Najwjetša wójnska łódź w karibice

Mittwoch, 12. November 2025 geschrieben von:

Washington (dpa/SN). Wójsko USA swoju prezencu w karibiskej kónčinje łaćonskeje Ameriki masiwnje zwyši. Wčera je lětadłonošak „USS Gerald R. Ford“ do regiona dojěł. Po oficialnych informacijach chce Washington po tutym puću přećiwo mjezynarodnym drogowym cwólbam postupować, kotrež pječa USA z drogami „zapławjeja“. Minjeny čas běchu USA stajnje zaso pozdatne čołmy drogowych kurěrow w mjezynarodnych kónčinach morja nadběhowali a při tym dźesatki ludźi morili.

Aktiwity USA měrja so wosebje přećiwo Venezueli. Njedawno bě prezident USA Donald Trump tajnej słužbje CIA přikazał, akcije přećiwo drogowym kartelam tež we Venezueli přewjesć.

Tam maja najnowše aktiwity USA za jasne znamjo, zo přihotuja USA direktny wojerski nadpad na kraj. Mjeztym su tam manewer wójska zahajili, z kotrymž zwučuja zakitowanje přećiwo nadpadej cuzeho wójska.

Lětadłonošak „Gerald Ford“ je najwjetša wójnska łódź swěta.

Žane brónje wjace do Israela!

Mittwoch, 12. November 2025 geschrieben von:

Berlinske sudnistwo wuradźuje wo skóržbje přećiwo praksy Němskeje

Berlin (dpa/SN). Wjacori Palestinjenjo w Gazy chcedźa z pomocu sudnistwa přesadźić, zo Němska hižo žane brónje do Israela njeeksportuje. Berlinske zarjadniske sudnistwo je dźensa wo dwěmaj skóržbomaj přećiwo dodawanju brónjow wuradźowało. Wusud přisłušneje 4. komory wočakowachu po informacijach rěčnicy w běhu dnja. Sudnistwo je za jednanje přisłušne, dokelž ma zwjazkowe knježerstwo swoje sydło w Berlinje.

Skoržiłoj běštaj w jednym padźe wyši lěkar, kotryž dlěje hač 20 lět w Berlinje bydli a je wot lěta 2014 staćan Němskeje, kaž tež jeho w Gazaskim pasmje bydlacy nan. Zaměr je, zo sudnistwo Němskeje zakaza, dalše brónje do Israela pósłać, doniž njejsu wojowanja w Gazy skónčene. Praksa němskeho knježerstwa, eksport brónjow do Israela stajnje zaso dowoleć, rani z jeju wida ludoprawniske winowatosće Němskeje. Skóržbnikaj běštaj hižo we wjacorych nuznych jednanjach podarmo spytałoj, eksport wójnskich brónjow zastajić.

Hladaja na Budyšin

Mittwoch, 12. November 2025 geschrieben von:
Konflikt w Budyskej radnicy budźi kedźbnosć po cyłej Sakskej, kaž reakcija dźěłarnistwa ver.di pokazuje: Dźe wo to, hač historiska stolica Hornjeje Łužicy z dobrym přikładom kubłanja dźěći w měšćanskich pěstowarnjach wostanje abo hač so dotalny standard na kóšty dźěći rozbije. Za prěnju poziciju steji financny měšćanosta dr. Robert Böhmer, za druhu wyši měšćanosta Karsten Vogt. Nětko ma měšćanska rada rozsudźić, do kotreho směra chcedźa kročić – nic jenož při kubłanju małych dźěći. Zo Vogt swojeho naměstnika w interviewje zjawnje nadběhuje, tón so pak tomu zjawnje wobarać njesmě, dokelž je naležnosć formalnje hišće njezjawna, njezaběra jenož prawniski dohlad krajnoradneho zarjada. K demokratiji słuša transparentna debata wo bytostnych temach. Potom móhła zjawnosć pohódnoćić, hač njejsu Vogtowe argumenty tola lěpše. Ver.di jemu poskića, zhromadnje wo dosć komunalnych pjenjez wojować – tež za saněrowanje šulow. Marcel Brauman

Póstnicy wuraz zhromadnosće

Mittwoch, 12. November 2025 geschrieben von:

Podstupim (dpa/SN). Hladajo na wčerawše zahajenje póstniskeje sezony a z tym zwjazanych swjedźenjow je prezident Berlinsko-Braniborskeho karnewaloweho zwjazka Fred Witschel, wuznam tak mjenowaneho pjateho počasa wu­zběhnył: „Karnewal woznamjenja w tutych časach, cyle wědomje wokomiki wjesela a lochkosće dožiwjeć. Swjedźenje su dobra składnosć so schadźować, so kreatiwnje pokazać a žiwjenje woswjećić – runje potom, hdyž su wuměnjenja wužadowace.“

Póstnicarjow zaběra tež diskusija wo kulturnym přiswojenju, inkluziji a respektnym mjezsobnym wobchadźenju. „W času, w kotrymž dožiwja tójšto ludźi začuće wosamoćenosće a towaršnostneho pačenja, dobywa karnewal jako zhromadny podawk přiběrajcy wuznam“, tak Witschel. „Zhromadnje swjećić, spěwać a rejować spěchuje zhromadnosć a twori zwjazowace wokomiki, kotrež wšědny dźeń přemało dožiwjamy.“ Byrnjež póstnicy w Berlinje a Braniborskej cyle tak pisane njebyli kaž w Porynskej abo na juhu Němskeje, „su tola wuznam regionalneje wosebitosće a jónkrótneho dožiwjenja“.

To a tamne (12.11.25)

Mittwoch, 12. November 2025 geschrieben von:

Kruwa je we wowčim stadle w badensko-württembergskim Neckargmündźe zbožo našła. Ducy do rězarnje bě wona twochnyła a wjacore tydźenje po lěsach błudźiła. Skónčnje bě so wowcam při-družiła. Wowčer nochcyše swojimaj wočo­maj wěrić, tola wowcy a kruwa so derje znjesechu. Jako dyrbješe stadło dale ćahnyć, bě ze swobodu kruwy nimo: Nětko bydli wona na dworje hnady w Hessenskej mjez skotom, kiž ma podobny dóńt.

Helene Fischer planuje 2026 swój comeback po staršiskim času. Spěwarka chce po tutym puću swój 20lětny jewišćowy jubilej woswjećić a přihotuje wulku turneju pod hołym njebjom. Před 750 000 fanami wustupi wona w stadionach na hoberskim jewišću. W lěću bě so jeje druha dźowka narodźiła.

Shutdown bórze nimo?

Dienstag, 11. November 2025 geschrieben von:

Washington (dpa/SN). Dźělna blokada knježerstwoweho dźěła w USA móhła hižo bórze přewinjena być. Po nimale šěsć tydźenjach blokady je senat přechodny etat za čas hač do kónca januara wobzamknył. Z tym so najdlěši shutdown w stawiznach USA nachila. Dom reprezentantow dyrbi zakonjej hišće přihłosować. W tójšto ministerstwach přistajeni mjeztym darmotnje dźěłaja. Prezident Donald Trump sej žada, zo woni tole dale činja, hewak hroža „konsekwency“.

Skućićel chce so wuprajić

Magdeburg (dpa/SN). W procesu nadpada na adwentne wiki w Magdeburgu ze šěsć mortwymi a 300 zranjenymi wočakowachu dźensa stejišćo wobskorženeho. Taleb al-Abdulmohsen bě připowědźił, zo chce na prašenja wotmołwjeć. Proces přećiwo mužej ze Sawdi-Arabskeje běchu wčera zahajili. Mjeztym bu znate, zo njemóža lětuše Magdeburgske dohodowne wiki wotewrěć, dokelž wěstotne naprawy pječa njedosahaja.

Israel za smjertne chłostanje

Z mjeztym 36. nadběhom na radnicu su dźensa w Choćebuzu póstniski čas zahajili. Kaž kóžde lěto dyrbješe wyši měšćanosta Tobias­ Schick kluč radnicy noram přepodać. Tónkróć přewzaštaj jón princowy por Sannika I. a Sebastian I. Wobrubili su wjeršk z hudźbu, spěwami, rejemi škričkoweje gardy a wjele, wjele konfetijom. Foto: Michael Helbig

Mjenje ratarskeje běrokratije

Dienstag, 11. November 2025 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Ratarjo w Europskej uniji dyrbja přichodnje mjenje formularow wupjelnić. Na to su so posrědnicy čłonskich krajow a Europskeho parlamenta w Brüsselu dojednali. Nimo toho planuja přichodnje mjenje kontrolow na městnje a wjace pjenjez za małe ratarske zawody. Tole zdźěla Danske, kotraž tuchwilu Radu EU jako zastupnistwo čłonskich krajow nawjeduje.

Wuměnjenja za wupłaćenje spěchowanskich srědkow chcedźa wosebje na dobro bio-ratarjow zjednorić. Ratarjo maja wotnětka lěpše móžnosće dóstać, so přećiwo hrožacym stracham zawěsćić. Hłowny zaměr je, europske ratarstwo sylnić. Prěnje naprawy běchu hižo loni po protestach ratarjow wobzamknyli.

Syriski statny šef pola Trumpa

Dienstag, 11. November 2025 geschrieben von:
Washington (dpa/SN). Jako prěnjeho syriskeho statneho šefa po njewotwisnosći arabskeho kraja 1946 je prezident USA Donald Trump přechodneho prezidenta Ahmeda al-Sharaawa w Běłym domje přijał. „Chcemy, zo stanje so Syriska z jara wuspěšnym krajom. Wěrju do toho, zo tutón nawoda to docpěje“, rjekny Trump. W zwisku z planowanym přibliženjom mjez USA a Syriskej běchu USA hižo před lětom sankcije přećiwo Syriskej zběhnyli. Syriska je so na to wot USA nawjedowanej aliancy přećiwo terorowej milicy Islamski stat přizamknyła. USA so w tym zwisku wo to prócuja, wojersce w Sy­riskej prezentni być. W rozmołwje z Trumpom al-Sharaa direktne rozmołwy ze susodnym Israelom wuzamkny.

Reiche za nowu hospodarsku politiku

Dienstag, 11. November 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka Katherina Reiche (CDU) namjetuje hladajo na hižo dlěje trajacu dobu hospodarskeje słabosće zasadne nowe wusměrjenje hospodarskeje politiki. Reiche mjenuje swój koncept „Agendu 2030“. „Połoženje je chutne, hospodarsko-politisce runje tak kaž z wida wěstotneje politiki“, rjekny Reiche w zasadnej narěči w Berlinje. Němskej hrozy, zo zhubi kontakt k wodźacym industrijnym krajam a trjeba wobšěrny „fitnessowy plan“ po hesle: wjace wubědźowanja, mjenje stata.

Reiche dźeržeše swoju narěč na sympoziju swojeho ministerstwa k socialnemu wičnemu hospodarstwu. W tym zwisku spominachu na Ludwiga Erharda, ­legendarneho hospodarskeho ministra mjez 1949 a 1963. Erhard bě swój čas princip „derjeměće za wšěch“ zwoprawdźił. Reiche chce podobnu politiku přesadźić. „Zo móhł stat zaso jednanjakmany być, dyrbi so wón na centralne nadawki koncentrować“, je sej wona wěsta. Subwencija a spěchowanske programy měli so konsekwentnje přepruwować.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND