Zwada woborneje słužby dla

Mittwoch, 15. Oktober 2025 geschrieben von:

W zwjazkowym sejmje jutře wo planach koalicije CDU/CSU a SPD wuradźuja

Berlin (dpa/SN). Najebać zwadu wo móžne losowanje w zwisku z planowanej wobornej słužbu chce knježerstwowa koalicija CDU/CSU a SPD naćisk zakonja zakitowanskeho ministra Borisa Pistoriusa (SPD) wobjednawać. Pistorius zdobom wumjetowanje unije wotpokaza, zo je kompromis naležnje swojeho namjeta sabotował a znjemóžnił.

Zwada mjez CDU/CSU a SPD wo nowej wobornej słužbje bě so wčera přiwótřiła. Koaliciskej partneraj stej na to zhromadnu nowinarsku konferencu krótkodobnje wotprajiłoj. Do toho njejsu so na zasady noweje woborneje winowatosće dojednali. Njeměr zbudźił je wosebje namjet, zo w nuzy młodostnych z losowanjom k słužbje w zwjazkowej woborje nuzuja.

Po informacijach rěčnika frakcije SPD budźe prěnje wuradźowanje po planje jutře w zwjazkowym sejmje. Tež generalny sekretar CDU Carsten Linnemann to takle widźi: „Chcemy na kóždy pad tutón tydźeń prěnje wuradźowanje docpěć“, rjekny wón wčera w sćelaku ZDF.

Zakoń njedosaha

Mittwoch, 15. Oktober 2025 geschrieben von:
Zda so jako swjećimy w Němskej wšelakorosć– na plakatach, w narěčach, při oficialnych składnosćach. Tola štóž narodnej mjeńšinje kaž Serbam přisłuša abo swoju identitu hinak začuwa hač wjetšina kaž na př. queerni ludźo, wě, zo swoje wašnje žiwjenja druhdy radšo ze strachom před njewotpohladnymi komentarami abo rozestajenjemi zamjelčiš. Mjez derje klinčacymi słowami a žiwej runoprawosću tči husto dźěra. Planowana změna artikla 3 zakładneho zakonja ma tutu dźěru napjelnić. Tuta dalše formy diskriminacije jasnje pomjenuje a zakazuje. Zo wuskutkuja tute změny hnydom wulki rozdźěl w žiwjenju potrjechenych, je najskerje njerealistiske wočakowanje. Zakonje móža škitać – tola wone njezměnja awtomatisce towaršnostne stejišća. Woprawdźita runoprawosć trjeba wjace hač derje klinčace formulacije, wšako přesadźimy woprawdźitu změnu z aktiwnymi rozestajenjemi a žiwej akceptancu we wšědnym žiwjenju. Lydija Suchec

Wšědne barjery nadal wulke

Mittwoch, 15. Oktober 2025 geschrieben von:

Zhorjelc (AK/SN). Žiwjenje za wobydlerjow ze zbrašenjom je w Zhorjelskim wokrjesu tež dźensa hišće wulke wužada­nje. Tole podšmórny wokrjesna społnomócnjena za inkluziju Elvira Mirle na zašłym posedźenju wokrjesneho sejmika w swojej dźěłowej rozprawje za dobu 2023 do 2025. Po statistice krajneho zarjada bydleše w Zhorjelskim wokrjesu kónc 2023 dohromady 22 995 ćežko zbrašenych ludźi. To je 9,35 procentow cyłkowneho wobydlerstwa. W lěće 2024 je społnomócnjena za 130 padow pisomne stejišćo wotedała. Z podobnym mnóstwom liči tež hač do kónca lěta 2025. Jedyn z nadawkow społnomócnjeneje za inkluziju je, zo skedźbnja planowarjow na bjezbarjernosć při projektach w zjawnym rumje. Tohorunja jich na tutym polu pora­dźuje.

Drježdźanski cwinger zaso přistupny

Mittwoch, 15. Oktober 2025 geschrieben von:
Po štyrjoch lětach su dwór Drježdźanskeho cwingera wčera popołdnju zaso zjawnosći přepodali. Nětko móža turisća a domoródni wšu pychu barokneho twara zaso wobdźiwać. Něhdźe 17 milionow eurow je swobodny stat Sakska do ponowjenja inwestowała. Projekt je dźěl mjeztym lětdźesatki trajaceho programa běžneho ponowjenja twarskeho kompleksa. Cwinger je lěta 1710 jako oranžerija nastał. Swjedźenske naměsto a symbol mocy Awgusta sylneho je 100 000 kwadratnych metrow wulki. Ministerski prezident Michael Kretschmer potwjerdźi, zo chce Sakska tute kulturne bohatstwo dale hladać a tam inwestować. Foto: Jürgen Männel

To a tamne (15.10.25)

Mittwoch, 15. Oktober 2025 geschrieben von:

Krućiše prawidła za turizm planuje město Palma de Mallorca. Měšćanske zarjadnistwo přihotuje wobšěrny zakaz nowych prózdninskich bydlenjow a nowych hostelow. Tole je konserwatiwny měšćanosta Jaime Martínez Llabrés připowědźił. Nimo toho chcedźa přećiwo tak mjenowanym partyjowym čołmam na promenadźe postupować. Wjesnjanosta chce z tym nahladnosć města jako turistiske srjedźišćo polěpšić.

Měsacaj do hód su dźensa w Bayreuthće prěnju „zymsku wjes“ wotewrěli. We wobłuku za pěškow wabja drjewjane budki a předawanišća horceho wina na přebywanje. Tež w druhich městach hotuja so na tak mjenowane zymske wiki, kotrež maja bjeze wšeho charakter adwentnych wikow. W najwjace městach Němskeje zahaja dohodowne wiki pak tradicionalnje hakle kónc nowembra.

Smjertne powostanki přepodali

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Gaza (dpa/SN). Hamas je Čerwjenemu křižej štyri kašće ze smjertnymi powostankami mortwych zastajencow přepodała. Jich identitu chcedźa nětko w instituće za prawnisku medicinu zwěsćić. Tole zdźěla israelske wójsko. Wo wuslědkach informuja najprjedy přiwuznych, pozdźišo zjawnosć. Wčera rano běchu 20 žiwych zastajencow z rukow Hamas přepodali. Woni su w israelskich chorownjach a tam zaso pola swójbnych.

Biden a Clinton chwalitaj Trumpa

Washington (dpa/SN). Chwalba z dospołnje njezwučeneje strony za prezidenta USA Donalda Trumpa: Toho demokratiskaj předchadnikaj Joe Biden a Bill Clinton, hewak raznaj kritikarjej, hódnoćitaj za wulku zasłužbu Trumpa, zo je přiměr w Gazaskim pasmje docpěł. „Chwalu prezidenta Trumpa a toho mustwo za jeho dźěło, z kotrymž su zrěčenje wo přiměrje zwoprawdźili“, piše Biden na platformje X. Tež Clinton Trumpa chwali. Nětko měł so přiměr dołhodobnje zaručić.

Wjetšina za wobornu słužbu

Při zražce dweju spěšnikow na juhowuchodźe Słowakskeje je so 66 ludźi zraniło. Wjacori z nich su w kritiskim stawje. Njezbožo sta so njedaloko wsy Jablonov nad Turňou při mjezy Madźarskeje. Nutřkowne ministerstwo w Bratisławje rěčeše wo zmylku jednoho z lokomotiwnikow, kotryž njebě předjězbu druheho ćaha wobkedźbował. Foto: dpa/Roberto Nemeti

Inflacija na 2,4 procenty stupała

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Wiesbaden (dpa/SN). Přiběrace płaćizny za posłužby a žiwidła su inflaciju w Němskej w septembru dale do wysokosće ćěrili. Z 2,4 procentami je Zwjazkowy statistiski zarjad najwyše podróšenje w tutym lěće zwěsćił. Po dotalnych informacijach dyrbjachu ludźo za žiwidła w septembru 2,1 procent wjace płaćić hač před lětom. Posłužby a zawěsćenja za awta kaž tež jězdźenki za busy a železnicu su wo 3,4 procenty dróše. Energija bě drje w septembru wo něšto tuńša hač loni, rozdźěle pak njeběchu hižo tak wulke kaž měsacy do toho.

W awgusće běchu płaćizny wo 2,2 procentaj rozrostli, to je lětsa rekord. Fachowcy wěsća, zo dyrbja so ludźo dale z tajkej inflaciju wotnamakać.

Inwestor před sudnistwom

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Innsbruck (dpa/SN). Pod wulkim zajimom medijow je so w Awstriskej dźensa prěni, miliardy eurow wopřijacy proces wokoło plajty firmoweho imperija Signa bywšeho miliardara Renéja Benka zahajił. Benko dyrbi so zamołwić, dokelž je pječa 660 000 eurow před dobroćelemi schował, jako bě insolwenca firmy dawno wotwidźeć. Jednanje pak je jenož mały dźěl wobšěrneho procesa wokoło plajty imperija, do kotrehož słušeše swój čas 1 100 firmow. W padźe zasudźenja hrozy předewzaćelej dźesać lět jastwo.

W Němskej słušeše Benkej mjez druhim tradicionalna Berlinska kupnica KaDeWe. Lěta 2014 přewza Benko w krizy tčacy dom Galeria Kaufhof. Jedna z kupnicow steješe w Choćebuzu.

Moskwa warnuje Trumpa

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Ruska je USA doraznje před tym warnowała, Ukrainje rakety typa Tomahawk přewostajić. „Zasadźenje tajkich ćežkich lětacych objektow žada sej sobuskutkowanje ameriskich specialistow“, rjekny rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow. Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj chce pjatk we Washingtonje prezidenta USA Donalda Trumpa prosyć, jemu tajke rakety dać. Tomahawk su lětace objekty, kotrež swój cil z pomocu nawigaciskeho systema same namakaja a kiž zamóža hač do 2 500 kilometrow daloko lećeć. Rakety su kmane, tež atomowe bomby transportować.

Wicešef narodneje wěstotneje rady Dmitrij Mjedwjedjew warnowaše: „Tajke něšto móhło špatnje wuńć, wosebje za Trumpa samoho.“ Hdyž so Tomahawk bliži, njeje spóznać, hač atomowu bombu nosy. „Kak dyrbi Ruska na to reagować? Runje tak!“

Trump bě njedawno w swojim lětadle Air Force One sam z Tomahawkami hrozył, zo by Rusku k měrej w Ukrainje nuzował, nowinarjo rozprawjeja.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND