Splećenja – instalacije z wołmy

Mittwoch, 10. Juni 2015 geschrieben von:

Wustajeńca k 450lětnemu wobstaću klóšterskeje cyrkwje w Kamjencu

„Splećenja – instalacije z wołmy“ mjenuje so nowa wustajeńca, kotruž su minjeny pjatk w Kamjenskej Haninej cyrkwi wotewrěli. „Běła wołma w rumje woznamjenja zwiski, poćahi, wotwisnosće, pokazuje přeco zaso nowe formacije a skići widy na a přez instalaciju w sakralnym rumje“, zwurazni młoda wuměłča Su­sanne Hanus na wotewrjenju přehladki w něhdyšej Serbskej cyrkwi.

Wjele lět wuměłča hižo instalacije na naj­wšelakorišich městnach nutřka kaž tež pod hołym njebjom w kraju a wu­kraju předstaja, mjenujo je tež „splećenje ruma“. Prěni raz pak pokazuje swoje wuměł­stwo w cyrkwi, štož je zdobom jeje­ dotal najwobšěrniša wustajeńca.

„Swačina na pólnej mjezy“ 20 lět

Mittwoch, 10. Juni 2015 geschrieben von:

Židźino je wjes blisko Wojerec ze žiwej serbskej kulturu, hdźež wobydlerjo hišće mnohe stare tradicije kaž camprowanje, póstniske reje w narodnej drasće a kermušu haja. Měšany chór wsy serbski spěw swěru pěstuje a kóžde lěto sej druhe ćěleso na spěwanje pod měrowym dubom přeproša. Před 20 lětami załožichu pod nawodom Hanelory Gučoweje serbske drastowe towarstwo, kotrež skutkowanje něhdy jara aktiwneje Domowinskeje skupiny dale wjedźe. Nowe zjednoćenstwo zrodźili běchu po 400. róčnicy prěnjeho naspomnjenja susodnych Horow 1995. W swjedźenskim ćahu poka­zo­wachu Židźinjenjo tehdy někotre serbske wobrazy, za čož žnějachu wjele připóznaća. Z toho nasta myslička, wutworić towarstwo za hajenje serbskich tra­dicijow a narodneje drasty. Zdobom zrodźichu ideju, pod hesłom „swačina na pólnej mjezy“ kóžde lěto spočatk junija swjedźeń z pokazku bywšich ratarskich dźěłow a wašnjow wuhotować, na nim tež serbsku kulturu ze spěwom, reju a hudźbu předstajić.

Smjerdźaca (aha/SN). Rjane dožiwjenje mějachu dźensa dopołdnja młode ma­ćerje ze swojimi dźěćimi w Smjerdźe­čanskim kubłanskim srjedźišću LIPA. Jadwiga Wejšina předstaji tam runje w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłu dźěćacu knižku „Moje najlubše powědančka wo zwěrjatach“.

Pozadk nowostki je, zo bu lektorka LND Janina Mikławškowa na lońšich nalětnich wikach w Koćinje narěčana, hač njehodźi so wudać nowa wobrazowa knižka za předšulske dźěći. Jako znajerka tež němskich edicijow namjetowaše wona­ tuž nakładnistwu, wudać knižku z pjera němskeje awtorki Christy Kemp­ter a z přewšo rjanymi wobrazami Antje Flad. Nakładnistwo Thienemann-Esslinger w Stuttgarće je licencu přizwoliło.

Dołha nóc kultury přeproša

Dienstag, 09. Juni 2015 geschrieben von:

Budyšin (SN/CoR). Cyłu móc bohateje kultury w Budyšinje móžeš přichodnu sobotu w Dołhej nocy kultury dožiwić, hdyž 19 měšćanskich institucijow swoje durje wot 18 do 24 hodź. šěroko wote­wrje a z najwšelakimi poskitkami wabi. „Lětuši program je tak wobšěrny, zo njeje móžno sej wšitko wobhladać, dyrbiš so rozsudźić“, rjekny nawoda Muzeja Bu­dyšin dr. Jürgen Vollbrecht na wčerawšej nowinarskej konferency. Tónraz tež Budyski wokrjes zarjadowanje pjenježnje podpěruje. „Program pokazuje tudyšu kulturnu mnohotnosć, a ju chcemy spěchować. Rozmyslujemy wo tym, so klětu jako wokrjesny zarjad aktiwnje wobdźělić“, rozłoži přirjadnica Budyskeho kraj­neho rady Birgit Weber.

Dr. habil Frido Mětšk

Dienstag, 09. Juni 2015 geschrieben von:

Wuspěšny wědomostnik, spisowaćel, basnik, lawreat Myta Ćišinskeho a Zasłužbny wučer ludu, dr. phil. habil. Frido Mětšk, je dźensa před 25 lětami w Budyšinje ze­mrěł. Narodźił bě so 4. oktobra 1916 w Annabergu. Hižo za čas studija wón serbsce basnješe. Nawróćiwši so ze sowjetskeje wójnskeje jatby 1949 bu powołany za direktora Budyskeje Serbskeje wyšeje šule, kotraž sta so pod jeho pjećlětnym­ nawodom z wuznamnym narodnym kubłanišćom.

Lausitziale Pitschmanna wopominała

Montag, 08. Juni 2015 geschrieben von:

Zły Komorow (JoS/SN). Domizniski festiwal Lausitziale je minjeny pjatk w Złym Komorowje z literarno-filmowym wje­čorom na spisowaćelskeju mandźelskeju Brigittu Reimann a Siegfrieda Pitsch­manna spominał. Lětsa 15. meje su prěni raz wozjewili 1960 zakazany roman „Erzie­hung eines Helden“ Pitschmanna. Tehdy bě natwar kombinata Čorna Pumpa­ a Wojerowskeho noweho města centralnu rólu w žiwjenju wobeju spisowaćelow hrał.

Prěni dźěl wječora wěnowachu nětko romanej. Wudawaćelka Kristina Stella je při rešeršach wo Brigiće Reimann připadnje na njewozjewjeny roman storčiła a namaka sej jako druhu wudawaćelku wjelelětnu nawodnicu hórniskeho archiwa w Čornej Pumpje Reginu Böhnstedt. W druhim dźělu zarjadowanja su prěni raz zjawnje předstajili filmowu produkciju ARD a MDR wo žiwjenju Brigitty Reimann „Hunger auf Leben“ z lěta 2004. W Sprjewinym kinje witachu jako hosća najstaršeho syna Pitschmanna, Thomasa.

1000 lět Lipsk

Montag, 08. Juni 2015 geschrieben von:
Na měšćanskim swjedźenju „1000 lět Lipsk“ pjatk a sobotu su so tež Institut za sorabistiku a studenća wobdźělili. Tak móžachu wopytowarjo wjac wo stawiznach jednoho z najstaršich studentskich towarstwow Sorabija zhonić a so na dźěłarničce „Serbska drasta“ wobdźělić. Na jewišću su w kwisu serbske zajimawostki předstajili. Foto: Liza Stefanova

Łužica zastupjena

Freitag, 05. Juni 2015 geschrieben von:

Bratislava (SN/MiR). W nowej knize słowakskeho basnika Jána Zambora „Dom połny njewidźomnych“, wušłej w nakładnistwje MilaniuM w Dunajskej Lužní, steja­ mjez druhim tři basnje, wobsahowace jeho zaćišće wo Łužicy, předewšěm wo Budyšinje. Jedna z nich je wěnowana serbskej basnicy Róži Domašcynej.

Nowina Pravda hódnoći nětko tworjenje Zambora, wosebje jeho aktualneho wudaća dla. W dlěšim přinošku skedźbnja tež na łužisku temu. Wona wotbłyšćuje so w basniskej zběrce we wotrězku „W špihelu rěki, prakrajina a dr.“.

Ján Zambor je hižo wjackróć we Łu­žicy přebywał, mjez druhim na Swjedźenjach serbskeje poezije, zarjadowanych wot Zwjazka serbskich wuměłcow. Jeho aktualnu zběrku wobohaćeja basnje, ke ko­trymž su 1947 w Tušickej Novej Vsy rodźeneho basnika, literarneho wědomostnika a přełožerja krajiny, ludźo a kultury Španiskeje, Bołharskeje, Ru­ske­je a Čěskeje inspirěrowali. Jeho mjeztym wosma zběrka basnjow je tuž napjel­njena z přirodnymi motiwami. Temje, kotrejž Zambora dale zaběratej, stej w nowostce partnerstwo a žony.

20 lět Chróšćanska „Jednota“

Freitag, 05. Juni 2015 geschrieben von:

Swjatkowna sobota 3. junija 1995 nje­běše jeničce za Chróšćanow wulki po­dawk. Po 14 měsacach pilneho twarjenja je te­hdyši wjesnjanosta Pětr Šołta wjacezaměrowu halu „Jednota“ zjawnemu wužiwanju přepodał. Na swjedźenskim zahajenju wobdźěli so wjace hač 500 hosći, mjez nimi tehdyši zapósłanc Europskeho parlamenta a nětčiši sakski ministerski prezident Stanisław Tilich, čłon zwjazkoweho sejma Ulrich Klinkert a Drježdźanski sakski knježerstwowy prezident dr. Helmut Weidelener (wšitcy třo CDU) kaž tež tehdyši předsyda Do­mowiny Jakub Brankačk a direktor Załožby za serbski lud Marko Suchy. Postrow sakskeho ministerskeho prezidenta, prof. dr. Kurta Biedenkopfa (CDU), přednjese Helmut Weidelener. Farar, monsignore Měrćin Salowski, nowotwar žohnowaše.

Neuheiten LND