Washington (dpa/SN). USA chcedźa připowědźene pospyty z atomowymi brónjemi bjez nuklearnych rozbuchnjenjow přewjesć. Tole je minister za energiju Chris Wright nowinarjam zdźělił. Wójsko chce předewšěm techniske systemy wuspytać. Prezident USA Donald Trump bě před dnjemi připowědźił, zo USA wotnětka zaso atomowe brónje wuspytaja. Dotal bě kraj atomowy moratorij z lěta 1992 dodźeržał a so tajkich testow wzdał.
Israelsku statnu rěčnicu zajeli
Jerusalem (dpa/SN). Israelska policija je najwyšu wojersku statnu rěčnicu kraja zajała. Jifat Tomer-Jerushalmi je po dopóznaćach zastojnikow widejo z wuwołaneho israelskeho wojerskeho lěhwa Sde Teiman dale dała, kiž pokazuja pječa krjudowanje palestinskeho jateho. Policija žonje wumjetuje, zo je přepytowanja justicy haćiła. Tomer-Jerushalmi je zamołwitosć přewzała a wo swoje wotwołanje prosyła. Palestinjenjo skorža stajnje zaso čwělowanjow a krjudowanjow dla.
Wuradźuja wo přichodźe Gazy
Brüssel (dpa/SN). Nad belgiskim wojerskim zepěranišćom w Kleine-Brogel, kotrež tež NATO wužiwa, su kónc tydźenja znowa njeznate truty wuhladali. Wčera wječor wobkedźbowaše policija štyri truty, kotrež z helikopterom přesćěhowachu. Lětace objekty zminychu so do směra na Nižozemsku. Njedaloko zepěranišća běchu minjeny čas wospjet truty wobkedźbowali. Spočatnje lećachu bjez orientacije nad objektom, minjeny čas pak zaměrnišo.
Wojerske zepěranišćo w flamskim Kleine-Brogel bě w oktobru dźěl kóždolětneho manewra NATO k zakitowanju teritorija aliancy z pomocu atomowych brónjow. Pječa USA na zepěranišću atomowe brónje składuja.
Berlin (dpa/SN). SPD žada sej do „wocloweho wjerška“ w kanclerskim zarjedźe konkretne a dołho skutkowace naprawy na dobro w krizy tčaceje branše. „Woclowy wjeršk w kanclerskim zarjedźe je wažny signal wšej industriji w Němskej. Wón pak njesmě jónkrótny podawk wostać“, rjekny parlamentariski jednaćel frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Dirk Wiese powěsćerni dpa. Tež chemiska industrija ma mjeztym wulke ćeže. Jedyn z najwjetšich problemow su wysoke płaćizny energije w Němskej.
Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) wočakuje štwórtk, 6. nowembra, zastupnikow wocloweje branše a ministerskich prezidentow krajow z woclowej industriju w kanclerskim zarjedźe.
Berlin (dpa/SN). Generalny inspektor Zwjazkoweje wobory Carsten Breuer ma za trěbne, mustrować wšěch młodych muži, zo njeby Němska w padźe zakitowanja čas zhubiła. „Z wojerskeho wida je rozsudne, zo je cyły lětnik mustrowany. Jenož tak wěmy, štó je k dispoziciji a koho móžemy w padźe zakitowanja – čemuž chcemy zadźěwać – do wójska zwołać“, rjekny Breuer nowinarjam. Zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) bě so njedawno tohorunja za powšitkowne mustrowanje wuprajił.
Nowy zakoń woborneje słužby ma wot 1. januara 2026 płaćiwy być. Woborna słužba ma spočatnje dobrowólna być. Fachowi politikarjo CDU/CSU a SPD běchu namjetowali, młodych muži za mustrowanje za słužbu we wójsku wulosować. W nuzy móhli z losowanjom młodostnych tež do woborneje słužbje nuzować. To bě wulke diskusije zbudźiło.
Carsten Breuer so za to wupraja, sej wšitke móžnosće wobchować. Hač do kónca lětdźesatka chce Němska Zwjazkowu woboru na sylne wójsko wutwarić.
Berlin (dpa/SN). Po swojim posudku nastupajo dobrowólny nawrót syriskich ćěkancow do jich domizny žněje wonkowny minister Johann Wadephul (CDU) w rjadach swojeje strony kritiku. Zastupowacy předsyda frakcije CDU/CSU Günter Krings rjekny nowinarjam: „Spontane wuprajenja zwjazkoweho wonkowneho ministra su wočiwidnje z konteksta wzali, wšako dźe wo trěbny nawrót ludźi do Syriskeje.“ Wobydlerska wójna w Syriskej je nimo a wulke dźěle kraja móžeš ćěkancam za nawrót bjeze wšeho přicpěwać, je sej Krings wěsty. Zničenja kraja so jako argument přećiwo dobrowólnemu nawrótej ćěkancow scyła njehodźa, Krings argumentuje. „Štó dyrbi roztřělany kraj zaso natwarić, hdyž to swójscy staćenjo sami nječinja?“
Z wjerćatym rěblom je wohnjowa wobora ćeknjeneho papagaja z třěchi domu w sewjerorynsko-westfalskim Bocholće wuchowała. Wobydlerjo běchu pisaneho ptačka wuhladali a wohnjowu woboru informowali. Runočasnje prošeše swójba w interneće wo pomoc při pytanju za zhubjenym ptačkom. Wohnjowa wobora so pola swójby přizjewi. Zhromadnje z pomocnikami so skónčnje poradźi, papagaja z mjenom Zazu z dźewjeć metrow wysokeje třěchi wuchować.
Njewšědny nuzowy telefonat je policiju w Erfurće zaběrał. Wobydler domu je so sam z ručnymi putami při tepjenju přiwjazał – njeměješe pak žadyn klučik wjace. Zastojnicy jeho wuswobodźichu, po tym zo bě jim muž kluče z woknom ćisnył. Policisća zwěsćichu, zo njebě to prěni pad tajkeho razu pola wobydlerja a ručne puta z jeho dowolnosću sćazachu.
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je wukazał, atomowe brónje kraja wuspytać. Na swojej internetnej platformje Truth Social wón zdźěli, zo reaguje tak na testowe programy druhich krajow. Tuž je zakitowanskemu ministerstwu, kiž mjenuje so mjeztym wójnske ministerstwo, přikazał, pospyty „na samsnym zakładźe“ přewjesć. Wo kajke brónje so jedna, wón njerjekny. USA běchu so lěta 1992 zawjazali, zo atomowe brónje wjace njetestuja.
Merz wopyta Turkowsku
Ankara (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) chce napjate poćahi mjez Němskej a Turkowskej polěpšić a na strategiske partnerstwo wutwarić. Na swojim nastupnym wopyće w Turkowskej je wón dźensa z turkowskim prezidentom Recepom Tayyipom Erdoğanom wo měrowych prócowanjach w Gazy, wo wójnje w Ukrainje, wo brónjenskej kooperaciji a wo nawróće migrantow do Turkowskeje a Syriskeje rěčał.
Drogowy čołm nadpadnyli