Gott. Woblubowany spěwar, kiž bě schorjenja na raka dla hakle njedawno onkolo­giske lěkowanje měł, zanjese swój hit „Mám rozprávkový dom“ (Mam powědkowy dom), z kotrymž bě wón 1966 prěnje zarjadowanje Bratislavskeje lyry dobył. „Mam jón do dźensnišeho na koncertach w Słowakskej w repertoiru. Wón je mi puć do wukraja wotewrił“, Gott nowinarjam­ rjekny. Na koncerće pod hes­łom tejele pěsnje zaklinčachu hity dotalnych festiwalow, kiž běchu so hač do 1990 wotměwali. Dalši sobuskutkowacy běchu mjez druhim Jitka Zelenková, Lenka Filipová, Pavol Hammel, Peter Nagy, Miroslav Žbirka a Helena Vondráčková.

Što hišće přińdźe?

pjatk, 21. oktobera 2016 spisane wot:
Morjeny policist w Bayerskej je drje najlěpši­ dopokaz, zo njemóžeš wonych reichs­bürgerow jako přewjerćanych kołwrótnikow cyle jednorje do róžka stajić. Tajkich ludźi wšak mamy mjeztym tež w Sakskej a samo we Łužicy. Zo su jich nětko tež w rjadach bayerskeje policije wuslědźili, kaž je jich nutřkowny minister Herrmann (CSU) wčera připowědźił, dawa tutej naležnosći wosebitu brizancu. Što pak by so stało, bychu-li tajkich reichsbürgerow tež mjez sakskimi policistami wuhladali? To drje bychu so medije zaso k nam nawalili a wšědnje originalnje z Drježdźan abo Budyšina wusyłali, cyle po hesle: „Što so jenož zaso w Sakskej stawa?“ Na druhim boku sej myslu: To by na kóncu tež wšojedne było. Mjeno Sakskeje je tak a tak dosć wopancane a nětko je so runje tohodla tež hišće sakske knježerstwo zwadźiło. To sym wćipny, što jako přichodne přińdźe. Marko Wjeńka

To a tamne (21.10.16)

pjatk, 21. oktobera 2016 spisane wot:

W čerstwym asfalće tčacy wostał je šofer ze swojim awtom w Augsburgu. Tón bě při nadróžnym twarnišću zawěry ignorował a dale jěł. Tež na wołanje a kiwanje dźěłaćerjow wón njereagowaše. Wón jědźeše ze swojim awtom runu smuhu na runje kładźeny asfalt a so hnydom přilěpi. Zawod za wotwlećenje awtow wóz z horceho kołmaza wuswobodźi. Škodu na awće trochuje policija na tysac eurow. Kak drohe budźe ponowjenje asfalta, njeje hišće znate. Chłostanka 25 eurow budźe drje najmjeńši problem, policija piše.

Pola policista sej zub wukusnył je muž w badensko-württembergskim Kornwestheimje. Zastojnik chcyše 26lětneho kontrolować. Tomu so muž wobaraše a kusny policistej do ruki a chribjeta. Při tym přisadźi prědni zub. To wšak jemu ničo njewunjese: W nachribjetniku muža namakachu podhladne substancy.

Pozitiwny facit

štwórtk, 20. oktobera 2016 spisane wot:

Berlin (dpa/K/SN). Hodźiny trajace jednanja z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom wo procedurje za měr we wuchodnej Ukrainje hódnoći kanclerka Angela Merkel (CDU) zasadnje pozitiwnje. Postup dnja je, zo dojednachu so wěcy, kiž njebuchu w zrěčenju z Minska tak dokładnje rozrisane. Tak je trjeba, nuzu tradacej ludnosći Donjeckich a Luganskich kónčin skićeć humanitarnu pomoc.

Turkowske bomby na Kurdow

Istanbul (dpa/SN). Při nalětach turkowskich wojerskich lětadłow na sewjerosyrisku kónčinu, kotraž steji pod kontrolu Kurdow, je znajmjeńša jědnaće ludźi žiwjenje přisadźiło. Při tym jedna so wo wojowarjow Syriskich demokratiskich mocow (SDF), zdźěli syriska wobkedźbowarnja za dodźerženje čłowjeskich prawow. Wojerska skupina steji pod rozkaznistwom kurdiskeje milicy YPG. Statna turkowska powěsćernja Anadolu rozprawja po informacijach armeje, zo su turkowske lětadła hač do 200 kurdiskich wojowarjow morili.

Wjerškowe zetkanje EU

Zranjeny policist zemrěł

štwórtk, 20. oktobera 2016 spisane wot:
Georgensgmünd (dpa/K/SN). Jedyn ze zranjenych policistow, na kotrychž bě wony­ reichsbürger w srjedźofrankskim Geor­gensgmündźe při raciji třělał, je zemrěł. 32lětny zastojnik, přisłušacy specialnej jednotce, je w rańšich hodźinach w klinice wudychał, do kotrejež běchu jeho ćežko zranjeneho dowjezli. 49lětneho skućićela, kotrehož su snadnje zranje­neho zajeć móhli, předwjedu dźens přepytowanskemu sudnikej. Tónle wobydler Georgensgmünda je hajnik a wobsedźi 31 dołhich a krótkich třělbow. Te chcychu jemu­ njespušćomnosće dla wzać. Tak mjenowani reichbürgerojo zwjazkowu republiku­ njepřipóznawaja a wobsteja na tym, zo wobsteji Němski reich dale.

Trump sej do črjópka stupił

štwórtk, 20. oktobera 2016 spisane wot:
Las Vegas (dpa/K/SN). Donald Trump njeje we wubědźowanju wo Běły dom tež w třećim telewizijnym werbalnym duelu z kontrahentku Hillary Clinton zamóhł dypki nachwatać. Z bjezpřikładnym dwělowanjom na wěryhódnosći ameriskeho wólbneho systema wšak wón kedźbnosć zbudźi. „Ja sej to potom wobhladam“, wotmołwi Trump na prašenje moderatora, hač by wón móžnu poražku přećiwo Clinton připóznał. A k tomu wón přispomni: „Hódajće nož hišće chwilku, okay.“ Zadźerženje Trumpa bywa přez mjezy stronow kritizowane. Komentatorojo ameriskich medijow sudźa, zo njeje tajke něšto we wólbnych bojach w USA dotal hišće ženje dožiwić było.

Mentalita ludźi rozdźělna

štwórtk, 20. oktobera 2016 spisane wot:

Diskusijne zarjadowanje wo němsko-pólskej pomjeznej kónčinje

Zhorjelc (AK/SN). Regionalnu identitu w pólsko-sakskej pomjeznej kónčinje wuwiwać je dołhi proces. „Identita měła so wotdeleka – wot ludźi – natwarić. Lokalne hibanja a iniciatiwy měli so za to zasadźeć. Identita zwisuje stajnje tež z domiznu, rěču, z ludźimi a ze susodami.“ Tole potwjerdźi dr. Maciej Zathey wot Instituta za teritorialne wuwiće we Wrocławju za­wčerawšim, wutoru, w Europskim centrumje za kubłanje a kulturu Meetingpoint Music Messiaen. Jeho přednošk zahaji diskusijny dźeń na temu „Zašłosć za přichod. Róla lokalnych medijow při wuwiwanju regionalneje identity w němsko-pólskej pomjeznej kónčinje“. Na zarjadowanje přeprosyłoj běštej Europski cen- trum a Zhromadny sekretariat kooperaciskeho programa Pólska-Sakska 2014-2020. Zastupjerjo politiki, medijow, kubłanja a kultury so wobdźělichu.

To a tamne (20.10.16)

štwórtk, 20. oktobera 2016 spisane wot:

Zhibadło swojeho kolena zhubił je 16lětny młodostny při wobchadnym njezbožu ze swojim mopedom – a ma je mjeztym zaso wróćo. Policisća běchu za zhibadłom pytali a je na městnje njezboža w přirowje tež woprawdźe namakali. Do toho bě młody muž při jězbje na dźěło z mopedom do napřećo přijěduceho awta prasnył a so ćežko zranił. W chorowni zwěsćichu, zo zhibadło pobra­chuje. Te su mužej mjeztym zaso zasadźili. Šeflěkar njeje tajke něšto po swójskim wuprajenju hišće nihdy dožiwił.

Wo toaletowu papjeru prosyła je zakładna šula w španiskim Yepesu swojich šulerjow. Za to njeje w etaće pječa dosć pjenjez. Španiske medije wo tutym padźe mjeztym rozprawjeja, po tym zo běchu so rozhorjeni starši na nje wobroćili. Mjeztym je gmejna připowědźiła, zo kóšty za nuznikowu papjeru přewozmje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND