SPD a BSW dźensa rozsudźitej

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:

W Braniborskej hotuja so na koaliciju socialdemokratow a noweho zwjazka

Podstupim (dpa/SN). Socialdemokraća a Zwjazk Sahry Wagenknecht (BSW) chcedźa dźensa na stronskimaj zjězdomaj puć za zhromadny knježerstwowy zwjazk runać. Delegaća wothłosuja wo dorěčanym koaliciskim zrěčenju.

Koalicija SPD a hišće jara młodeje strony BSW by w Němskeje dotal jónkrótna była. Debatowali su wosebje wo wonkopolitiskich pozicijach zwjazka Wagen­knecht k wójnje w Ukrainje a k nasta­jenju nowych raketow USA w Němskej.

Na krajnym zjězdźe w Podstupimje wočakowachu dźensa popołdnju załožerku a zwjazkowu předsydku Sahru Wagenknecht, kotraž so tež na wólby zwjazkoweho sejma w februaru hotuje. We woprašowanjach mjez wolerjemi dóstawa BSW tuchwilu sydom procentow.

Porjedźenka

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:
Wězo njeje Syman Pětr Cyž jednaćel Domowiny, kaž smy wčera na 1. stronje pisali, ale Ludoweho nakładnistwa Domowina (LND), kotrež drje tak rěka, ale z Domowinu organizatorisce ničo činić nima. Zo je to zamylace, wě nětko tež redakcija.

To a tamne (06.12.24)

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:

Wuraz „Ampel-Aus“ su za „Słowo lěta 2024“ wuzwolili. Tole zdźěla Towaršnosć za němsku rěč (GfdS) we Wiesbadenje. Zapřijeće symbolizuje na spektakularne wašnje zwrěšćenu koaliciju SPD, Zelenych a FDP. Na druhe městno přińdźe słowo „Klimaschönfärberei“, třěće městno wobsadźi wuraz „kriegstüchtig“.

Pjany šofer chorobneho awta je sej w Braniborskej za wodźidłom wusnył a je 88lětnu starušku hodźiny w awće čakać dał. Poprawom měješe wón žonu z chorownje do bliskeje starownje dowjezć. Z 2,43 promilemi pak njebě wón wjace jězdźenja kmany. Jězbnu dowolnosć dyrbješe hnydom wotedać, wupowědźenje přepodachu jemu dźeń pozdźišo. 58lětnemu hrozy chłostanske jednanje.

Nowy rěčnik Łužiskeho koła

štwórtk, 05. decembera 2024 spisane wot:

Grodk/Hamor (SN/mb). Hamorski wjesnjanosta Hendryk Balko je nowy rěčnik sakskich gmejnow a městow w komunalnym zwjazku za wuwiće strukturow „Łužiske koło“. Wón naslěduje Torstena Pötzscha, něhdyšeho wyšeho měšćanostu Běłeje Wody. Jeho njedawno wolena Běłowodźanska naslědnica na čole města je Katja Dietrich. Tuta je wotnětka zhromadnje z Ralfom Brehmerom, wjesnjanostu w Rěčicach, ze zastupowacej rěčnicu komunalneho zwjazka na sakskim boku. Na čole hranicu zwjazkoweju krajow přesahowaceho Łužiskeho koła wostanje Grodkowska měšćanosta Christine Herntier, kotraž je zdobom rěčnica braniborskich čłonskich komunow. Wšo dohromady přisłuša Łužiskemu kołu 56 gmejnow a městow.

Hendryk Balko so w zdźělence koła wupraji: „Mamy wulki nadawk zwoprawdźić, tworjenje hódnotow a móc hospodarstwa we Łužicy wutwarjeć.“ Wón so tež derje wuznawa z požadanjom regiona jako prěni „Net-Zero Valley“ w Europje. Woni chcedźa z Łužicy modelowy region sčinić, w kotrymž so wustorkowanje wuhlikoweho dioksyda wo 90 procentow zredukuje. Zbytk móhła přiroda mjez druhim z pomocu lěsa wottwarić.

Dary za serbske herbstwo zběrali

štwórtk, 05. decembera 2024 spisane wot:

Giddings/Texas (SN). Asociěrowane čłonske towarstwo Domowiny, „Texas Wendish Heritage Society & Museum“ je „Giving Tuesday“ za wabjenje wo dary wužiwało. Wutoru po swjedźenju Thanksgiving, wjele ludźo na swěće wulkomyslnje druhich wobdarja. Nawjazujo na tule mysličku su texascy přećeljo Serbow w socialnych syćach wo dary za swoju misiju prosyli a za pěstowanje serbskeho herbstwa wabili.

Woni chcedźa „jónkrótne stawizny, kulturne kubła a tradicije našich serbskich prjedownikow, kotřiž su w Texasu swoje doma namakali, w pomjatku zachować a z wjele ludźimi dźělić.“ Z wustajeńcami, kubłanskimi naprawami a kulturnymi wjerškami so wo to prócuja, zo so jich herbstwo njezhubi. Zaměr towarstwa je, zo tež přichodne generacije tute serbske herbstwo pěstuja a swjeća.

Domowinje přisłuša dźesać asociěrowanych towarstwow, mjez nimi stej samo dwě w Awstralskej.

Wumjetuja morjenje ludu

štwórtk, 05. decembera 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Organizacija za škit čłowjeskich prawow Amnesty International wumjetuje Israelej hladajo na jeho postupowanje přećiwo Palestinjanam w Gazaskim pasmje morjenje ludu. Israelske wójsko je ze swojej wojerskej ofen­siwu wójnske złóstnistwa skućiło a tam žiwym ciwilistam wotpohladnje nuzu a zničenje naparało. Organizacija dokumentuje swoje wumjetowanja w 300­stronskej rozprawje.

Merz: Najprjedy wójnu skónčić

Berlin (dpa/SN). Kanclerski kandidat unije Friedrich Merz (CDU) je rozmyslowanja wonkowneje ministerki Annaleny Baerbock (Zeleni) kritizował, zo w padźe přiměra wojakow zwjazkoweje wobory za zaručenje měra w Ukrainje zasadźa. Merz ma tajke spekulacije hladajo na tuchwilne połoženje za njezamołwite. To rjekny wón w sćelaku ARD. Wójna w Ukrainje traje, Ruska dale brutalnje přećiwo ciwilnej ludnosći postupuje, wón dale měni. Nětko dyrbja „tutón wójnu spěšnje skónčić“.

Lawrow na zeńdźenju OSZE

Najebać zmjerzk, šćipaty wětřik a sněh su so ludźo wčera wječor při hoberskim hodownym štomje w Rockefellerowym centeru New Yorka zhromadźili, zo bychu kóždolětny spektakl sobu dožiwili. Po naročnym kulturnym programje su swěčki štoma pod wyskom ludźi zaswěćili. Je to zazběh dohodowneje sezony w ameriskej metropoli. Foto: dpa/Lokman Vural Elibol

Warnuja před swětowej wójnu

štwórtk, 05. decembera 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Ze zjawnym listom pod hesłom „Minuta do dwanaćich – zadźěwajmy wulkej europskej wójnje“ warnujetej załožerka strony BSW Sahra Wagenknecht a awtorka Alice Schwarzer zhromadnje ze 36 prominentnymi podpěraćelemi před rozrostom wójny Ruskeje přećiwo Ukrainje na Třeću swětowu wójnu. Hišće nihdy po Druhej swětowej wójnje „njebě strach atomoweje wójny tak wulki kaž nětko“, w lisće pisaja. Wot zwjazkoweho knježerstwa sej žadaja, zo „so doraznje za wotputanje a hnydomny přiměr z naslědnymi jednanjemi wo měr zasadźa“. Podpisali su list něhdyši politikarjo kaž Otto Schily, Güther Verheugen (wobaj SPD), Peter Gauweiler (CSU), spisowaćelka Juli Zeh a Katarina Witt.

Přepytuja přećiwo prezidentej

štwórtk, 05. decembera 2024 spisane wot:
Seoul (dpa/SN). Policija w Južnej Koreji je přepytowanja přećiwo prezidentej Yoonej Sukej Yeolej wulkopřerady dla zahajiła. Wona reaguje tak na wjacore skóržby, kotrež bě opoziciska strona zhromadnje z 59 aktiwistami zapodała, powěsćernje rozprawjeja. Yoonej wumjetuja, zo je z nachwilnym wukazanjom wójnskeho prawa wulkopřeradu skućił. Prezident bě wutoru wječor njewočakowano wójnske prawo wukazał, tute pak hodźiny pozdźišo po masiwnym politiskim spjećowanju zaso zběhnył. Najebać to je po wšěm kraju chaos wudyrił. Bě to prěni raz po přechodźe Južneje Koreje do demokratije kónc 1980tych lět, zo je najwyši statnik wójnske prawo wukazał. Po wšěm swěće bojachu so krawneho wojerskeho puča.

Žadaja sej wotstup Macrona

štwórtk, 05. decembera 2024 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Po zwrěšćenju knježerstwa žada sej francoska Lěwica wotstup prezidenta Emmanuela Macrona. „Ze slepeje hasy, do kotrejež je prezident kraj wjedł, wjedźe jenož jedyn wupuć. Namołwjamy Emmanuela Macrona, zo ­woteńdźe“, rjekny předsydka frakcije lěwicarskeje strona La France Insomise, Mathilde Panot.

Francoska Lěwica a prawicarscy narodowcy wokoło Marine Le Pen běchu do toho knježerstwo ministerskeho prezidenta Michela Barniera z zhromadnym wotumom njedowěry powalili. Wotum njeměri so zasadnje na statneho pre­zidenta. Macron wobsadźi zastojnstwo hišće hač do lěta 2027.

Panot wobaraše so wumjetowanjam, zo Francosku z powalenjom knježerstwa do njewěsteho přichoda sćele. „Chaos njejsmy my, ale sydom lět trajace zastojnstwo Emmanuela Macrona“, wona rjekny. Wotum njedowěry je po jeje ­słowach zdobom wotličenje z politiku ­Macrona. Opozicija žada sej tohodla ­nowowólby statneho prezidenta.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND