W tekstilnym zawodźe so paliło

pjatk, 20. měrca 2020 spisane wot:
W Korzymje dyrbjachu wčera wječor wohnjowu woboru wołać: W tamnišim tekstilnym zawodźe bě so mašina zapaliła. Bjezposrědnje na to su wohnjowi wobornicy płomjenja hašeć započeli. Hladajo na wjacore wohenje minjeneho časa w kónčinje wukazachu zamołwići wulkoalarm a pósłachu wšitke wokolne wohnjowe wobory z tójšto wobornikami do Korzymja. Jednoho z dźěławych zawoda dowjezechu do chorownje, dokelž bě jědojty kur zadychał. Hašenske dźěła dźensa rano přeco hišće trajachu, kaž zamołwići zdźělichu. Foto: Jens Kaczmarek

To a tamne (20.03.20)

pjatk, 20. měrca 2020 spisane wot:

Chětro hejaty muž na štomje je w jednym z Lipšćanskich měšćanskich parkow zasadźenje zarjada za porjad, policije a wohnjoweje wobory zawinił. Sobudźěłaćerjo města běchu njeznateho we wjeršku štoma 25 metrow wysoko wuhladali. Dokelž wón na namołwu, dele zalězć, njereagowaše, wołachu wohnjowu woboru a policiju. Jako so jemu wobornicy na wjerćitym rěblu bližachu, muž hišće wyše zalěze. Hakle, jako běchu so pomocnicy wróćo sćahnyli, so wón tajnje dele skrosnowa a so zminy.

Wjesoły widejo w časach corony su sobudźěłaćerjo Chicagoskeho Shedd Aquarija w interneće wozjewili. Tam pokazuja, kak pinguinaj Edward a Annie wćipnje wosamoćeny dom přeslědźitej a so wosebje za ryby w hoberskim akwariju zajimujetej. Woblubowany akwarij je coronawirusa dla tuchwilu zawrjeny.

Söder žada sej pomocny paket

štwórtk, 19. měrca 2020 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Předsyda CSU Markus Söder žada sej wot zwjazkoweho knježerstwa pomocny paket znajmjeńša sto miliardow eurow, zo hodźeli so sćěhi coronakrizy za hospodarstwo pomjeńšić. Dotalne naprawy, kaž rjadowanje nastupajo krótkodźěło abo kredity, su prěnja kročel. Trěbny pak je wulki financny a konjunkturny paket znajmjeńša sto, lěpje 150 miliardow eurow, rjekny Söder dźensa w Bayerskim krajnym sejmje. Ludźom by hižo pomhane było, by-li dawk za milinu zběhnjeny był.

Straty za pućowanske běrowy

Berlin (dpa/SN). Kriza coronawirusa dla wobradźa pućowanskej branši Němskeje hoberski njedostatk dochodow. Po wobličenjach zwjazka pućowanskich běrowow (DRV) drje straty zarjadowarjow a pućowanskich běrowow hač do kónca apryla na 4,8 miliardow eurow rozrostu. Pjenježna nuza budźe hišće přiběrać, ćim dlěje kriza traje, DRV warnuje. Politika dyrbjała hnydom pomhać. Hdyž njemóža ludźo wjace pućować, woni jězby storněruja. Zarjadowarjo dyrbja jim pjenjezy wróćić, a tak njejsu hižo likwidni.

Dźěle podzemskeje zawrjene

Policisća kontroluja dróhi do bayerskeho Mitterteicha: Krajnoradny zarjad w Tirschenreuthu je wobydlerjam wčera wječor zakazał domy wopušćić, dokelž maja w Mitterteichu wosebje wjele na coronawirus schorjenych. Mjeztym ministerski prezident Markus Söder (CSU) hižo njewuzamkuje, zakaz na cyły zwjazkowy kraj rozšěrić. Foto: dpa/Nicolas Armer

Skupina reichsbürgerow zakazana

štwórtk, 19. měrca 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) je prěni króć scyła zeskupjenje tak mjenowanych reichsbürgerow zakazał. Policisća přepytachu dźensa rano bydlenja wodźacych čłonow towarstwa „Zjednoćene němske ludy a kmjeny“ a jeho wotnožkow w cyłkownje dźesać zwjazkowych krajach, mjez druhim w Sakskej a Braniborskej. „Přećiwo prawicarskemu ekstremizmej, rasizmej a antisemitizmej tež w časach krizy njenaprošnje postupujemy“, zdźěli rěčnik ministerstwa.

Čłonojo towarstwa „z rasizmom, antisemitizmom a stawizniskim rewizionizmom swoju njetolerancu napřećo demokratiji zwuraznjeja“, rěka w zdźělence nutřkowneho ministerstwa. Skupina bě minjene lěta z „werbalnoagresiwnymi spisami“ napadnyła. W nich su ludźom mjez druhim z jastwom hrozyli.

Ćežišćo aktiwitow skupiny je Berlin. Tam je wona mjez druhim spytała radnicu w měšćanskej štwórći Zehlendorf „přewzać“. Po wšej Němskej ma scena 19 000 čłonow, kotřiž stat njepřipóznawaja.

Kanclerka žada sej disciplinu

štwórtk, 19. měrca 2020 spisane wot:

Coronawirus „najwjetše wužadanje po Druhej swětowej wójnje“

Berlin (dpa/SN). Hladajo na strašnu epidemiju coronawirusa dla zwjazkowe knježerstwo wobydlerjow namołwja, so dotal njesłyšanym wobmjezowanjam wšědneho žiwjenja kłonić. „Dodźeržće předpisy“, podšmórny zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) wčera wječor w telewizijnej narěči. Socialne kontakty měli so na minimum redukować, zo njeby so wirus tak spěšnje rozšěrjał a strowotniski system přežadany był. Při tym je disciplina trěbna.

Kriza ma mjeztym historiske dimensije, rjekny Angela Merkel. „Po zjednoćenju Němskeje, ně, po Druhej swětowej wójnje njeje naš kraj wjace tajke wužadanje dožiwił, kotrež žada sej naše zhromadne, solidariske jednanje.“ Přidatne, hišće razniše naprawy, kaž powšitkowny zakaz dom wopušćić, kanclerka njepřipowědźi. Knježerstwo spochi pruwuje, štož móhło zaso korigować, „ale tež to, štož je snano hišće trěbne“.

Kriza wšitkich wužaduje

štwórtk, 19. měrca 2020 spisane wot:
Narěč zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel wčera wječor w telewiziji coronakrizy dla bě kedźbyhódna: Poprawom dožiwjamy kanclerku jenož jónu wob lěto ze silwesterskej narěču, wo kotruž wšak lědma štó rodźi. Wčera běchu ludźo wćipni, što ma wona nam w „najwjetšim wužadanju po Druhej swětowej wójnje“ rjec. Myslić dyrbjach při tym tež na přinošk w rańšim magacinje telewizy samsny dźeń: Tam předstajichu „małeho“ catering-přede­wzaćela, kiž ze swojimi sobudźěłaćerjemi ludźom jědź na swójbne swjedźenje wozy. Muž je wot dźensa na jutře bjez dźěła a tak tež bjez dochodow, dokelž su jemu wšitke skazanki wotprajili. Sym sej wěsty, zo mamy po wšěm kraju nětko tójšto po­trjechenych – hosćencarjow, wobchodnikow, małopředewzaćelow. Jim pomhać, kaž je to Angela Merkel přilubiła, mam wosobinsce za najwjetše praktiske wužadanje krizy, dokelž trjebaja woni pomoc, a to spěšnje. Marko Wjeńka

To a tamne (19.03.20)

štwórtk, 19. měrca 2020 spisane wot:

Wšitcy ludźo w Čěskej dyrbja wot dźensnišeho w zjawnosći škitnu masku nosyć, zo bychu dalšemu rozšěrjenju coronawirusa zadźěwali. To je knježerstwo ministerskeho prezidenta Andreja Babiša wčera wobzamknyło. Nós a hubu zawodźěć pak móža ludźo tež ze šawlom, rubiškom abo hawbu. Dokelž škitne maski tak a tak lědma dóstanu, sej mnozy z pisaneho płatu sami tajke šija.

Najdlěše a najkrućiše wubědźowanje psyčich sankowych zapřahow w Alasce dobył je Thomas Waerner z Norwegskeje. Dźewjeć dnjow, dźesać hodźin a 37 mjeńšin po starće spočatk měrca trjebaše 47lětny wodźer zapřaha, zo by wčera rano 1 600 kilometrow zdalene město Nome nad Beringowym morjom docpěł. Pjeć hodźin pozdźišo dojědźe 60lětny Američan Mitch Seavey, kiž bě wubědźowanje hižo dwójce dobył.

Belgičenjo maja doma wostać

srjeda, 18. měrca 2020 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). W Belgiskej płaći wot dźensnišeho připołdnja nimale třitydźenski zakaz, dom abo bydlenje wopušćić. Wuwzate su jenož nuznje trěbne wobstaranja, zdźěli ministerska prezidentka Sophie Wilmès po posedźenju narodneje wěstotneje rady w stolicy Brüsselu, hdźež je tójšto institucijow EU zaměstnjenych. Tak chcedźa rozšěrjenju coronawirusa zadźěwać. Předewzaća su zawjazane, hdźežkuli móžno teledźěło zmóžnić, hewak hroža razne pokuty.

Wirus we wšěch statach USA

Charleston (dpa/SN). W USA su so mjeztym we wšitkich 50 zwjazkowych statach ludźo z coronawirusom natyknyli. Jako posledni je nětko tež zwjazkowy stat Virginia na wuchodźe USA pacienta pozitiwnje na wirus testował. Guwerner Jim Justice je mjeztym wšitke hosćency, bary a kazina zawrěć dał. Hosćency smědźa pak dale jědźe za sobu­wzaće předawać. W USA je 6 500 natyknjenych, wjace hač sto ludźi je zemrěło.

Miliony za Alitalia

Pućowacych wotpokazali

srjeda, 18. měrca 2020 spisane wot:
Brüssel/Berlin (dpa/SN). Po připowědźenju Europskeje unije, ludźom z krajow zwonka EU zapućowanje zakazać, su prěnich mjeztym wotpokazali. Na najwjetšim lětanišću Němskeje w Frankfurće nad Mohanom bě wčera wječor lět z Turkowskeje potrjecheny. Kelko lětow móhło to dźensa być, njebě jasne. Europska unija chce 30 dnjow płaćiwy zakaz hnydom přesadźić, zo by dalšemu rozšěrjenju coronawirusa zadźěwała. Na to bě so zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) z dalšimi statnymi a knježerstwowymi šefami krajow EU we widejowej konferency dojednała. Po tym bě zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CDU) zakaz zapućowanja wukazał.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND